جشن و پایکوبی در یمن به دنبال خروج دیکتاتور
عکس: AFP جشن و پایکوبی یمنی‌ها در پی خروج صالح از کشور
صالح به بهانه معالجات پزشکی جراحت ناشی از حملات خمپاره‌ای مخالفان به عربستان رفت
احسان ابطحی
علی عبدالله صالح، رییس‌جمهوری یمن، روز شنبه و پس از حملاتی که به کاخ ریاست‌جمهوری این کشور انجام و به زخمی شدن او منجر شد، برای آنچه که معالجات پزشکی عنوان شده‌است، به عربستان سعودی رفت.
به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، ترک ناگهانی یمن از سوی صالح، مردم این کشور را به شدت بهت‌زده و در عین حال شادمان کرده است به‌طوری که هزاران نفر با حضور در خیابان‌های شهر صنعا، پایتخت این کشور، به شادی و پایکوبی پرداختند. بسیاری از جوانان یمنی برای شادی، در میدان «دانشگاه» صنعا جمع شدند. یکی از تجمع‌کنندگان گفت که آنها بسیار خوشحال هستند، چون رژیم این کشور توسط چیزی که او «انقلابی صلح‌آمیز» خواند، سرنگون شده است. این در شرایطی است که گفته می‌شود صالح پس از درمان قصد مراجعت به کشور را دارد و هنوز زیر بار سرنگونی رژیم خود نرفته است. اما آنچه جوانان یمنی را دیروز دور هم جمع کرده بود و آنان برایش به جشن و پایکوبی پرداختند، سرنگونی صالح بود.
به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، یک مسوول حزب کنگره عمومی مردمی، حزب حاکم یمن، اعلام کرد که علی عبدالله صالح، رییس‌جمهوری این کشور که برای درمان به عربستان سفر کرده است، طی چند روز آینده به این کشور بازخواهد گشت.
در همین حال، عصر دیروز خبرگزاری رویترز در خبری فوری اعلام کرد که علی عبدالله صالح هم اکنون مورد عمل جراحی سینه جهت بیرون آوردن ترکش قرار گرفته است.
گفته شده که این عمل جراحی یک ساعت طول می‌کشد.
این در حالی است که صالح به هنگام سفر به عربستان تعداد زیادی از نزدیکان خود را به همراه داشت و برخی‌ها پیش‌بینی کردند که وی با این کار دیگر قصد ندارد به یمن بازگردد.
به گفته تحلیلگران مسائل امنیتی خاورمیانه ناآرامیهای یمن می‌تواند چالش‌هایی جدی برای ایالات‌متحده ایجاد کند که نگران هرج‌و‌مرج‌های فزاینده در این کشور است. این در شرایطی است که دولت یمن در حال حاضر کنترل برخی از استان‌های دورافتاده را از دست داده‌است و اینگونه به نظر می‌رسد که القاعده و سایر گروه‌های پیکار‌جو قصد دارند تا با سوء‌استفاده از وضعیت به وجود آمده، قدرت خود را در این کشور واقع در شبه‌جزیره عربستان تحکیم بخشند.به گفته یکی از مقامات دولتی عربستان سعودی که نخواست نامش فاش شود، صالح روز جمعه و تنها در شرایطی پذیرفت یمن را ترک کند که احساس کرد اوضاع بدتر از همیشه است. در همین حال، جان او. برنان، مشاور ارشد باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده، در امور یمن روز شنبه با عبدالرحمن الربالمنصور الهادی، معاون رییس‌جمهوری این کشور که مطابق با قانون اساسی یمن اکنون به عنوان کفیل ریاست‌جمهوری انجام وظیفه می‌کند، گفت‌و‌گو کرد.
به نظر می‌رسد که سعودی‌ها در دوران اقامت صالح در کشورشان این موضوع را به او بقبولانند که دیگر به عنوان رییس‌جمهوری به یمن بازنخواهد گشت، سمتی که او ۳۳ سال آن را در این فقیر‌ترین کشور جهان عرب در اختیار داشت. پیش‌تر رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای هفته‌ها تلاش کردند تا به فرمولی برای کناره‌گیری صالح از قدرت دست‌یابند اما او هر بار از پذیرفتن آن طفره رفت. صالح سه‌بار پذیرفت تا ظرف مدت یک ماه از قدرت کناره‌گیری و شرایط را برای برگزاری انتخابات آزاد فراهم کند و در مقابل او و خانواده‌اش از پیگیری قضایی مصون بمانند، هر سه‌بار تا آستانه پذیرفتن و امضای این پیمان که با میانجی‌گری شورای همکاری خلیج فارس انجام می‌شد، پیش رفت اما در آخرین لحظات از انجام آن سرباز زد.خروج صالح از یمن شاید بتواند برای کوتاه مدت تنش‌ها را کاهش دهد اما هیچ برنامه مشخصی برای انتقال مطمئن قدرت وجود ندارد. به همین دلیل بسیاری از این موضوع نگرانند که در این خلاء قدرت بسیاری از گروه‌های مخالف یمنی و همچنین جوانان معترض به جان یکدیگر بیافتند و معضلی جدید به معضلات این کشور اضافه کنند، کشوری که علاوه بر نارضایتی شدید مردم از حکومت مرکزی، با خشونت‌های قبیله‌ای در شمال و تلاش‌های جدایی‌طلبانه در جنوب دست‌وپنجه نرم می‌کند.
