چرخش حیرت انگیز اقتصاد آسیا

دنیای اقتصاد- هرگز نباید خاصیت جهندگی اقتصادهای نوظهور آسیایی را دست‌کم گرفت. پس از بحران مالی منطقه در سال‌های ۱۹۹۷ تا ۹۸ و افول جریان موسوم به دات‌کام در سال ۲۰۰۱، ناظران خارجی پیش‌بینی کردند که یک دوره رکود طولانی در پیش خواهد بود و تنها ببرهای این منطقه به سرعت به اوضاع عادی باز‌خواهند گشت. در اوایل سال جاری نیز این بحث مطرح شد که چنین اقتصادهایی که وابسته به صادرات هستند امکان احیا نخواهند داشت، مگر آنکه اوضاع اقتصادی مشتریان آنها در دنیای ثروتمند احیا شود. اما اقتصادهای آسیایی که به طرز روزافزونی از عادت‌های خرید غربی‌ها مستقل می‌شوند، با سرعت در حال رشد هستند. تازه‌ترین تحلیل اکونومیست به اقتصاد آسیا اختصاص یافت

یک بازگشت حیرت‌انگیز

اقتصادهای نوظهور آسیایی در مسیر خروج از رکود پیش افتاده‌اند اکنون باید کاری کنند که احیای اقتصادیشان دوام یابد.

شادی آذری

هرگز نباید خاصیت جهندگی اقتصادهای نوظهور آسیایی را دستکم گرفت. پس از بحران مالی منطقه در سال‌های ۱۹۹۷ تا ۹۸ و افول جریان موسوم به دات‌کام در سال ۲۰۰۱، ناظران خارجی پیش‌بینی کردند که یک دوره رکود طولانی در پیش خواهد بود و تنها ببرهای این منطقه به سرعت به اوضاع عادی باز‌خواهند گشت.

در اوایل سال جاری این بحث مطرح شد که چنین اقتصادهایی وابسته به صادرات امکان احیا نخواهند داشت مگر آنکه اوضاع اقتصادی مشتریان آنها در دنیای ثروتمند احیا شود. غرب همچنان ضعیف به نظر می‌رسد، بسیاری از اقتصادها در فصل دوم سال جاری نیز دچار انقباض شدند و حتی اگر اقتصاد ایالات متحده در نیمه دوم سال جاری میلادی شروع به رشد کند، هزینه مصرف‌کنندگان همچنان ضعیف خواهد ماند. اما اقتصادهای آسیایی که به طرز روزافزونی از عادت‌های خرید غربی‌ها مستقل می‌شوند، با سرعت در حال رشد هستند.

چهار اقتصاد نوظهور آسیایی که گزارش تولید ناخالص داخلی فصل دوم خود را منتشر کرده‌اند یعنی چین، اندونزی، کره جنوبی و سنگاپور با نرخ میانگین سالانه‌ بیش از ۱۰‌درصد رشد کرده‌اند. حتی به نظر می‌رسد ژاپن ثروتمندتر و تنبل‌تر که نمی‌تواند به چنین رقمی برسد، از رقبای غربی خود سریعتر رشد می‌کند. اما در شرایطی که گروه قدیمی جی۷ در سال جاری انقباض اقتصادی ۵/۳‌درصدی را تجربه می‌کند، اقتصادهای نوظهور آسیایی باید تا بیش از ۵‌درصد رشد کنند. سیاستمداران غربی باید خود را برای مذاکرات بیشتر درمورد قدرت اقتصادی که به طرز بی‌رحمانه‌ای در شرق انباشته شده است آماده سازند. اما به راستی آسیا چگونه چنین بازگشت حیرت‌انگیزی داشته است؟

برخی از بدبین‌ها معتقدند که بازگشت اقتصاد چین یک ظاهرسازی دیگر است و ارقام اقتصادی آن یک طفره‌روی است چون اجزای تشکیل دهنده تولید ناخالص داخلی آن گنگ و به طرز مشکوکی زودهنگام منتشر شده است. احتمالا اقتصاد چین در اواخر سال ۲۰۰۸ شدیدتر از آنچه در آمار رسمی این کشور اعلام شد کند شده است. اما سایر شاخص‌ها که کمتر احتمال دستکاری در آن‌ها می‌رود حاکی از آن است که اقتصاد چین در حال بازگشت است. تولیدات صنعتی چین در سال منتهی به ماه جولای ۱۱‌درصد رشد کرد. تولید برق کشور که سال گذشته به شدت افت کرده بود دوباره رشد کرده است و فروش خودروی این کشور ۷۰‌درصد بالاتر از سال گذشته است.

بی‌شک نمی‌توان مدعی شد که کل آسیا دچار تقلب در آمار شده است. تولید ناخالص داخلی کره جنوبی در فصل دوم با نرخ سالانه ۱۰‌درصد رشد کرد. احتمالا تولید ناخالص داخلی تایوان بیشتر هم رشد کرده است چون تولیدات صنعتی این کشور با نرخ سالانه حیرت انگیز ۸۹‌درصد جهش یافته است. هندوستان نسبت به بسیاری از همسایگان خود آسیب کمتری از بحران مالی جهان متحمل شد چون کمتر صادر می‌کند. اما تولیدات صنعتی آن با نرخ ۱۴‌درصد در فصل دوم رشد داشته است. تولیدات اکثر اقتصادهای آسیایی کوچکتر هنوز کمتر از سال گذشته است چون آن‌ها آسیب شدیدی را در اواخر سال گذشته متحمل شدند.

اشتباه بزرگی خواهد بود اگر احیای اقتصادی آسیا سیاستمداران آن را به این جمع‌بندی برساند که نیازی به تغییر سیاست‌های ارزی‌شان نیست و یا لزومی ندارد اصلاحات ساختاری برای رونق بخشی به مصرف را اعمال کنند. بازگشت سریعتر از انتظار ببرها از بحران مالی سال‌های ۹۷ و ۹۸ موجب خود خوشنودی این کشورها شد و اصلاحات ضروری را به تعویق انداخت. در نتیجه آن‌ها را نسبت به رکودهای جهانی سال ۲۰۰۱ و هم اکنون آسیب‌پذیرتر ساخت. باید مطمئن شد که در پی این خیزش نو افولی دوباره نخواهد بود.