دومین عقب‌نشینی اوباما از جنگ با سوریه

درخواست تعویق رای‌گیری کنگره برای حمله به سوریه اوباما درخواست کرد:

توقف رای‌گیری کنگره درباره حمله به سوریه

گروه بین‌الملل- رییس‌جمهوری ایالات‌متحده، بامداد دیروز چهارشنبه به وقت تهران، در سخنرانی عمومی خود درباره سوریه گفت که فعلا از کنگره خواسته است تا رای‌گیری در مورد اقدام نظامی در آن کشور را متوقف کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، این موضوع پس از آن مطرح می‌شود که روسیه با پیشنهادی که با استقبال دمشق روبه‌رو شده، خواسته است تا سلاح‌های شیمیایی سوریه به نظارت بین‌المللی درآیند.

باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده در سخنرانی خود تاکید کرد در کنار آنکه دولت به پیدا کردن راه‌حلی دیپلماتیک ادامه می‌دهد، تهدید و آماده‌باش نظامی برای فشار بر بشار اسد و نتیجه‌دادن راه حل سیاسی لازم است.

رییس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد که در کنار رییس‌جمهوری روسیه برای پیدا کردن راه‌ دیپلماتیک تلاش می‌کند. او اضافه کرد هنوز زود است تا مطمئن شد که پیشنهاد مسکو می‌تواند بر یک اقدام نظامی اولویت داشته باشد. باراک اوباما در این سخنرانی عمومی همچنین با اشاره به جنگ‌افزار شیمیایی گفت: «اگر جنگ از مرزهای سوریه بگذرد این سلاح‌ها می‌توانند تهدیدی برای هم‌پیمانان ما چون ترکیه، اردن، و اسرائیل باشد.»

او در این سخنان ادعا کرد: «قصور در برابر جلوگیری از استفاده سلاح‌های شیمیایی، ممنوعیت‌های موجود علیه استفاده از دیگر سلاح‌های کشتار جمعی را تضعیف می‌کند و باعث می‌شود ایران که هم‌پیمان بشار اسد است جسارت بیشتری پیدا کند.» او در ادامه مدعی شد: «و ایران همان کشوری است که باید تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد با ساخت سلاح هسته‌ای قوانین بین‌المللی را زیر پا بگذارد یا اینکه مسیر مسالمت‌آمیزتری در پیش بگیرد.»

ادعا‌های اوباما در شرایطی مطرح می‌شود که ایران همواره تاکید کرده است که به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست و تنها هدف از پیگیری برنامه هسته‌ای، تولید برق و همچنین مصارف پزشکی است. همزمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم بار‌ها و بار‌ها تاکید کرده است که برنامه هسته‌ای ایران انحرافی به سوی ساخت سلاح اتمی نداشته است.

غرب و در راس آنها آمریکا با این اتهام بی‌اساس، چندین قطعنامه تحریم علیه ایران به تصویب رسانده‌اند، قطعنامه‌‌هایی که مقامات بلند‌پایه جمهوری اسلامی آن را «وحشیانه» و «ظالمانه» توصیف کرده‌اند.

رییس‌جمهوری ایالات‌متحده در ادامه به نارضایتی عمومی در آمریکا از احتمال وقوع یک جنگ دیگر (پس از عراق و افغانستان) اشاره و بار دیگر تاکید کرد که (در صورت حمله احتمالی) نیروی زمینی به آن کشور نخواهد فرستاد. با این همه او تاکید کرد که ترجیح می‌دهد به جنگ پایان دهد به جای آنکه جنگ جدیدی را آغاز کند.

اوباما در بخش دیگری از سخنرانی خود گفت که طی بیش از دو سال گذشته که بحران سوریه آغاز شده است، آمریکا و هم‌پیمانان آن کشور تلاش کرده‌اند تا به آن پایان دهند، اما آمریکا نمی‌توانست وارد جنگ داخلی کشور دیگری شود. با این حال به گفته اوباما حمله روز اول ماه اوت - سی‌ام مرداد- (حمله شیمیایی به حومه دمشق) اوضاع را تغییر داد. با وجود آنکه هنوز هیچ مدرکی دال بر دست‌داشتن حکومت بشار اسد در حمله شیمیایی به حومه دمشق در دست نیست، رییس‌جمهوری ایالات‌متحد بار دیگر رییس‌جمهوری سوریه را مسوول حملات شیمیایی دانست. شخص بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه هم دو روز پیش در گفت‌و‌گو با یک شبکه تلویزیونی آمریکایی این اتهام را قویا رد کرد.

بسیاری از تحلیلگران سیاسی هم تاکید می‌کنند که حکومت بشار اسد در زمان حمله ادعایی شیمیایی، در نبرد داخلی سوریه دست برتر را داشته‌است و دلیلی ندارد که بخواهد از سلاح شیمیایی استفاده کند.

