گروه بین‌الملل- عربستان سعودی از مقامات ارشد کشورهای صادر کننده و واردکننده نفت دعوت کرده است تا در نشست جده که امروز برگزار می‌شود، بر سر اینکه درباره نفت چه بکنند، بحث و گفت‌و‌گو کنند. به گزارش ‌بی‌بی‌سی، جهش بی‌سابقه قیمت نفت در هفته‌های اخیر دلیل اصلی دعوت مقامات سعودی به برگزاری چنین نشستی است. در هفته گذشته قیمت نفت به ۱۴۰ دلار برای هر بشکه رسید. یک دهه قبل به دلیل بحران مالی و اقتصادی کشورهای آسیایی تقاضا برای نفت کاهش یافت، این امر با افزایش تولید نفت همزمان شد و موجبات کاهش قیمت نفت را در بازارهای جهانی فراهم کرد. قیمت نفت در آن دهه به حدود ۱۰ دلار تنزل یافت.آن دوره، دوره بدی برای سازمان تولید کنندگان نفت بود. برخی از تحلیل‌گران معتقدند، احتمال تکرار این تجربه تلخ، برخی از این تولید کنندگان را ترسانده است و همین سبب دعوت به نشست مشترک شده است. این نشست «روح جاکارتا» نام گرفته است که اشاره به پایتخت اندونزی، جایی که تصمیمات تولید اوپک تاکنون در آن جا گرفته می‌شده است. از وقتی تقاضای فزاینده کشورهای آسیایی باعث چنین رشدی در قیمت نفت شده است، تغییر زیادی کرده است.

با اینکه بسیاری از کشورها انگشت مسوولیت افزایش قیمت نفت را متوجه کشورهای تولیدکننده نفت می‌کنند اما واقعیت این است که تنزل ارزش دلار از دلایل اصلی افزایش قیمت نفت و کالاهای دیگر مانند طلا و ... شده است. بنابراین وقتی از کشورهای نفتی درخواست می‌شود که تولید را برای کاهش قیمت افزایش دهند، آنها پاسخ می‌دهند که افزایش قیمت نفت، دلیلی به جز کمبود نفت در بازارهای جهانی دارد و از این رو باید ابتدا ارزش دلار در بازارها تثبیت و تقویت شود.

تحلیل‌گران غربی معتقدند،عربستان سعودی بیش از کشورهای دیگر اوپک مانند ونزوئلا و ایران در پی راه حلی برای وضعیت موجود است و در واقع نمی‌خواهد مشتریان واردکننده خود، به ویژه ایالات‌متحده را برنجاند. علاوه بر این، همواره عواملی هم وجود دارند که بتوانند فروش نفت را تنزل دهند. بنابراین به نظر می‌رسد این تجربه تاریخی است که عربستان سعودی و اوپک را وامی‌دارد که به نگرانی مشتریان واردکننده توجه کنند.

نفت گران در اواسط دهه ۷۰، عامل رکودهای اقتصادی چندی در جهان بود. البته در آن هنگام دلیل اصلی گرانی نفت، اختلال در روند تولید و صدور نفت بود، اما دلایل فعلی رکود اقتصادی جهان لزوما به نفت مربوط نمی‌شود. هرچند نفت گران به این معنا است که کشورها برای خرید کالاهای دیگر پول زیادی در اختیار ندارند، سود کمپانی‌ها و شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند و بانک‌های مرکزی ناگزیر از افزایش نرخ بهره برای مبارزه با تورم و گرانی قیمت‌ها است. همچنین نگرانی اصلی این است که قیمت‌های بالا، مصرف‌کنندگان و واردکنندگان را تشویق کند که دنبال انرژی جایگزین و اقتصادی باشند. ایالات‌متحده به دنبال تولید سوخت از نیشکر است و این می‌تواند گسترش یابد. در کشورهای در حال توسعه، دولت‌ها یارانه‌های سنگین برای انرژی می‌پردازند و از آنجا که قیمت‌های بالا بر بودجه دولت به ویژه وارکنندگان بزرگی مانند چین سنگینی می‌کند، این کشورها با حذف یارانه‌ها، ناگزیر از صرفه‌جویی در مصرف انرژی هستند. این نظرگاه برخی از تحلیل‌گران است اما بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان هم معتقدند که درست است که قیمت نفت یکی از بحرانی‌ترین دوره‌های خود را پشت سر می‌گذارد، اما هنوز نفت ارزان‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین انرژی است که معلوم نیست بتوان تقاضا برای آن را محدود کرد. صرفه‌جویی در مصرف انرژی هم می‌تواند به معنای مصرف بهینه آن باشد نه کاهش زیاده از حد در تقاضا.

به هر حال نشست امروز به این قصد برگزار می‌شود که توافق تفاهمی میان کشورهای جهان برقرار کند، اما آیا واقعا عربستان سعودی می‌تواند کاری انجام دهد. عربستان اعلام کرده است که برای کاهش قیمت، حاضر است تولید خود را افزایش دهد، اما موضوع این است که نفت اضافه‌ای که عربستان می‌خواهد تولید کند، نفت سنگین است که پالایش و تصفیه آن برای پالایشگاه‌ها بسیار دشوار است. از طرف دیگر ظرفیت تولید در جهان محدود است و افزایش تولید محدود خواهد بود. بنابراین تصور اینکه پس از نشست امروز، قیمت نفت کاهش خواهد یافت، خیال و تصوری باطل است.