ائتلاف علیه حزب حاکم در بریتانیا

نیک کلگ(لیبرال دموکرات) در کنار دیوید کامرون، نخست‌وزیر جدید انگلستان - عکس: AFP

دولت جدید به ریاست دیوید کامرون، رهبر محافظه‌کاران سرکار آمد بازگشت محافظه‌کاران بریتانیا به قدرت پس از ۱۳ سال

دیوید کامرون، رهبر حزب محافظه‌کار عصر روز سه‌شنبه به عنوان نخست‌وزیر جدید انگلیس انتخاب شد

احسان ابطحی

محافظه‌کاران بریتانیا روز سه‌شنبه و پس از ۱۳ سال موفق شدند بار دیگر به قدرت بازگردند. دیوید کامرون، رهبر حزب محافظه‌کار و نخست‌وزیر جدید بریتانیا که آینده سیاسی خود را با ادعای نو‌سازی حزب مارگارت تاچر برای قرن آینده و ساختن حزبی فراگیر‌تر بنا کرده‌بود، موفق شد محافظه‌کاران را به قدرت بازگرداند و قدرت را از گوردون براون، نخست‌وزیر مستعفی بریتانیا از حزب کارگر، بازپس گیرد.

به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، پنج روز پس از برگزاری انتخابات سراسری پارلمانی در بریتانیا، کامرون ۴۳ ساله موفق شد با ایجاد ائتلافی شکننده با لیبرال دموکرات‌ها اولین دولت ائتلافی این کشور پس از جنگ جهانی دوم را تشکیل دهد. در انتخابات پارلمانی پنج‌شنبه هفته اگرچه محافظه‌کاران موفق شدند بیشتر از سایر رقبای خود کرسی‌های مجلس عوام را به دست آورند اما نتواستند، اکثریت مطلق را به دست آورد تا به تنهایی قادر به تشکیل دولت شوند. محافظه‌کاران برای دستیابی به اکثریت مطلق ۲۰ کرسی کم داشتند و به همین دلیل برای تشکیل دولت ناچار به ائتلاف با لیبرال دموکرات‌ها شدند.

با این همه بسیاری از تحلیلگران امور سیاسی بریتانیا با توجه به سابقه این دو حزب و اختلاف‌های اساسی آنان با‌ یکدیگر به آینده این ائتلاف با دیده تردید می‌نگرند.

اولین آزمون برای دوام ائتلاف محافظه‌کاران و لیبرال دموکرات‌ها بحران مالی اروپا و همچنین میزان بالای بدهی‌های بریتانیا خواهد بود، موضوعی که درخواست‌ها برای کاهش شدید هزینه‌ها را افزایش داده است و این در شرایطی است که این کاهش هزینه‌ها به هیچ عنوان در میان مردم محبوبیت ندارد. دولت جدید همچنین تحت فشار است تا بازار‌های آشفته را آرام کند، بازارهایی که ارزش پوند، واحد پول بریتانیا را تهدید می‌کنند و بدهی‌های عمومی را تا زمانی که اقدامات جدی انجام نشود، دست‌کم می‌گیرند.

نیک کلگ، رهبر لیبرال دموکرات‌ها در دولت جدید بریتانیا سمت معاون نخست‌وزیر را بر‌عهده خواهد داشت. با این همه محافظه‌کاران و لیبرال دموکرات‌‌ها در بسیاری از موارد از مهاجرت گرفته تا رابطه با اروپا با یکدیگر اختلاف‌نظر‌های جدی دارند. اما هیچکدام از اعضای دو حزب تا دیروز حاضر نشدند جزئیات بیشتری در مورد اختلاف‌ها یا مذاکراتشان برای تشکیل دولت ائتلافی ارائه دهند. با این حال نزدیکان کلگ گفتند که لیبرال دموکرات‌ها کنترل پنج وزارتخانه در دولت جدید را در اختیار خواهند داشت. یکی از لیبرال دموکرات‌هایی که در دولت جدید حضور خواهد داشت وینس کیبل، اقتصاد‌دان سابق امور نفتی است که خواستار کاهش شدید هزینه‌ها شده‌است. لیبرال دموکرات‌ها همچنین موفق شدند تا موافقت حزب محافظه‌کار را برای اصلاح قانون انتخابات و برگزاری همه‌پرسی برای اعمال اصلاحات در این قانون به دست آورند اگرچه شاید اصلاح این قانون در کم‌اثر‌ترین شکل آن انجام شود. انتقال سریع قدرت در بریتانیا با توجه به ویژگی‌های پارلمان بریتانیا رخ داد. کمتر از ۷۵ دقیقه پس از آنکه گوردون براون برنامه‌های خود را با اعلام استعفای غیر‌قابل انتظار پیش انداخت و در برابر خانه شماره ۱۰ خیابان داونینگ-‌دفتر نخست‌وزیری بریتانیا-‌ به طور رسمی از سمت نخست‌وزیری کناره‌گیری کرد، دیوید کامرون در همان مکان و به عنوان رهبر جدید بریتانیا سخنرانی کرد. در این ۷۵ دقیقه هم براون و هم کامرون در کاخ باکینگهام با ملکه الیزابت دوم دیدار کردند تا به این انتقال قدرت، جنبه‌ای رسمی دهند. پیش از این در عصر روز سه‌شنبه گوردون براون استعفانامه خود را رسما در کاخ باکینگهام تسلیم ملکه کرد و توصیه نمود که دیوید کامرون جانشین او شود.