تهدید ناشی از ناآرامیهای بیشتر سیاسی در یمن فشار شدیدی را بر روی عربستان سعودی، قدرتمندترین همسایه یمن و مهم‌ترین حامی این کشور و همینطور ایالات‌متحده وارد کرده است که همواره بر روی صالح به عنوان یک متحد در جنگ علیه تروریسم حساب ویژه‌ای باز کرده بودند. در هفته‌ها و ماه‌های اخیر اینگونه به نظر می‌رسید که عربستان در مورد نحوه مدیریت و برخورد با بحران یمن نا‌مطمئن و سردرگم است، همزمان سعودی‌ها تلاش می‌کردند انرژی‌های رها شده انقلابیون سرتاسر منطقه را مهار کنند. برای سال‌ها، صالح موفق شده‌بود در کشوری که حسادت‌ها و رقابت‌های قبیله‌ای در آن حرف اول را می‌زند و این کشور را پاره‌پاره کرده‌است، صلح و امنیت برقرار کنند اما سعودی‌ها که قدرتشان در مواجهه و سرکوب معترضان در «بهار عربی» رو به ضعف گذاشته‌است، نگران‌تر و سردرگم تر از همیشه هستند.
حملات روز جمعه به کاخ ریاست‌جمهوری یمن که صالح آن را به گردن قبیله احمر - قبیله همواره رقیب او - گذاشت، به سعودی‌ها اجازه داد تا این بار قاطعانه وارد عمل شوند. مقامات ریاض نه تنها دیکتاتور یمن را با آغوش باز پذیرفتند، بلکه به شش نفر دیگر از مقامات زخمی این کشور هم اجازه ورود دادند. آنها همچنین تلاش کردند تا میان دولت یمن و قبیله قدرتمند و شبه‌نظامی احمر آتش‌بس برقرار کنند.شبه‌نظامیان قبیله احمر و نیروهای نظامی دولت یمن دو هفته پیش و پس از آن با یکدیگر درگیر شدند که صالح برای سومین بار از امضای توافق کناره‌گیری از قدرت سرباز زد. با وجود آنکه روابط صالح و قبیله احمر سال‌ها پیش رو به بهبود گذاشته بود، اما اختلاف‌ها میان دو طرف پس از آن افزایش یافت که این قبیله در جریان ناآرامیهای اخیر از معترضان حمایت کرد و با کمک به فقرا تلاش کرد تا با وجود سرکوب دولت قیام آنان را زنده نگه دارد.
جزئیات حمله روز جمعه به کاخ ریاست‌جمهوری یمن همانند وضعیت جسمانی علی عبدالله صالح نامشخص بود. مقامات یمنی می‌گویند که یک موشک یا خمپاره به مسجدی در مجموعه کاخ ریاست‌جمهوری یمن در زمانی که صالح و دیگر مقامات این کشور در حال عبادت بودند، برخورد کرد. مقامات دولتی تاکید می‌کنند که صالح جراحات و زخم‌های مختصری برداشته‌است. این اظهارات در شرایطی عنوان می‌شود که شخص صالح تاکید کرده است که انفجار روز جمعه آنقدر قدرتمند بود که به کشته شدن هفت نفر از محافظان رییس‌جمهوری منجر شد.
صالح همچنین روز جمعه سخنرانی خود خطاب به مردم یمن را چندین ساعت به تاخیر انداخت و به جای آن یک پیام صوتی دو دقیقه‌ای منتشر کرد که همراه با یک تصویر قدیمی از او از تلویزیون دولتی یمن پخش شد. صدای صالح در این پیام صوتی بسیار نحیف و آرام بود و او قبیله احمر را عامل حملات روز جمعه معرفی کرد. از آن زمان به بعد گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد میزان آسیب‌دیدگی صالح انجام شده‌است اما برخی رسانه‌های عربی چنین گزارش داده‌اند که چندین تکه چوب بر اثر انفجار‌ها وارد بدن رییس‌جمهوری یمن شده‌است.
صالح پس از زین‌العابدین بن علی، رییس‌جمهوری مخلوع تونس، دومین حاکم کشورهای عربی است که به دنبال نا‌آرامی‌ها در کشورش به عربستان رفته است.
ویرانه‌های مسجد واقع در کاخ ریاست‌جمهوری یمن که هنگام حضور صالح در آن مورد حمله قرار گرفت/ عکس: AFP
ارسال نظر