انقلابیون لیبی پایتخت را هم فتح کردند
... و سرانجام پیروزی
دیکتاتور فراری است، سیف‌الاسلام قذافی دستگیر شد
عکس: AFP
دیکتاتور فراری است، سیف‌الاسلام قذافی دستگیر شد واپسین لحظه‌های دیکتاتور
انقلابیون لیبی تا دیروز حدود ۸۰ درصد، ترابلس، پایتخت را تصرف کرده بودند و درگیری‌ها برای تصرف کامل شهر ادامه داشت
احسان ابطحی
۴۲ سال حکومت استبدادی سرهنگ معمر قذافی، دیکتاتور لیبی، به آخرین روزهای خود رسیده‌است. انقلابیون لیبی پس از شش ماه مبارزه خستگی ناپذیر با مزدوران قذافی سرانجام دیروز، دوشنبه وارد شهر ترابلس، پایتخت لیبی شدند و دو پسر او از جمله سیف‌الاسلام قذافی را دستگیر کردند.
این تحولات در حالی رخ می‌دهد که از محل اختفای دقیق سرهنگ قذافی- دست‌کم تا لحظه تنظیم این گزارش- اطلاع دقیقی در دست نیست و نیروهای وفادار به او همچنان در بخش‌هایی از شهر که حداکثر حدود ۲۰ درصد تخمین زده‌می‌شود، به نبرد با انقلابیون مشغولند و سرسختانه تلاش می‌کنند تا مانع از سقوط کامل ترابلس شوند.
به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، در میدان سبز شهر لیبی، منطقه‌ای که برای بیش از چهار دهه جولانگاه هواداران قذافی بود، مردم شادمان، عکس‌ها و پوستر‌های دیکتاتور لیبی را پایین کشیدند و آنان را لگد‌کوب کردند. همزمان رهبر انقلابیون اعلام کرد که نیروهای ویژه گارد ریاست‌جمهوری که مسوولیت محافظت از جان قذافی را بر‌عهده دارند، تسلیم شده‌اند و نیروهای انقلابیون بیشتر نقاط شهر را در اختیار دارند، اما مجموعه محل اقامت سرهنگ قذافی هنوز در اختیار آنان نیست. در همین حال شورای ملی انتقالی لیبی، که دستگاه حاکمیتی انقلابیون به شمار می‌رود، با ارسال پیام کوتاه به تلفن‌های همراه مردم لیبی نوشت:«ما به مردم لیبی برای ساقط کردن سرهنگ معمر قذافی تبریک می‌گوییم و از مردم می‌خواهیم تا به خیابان‌ها بروند و از اموال عمومی محافظت نمایند. زنده‌باد لیبی آزاد.»
در آن سو اما مقامات رسمی وفادار به سرهنگ قذافی تاکید کردند که نبرد هنوز به پایان نرسیده‌است و درگیری میان نیروهای دولتی و انقلابیون همچنان ادامه دارد.دیروز صبح همچنان صدای انفجار‌های متعدد بمب و خمپاره به گوش می‌رسید و انقلابیون به شبکه الجزیره گفتند که نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی هنوز حدود ۱۵-۲۰ درصد پایتخت را در اختیار دارند. گزارش‌های خبری به نقل از مقامات انقلابیون حاکی از آن بود که تعدادی تانک از مجموعه محل اقامت قذافی خارج شدند و به سوی انقلابیون آتش گشودند.
همزمان رهبران کشورهای غربی که یک صدا خواستار کناره‌گیری قذافی شده‌اند، اعلام کردند که کنترل حکومت قذافی بر شهر ترابلس محل تردید است. اتحادیه اروپایی هم دیروز اعلام کرد که این اتحادیه در حال برنامه‌ریزی برای دوران پس از قذافی است. آلیستر برت، از وزرای محافظه‌کار دولت بریتانیا با اشاره به معمر قذافی، دیکتاتور لیبی گفت:«واضح است که رژیم او فروریخته است.»
در همین حال نماینده انقلابیون لیبی در لندن به خبرنگاران گفت که نیروهای مخالف دولت برای یافتن قذافی «زیر هر سنگی را خواهند گشت» تا بتوانند او را به دادگاه بکشانند. این در حالی است که دادگاه رسیدگی به جنایات جنگی در لاهه، از شهر‌های هلند، حکم بازداشت سرهنگ قذافی، سیف‌الاسلام از پسران او و رییس سرویس اطلاعاتی لیبی را در ماه ژوئن به اتهام جنایت علیه بشریت صادر کرده‌است. در این میان، باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده، یکشنبه شب گفت که سرهنگ قذافی و حلقه درونی نزدیکان او باید این موضوع را بپذیرند که دوران حکومتشان به پایان رسیده‌است و باید یک بار برای همیشه قدرت را واگذار کنند. اوباما همچنین از شورای انتقالی ملی لیبی هم خواست تا از آسیب رساندن به غیر‌نظامیان خودداری کند و همزمان با در اختیار گرفتن قدرت در لیبی از نهاد‌های دولتی محافظت نماید.رییس‌جمهوری ایالات‌متحده یکشنبه شب طی بیانیه‌ای اعلام کرد:«امشب، جنبشی که علیه رژیم قذافی آغاز شده، به نقطه عطف خود رسیده است. ترابلس در حال رها شدن از چنگال یک ستمگر است. نشانه‌های فروپاشی رژیم قذافی قابل مشاهده‌است. مردم لیبی نشان می‌دهند که پیگیری جهانی عظمت و آزادی بسیار قدرتمند‌تر از دار و درفش یک دیکتاتور است.»
