رویای صلح در پرده آخر

جوبایدن (راست)، شیمون پرز رییس جمهوری رژیم صهیونیستی (چپ) عکس: رویترز

بایدن در جریان سفر به خاورمیانه روابط واشنگتن با اسرائیل را گسست‌ناپذیر توصیف کرد احسان ابطحی

جوزف بایدن، معاون رییس‌جمهوری ایالات‌متحده در حالی که روابط کشورش با اسراییل را «‌گسست‌ناپذیر» توصیف نمود که دیروز مذاکرات با رهبران این رژیم در راستای تلاش‌های واشنگتن برای آغاز مجدد مذاکرات صلح با فلسطینی‌ها را آغاز کرد.

به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، انتظار می‌رود بایدن که در سفری پنج روزه به خاورمیانه سفر کرده‌است، با رهبران فلسطینی و اردنی نیز دیدار و طی سخنانی در دانشگاه تل‌آویو بر اتحاد آمریکا با اسراییل تاکید کند، لحنی که معاون رییس‌جمهوری آمریکا از آغاز سفرش به خاورمیانه آن را به کار برده‌است.

بایدن همچنین دیروز با شیمون پرز، دیدار کرد و در دفتر یادبود محل اقامت رییس‌جمهوری رژیم اشغالگر اسرائیل نوشت که «‌پیوستگی میان دو ملت گسست‌ناپذیر است و این‌گونه باقی خواهد ماند.» بایدن در ادامه نوشت که «تنها با کمک یکدیگر می‌توانیم به صلحی پایدار در منطقه دست یابیم.»

بایدن همچنین طی مکالمه‌ای با پرز که در مقابل خبرنگاران انجام داد بار دیگر بر موضع پیشین خود تاکید کرد و گفت: «‌‌مطلقا هیچ فاصله‌ای میان ایالات‌متحده و اسراییل در مورد امنیت اسراییل وجود ندارد.»

معاون رییس‌جمهوری ایالات‌متحده همچنین روز دوشنبه با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و جورج میچل، فرستاده ویژه دولت آمریکا به خاورمیانه دیدار و سپس اعلام کرد که اسراییل و فلسطینیان توافق کردند که مذاکرات غیر‌مستقیم را ‌آغاز کنند. بایدن همچنین گفت که هفته ‌آینده برای ادامه مدیریت این مذاکرات به منطقه باز‌خواهد گشت.

این مذاکرات می‌تواند اولین مذاکرات میان دو طرف در بیش از یک سال گذشته باشد، اما هر دو طرف اشتیاق اندکی برای انجام آن از خود نشان داده‌اند. رهبران اسراییلی و فلسطینی نسبت به این موضوع که آیا طرف مقابل حقیقتا راه‌حل تشکیل دو دولت در کنار یکدیگر را می‌پذیرد یا نه، بد‌بین هستند. به علاوه تعیین مرز‌ و قدرت دولت آینده فلسطینی یکی از چالش برانگیز‌ترین موانع دسترسی به صلح میان طرفین است.

این در حالی است که صائب عریقات، بلند‌پایه‌ترین مذاکره‌کننده فلسطینیان در این مورد به رادیو ارتش اسراییل گفت که به نظر می‌رسد این آخرین بخت برای ایجاد تشکیل دو کشور باشد. او همچنین تاکید کرد که اگر این تلاش‌ها به شکست بیانجامد، هیچ گزینه دیگری به جز پافشاری برای تقسیم یک دولت میان اسراییلی‌ها و فلسطینی‌ها باقی نمی‌ماند.

عریقات اضافه کرد که فلسطینی‌ها آماده‌اند تا درصد کوچکی از کرانه باختری را که اسراییل در آن شهرک‌سازی می‌کند، به این رژیم واگذار کنند، البته تنها در صورتی که معادل این سرزمین‌ها از نقطه‌ای دیگر از اسراییل به فلسطینی‌ها واگذار شود. رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۶۷ میلادی و طی جنگی موسوم به جنگ شش روزه کرانه باختری را اشغال کرد و همچنان این سرزمین‌ها را در اشغال خود دارد و به ساخت و ساز و گسترش شهرک‌ها در این سرزمین ادامه می‌دهد.

