بزرگترین دارندگان ذخایر نفتی دنیا کدامند
مونا مشهدی رجبی
نفت یکی از پر مصرف‌ترین ذخایر انرژی در جهان است و سالانه از این منبع عظیم و ارزشمند انرژی درآمد کلانی نصیب اقتصاد کشورهای تولیدکننده می‌شود‌. بر طبق آخرین گزارش ارائه شده توسط آژانس اطلاعات انرژی آمریکا در سال ۲۰۰۸ میلادی عربستان سعودی بزرگترین دارنده ذخایر نفتی در دنیا بوده است‌.

این کشور با جای دادن 5/25درصد از مجموع ذخایر تایید شده نفتی در خود یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین کشورهای نفتی در جهان است‌. آژانس اطلاعات انرژی مجموع ذخایر تایید شده نفتی جهان را برابر با 1297‌میلیارد بشکه برآورد کرده است ولی در بخشی از گزارش خود با اشاره به رشد سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های اکتشافی نفتی اعلام کرد تا ده سال آینده حجم ذخایر تایید شده نفتی در جهان افزایش خواهد یافت‌. برخی از تحلیل گران بازار نفت بر این باورند یک سوم از ذخایر نفتی در دنیا کشف نشده است‌. در سال گذشته میلادی حجم ذخایر نفتی در عربستان سعودی برابر با 8/266میلیارد بشکه بود. کشور عراق در آمارگیری جدید دومین دارنده ذخایر نفتی در دنیا محسوب می‌شود‌. این کشور در سال گذشته میلادی 1/11درصد از مجموع ذخایر تایید شده نفتی جهان را در خود جای داده بود‌. این در حالی است که در آمار ارائه شده در سال گذشته میلادی عراق در جایگاه چهارم دنیا قرارداشت‌. مایک استیونس یکی از تحلیل‌گران بازار نفت با اشاره به این مطلب که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای کشف حوزه‌های نفتی و استخراج آنها در کشور عراق صورت گرفته است، می‌گوید: «حجم ذخایر نفتی در کشور عراق بسیار بالا است ولی درگیری‌های داخلی در این کشور و جنگ‌های سال‌های گذشته مانع از بهره‌گیری عراق از قدرت بالقوه آن شد‌. حال با آرام تر شدن شرایط و افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگی همچون توتال و رپسول و غیره در صنعت نفت عراق آینده بسیار روشنی در انتظار این صنعت است‌.»
بر طبق این گزارش کشور کویت سومین دارنده ذخایر نفتی در جهان است‌. این کشور ۵/۹درصد از ذخایر تایید شده نفتی را در خود جای داده است‌. ایران در جایگاه چهارم دنیا قرار گرفته است و ۲/۹درصد از مجموع ذخایر تایید شده نفتی جهان در کشور ایران قرار دارد. در سال گذشته ده کشور بزرگ دارنده ذخایر نفتی در دنیا در مجموع ۴/۸۲درصد از کل ذخایر نفتی را داشتند‌. به همین دلیل نقش آنها در تولید نفت در جهان نیز بسیار چشمگیر بوده است‌. شایان ذکر است ایالات متحده آمریکا در این فهرست جایگاه یازدهم را دارد و تنها ۲/۲درصد از کل ذخایر تایید شده نفتی جهان را در خود جای داده است‌.
همسایه آبی ایران یعنی کشور امارات متحده عربی در سال 2008 میلادی 8/7درصد از مجموع ذخایر تایید شده نفتی جهان را داشت و پنجمین کشور بزرگ دارنده ذخایر نفتی در جهان محسوب می‌شد. ششمین کشور این فهرست کشور ونزوئلا است که 2/6درصد از مجموع ذخایر تایید شده نفتی جهان را در خود جای داده است‌. کشورهای روسیه، لیبی، نیجریه و چین رتبه‌های ششم تا دهم این جدول را به خود اختصاص داده‌اند و سهم آنها در ذخایر نفتی جهان کمتر از 5‌درصد است‌. روسیه که بزرگترین تولید کننده غیر اوپکی نفت محسوب می‌شود و بیشترین حجم از ذخایر گاز طبیعی دنیا را در خود جای داده در جایگاه ششم قرار دارد‌. این کشور 5‌درصد از ذخایر نفتی جهان را در خود جای داده است‌. بر طبق آمارهای ارائه شده توسط آژانس اطلاعات انرژی در سال 2008 میلادی کشور لیبی 9/2درصد، کشور نیجریه 6/2درصد و کشور چین 6/2درصد از مجموع ذخایر تایید شده نفتی دنیا را در خود جای داده بودند‌.
در این جا باید اعلام کرد، کشور کانادا یکی از کشورهایی است که در مورد جایگاه آن در جدول تردیدهای زیادی وجود دارد. برخی از کارشناسان نفتی حجم ذخایر تایید شده نفتی در این کشور را بیشتر از ۱۷۰‌میلیارد بشکه می‌دانند که در صورت قبول نظریه آنها باید بعد از عربستان سعودی دومین جایگاه را داشته باشد‌. برخی با استناد به اینکه هنوز سهم بزرگی از این ذخایر تایید نشده است جایگاهی برای کانادا قائل نیستند و قرار گرفتن این کشور در فهرست ده کشور بزرگ دارنده ذخایر نفتی را به سال‌های آتی موکول می‌کنند‌. کانادا در سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای توسعه حوزه‌های نفتی و اکتشاف نفت انجام داد که نتیجه آن در رده‌بندی‌های سال‌های آینده نمایان می‌شود‌.