فرانسه در انتظار رییس‌جمهوری جدید

سمت راست: فرانسوا اولاند، سمت چپ: نیکلا سارکوزی، عکس‌ها: GETTY IMAGES

نظر‌سنجی‌ها حاکی از شکست سارکوزی در دور دوم انتخابات است احسان ابطحی

دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه امروز در شرایطی برگزار می‌شود که رقابت اصلی میان نیکلا سارکوزی، رییس‌جمهوری راستگرای فرانسه با فرانسوا اولاند، نامزد حزب سوسیالیست بر‌گزار خواهد شد. همزمان نظر‌سنجی‌ها حکایت از آن دارند که اولاند در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه که قرار است روز ششم ماه مه، هفدهم اردیبهشت دو هفته دیگر برگزار شود، با اختلافی بیش از ۱۰ درصد آرا، سارکوزی را شکست خواهد داد.

به گزارش خبرگزاری رویترز بر اساس همین نظر‌سنجی‌ها سارکوزی در دور اول انتخابات با اختلافی بسیار ناچیز برنده خواهد شد اما در

دور دوم با اختلافی دست‌کم ۱۰ درصدی شکست خواهد خورد.

بر اساس همین نظر‌سنجی‌ها، ژان ماری لوپن، از حزب راست افراطی، ژان لوک ملنکون، نامزد چپ‌گرایان افراطی و فرانسوآ بایرو از حزب «اتحاد برای دموکراسی فرانسوی» که یک حزب میانه‌است به ترتیب سوم، چهارم و پنجم خواهند شد.

در انتخابات امروز ۱۰ نامزد شرکت کرده‌اند.

نیکلا سارکوزی که از زمان روی کار آمدنش در سال ۲۰۰۷ میلادی به شدت خبر‌ساز بوده‌است با چالشی بزرگ یعنی افت محبوبیت مواجه است و تنها ۳۶ درصد از مردم فرانسه عملکرد او را تایید می‌کنند. این آمار بدترین آمار برای یک رییس‌جمهوری در میان روسای جمهوری جمهوری پنجم فرانسه است.

این در شرایطی است که انتخابات ریاست‌جمهوری در فرانسه و خارج از این کشور به شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌است. منتقدان تاکید می‌کنند در اوضاعی که ۱۰ درصد فرانسوی‌ها بیکار هستند نامزد‌ها تنها در پی برانگیختن احساسات مردم و انحصار آرای آنان هستند و به چالش‌های واقعی پیش روی فرانسه بی‌توجهند.

همچنین نظر‌سنجی‌ها حاکی از آن است که مشارکت مردم فرانسه در دور اول انتخابات پایین خواهد بود.

تحلیلگران سیاسی بر این باورند که انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه و احتمال تغییر رهبری این کشور معضل بزرگی برای اروپا خواهد بود، زیرا اولاند که از بخت بیشتری برای پیروزی برخوردار است یک سوسیال دموکرات است که پیش‌تر وعده داده است تا برنامه ریاضت اقتصادی تحت هدایت برلین را مورد بازنگری قرار خواهد داد، برنامه‌ای که اروپایی‌ها برای عبور از بحران بدهی‌ها درباره آن به توافق رسیده‌اند.به باور تحلیلگران، انتخاب اولاند می‌تواند در چهار‌راه بدهی‌ها، کندی رشد اقتصادی، یاس اجتماعی حاکم بر یونان و اسپانیا و همچنین نسخه آلمان برای کاهش بیشتر هزینه‌ها یک راه میانه در اروپا به رهبری فرانسه باشد.

کریم امیل بیتار، تحلیلگر ارشد موسسه IRIS در همین‌باره می‌گوید: «پیروزی اولاند می‌تواند ضربه‌ای بزرگ به کسانی باشد که تنها و به طور مطلق طرفدار اعمال سیاست ریاضت اقتصادی در فرانسه هستند.» او اضافه می‌کند: «اولاند مخالف ریاضت‌ اقتصادی نیست، اما خواستار برقراری موازنه میان رشد و ریاضت اقتصادی است و نمی‌خواهد معیار‌های مورد نظر آلمان درباره اینکه چگونه و چه زمانی این بدهی‌ها به صفر برسد اعمال شود.»