عریقات ادامه داد:«‌من در مورد مرز‌های ۶۷ صحبت می‌کنم، در مورد اندازه‌های سال ۶۷.»

این در شرایطی است که نتانیاهو، دست‌کم در ظاهر، از راه حل تشکیل دو کشور حمایت می‌کند، اما می‌خواهد که طرف فلسطینی، کشوری غیر‌نظامی و بدون ارتش باشد. نتانیاهو همچنین از طرف فلسطینی می‌خواهد که حضور نظامی اسراییل در مرز‌‌های آینده شرقی این رژیم را برای جلوگیری از واردات سلاح و موشک که می‌تواند جمعیت ساکن مرکز اسرائیل را هدف قرار دهد، بپذیرد.

همچنین انتظار می‌رود که موضوع شهرک‌های اسرائیلی در کرانه‌باختری و ساکنان یهودی در بیت‌المقدس شرقی هم یکی از مهم‌ترین چالش‌های میان دو طرف در جریان مذاکرات صلح باشد. در حال حاضر حدود ۵۰۰ هزار اسراییلی یهودی در سرزمین‌های فلسطینی‌-‌

که اکنون در اشغال اسراییل است-‌ زندگی می‌کنند، سرزمین‌هایی که فلسطینی‌ها می‌خواهند بخشی از کشور آینده‌شان باشد. این همه در شرایطی است که حتی اگر فلسطینی‌ها بخواهند همه این سرزمین‌ها را به اسراییلی‌ها واگذار کنند و در مقابل آن زمین‌های دیگری دریافت کنند، ده‌ها هزار ساکن شهرک‌های یهودی باید نقل مکان کنند.

اسراییل در ماه نوامبر گذشته اعلام کرد که به مدت ۱۰ ماه بخشی از روند شهرک‌سازی‌ها را متوقف خواهد کرد اما اجازه خواهد داد تا حدود ۳ هزار واحد که ساخت‌و‌ساز آن اخیرا آغاز شده‌است را تکمیل کند. اسراییل اما بیت‌المقدس را از این موضوع مستثنی کرده که به معنای این است که روند ساخت و ساز‌ها عملا کند نشده‌است. روز دوشنبه و همزمان با سفر بایدن به اسراییل، وزارت دفاع این رژیم اعلام کرد که اجازه ساخت ۱۱۲ واحد را در شهرک به شدت افراطی‌نشین «بیتار ایلیتز» صادر کرده‌است. این وزارتخانه همچنین اعلام کرد که این اقدام دلایل امنیتی دارد و همچنین دستور ساخت آن پیش از اعلام توقف ۱۰ ماهه بخشی از ساخت‌و‌ساز‌ها صادر شده‌است. رهبری فلسطینیان اما این اقدام را به شدت محکوم و آن را فریب‌کاری اسراییلی‌ها توصیف کرده‌است.

پیش از این توقف کامل شهرک‌سازی‌ها پیش‌شرط طرف فلسطینی برای آغاز مذاکرات مستقیم بود. رهبران فلسطین اخیرا بار دیگر اعلام کرده‌اند که این پیش‌شرط به عنوان پیش‌شرط آن‌ها برای حرکت از سوی مذاکرات غیر‌مستقیم به سوی مذاکرات مستقیم

باقی مانده‌است.

به نظر می‌رسد که مذاکرات غیرمستقیم پیش‌رو، ماه‌ها ادامه پیدا کند و مذاکراتی برای نزدیک کردن دیدگاه‌های دو طرف نسبت به یکدیگر باشد. به معنای دیگر اسراییلی‌ها و فلسطینی‌ها برای مذاکره با یکدیگر پشت یک میز نخواهند نشست اما به پیشنهاد‌هایی که میان دو طرف مطرح می‌شود و توسط آمریکایی‌ها به طرف دیگر انتقال می‌یابد، پاسخ خواهند داد. مذاکرات غیر‌مستقیم میان رژیم صهیونیستی و فلسطینی‌ها در حالی انجام خواهد شد که سال گذشته ساعت‌ها مذاکره مستقیم میان دو طرف انجام شد و این نشان می‌دهد که روابط دو طرف تا چه اندازه تیره شده‌است.