شکست رییس جمهور فرانسه در دور نخست انتخابات
سارکوزی در آرزوی معجزه اولاند در راه الیزه
عکس: AFP اولاند در راه الیزه، سارکوزی در آرزوی معجزه
این اولین بار در تاریخ فرانسه مدرن است که یک رییس‌جمهوری در مسند قدرت به عنوان نفر دوم به مرحله بعدی انتخابات راه می‌یابد
احسان ابطحی
فرانسوا اولاند، نامزد حزب سوسیالیست فرانسه، موفق شد با تاکید بر مواضعی همچون رشد اقتصادی و اشتغالزایی و با بهره‌گیری از نارضایتی افکار عمومی با اختلاف بسیار اندک آرا در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری به پیروزی دست یابد و در شرایطی بسیار مناسب راهی دور دوم انتخابات شود، انتخاباتی که قرار است روز ششم ماه مه - هفدهم اردیبهشت ماه- برگزار شود.
به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، به نظر می‌رسد نمایش قدرتمندانه چپ‌گرایان در فرانسه و خشم آنان علیه تندروی‌های سیاسی، نشان‌دهنده اشتیاق آنان برای «تغییر» در فرانسه است؛ کشوری که ۱۷ سال است روسای‌جمهوری محافظه‌کار و میانه‌رو بر آن حکومت می‌کنند.
پیروزی اولاند در دور اول رقابت‌ها همچنین می‌تواند نشان‌دهنده ادامه «روند مخالفت با رهبران در مسند کار» در اروپا باشد؛ روندی که با بحران اقتصادی در اروپای غربی آغاز شد، جایی که دولت‌های راست میانه از بریتانیا گرفته تا اسپانیا و فرانسه در آن قدرت را در دست دارند.
پیروزی احتمالی اولاند در انتخابات دور دوم ریاست‌جمهوری فرانسه همچنین می‌تواند چالشی مهار‌ناپذیر برای سناریوی آلمان درباره بحران یورو باشد. بحران بدهی‌ها و هزینه‌های غیر‌قابل کنترل، عوامل اصلی بحران اقتصادی در اروپا هستند و آلمان تاکید دارد که ریاضت اقتصادی بر رشد اقتصادی اولویت دارد. دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری در فرانسه روز یکشنبه در شرایطی برگزار شد که همزمان دولت هلند به دلیل ناکامی در به دست آوردن حمایت اکثریت از طرح ریاضت اقتصادی در آستانه سقوط قرار گرفت و قرار شد تا انتخابات زود‌هنگام در این کشور برگزار شود. از سوی دیگر در جمهوری چک، مردم در تظاهراتی که از سال ۱۹۸۹ میلادی تاکنون بی‌سابقه بوده است به خیابان‌ها ریختند تا علیه افزایش مالیات‌ها و کاهش بودجه دست به اعتراض بزنند.
پی‌یر موسکویچی، رییس ستاد انتخاباتی اولاند در همین زمینه خطاب به ژان فرانسوا کوپ، رهبر حزب راست میانه «همبستگی برای جنبش مردمی»، حزب متبوع سارکوزی، گفت: «انتخابات فرانسه واکنشی به طرح ریاضت اقتصادی است و شما [ مظهر] ریاضت اقتصادی هستید.» انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری فرانسه همچنین نشان داد که رای‌دهندگان از سیاست و گروه‌های سیاسی خسته و دلزده شده‌اند و دیگر مسخ آنان نیستند. ماری کلود نوئل، از شهر آمیان در شمال فرانسه در همین‌باره گفت که به سارکوزی رای داده‌است زیرا اساسا «سیاست، لانه مار‌ها است.»
او اضافه کرد:«وضعیت چندان فاجعه‌بار نیست و هر شخصی که برنده انتخابات شود تفاوت زیادی در اوضاع ایجاد نخواهد شد.» این بانوی ۷۲ ساله ادامه داد: «فرانسوی‌ها خواهان تغییر هستند اما تنها در شرایطی که این تغییر چیزی را برای آنان عوض نکند.»
وزارت کشور فرانسه پس از پایان اخذ آرا در بیانیه‌ای اعلام کرد که فرانسوا اولاند دور اول انتخابات را با ۵/۲۸ درصد آرا به پایان رسانده در شرایطی که سارکوزی موفق به کسب ۱/۲۷ درصد آرا شده‌است.
