دنیای اقتصاد- آخرین مناظره انتخاباتی باراک اوباما و میت رامنی با محوریت سیاست خارجی دوشنبه شب به وقت محلی در ایالت فلوریدای آمریکا انجام شد. مناظره‌ای که نشان داد دو کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سیاست‌خارجی بسیار کمتر از آنچه نشان می‌دهند با یکدیگر اختلاف نظر دارند؛ اگرچه شاید لحنشان با یکدیگر متفاوت باشد. از جمله درباره ایران که یکی از محورهای اصلی مناظره بود، هر دو طرف تاکید کردند که به ادامه فشارهای غیرنظامی برای توقف برنامه هسته‌ای ایران ادامه می‌دهند و اقدام نظامی را تنها به عنوان آخرین گزینه مدنظر دارند. پیروزی اوباما در مناظره سیاست خارجی

نظرسنجی‌های انجام شده که بلافاصله پس از این مناظره انجام شد از پیروزی قاطع اوباما حکایت دارد

احسان ابطحی

باراک اوباما، رییس‌جمهوری دموکرات ایالات‌متحده و میت رامنی، فرماندار پیشین و جمهوری‌خواه ایالت ماساچوست دوشنبه شب به وقت محلی - بامداد دیروز به وقت تهران- سومین و آخرین مناظره انتخاباتی خود را با محوریت سیاست خارجی در شهر بوکا راتون واقع در ایالت فلوریدا برگزار کردند.

به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، دو نامزد در این مناظره درباره جایگاه ایالات‌متحده در سطح جهان به شدت به یکدیگر تاختند و تلاش کردند طرف مقابل را چهره‌ای معرفی کنند که در مناطق و مواقع حساس «فرمانده کل قوا»‌یی غیر‌قابل اعتماد است.

اوباما که مانند مناظره دوم و برخلاف مناظره نخست، موضعی کاملا تهاجمی اتخاذ کرد‌ه‌بود، سیاست‌های رقیبش را «اشتباه و بی‌ربط» توصیف کرد. از سوی دیگر رامنی که کمتر تهاجمی نشان می‌داد و ناچار به عقب‌نشینی شده‌بود، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده را متهم به ناکامی در دفاع از ارزش‌های آمریکایی در جهانی کرد که با رشد فزاینده هرج‌و‌مرج و نا‌آرامی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند.

اوباما در سخنانی گفت: «آقای فرماندار! مشکل اینجاست که درباره همه موضوعات، چه در خاورمیانه، چه در افغانستان، چه در عراق، و چه اکنون درباره ایران، شما موضوع اصلی را گم کرده‌اید و به حواشی می‌پردازید.»

رامنی اما در پاسخ گفت: «من رشد فزاینده نفوذ کشورمان را در جهان مشاهده نمی‌کنم.» فرماندار پیشین ایالت ماساچوست اضافه کرد: «در مقابل اما می‌بینم که نفوذ ما کاهش یافته‌است که بخشی از آن به دلیل ناکامی رییس‌جمهوری در مواجهه با چالش‌های اقتصادی در داخل کشور است.»

این مناظره در دانشگاه لاین شهر بوکا راتون واقع در ایالت فلوریدا برگزار شد و باب شیفر از سی.‌بی.‌اس نیوز مجری آن بود. محور این مناظره سیاست‌خارجی بود اما دو نامزد گاهی گریزی به مسائل داخلی نیز می‌زدند. این مناظره آخرین مواجهه رو در روی اوباما و رامنی پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری بود که قرار است سه‌شنبه دو هفته دیگر، ششم نوامبر - ۱۶ آبان‌- برگزار شود. این در شرایطی است که مساله اقتصاد محور اصلی ماراتن رقابت نامزد‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ایالا‌ت‌متحده بود و مساله سیاست ‌خارجی نقش کمتری در مبارزات انتخاباتی داشت. با این همه هر نامزدی که موفق به پیروزی در انتخابات شود با چالش‌هایی فزاینده از نا‌آرامی‌ها در خاورمیانه گرفته تا روسیه دوباره بر‌پاخاسته و چین در حال اوج‌گیری مواجه خواهد شد، مسائلی آزار دهنده برای کاخ سفید که در مناظره دوشنبه شب کاملا آشکار شد.

مناظره سوم اما با وجود جنگ لفظی میان اوباما و رامنی نشان داد که دو طرف بسیار کمتر از آنچه نشان می‌دهند درباره موضوع سیاست‌خارجی با یکدیگر اختلاف نظر دارند، اگرچه شاید لحن، سبک و نحوه رهبری‌شان با یکدیگر متفاوت باشد.

اوباما و رامنی در مناظره دوشنبه شب درباره طیف وسیعی از موضوعات از جمله عقب‌نشینی از افغانستان، مخاطرات مداخله در سوریه و استفاده از هواپیما‌های بدون سرنشین در نبرد با تروریست‌ها با یکدیگر جدال کردند.

با وجود اختلاف در جزئیات، محور اصلی بحث در مناظره دوشنبه شب میان رییس‌جمهوری ایالات‌متحده و فرماندار پیشین ایالت ماساچوست بر سر این بود که کدام‌یک به طرز موثرتری می‌توانند اهداف مشترک امنیت ملی را پیگیری و مقاصد اقتصادی و امنیتی ایالات‌متحده را در آن‌سوی مرزها تامین کنند.