سارکوزی تفرقه افکن

این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که باور تحلیلگران امور سیاسی، دور اول انتخابات بسیار تاثیر‌گذار است و انگیزه و تحرکی برای دور دوم انتخابات خواهد بود. برای ماه‌ها نظر‌سنجی‌ها سارکوزی و اولاند را از نزدیک زیر نظر داشتند، نامزدهایی که هر دو در دور اول انتخابات تقریبا ۲۸ درصد آرا را به دست خواهند آورد. از سوی دیگر نامزد‌های راست افراطی و چپ افراطی هم دیگر نقش‌آفرینان دور اول انتخابات خواهند بود که می‌توانند در آرایش آرای دور دوم انتخابات بسیار تاثیرگذار باشند. مارین لوپن از حزب راست افراطی و ژان لوک ملنکون از چپ افراطی هم هرکدام حدود ۱۵ درصد آرا را کسب خواهند کرد.

همزمان در روزهای اخیر نشانه‌هایی بروز کرده است که نشان می‌دهند سارکوزی در حال از دست دادن ابهت سیاسی خود است، حتی پس از همایش‌های انتخاباتی بزرگی که در مرکز پاریس برگزار شد و رییس‌جمهوری فرانسه در اقدامی غیر معمول خود را تحقیر کرد و خواهان کمک فرانسوی‌ها به او برای «‌محافظت از آنان شد.»

این همه در وضعیتی است که از هر هشت نظر‌سنجی انجام شده هفت نظر‌سنجی نشان می‌دهند که فرانسوا اولاند دست‌کم با اختلاف ۱۰ درصد آرا سارکوزی را شکست خواهد داد و راهی کاخ الیزه خواهد شد.

اوضاع سارکوزی تا حدی وخیم است که ژاک شیراک، پنجمین رییس‌جمهوری جمهوری‌ پنجم فرانسه که پیش از سارکوزی ساکن الیزه بود و حتی زمانی مرشد سیاسی سارکوزی محسوب می‌شد و هم حزبی او هم هست، اخیرا آشکارا اعلام کرده‌است که در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه به اولاند سوسیالیست رای خواهد داد زیرا سارکوزی به شدت «‌تفرقه افکن» است.

شیراک که نماد یک راستگرای میانه‌روی فرانسوی به شمار می‌رود اخیرا در یادداشت‌‌هایش تاکید کرده‌است:«ما نگاه مشترکی درباره فرانسه نداریم و درباره اصول با هم هم عقیده نیستیم.»

هفته گذشته سارکوزی در مصاحبه‌ای با مجله فیگارو تاکید کرد که رقابت اصلی پس از دور اول انتخابات آغاز خواهد شد. او در این‌باره گفت: «من در چهار هفته اخیر درگیر مبارزه‌ای هستم که در برابر ۹ نامزد دیگر تنهایم...در دور دوم اما داستان کاملا متفاوت است. من به جای ۱۰ درصد ۵۰ درصد وقت خواهم داشت که به روی آنتن بروم. ما در نهایت باید پله به پله مبارزه کنیم، شخص با شخص.»

اگر سارکوزی موفق نشود بار دیگر به کاخ الیزه راه یابد، پس از دهه ۱۹۷۰ میلادی اولین رییس‌جمهوری خواهد بود که موفق نمی‌شود برای بار دوم این سمت را در اختیار بگیرد.

اولاند هم اگر موفق به پیروزی نهایی در انتخابات شود، اولین چپ‌گرایی خواهد بود که پس از فرانسوا میتران وارد کاخ الیزه خواهد شد.

دوره ریاست‌جمهوری فرانسه تا سال ۲۰۰۲ هفت سال بود اما از آن سال به بعد به پنج سال کاهش پیدا کرده‌است.