محرک‌های اقتصادی روی میز گروه ٢٠

عکس یادگاری رهبران کشورهای عضو گروه ۲۰ در اجلاس پیتسبورگ آمریکا

گروه بین‌الملل- وزرای دارایی و روسای بانک‌های مرکزی ۱۹ کشور ثروتمند و توسعه یافته جهان موسوم به گروه٢٠ این هفته برای بحث پیرامون چگونگی برخورد با مساله ورشکستگی بانک‌ها و اثرات مخرب آن بر اقتصاد جهانی در شهر سیت اندروز در اسکاتلند تشکیل جلسه خواهند داد و به بررسی راه‌های تقویت روند خروج از رکود خواهند پرداخت. این جلسه همچنین به بررسی مسائل متعددی از جمله چگونگی تأمین بودجه برای مقابله با پدیده گرمایش زمین و نیز ارزیابی برنامه‌های اقتصادی کشورهای جهان اختصاص خواهد یافت. دولت‌های اروپایی و آمریکا تاکنون میلیاردها دلار از پول مالیات‌دهندگان را صرف نجات بانک‌ها از ورشکستگی کرده‌اند زیرا معتقدند سقوط بانک‌ها فاجعه‌آفرین خواهد بود.

اعضای گروه ٢٠ در اجلاس اسکاتلند همچنین قرار است برای اجتناب از تکرار مشکلاتی چون کسری بودجه‌های عظیم و مصرف اعتبارات دولت در ایالات متحده و مازاد تجاری عظیم در چین و سایر کشورها چاره‌اندیشی کنند.

در جریان وقوع بحران مالی در ایالات متحده وزارت دارایی نقشی عمده در ایجاد رونق کاذب در بخش مسکن آمریکا داشت که همین مساله به فروپاشی بازار مسکن انجامید و سرآغازی بر بحران مالی در آمریکا و جهان شد.

طی هفته‌های اخیر با مشاهده علائم آغاز دوران رشد، وزرای بیست کشور اقتصادی جهان بیش از پیش بحث تغییر در اجرای سیاست‌های محرک اقتصادی که در دوران رکود در پیش گرفته شد را مطرح می‌کنند. با این حال بهبود اوضاع اقتصادی هنوز به حدی نیست که به آنها اجازه دهد چنین تصمیمی را با قاطعیت اتخاذ کنند. نشست اسکاتلند در حقیقت با هدف پیگیری توافقات رهبران گروه ٢٠ در نشست پیشین این گروه در پیتس‌بورگ آمریکا برگزار خواهد شد. پس از برگزاری نشست گروه ٢٠ در آمریکا هرچند نشانه‌هایی از بهبود شرایط اقتصادی جهان و ارتقای بازارهای مالی بین‌المللی به چشم می‌خورد ولی برخی کشورها این رشد و رونق را برای کاهش محرک‌های اقتصادی به اندازه کافی اطمینان‌بخش نمی‌دانند. گزارش‌ها حاکی از آن است که همین تردیدها اختلافات زیادی را بر سر نحوه ایجاد و شدت تغییرات مورد نظر بوجود آورده است. در حالی که برخی از کشور‌های عضو گروه ٢٠ از جمله آمریکا، ژاپن و آلمان خواهان مذاکره بر سر پایان دادن به اجرای سیاست‌های محرک هستند، اما کشورهایی مانند بریتانیا که هنوز با تبعات رکود مواجهند این اقدام را جسورانه می‌دانند و به دنبال راه‌حلی محتاطانه‌تر هستند.

آلیستر دارلینگ، وزیر دارایی بریتانیا در این زمینه گفته بود: «هنوز نمی توانیم با اطمینان بگوییم که روند خروج از رکود از شدت و توان کافی برای حفظ پایداری و ثبات برخوردار شده است. باید بپذیریم که بزرگترین خطر برای روند خروج از رکود، کنار گذاشتن سیاست‌های محرک اقتصادی پیش از آن است که جنبه‌های واقعی خروج از رکود آشکار شده باشد.»

همزمان جان هیلاری، مدیر بنیاد خیریه مبارزه با فقر نیز هشدار داد که اقدامات دولت‌های عضو گروه ۲۰ برای ریشه‌کن کردن عواملی که منجر به بروز بحران اقتصادی شد و پیشگیری از بروز مجدد آن کافی نبوده است.

اما از سوی دیگر صندوق بین‌المللی پول درباره وضعیت مالی دولت‌های گروه ٢٠ هشدار داد و در گزارشی اعلام کرد که میزان قرض‌های این کشورها تا سال ۲۰۱۴ به ۱۱۸درصد تولید ناخالص داخلی آنها بالغ خواهد شد. وزرای حاضر در اجلاس اسکاتلند همچنین به دنبال آن هستند که شرایط پیشرفت در اجرای سیاست‌های متوازن تر رشد اقتصادی در جهان را ایجاد کنند. از جمله دیگر مسائلی که در دستور کار اجلاس قرار دارد، یافتن راهی برای کمک به کشورهای درحال توسعه جهت تامین هزینه‌های کاستن تولید آلاینده‌هایی است که به گرمایش زمین منجر می‌شود.

دارلینگ وزیر دارایی بریتانیا روز شنبه از مقامات ارشد مالی کشورهای جهان خواست تا پیش از اجلاس سازمان ملل در ماه آینده توافق‌نامه‌ای را برای مبارزه با تغییرات جوی به امضا برسانند. وی که اعضای گروه ٢٠ را مخاطب قرار داده بود، خاطرنشان کرد که مقامات شرکت‌کننده در اجلاس اسکاتلند باید بر بسته‌ای مالی توافق کنند که بر اساس آن کشورهای فقیرتر بتوانند صنایع سبز را برای مبارزه با تغییرات جوی راه‌اندازی کنند.

در حاشیه این اجلاس برخی مخالفان روند جهانی شدن در هنگام ورود شرکت‌کنندگان در اجلاس به شهر سنت اندروز به ایجاد اخلال در ترافیک پرداختند که این اقدام به دستگیری چند نفر از معترضان توسط پلیس منجر شد.

گفتنی است، اعضای گروه ٢٠ (G-۲۰) متشکل از آرژانتین، استرالیا، برزیل، انگلستان، کانادا، فرانسه، آلمان، هندوستان، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، کره‌جنوبی، ترکیه، ایالات متحده و کشوری که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده دارد، در مجموع ۹۰درصد از ثروت، ۸۰درصد از تجارت و دو سوم جمعیت جهان را به خود اختصاص می‌دهند.