واکنش رهبران «آسه‌آن» به تقابل دریایی چین و آمریکا

مقامات کشورهای «آسه‌آن» خواستار آرامش در دریای چین شدند تقابل دریایی چین با آمریکا

گروه بین‌الملل- همه چیز در ثانیه آخر، ختم به خیر شد. رویارویی دو کشتی جنگی ایالات متحده با چین، دو کشور را در آستانه یک درگیری نظامی قرار داده بود اما در ثانیه‌های واپسین دو طرف از درگیری جدی‌تر پرهیز کردند. به نوشته «سی‌ان‌ان» این مهمترین رویارویی دو طرف پس از تعریف حوزه تازه چین در مورد حریم هوایی و دریایی این کشور است.

این سایت خبری می‌نویسد: ناو غول پیکر جنگی ایالات متحده در حال گشت‌زنی در آب‌های بین‌المللی بوده است که یک کشتی جنگی چین در مقیاس کوچکتر به این کشتی آمریکایی هشدار می‌دهد که وارد حوزه دریایی چین شده است. دو طرف با بحث‌هایی رادیویی اما در آستانه یک درگیری قرار می‌گیرند که در نهایت کشتی چینی از مقابل کشتی آمریکایی گذر می‌کند. در گزارش دفاعی ایالات متحده، این درگیری به عنوان «آستانه بالا» یاد شده است که این موضوع یعنی یک گام مانده به درگیری فیزیکی اطلاق می‌شود.

پیش از این هم یک‌بار ایالات متحده دو فروند بمب افکن بی-۵۲ را بر فراز مناطق تازه تصویب شده چینی‌ها می‌فرستد که با واکنش تند مقامات پکنی رو‌به‌رو می‌شود و چین، ایالات متحده را تهدید می‌کند در صورت وقوع رویدادی مشابه جنگنده‌های آنها را رهگیری خواهد کرد. این در شرایطی است که مقام‌های پنتاگون اعلام کرد‌ه‌اند که آمریکا این مناطق را حریم هوایی بین‌المللی می‌داند و ارتش آمریکا می‌تواند در این مناطق اقدام به پرواز آزمایشی و انجام عملیات کند. هنوز این بیانیه پنتاگون با واکنش پکن روبه‌رو نشده است اما بان‌کی‌مون، دبیر کل سازمان ملل از همه کشورهای درگیر در این طرح چین خواسته است که در نهایت آرامش اختلافات خود را مدیریت کنند. پیش از این نیز برخی کارشناسان درمورد حریم تازه هوایی و دریایی چین که عمدتا روی نواحی مورد مناقشه با کشورهای همسایه استوار شده است، هشدار داده بودند. رویترز اما در تحلیلی جداگانه این رویارویی را «عرض اندام» نیروهای نظامی چینی‌ها می‌داند و در این راستا ژاپن و کشورهای جنوب شرق آسیا به حریم تازه هوایی و دریایی چین هشدار می‌دهند. به نوشته رویترز، با گسترش طرح حریم هوایی چین، نگرانی درخصوص این منطقه افزایش یافته است. «یان استوری» یک تحلیلگر منطقه‌ای در مورد اقدام یکطرفه چین می‌گوید: «گسترش حریم هوایی و دریایی چین به شدت نگران کننده است.» او می‌افزاید: «اگر چین به حضور کشتی‌های خارجی در مناطق مورد مناقشه مدام واکنش نشان دهد، روی دادن یک حادثه خونبار و مرگبار قطعی خواهد بود.»

«شنیزو آبه»، نخست وزیر محافظه کار ژاپن به همراه روسای کشورهای موسوم به «آسه‌آن» در بیانیه‌ای ضمن انتقاد ملایم از پکن اعلام کردند که مناطق مورد مناقشه نیاز به آزادی دارد و باید در آن آرامش حکفرما باشد. بیانیه یاد شده اما انتقاد تندی علیه مقامات پکن نداشته است زیرا بسیاری از کشورهای «آ‌سه‌آن» با چین روابط نزدیک تجاری دارند. این در شرایطی است که کشورهای ایالات متحده، کره‌جنوبی و ژاپن تندترین انتقادات را متوجه پکن کرده‌اند.

شینزو آبه در این رابطه می‌گوید: «منطقه حریم هوایی و دریایی تازه چین به ویژه در دریای چین آزادی هوایی و دریایی این منطقه را به مخاطره می‌اندازد و خلاف مقررات بین‌المللی است.»

درگیری چین و ژاپن بر سر جزایر سنکاکو از سال گذشته افزایش یافته است و گفته می‌شود که در جزایر مورد مناقشه ذخایر عظیم گازی وجود دارد. در حال حاضر نیز دو کشور بر فراز این منطقه گشت‌های هوایی راه‌انداخته‌اند و هر دو ادعای مالکیت دارند.

چین در حال حاضر با کشورهای «آ‌سه‌آن» در خصوص قلمروهای مورد مناقشه که احتمال وجود ذخایر انرژی در آن بالا است به شدت رقابت دارند. گفتنی است ژاپن و کشورهای «آسه‌آن» وارد چهلمین سالگرد تاسیس خود شده‌اند و به گفته کارشناسان حریم تازه دفاعی چین می‌تواند مخاطرات جدی‌تری به روابط اقتصادی در این حوزه وارد کند.

حریم هوایی تازه چین چیست؟

مقامات پکن ماه گذشته در اقدامی تازه حریم هوایی و دریایی جدیدی برای خود طراحی کرده‌اند که اغلب بر مناطق مورد مناقشه با کشورهای همسایه استوار است. این مناطق گفته می‌شود که به لحاظ ذخایر انرژی می‌تواند تا حدود قابل توجهی وابستگی چین را به واردات نفتی کاهش دهد. چین از بزرگ‌ترین وارد کننده‌های نفت دنیا است که به طور عمده نفت خود را از کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران وارد می‌کند. به گفته کارشناسان رویکرد تازه چین بیشتر به دلیل وجود منابع نفتی و گازی در مناطق مورد مناقشه است. این طرح اما تاکنون با واکنش منفی کشورهای غربی مواجه بوده است.

واکنش رهبران «آسه‌آن» به تقابل دریایی چین و آمریکا