احتمال میانجی‌گری آلمان در بحران سوریه

گروه بین‌الملل- بشار اسد از امکان میانجی‌گری آلمان برای پایان دادن به جنگ داخلی سی ماهه کشورش خبر داد. به گزارش بی.‌بی.‌سی، بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، در مصاحبه با مجله آلمانی اشپیگل گفت تنها در شرایطی با شورشیان مذاکره خواهد کرد که آنها سلاح‌هایشان را زمین بگذارند. با این وجود، علی حیدر، وزیر آشتی ملی سوریه، در گفت‌و‌گو با بی‌بی‌سی گفت که در حال حاضر، میان رهبران برخی از گروه‌های مخالف و مقام‌های سوریه گفت‌وگوهایی در سطح محلی در جریان است.

او تاکید کرد که این گروه‌ها با شبکه تروریستی القاعده هیچ ارتباطی ندارند.

این در شرایطی است که ولید معلم، وزیر امور خارجه سوریه، هفته گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل گفت برای آینده سوریه برگزاری یک نشست بین‌المللی صلح ضروری است.

با این وجود، وزیر خارجه سوریه در حاشیه این مجمع به بی‌بی‌سی گفت که اگر ترکیه، عربستان سعودی و قطر به حمایت خود از «تروریست‌ها» ادامه دهند، چنین نشستی با شکست روبه‌رو خواهد شد. این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که برخی از گروه‌های مخالف بشار اسد با یکدیگر نیز دچار اختلاف نظر هستند. یازده گروه شورشی سوری که بیشتر آنها را افراط‌گرایان تشکیل می‌دهند، به تازگی اعلام کرده‌اند که ائتلاف ملی سوریه و دولت موقت در تبعید را به رسمیت نمی‌شناسند.

این گروه‌ها در بیانیه‌ای گفتند که هر گروه مخالف بشار اسد که در خارج از مرزهای سوریه مستقر است و با شورشیان درون سوریه هماهنگ نیست، نماینده آنها به شمار نمی‌آید.

جبهه نصرت که با شبکه تروریستی القاعده ارتباط دارد و گروه تندروی احرار شام و گروه‌های میانه‌روتر کتائب التوحید و لواء الاسلام این بیانیه را امضا کرده‌اند. تعدادی از اعضای ارتش آزاد سوریه نیز از این بیانیه حمایت کردند.

ناآرامی‌های سوریه دو سال و نیم پیش آغاز و به تدریج به یک جنگ داخلی گسترده تبدیل شد. این جنگ داخلی، تاکنون بیش از صدهزار قربانی به جا گذاشته است و بر‌اساس آمار‌های گروه‌های حقوق بشری سوری، تقریبا نیمی از آنان از میان نیروهای هوادار دولت بشار اسد هستند. در پی این درگیری‌ها، چند صد هزار شهروند سوری نیز به کشورهای همسایه پناهنده و چند میلیون نفر هم در داخل این کشور آواره شده‌اند.

ائتلاف مخالفان سوریه: مذاکره با اسد آخرین گزینه است

از سوی دیگر ائتلاف مخالفان سوریه اعلام کرد که مذاکره با دولت سوریه به رهبری بشار اسد و با تضمین‌های اتحادیه عرب «آخرین گزینه» این ائتلاف برای پایان دادن به بحران سوریه است.

به گزارش «ایسنا» به نقل از روزنامه مصری الیوم السابع، سونیر احمد، یکی از اعضای دفتر اطلاع‌رسانی ائتلاف مخالفان سوریه دراین‌باره گفت: «این تصمیم طی نشست احمد جربا، رییس ائتلاف مخالفان سوریه، با برخی فرماندهان نظامی ارتش آزاد در شهر استانبول ترکیه، اتخاذ شد.»

او افزود: «همه گروه‌ها و اعضای حاضر در این نشست درباره لزوم ارائه تضمین‌هایی از سوی کشورهای عربی و اسلامی در قالب اتحادیه عرب تا پیش از آغاز مذاکرات در ژنو توافق کردند.» با این همه او درباره ماهیت و جزئیات تضمین‌های مذکور هیچ توضیحی نداد. در بیانیه‌ای که در پایان این نشست صادر شد بر اهمیت همکاری و هماهنگی میان ائتلاف مخالفان سوریه با ارتش آزاد تاکید شده‌است. پیش‌تر ۱۳ گروه مخالف سوری در اعتراض به موضع ائتلاف مخالفان سوریه درباره آمادگی برای مشارکت در کنفرانس ژنو ۲ و مذاکره با بشار اسد، بدون هیچ گونه ضمانتی، تهدید کردند که به حمایت و تایید خود از اتئلاف مخالفان پایان می‌دهند.

ترکیه: اسد حق ندارد اظهار‌نظر کند

در تحولی دیگر مرتبط با سوریه، احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، در واکنش به اظهارات بشار اسد گفت: «ادعای حمایت از گروه‌های تروریستی تندرو از سوی دولت ترکیه صحت ندارد و آنکارا هیچ‌گونه اتهامی را از سوی رهبر کشور جنگزده سوریه نمی‌پذیرد.»

داوود اوغلو در بخش دیگری از سخنانش مدعی شد: «مردم ترکیه و همچنین مردم سراسر جهان می‌دانند که اظهارات بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، کاملا بی‌پایه و اساس است و با واقعیت مطابقت ندارد.»

داوود اوغلو که به «تیرانا»، پایتخت آلبانی سفر کرده است، اضافه کرد: «بشار اسد مردم خودش را سرکوب می‌کند و سپس از تسلیحات شیمیایی استفاده می‌کند. بنابراین او به عنوان کسی که از این نوع تسلیحات بهره می‌گیرد، هیچ حقی ندارد که از ترکیه انتقاد کند.»

