صدای پای رکود

گروه بین‌الملل - رشد اقتصادی ایالات متحده در سه ماه نخست امسال به یک رقم حیرت‌آور رسید. براساس گزارش دپارتمان بازرگانی ایالات متحده رشد اقتصادی بزرگ‌ترین اقتصاد جهان در ربع اول امسال به ۶/۰درصد رسید.

این پایین‌ترین میزان رشد اقتصادی اقتصاد بزرگ پس از ربع آخر سال ۲۰۰۲ است. در آن زمان رشد اقتصادی آمریکا به ۲/۰درصد رسید.

رشد اقتصادی آمریکا در حالی به ۶/۰درصد کاهش پیدا کرده است که پیش از این اقتصاددانان پیش‌بینی کرده بودند که این رقم در حدود یک درصد باشد. همچنین مقامات دولتی آمریکا نیز رشد اقتصادی را ۲/۱درصد پیش‌بینی کرده بودند.

رشد اقتصادی آمریکا در سه ماه آخر پارسال ۵/۲درصد بود که به این ترتیب ۹/۱درصد کاهش یافته است. انتشار این آمارها باعث شد تا برخی تحلیلگران عنوان کنند که اقتصاد آمریکا در حال ورود به یک دوران رکود است و اکنون بیش از هر زمان دیگری پس از حوادث یازده سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی، اقتصاد آمریکا در آستانه رکود قرار گرفته است.

بنابراعلام وزارت بازرگانی ادامه رکود در بازار مسکن آمریکا اصلی‌ترین دلیل کاهش رشد اقتصادی این کشور است. بازار مسکن آمریکا بیش از یک سال است که در حالت رکورد به سر می‌برد و تدابیری که تاکنون اندیشیده شده است نیز موثر نیفتاده است.

بنابرآمارهای رسمی در سه ماه اول امسال ۴/۱۵درصد کاهش در میزان ساخت خانه‌های جدید نسبت به سه ماه قبل از آن دیده می‌شود.

در همین حال میزان خرید و فروش‌ خانه‌های نوساز نیز نسبت به سال قبل ۱۷درصد کاهش نشان می‌دهد.

به عقیده دریومتیوس اقتصاددان ارشد موسسه سرمایه‌گذاری لمان برادرز مردم آمریکا اکنون بسیار محتاط شده‌اند و حتی به پرداخت اقساط بلندمدت ۳۰ ساله نیز برای خرید مسکن علاقه ندارند.

با این وجود این اقتصاددان عقیده دارد میزان مصرف داخلی طی ماه‌های آوریل تا ژوئن بهتر شده است و رونق وال‌استریت نیز افزایش یافته است.

مجموعه این عوامل سبب می‌شود که در سه ماه دوم سال رشد اقتصادی بهتر شود. این اقتصاددان پیش‌بینی می‌کند که رشد اقتصادی سالانه آمریکا امسال بین ۵/۲ تا ۳درصد باشد.

اما برخی کارشناسان نظر دیگری دارند. مایکل دارون اقتصاددان مرکز سیاست‌های ارزی بانک نیویورک عقیده دارد که اکنون شرایط بسیار حساس است.

مردم نسبت به آینده اقتصاد اطمینان ندارند و این مساله می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بگذارد. وی با اشاره به روند کسری تجاری آمریکا می‌گوید: آمریکا روز‌به روز در حال از دست دادن توان صادراتی خود در برابر واردات است و این مساله نگرانی‌های زیادی را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایجاد کرده است.

افزایش کسری تجاری و کاهش توان صادراتی باعث شده است تا میزان سرمایه‌گذاری‌های تجاری کاهش پیدا کند.

همچنین تولیدکنندگان اکنون از بیم رکود اقتصادی از به کارگیری کلیه توان خود برای عرضه محصولات به بازار داخلی نیز خودداری می‌کنند.

کاهش رشد اقتصادی ایالات متحده سبب شد تا روسای فعلی و پیشین بانک مرکزی آمریکا مواضع متفاوتی را در این خصوص اتخاذ کنند. بن برنانک که هم‌اکنون ریاست بانک مرکزی آمریکا موسوم به فدرال رزرو را در اختیار دارد عقیده دارد که با وجود کاهش رشد اقتصادی هنوز خطر ورود به رکود اقتصادی آمریکا را تهدید نمی‌کند و این کشور همچنان توان اقتصادی خود را حفظ می‌کند.

اما آلن گرینسپن رییس سابق فدرال رزرو با اشاره به برخی عوامل عنوان کرد که اکنون ۳۰درصد خطر ورود به رکود اقتصادی در آمریکا وجود دارد.

به عقیده این اقتصاددان احتمال افزایش قیمت نفت خام در ماه‌های پیش روی تابستانی وجود دارد و همین مساله می‌تواند خطر رکود را افزایش دهد.

به عقیده تحلیلگران اقتصاد آمریکا برای اوج‌گیری دوباره نیازمند کاهش نرخ بهره است. اما مدیران بانک مرکزی از بیم تورمی شدن اقتصاد از کاهش نرخ بهره خودداری می‌کنند.