فروپاشی غیر‌منتظره و شوک‌آور نیروهای قذافی نشان‌دهنده پایان دوران ملون‌ترین و عجیب‌ترین چهره سیاسی جهان معاصر است، رهبر حکومتی غیرعادی که هرچه قدر عجیب بود همان اندازه هم بی‌رحم بود و اقدامات وحشیانه انجام می‌داد.
معمر قذافی در سال ۱۹۶۹ میلادی و در حالی که تنها ۲۷ سال داشت، با کودتایی بدون خونریزی ادریس اول، نخستین و آخرین پادشاه لیبی پس از استقلال این کشور در سال ۱۹۵۱ میلادی را سرنگون کرد و تاکنون قدرت را در این کشور واقع در شمال آفریقا و کرانه جنوبی دریای مدیترانه در اختیار دارد. او از سال ۱۹۰۰ میلادی تاکنون از نظر طول دوران حکومت بر یک کشور، پس از فیدل کاسترو، رییس‌جمهوری پیشین کوبا، چاینگ کای‌شک، رییس‌جمهوری سابق چین و کیم ایل سونگ، رهبر پیشین کره شمالی در رتبه چهارم قرار دارد. قذافی اما از این نظر در میان رهبران کشورهای جهان عرب، در رتبه نخست جای دارد.
قذافی که در سال‌های اخیر تصمیم به سازش و مصالحه با غرب گرفته‌بود و امید داشت تا در روزهای خطر از حمایت آنان بر‌خوردار شود، برنامه هسته‌ای خود این کشور را رها کرد و تصمیم گرفت تا به بازماندگان حادثه سقوط هواپیمای پان‌آمریکن بر فراز دهکده لاکربی در اسکاتلند در ۲۱ دسامبر سال ۱۹۸۸ میلادی غرامت پرداخت کند، حادثه‌ای تروریستی که کشورهای غربی، قذافی و نیروهای اطلاعاتی لیبی را مسوول انجام آن می‌دانستند.در شرایطی که قذافی بر این باور بود که سمت رسمی در لیبی ندارد و اداره‌کننده اصلی این کشور نیست، کتابی از مجموعه عقاید خود نوشت و نام آن را کتاب سبز گذاشت و ادعا کرد که خواندن این کتاب برای همه مردم لیبی ضروری است. این کتاب در جریان نا‌آرامی‌ها شش ماه اخیر در لیبی از سوی مخالفان به آتش کشیده می‌شد. کتاب سبز مجموعه‌ای کامل از سخنان پوچ یک دیکتاتور متوهم است. قذافی همواره تاکید داشت که سمت رسمی در لیبی ندارد و «رهبر و راهنمای انقلاب سوسیالیستی لیبی» است، عنوانی که تشریفاتی محسوب می‌شود.
تحلیلگران سیاسی می‌گویند که چهار‌دهه حکومت قذافی بر لیبی کشوری را به وجود آورده‌است که عاری از هرگونه نهاد معتبر است و هیچ نشانی از جامعه مدنی در آن دیده نمی‌شود، موضوعی که به نظر می‌رسد منبع اصلی مشکلات و معضلات لیبی در ماه‌ها و سال‌های پیش رو خواهد بود. راه‌یابی انقلابیون به ترابلس در حالی رخ می‌دهد که موسی ابراهیم، سخنگوی دولت لیبی بامداد دوشنبه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که بیش از ۱۳۰۰ نفر در جریان درگیری‌ها در شهر ترابلس طی روزهای شنبه و یکشنبه کشته شده‌اند.
این در حالی است که نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی- ناتو- همچنان به حمایت هوایی خود از نیروهای انقلابیون ادامه می‌دهند. نیروهای ناتو پیش از این با بمباران‌های متعدد، مسیر شهر زاویه به ترابلس را برای ورود انقلابیون به پایتخت هموار کردند. همزمان گزارش‌ها حاکی از دستگیری سیف‌الاسلام قذافی، مهمترین چهره پشت پرده حکومت قذافی است. از سیف‌الاسلام به عنوان یک فرد آنگلوفیل - دوست‌دار انگلیس- یاد و گفته می‌شد که او جانشین احتمالی پدرش خواهد بود.
روز تاریخی ترابلس
۱. انقلابیون لیبی پس از شش ماه مبارزه خستگی‌نا‌پذیر دیروز، دوشنبه وارد شهر ترابلس، پایتخت لیبی شدند و دو پسر قذافی از جمله سیف‌الاسلام را دستگیر کردند.
۲. نیروهای ویژه گارد ریاست‌جمهوری که مسوولیت محافظت از جان قذافی را بر‌عهده دارند، تسلیم شده‌اند و نیروهای انقلابیون بیشتر نقاط شهر را در اختیار دارند.
۳. مقامات رسمی وفادار به سرهنگ قذافی تاکید کردند که نبرد هنوز به پایان نرسیده است.
۴. انقلابیون به شبکه الجزیره گفتند که نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی هنوز حدود ۱۵-۲۰ درصد پایتخت را در اختیار دارند.
۵. اتحادیه اروپایی دیروز اعلام کرد که این اتحادیه در حال برنامه‌ریزی برای دوران پس از قذافی است.
ارسال نظر