چین نگران کمبود جهانی غلات نیست

مترجم: رفیعه هراتی

بنا به اظهار نخست‌وزیر چین ون‌جیابائو با در دست داشتن غلات نیازی به نگرانی نیست، اما مقامات نگرانند که چگونه چین را نزدیک به خودکفایی در زمینه غلات نگه دارند و از افزایش جهانی قیمت محفوظ بمانند. اظهارات ون‌ در تور زراعی در هبیی در شمال به منظور آرام کردن نگرانی عمومی در مورد تورم قیمت غذا در دیگر نقاط جهان ایراد شد. قیمت غذا در ماه‌های اخیر در چین نیز به سرعت افزایش یافته است، اما تاثیر اصلی بر قیمت گوشت بوده است.

افزایش قیمت برنج و گندم چندان شدید نبوده است بجز واردات محصولات پیشرفته که سهم کوچکی از مصرف داخلی را تشکیل می‌دهد. چین بیش از ۹۰ درصد از غلات مصرفی خود را تولید می‌کند.

از آنجایی که بازار جهانی غلات بحرانی است، مقامات از تاکید بر نیاز به خودکفایی نسبتا راضی هستند. این امر دولت را قادر کرده است نسبتا بازار داخلی را آرام نگه دارد. اوایل امسال دولت برای کنترل تقاضا صادرات غلات را از طریق سهمیه‌ها و مالیات محدود کرد. چین ادامه عرضه غلات به هنگ‌کنگ را تعهد کرد، اما اکنون واردکنندگان غلات باید تعهد کنند که غلات را دوباره صادر نخواهند کرد. دیپلمات‌ها می‌گویند احتیاط چین حتی گردش غذا در کره‌شمالی را تحت تاثیر قرار داده است. کره‌شمالی متفق دیرینه چین است که به شدت به واردات از خارج وابسته است. کارگران کمکی بخش کشاورزی می‌گویند کره شمالی با بدترین بحران عرضه غذا از زمان قحطی در اواخر دهه ۱۹۹۰ روبه‌روست.

آقای ون اطمینان می‌دهد که چین هیچگونه کسری ندارد. زمانی که در سال ۲۰۰۳ محصول کاهش یافت دولت دوباره تلاش کرد تا کشاورزان را تشویق به تولید غلات کند. این کار مستلزم افزایش بزرگ در تخصیص یارانه به کشاورزان بود که غلات کشت می‌کردند و تضمین دولت درخصوص حداقل قیمت برای غله بود.

همچنین کارهای بسیاری برای ارتقای سطح استاندارد زندگی کشاورزان از معافیت مالیاتی گرفته تا آموزش رایگان انجام شده است. مبلغی که امسال دولت مرکزی صرف توسعه بخش روستایی می‌کند که شامل آموزش، رفاه و یارانه است تا ۳۰‌درصد افزایش می‌یابد و به نزدیک ۸۰‌میلیارد دلار می‌رسد.

ماه گذشته آقای ون فاش کرد راز دولت چه بوده است: چین ذخایر غلاتی به میزان ۱۵۰میلیون تا ۲۰۰میلیون تن داشت، که این میزان معادل ۴۰-۳۰درصد از تولید سالانه است. مقامات خاطرنشان می‌کنند که نسبت ذخیره به مصرف در چین بسیار بالاتر از ۱۸-۱۷درصد سطحی است که توسط سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل به عنوان حداقل امنیت برای ذخایر جهانی در نظر گرفته شده است.

اما همه متقاعد نمی‌شوند. گزارشات در مطبوعات دولتی حاکی از آن است که برخی از مردم در استان گوآنگ دانگ نزدیک به هنگ‌کنگ، غلات ذخیره کرده‌اند. در ماه مارس یک کارشناس ارشد کشاورزی به نام یوآن لانگ‌پینگ مقامات را متهم کرد که در برخی مناطق در مورد میزان ذخیره غلات اغراق می‌کنند تا برای ذخیره‌سازی آنها یارانه بیشتری بگیرند. یک گزارشگر از روزنامه چاینا دیلی گفت: محدودیت صادرات موجب قاچاق خواهد شد. دیگران نگرانند که زمستان سخت در جنوب و خشکسالی بهاره در شمال، به رشد تولید امسال ضربه بزند و افزایش قیمت کود شیمیایی و دیگر ملزومات کشاورزی ممکن است کشاورزان را از کشت غلات منصرف کند.

مقامات اذعان می‌کنند که ماندن در مرز خودکفایی در زمینه غلات به علت افزایش جمعیت و کاهش زمین‌های زراعی دشوارتر خواهد شد. در سال ۲۰۰۶ دولت اعلام کرد حداقل میزان زمین‌های زراعی مورد نیاز برای حفظ «امنیت غلات» ۱۲۰میلیون هکتار است. در آن زمان دولت هشدار داد که چین با حدود ۸/۱۲۱میلیون هکتار زمین زراعی موجود به «خط قرمز» نزدیک می‌شود. ساخت‌وساز در زمین‌های زراعی اغلب برای دولت‌های محلی پولساز است. تلاش دولت مرکزی برای مهار این امر موثر نبوده است. برخی از مفسران چینی می‌گویند چین هم‌اکنون از خط قرمز عبور کرده است، برخی زمین‌ها که به عنوان زمین زراعی ثبت شده‌اند درواقع با اهداف غیرکشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در چین مدت‌های مدید این بحث وجود داشته است که آیا سیاست غلات این کشور که خواستار ۹۵درصد خودکفایی است، با توجه به پتانسیل واردات، بیش از اندازه محافظه‌کارانه است یا خیر، اما در مورد غلات تفکر محافظه‌کارانه دوباره بازمی‌گردد.

منبع: اکونومیست