این برای نخستین بار در تاریخ جمهوری پنجم فرانسه است که یک رییس‌جمهوری در مسند کار، به عنوان نفر اول به مرحله دوم انتخابات راه پیدا نمی‌کند.
پس از اولاند و سارکوزی، خانم مارین لوپن، از حزب راست افراطی جبهه ملی با ۲/۱۸ درصد آرا و ژان لوک ملانشن، از حزب جبهه چپ با ۱/۱۱ درصد آرا در رتبه‌های سوم و چهارم قرار گرفتند. فرانسوآ بایرو که یک میانه‌رو و رهبر حزب «اتحاد برای دموکراسی فرانسوی» است با ۱/۹ درصد آرا و با کسب حمایتی حداقلی در جایگاه پنجم قرار گرفت.
به باور تحلیلگران امور سیاسی فرانسه، با وجود آنکه نیکلا سارکوزی موفق شده‌است که به دور دوم انتخابات راه یابد؛ اما برای پیروزی در دور دوم باید لحظات دشواری را سپری کند. با این وجود، نمایش قدرتمندانه خانم لوپن در انتخابات یکشنبه توانست قوت قلبی برای هواداران سارکوزی باشد، دو نامزدی که درباره مسائلی همچون مهاجرت، اسلامگرایی افراطی و نظم و قانونی دیدگاه‌های مشترکی دارند. اما در شرایطی که شماری از هواداران لوپن گفتند که از رای دادن به سارکوزی در دور دوم انتخابات خودداری خواهند کرد شماری دیگر تاکید کردند به او رای خواهند داد.
اولاند ۵۷ ساله پس از انداختن رای خود به صندوق گفت: «این انتخاباتی است که بر آینده اروپا تاثیر‌گذار خواهد بود.» او اضافه کرد: «و به همین دلیل است که بسیاری از مردم امروز نظاره‌گر ما هستند. آنها از نام برنده انتخابات چندان تعجب نمی‌کنند اما سیاست‌هایی را که او پیگیری می‌کند دنبال می‌کنند.»
اولاند یکشنبه شب تاکید کرد که علاوه بر اشتغالزایی و کمک به مستمندان، قصد دارد تا مسیر اروپا را به سوی رشد و اشتغالزایی تغییر دهد.
اگر او موفق شود برنده انتخابات ششم ماه مه - هفدهم اردیبهشت- شود، فرانسه به صدایی قدرتمند در اروپا در حمایت از تقویت رشد اقتصادی آن هم در دوره‌ای تبدیل خواهد شد که رکود در حوزه یورو و رشد اقتصادی نزدیک به صفر حتی در فرانسه و آلمان حاکم است. اولاند در بخشی از برنامه‌هایش ضمن تاکید بر تحریک رشد اقتصادی، اضافه کرده‌است که قصد دارد درباره برنامه محدود کردن کسری بودجه و کاهش بدهی‌های عمومی که در ماه دسامبر با فشار شدید آلمان در اتحادیه اروپا به تصویب رسید، دوباره با کشورهای عضو وارد مذاکره شود. او خواهان آن است که بانک مرکزی اروپا در برابر تورم تحمل بیشتری از خود نشان دهد. اولاند همچنین طرفدار اوراق قرضه مشارکتی برای جبران بدهی‌های عمومی است، موضوعاتی که برلین به شدت با هردوی آنان مخالف است.
اما به نظر می‌رسد که فرانسه برای به چالش کشیدن افراط‌گرایی آلمان، متحدانی محافظه‌کار دارد و سارکوزی پیش از این به نتیجه رسیده بود که باید برای رسیدن به این هدف در کنار آنان قرار بگیرد.
دولت جدید راست‌گرای اسپانیا به تازگی تلاش کرده‌است تا اتحادیه اروپا را در طیفی از مسائل از محدودیت بدهی‌ها گرفته تا کاهش هزینه‌های عمومی به چالش بکشد. این در شرایطی است که بیکاری در اسپانیا به ۲۵ درصد افزایش یافته و بیکاری جوانان نیز معادل ۴۵ درصد است، رقمی که تقریبا دو برابر فرانسه است.