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم چندی پیش در گفت‌و‌گو با یک هفته‌نامه چاپ تهران گفت که ایران ۹ ماه پیش، از طریق سفارت سوئیس (حافظ منافع آمریکا در تهران) به واشنگتن اطلاع داده ‌بود که محموله‌‌ای حامل سلاح‌های شیمیایی به سوریه منتقل شده است. اندک زمانی پس از حمله شیمیایی هم تلویزیون دولتی سوریه تصاویری از یک تونل زیرمینی را منتشر کرد که در آن مواد اولیه ساخت سلاح‌های شیمیایی کشف شد که بر روی آن نوشته شده بود: «ساخت عربستان سعودی.»

شمار دیگری از تحلیلگران هم به دیدار شاهزاده بندر بن سلطان، رییس شورای امنیت ملی عربستان از مسکو و دیدار او با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه اشاره می‌کنند. بنابر برخی از گزارش‌ها، بندر بن سلطان از طرف عربستان پیشنهاد کمک مالی چند صد میلیارد دلاری به پوتین ارائه کرده و در ازای آن از رییس‌جمهوری روسیه خواسته است تا دست از حمایت از دمشق بردارد، پیشنهادی که با مخالفت پوتین مواجه شده است. در واکنش به پاسخ منفی پوتین، بندر بن سلطان به او می‌گوید که از امروز شاهد تحولات جدیدی در منطقه خواهیم بود. تحولی که همان حمله شیمیایی در حومه دمشق بود و بلافاصله پس از سفر ناکام بندر بن سلطان - که به دلیل رابطه نزدیکش با خانواده جورج بوش، بندر بوش لقب گرفته است- انجام شد. با وجود همه این نشانه‌ها، اوباما در بخش دیگری از سخنان بامداد چهارشنبه تاکید کرد که نباید استفاده از سلاح شیمیایی را در جهان پذیرفت.

رییس‌جمهوری آمریکا در ادامه گفت آن کشور پلیس جهان نیست، اما سلاح شیمیایی تهدیدی برای امنیتش است. او همزمان تاکید کرد که اگر ایالات متحده اقدامی در این مورد نکند، جنگ‌افزارهای شیمیایی بار دیگر استفاده خواهند شد و قوانین بین‌المللی بار دیگر نقض می‌شوند.

بحران سوریه با حمله سی‌ام مرداد ماه در حومه دمشق شدت بیشتری گرفت. زمانی‌که بازرسان سازمان ملل متحد مشغول تحقیق در مورد حملات شیمیایی در سوریه بودند، مخالفان بشار اسد فیلم‌ها و تصاویری را پخش کردند، که به گفته آنها نشان از «حمله گسترده شیمیایی حکومت سوریه» به غیرنظامیان داشت.

این موضوع با واکنش‌های گسترده غرب روبه‌رو شد. در این میان آمریکا نیز انگشت اتهام را به سوی دمشق گرفت و حکومت بشار اسد را مسوول این حمله دانست. باراک اوباما در پی آن از کنگره آن کشور خواست تا موافقت نهایی خود را با طرح یک حمله محدود به حکومت سوریه اعلام کند.

بنا بر آمار این حمله احتمالی تا روز سخنرانی باراک اوباما از اقبال همگانی در ایالات متحده برخوردار نبود و به گزارش رادیو ان‌پی‌آر در آمریکا، ۶۰ درصد شهروندان آن کشور مخالف آن هستند. روز دوشنبه مسکو طرحی را ارائه کرد که سلاح‌های شیمیایی سوریه زیر نظارت جهانی قرار گیرند؛ طرحی که سوریه از آن حمایت کرد و به طور رسمی آن را پذیرفت و باراک اوباما، آن را بالقوه مثبت نامید.

ولید معلم، وزیر خارجه سوریه، روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی لبنانی المیادین، اعلام کرد دولت آن کشور حاضر است مکان نگهداری سلاح‌های شیمیایی خود را به سازمان ملل و کشورهای دیگر نشان دهد و تولید آنها را متوقف کند. اوباما روز سه‌شنبه در دیدار با سناتورهای آن کشور نیز گفته بود که راه‌حلی دیپلماتیک را برای سوریه جست‌وجو می‌کند، اما از کنگره می‌خواهد تا با اقدامی نظامی به عنوان یک تهدید موافقت کند.

علاوه بر سوریه، ایران، دیگر هم‌پیمان دمشق نیز از طرح نظارت بین‌المللی بر سلاح‌های سوریه حمایت کرده است.

دومین عقب‌نشینی اوباما از جنگ با سوریه