براون در بیانیه‌ای که پس از خروج از دفترش قرائت کرد از کارکنان، همسر و فرزندانش تشکر کرد. او گفت که «خدمت کردن یک امتیاز ویژه بوده است.» او اضافه کرد: «من این شغل را دوست دارم نه به خاطر اعتبار، القاب و عناوین و تشریفات - که هیچ علاقه‌ای به آنها ندارم - بلکه برای قابلیت آن برای ساختن کشوری عادلانه‌تر، با تساهل بیشتر، سبزتر، دموکراتیک‌تر، مرفه‌تر و منصف تر - یک بریتانیای واقعا کبیرتر.»

این در حالی است که بیشتر سمت های دولت جدید بریتانیا در اختیار حزب محافظه کار قرار گرفته است. ویلیام هیگ، وزیر خارجه، لیام فاکس، وزیر دفاع و جورج اوزبورن وزیر دارایی جدید بریتانیا خواهند بود. این برای اولین بار است که دو حزب محافظه‌کار و لیبرال دموکرات در تاریخ سیاسی بریتانیا با یکدیگر ائتلاف می‌کند. دیوید کامرون همچنین جوان‌ترین نخست‌وزیر بریتانیا از سال ۱۸۱۲ تاکنون به شمار می‌رود.

کامرون در نخستین سخنرانی خود پس از معرفی به عنوان نخست‌وزیر جدید بریتانیا گفت که قصد دارد یک «ائتلاف خوب و کامل» با لیبرال دموکرات‌ها تشکیل دهد تا دولتی «قوی و باثبات» به وجود آید. نخست‌وزیر جدید بریتانیا اضافه کرد که او و کلگ «اختلافات حزبی را کنار خواهند گذاشت و برای خیر عمومی و منافع ملی همکاری خواهند کرد.»

او همچنین از گوردون براون به خاطر سال‌های طولانی خدمتش قدردانی کرد و قول داد به «مشکلات عاجل» بریتانیا شامل کسری بودجه و مشکلات اجتماعی رسیدگی کند و برای «باز گرداندن اعتماد به نظام سیاسی» کشور بکوشد.

باراک اوباما رییس‌جمهوری آمریکا نخستین رهبر خارجی بود که این موفقیت را در یک تماس تلفنی کوتاه به دیوید کامرون تبریک گفت و او را برای سفر به کاخ سفید در ماه های تابستان دعوت کرد.

آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان نیز ضمن تبریک گفتن به کامرون او را به آلمان دعوت کرد.

آخرین نخست‌وزیر محافظه‌کار بریتانیا جان میجر بود که بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۷ این سمت را بر‌عهده داشت، اما با شکست دربرابر حزب کارگر به رهبری تونی بلر از این سمت کنار رفت. پیش از میجر، مارگارت تاچر از حزب محافظه‌کار نخست‌وزیر بریتانیا بود که بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۰ میلادی این سمت را در اختیار داشت. او تنها زن در تاریخ بریتانیا بود که رهبری حزب محافظه‌کار و نخست‌وزیری این کشور را بر‌عهده داشت. تاچر با همکاری با رونالد ریگان و جورج بوش پدر، روسای ‌جمهوری وقت ایالات‌متحده از حزب جمهوری‌خواه موفق به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شد.

دیوید کامرون نخست‌‌ وزیر و رهبر حزب محافظه‌کار(چپ) در کنار نیک کلگ، معاون نخست‌وزیر و رهبر حزب لیبرال دموکرات در مقابل دفتر نخست‌وزیری بریتانیا- عکس: AFP