نا‌آرامی‌ها در هلند نیز می‌تواند ضربه‌ای سنگین به افراط‌گرایی آلمان‌ها باشد. هلندی‌ها از متحدان نزدیک آنگلا مرکل، صدر‌اعظم آلمان در موضوع انضباط مالی در میان شرکایشان بوده‌اند؛ اما کاهش هزینه‌های عمومی در میانه رکود اقتصادی دشواری را حتی به محافظه‌کاران نیز اثبات کرده‌است.
این در شرایطی است که هم سارکوزی و هم اولاند وعده داده‌اند که برنامه ایجاد توازن بودجه فرانسه را پیگیری خواهند کرد. سارکوزی وعده داده‌است که این اقدام را تا سال ۲۰۱۶ انجام خواهد داد و اولاند قول داده است که تا سال ۲۰۱۷ میلادی بودجه را متوازن می‌کند. اولاند اما گفته‌است که ابتدا هزینه‌های عمومی را افزایش خواهد داد، مشاغل دولتی برای معلمان، استادان و پلیس ایجاد خواهد کرد و به ایجاد اشتغال در بخش صنعت یارانه می‌دهد و پس از آن به افزایش مالیات‌ها اقدام خواهد کرد. سارکوزی با وجود آنکه لحن سخنان خود را در جریان مبارزات انتخاباتی تعدیل کرده‌‌بود اما همچنان بر طرح ریاضت اقتصادی و انضباط بودجه‌ای تاکید داشت و بر این باور بود که این دو پیش زمینه‌ای برای رشد اقتصادی و اشتغالزایی هستند.
با وجود آنکه سارکوزی بر موضوعاتی همچون کاهش هزینه‌ها، کاهش مالیات شرکت‌ها و آزاد‌سازی بازار کار تاکید داشت، اولاند چهره یک سوسیالیست سنتی را به خود گرفت و بر افزایش هزینه‌های عمومی و ایجاد اشتغال تاکید کرد. موضوعی که به باور شماری از تحلیلگران سیاسی می‌تواند اوضاع را بدتر کند و ممکن است بازارهای مالی را به مرز سقوط و هرج و مرج بکشاند.
این همه در شرایطی است که به دنبال شکست سارکوزی در مقابل اولاند، ارزش سهام در بازارهای اروپایی کاهش یافته‌است.
همچنین به باور تحلیلگران امور بین‌الملل اگر اولاند به کاخ الیزه راه یابد، چالشی ناگزیر با آنگلا مرکل پیش رو خواهد داشت.
نکته دیگری که در مورد اولاند وجود دارد، این است که او بر خلاف رسم معمول نامزد‌های انتخابات کشورهای مختلف اروپایی برای معرفی خود به ایالات‌متحده سفر نکرد.
در تحولی دیگر مرتبط با انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه، اولاند پیشنهاد سارکوزی برای انجام سه مناظره را رد کرد. سارکوزی پیشتر پیشنهاد کرده بود که در طول دو هفته باقی مانده تا دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، دو رقیب، سه دور مناظره درباره اقتصاد، مسائل اجتماعی و روابط بین‌الملل داشته باشند.
ولی فرانسوا اولاند بی‌درنگ این ایده سارکوزی را رد کرد و گفت که یک دور مناظره‌ای که به طور سنتی قرار است پیش از دومین دور انتخابات برگزار شود، کافی است و این مناظره نیز باید «تا حدی که لازم است» به درازا بینجامد.
مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه بیش از ۸۰ درصد بود و شگفتی این انتخابات کسب ۱۸ درصد آرا از سوی مارین لوپن بود که رکود حزب راست افراطی جبهه ملی در فرانسه را شکست؛ موضوعی که نشان‌دهنده افزایش احساسات ضد مهاجرپذیری و ضد اتحادیه اروپا در فرانسه است. این رکورد در رقابت‌های انتخاباتی سال ۲۰۰۲ میلادی و با کسب ۱۶ درصد آرا توسط ژان ماری لوپن، پدر خانم لوپن، ثبت شده بود. ژان لوک ملانشن رهبر حزب جبهه چپ هم پس از اعلام نتایج انتخابات از هوادارانش خواست تا در دور دوم با رای به اولاند سارکوزی را شکست دهند.
سارکوزی (راست)، اولاند (چپ) - عکس: AFP
ارسال نظر