پیش‌تر بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، در گفت‌وگو با تلویزیون «خلق» وابسته به اپوزیسیون ترکیه گفته‌بود: ترکیه از گروه‌های تندروی افراطی در کشورم حمایت می‌کند و در آینده از گزند این گروه‌ها در امان نخواهد بود.

وزیر خارجه ترکیه در ادامه واکنش به اظهارات اسد گفت: «اینکه کسی بخواهد از تسلیحات شیمیایی علیه مردم خودش استفاده کند و سپس از پوشش رسانه‌ای ترکیه برای پنهان کاری استفاده کند، بسیار تاسف‌آور است.»

داوود اوغلو اضافه کرد که او و رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه گفت‌وگوهایی را با بشار اسد داشتند تا او را متقاعد کنند که اصلاحات انجام دهد. او گفت: «ما چندین نشست برای ساعت‌ها و روزها برگزار کردیم اما متاسفانه او راه سرکوب مردم خود را به جای همکاری با دولت ترکیه برگزید. به همین دلیل است که ما نمی‌توانیم این ادعاها را جدی بگیریم. ترکیه همواره برای برقراری صلح و آرامش در سوریه تلاش کرده است.»

بشار اسد در جریان مصاحبه‌های خود همچنین اردوغان را به «دروغگویی و حمایت از تروریست‌ها» متهم کرده‌بود.

این مصاحبه اندکی پس از آن انجام گرفت که پارلمان ترکیه برای یک سال دیگر حکم اعزام نیرو به سوریه را در صورت وقوع هرگونه حمله تمدید کرد.

القاعده سوریه به دنبال کنترل نواحی مرزی عراق و ترکیه

در تحولی دیگر مرتبط با سوریه، منابع آگاه گزارش دادند که القاعده در سوریه برای تحت کنترل درآوردن نواحی گسترده‌ای از عراق تا شمال سوریه در حال نبرد برای بیرون راندن رقبایش از نواحی مرزی ترکیه و عراق است.

به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری فرانسه، در سراسر شمال و شرق گروه «دولت اسلامی عراق و شام» شاخه القاعده در سوریه ایست‌های بازرسی در جاده‌های مرزی سوریه با عراق و ترکیه ایجاد کرده و خطوط مقدمی را برای مقابله با سایر گروه‌های شورشی مخالف دولت بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، برپا کرده‌اند.

سکنه این نواحی به خبرگزاری فرانسه درباره استراتژی که گروه «دولت اسلامی عراق و شام» آن را برگزیده مطالبی را بیان و اعلام کردند که نیروهای این گروه از روش‌ها و متدهای خشن با هدف اجبار سکنه برای تاییدشان استفاده می‌کنند.

تحلیلگران و فعالان در منطقه نیز به این تاکتیک‌ها اشاره می‌کنند به طوری که چارلز لیستر، از مرکز اقدامات شورشی و تروریسم «جین» می‌گوید: «گروه دولت اسلامی عراق و شام، شاخه القاعده در سوریه به روش‌هایی خصمانه در شمال و شرق سوریه دست زده‌ است.»

شبه‌نظامیان به دنبال توجیه استراتژی مذکور و متهم کردن گروه‌های تحت حمایت غرب هستند، اما چارلز لیستر گفت: «دولت‌ اسلامی عراق و شام یک استراتژی ملموس در پیش گرفته‌است مبنی بر اینکه کنترل نواحی مرزی سوریه با ترکیه و عراق را به‌دست بیاورد و تحکیم بخشد. این روند به گروه مذکور اجازه می‌دهد تا به راحتی نیرو بگیرد، از منابع مالی استفاده کند و به تامین تجهیزات و مایحتاج خود بپردازد.»

یک فعال کرد سوریه و خبرنگار شهری که جنگ میان کردها و گروه دولت اسلامی عراق و شام را تحت پوشش قرار داده‌است، گفت: «پایان این نبرد برای این گروه تشکیل یک دولت اسلامی است. این گروه با کردها یا شخص دیگری مشکل ایدئولوژیکی ندارد. این گروه تنها می‌خواهد تا گروه دیگری سلاح به دست نگیرد یا برای ایجاد یک دولت که از شمال سوریه تا عراق گسترده است، به خودکفایی نرسد.»

انهدام تسلیحات شیمیایی سوریه آغاز شد

همزمان با آغاز انهدام تسلیحات شیمیایی سوریه اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل برای حل بحران سوریه، نسبت به برگزاری گفت‌وگو‌های صلح در اواسط ماه آینده میلادی در ژنو ابراز تردید کرد. قرار بود این مذاکرات با حضور گروه‌های درگیر برگزار شود.

به گزارش بی‌بی‌سی، براساس گزارش‌های دریافتی، عملیات انهدام تسلیحات شیمیایی توسط تیمی از سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی و براساس قطعنامه سازمان ملل انجام می‌شود. این قطعنامه در پی توافق بین روسیه و آمریکا صادر شد. طبق توافق آمریکا و روسیه، تمامی سلاح‌های شیمیایی سوریه باید تا نیمه سال ٢٠١٤ میلادی نابود شوند.

یک مقام وابسته به سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی به بی‌بی‌سی گفت بازرسانی از سازمان ملل و این سازمان عملیات ارزیابی و انهدام تسلیحات را در مکانی سری در سوریه آغاز کرده‌اند.

خبرگزاری فرانسه هم به نقل از یک منبع سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی گفته است: «روز یکشنبه، اولین روز انهدام تسلیحات شیمیایی است. قرار است از خودروهای سنگین برای انهدام کلاهک‌های موشکی، بمب‌های شیمیایی و تجهیزات تولید مواد شیمیایی استفاده شود.»