اوباما که پشت یک میز در کنار رامنی نشسته بود، رقیب جمهوری‌خواه خود را متهم کرد که تلاش می‌کند تا تاریخ را وارونه جلوه‌ دهد. اوباما همچنین گفت که رامنی قصد دارد همان‌ اقداماتی را انجام دهد که او می‌خواهد انجام دهد منتها با صدایی بلند‌تر و با سروصدایی بیشتر. در مقاطع مختلف اوباما خطابه‌هایی طولانی بیان می‌کرد و حتی رامنی را متهم می‌کرد که در زمینه مسائل سیاست‌خارجی انسان بی‌اطلاعی است. رامنی هم در بیشتر مواقع شق و رق به صندلی خود تکیه داده‌بود.

در بخشی از این مناظره رامنی از این موضوع شکایت کرد که نیروی دریایی ایالات‌متحده اکنون کوچک‌تر از نیروی دریایی آمریکا در سال

۱۹۱۷ میلادی است. اوباما اما به تندی پاسخ داد: «این مقایسه تنها در شرایطی قابل طرح است که شمار ناوهای هواپیما‌بر ما با تعداد قایق‌های توپدار ما برابری کند.» رییس‌جمهوری ایالات‌متحده اضافه کرد: «شمار اسب‌ها و سر‌نیزه‌های ما هم کاهش پیدا کرده‌است به این دلیل که ماهیت ارتش تغییر کرد‌ه‌است.»

اوباما که شمرده‌تر سخن می‌گفت ادامه داد:«ما امروز تجهیزاتی داریم که به آن ناو‌های هواپیما‌بر می‌گویند، جایی که هواپیما‌ها روی آن فرود می‌آیند. ما کشتی‌هایی داریم که زیر آب می‌روند و زیر‌دریایی‌های هسته‌ای داریم. و البته پرسشی که اکنون مطرح شده‌است درباره «بازی جنگ کشتی‌ها» نیست که بخواهیم تعداد کشتی‌هایمان را بشمریم.»

نامزد جمهوری‌خواهان در ادامه این مناظره اوباما را متهم کرد که در چهار سال گذشته تور مسافرتی عذر‌خواهی به راه انداخته و از کشورها به دلیل دیکته کردن خواسته‌های آمریکا در گذشته معذرت خواسته‌است. رامنی گفت: «آقای رییس‌جمهور! آمریکا به دیگر کشورها چیزی را دیکته نکرده‌است، بلکه آنان را از دیکتاتوری‌ها نجات داده‌است.» اوباما اما با اشاره به سفر تابستانی رامنی گفت: «اگر درباره سفر‌ها صحبت می‌کنیم باید درباره سفر خارجی تابستان امسال آقای رامنی هم صحبت کنیم. زمانی که او به دلیل توهین به توانایی بریتانیا در برگزاری بازی‌های المپیک لندن به شدت و به طور گسترده مورد استهزا و انتقاد قرار گرفت و در لندن و اسرائیل به جمع‌آوری پول برای مبارزات انتخاباتی‌اش پرداخت.» رییس‌جمهوری ایالات‌متحده اضافه کرد:« زمانی که من نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شدم اولین سفر خارجی من برای بازدید از نیرویمان بود.» اوباما ادامه داد:

«و زمانی که به عنوان نامزد انتخابات به اسرائیل رفتم کمکی دریافت نکردم و برای مبارزات انتخاباتی‌ام به جمع‌آوری پول نپرداختم.»

اوباما و رامنی درباره موضوعات دیگری همچون سوریه، چین و روسیه هم به بحث و تبادل نظر پرداختند. اوباما در این بخش از مناظره رامنی را به دلیل آنکه ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه را دشمن شماره یک ژئوپلتیک آمریکا خوانده‌است، مورد انتقاد شدید قرار داد.

رییس‌جمهوری آمریکا در ادامه گفت: «آنها (جمهوری‌خواهان) خواستار بازگرداندن سیاست‌خارجی دهه ۱۹۸۰ هستند.»

این در شرایطی است که نظرسنجی‌هایی که بلافاصله پس از این مناظره برگزار شد حکایت از پیروزی قاطع اوباما در آخرین مناظره دو طرف داشت. نظر‌سنجی شبکه سی.‌بی.‌اس نیوز- که از میان کسانی که هنوز تصمیم نگرفته‌اند به چه کسی رای دهند برگزار شد- نشان داد که ۵۳ درصد اوباما را پیروز این مناظره دانسته‌اند در شرایطی که تنها ۲۳ درصد این نظر را درباره رامنی داشته‌اند.

۲۴ درصد هم گفته‌اند که دو طرف عملکرد برابری داشته‌اند.

دیگر نظر‌سنجی‌ها که از میان طیف گسترده‌تری از افراد - و نه فقط کسانی که هنوز تصمیم خود را نگرفته‌اند- برگزار شد، نشان داد که ۵۳ درصد اوباما را پیروز این مناظره دانسته‌اند و تنها ۴۲ درصد رامنی را به عنوان برنده برگزیده‌اند.

نظر‌سنجی سی.‌ان‌.‌ان هم که از میان کسانی که برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند برگزار شد نشان داد که ۴۸ درصد به اوباما گرایش داشته‌اند و تنها ۴۰ درصد عملکرد رامنی را بهتر ارزیابی کرده‌اند.

این در شرایطی است که میانگین نظرسنجی‌های مختلف در ایالات‌متحده حکایت از آن دارد که رامنی با ۷/۴۷ از اوباما با ۱/۴۷ درصد آرا پیش است. با این همه وبلاگ تخصصی نیویورک‌تایمز که پیش‌بینی انتخابات آمریکا را انجام می‌دهد شانس پیروزی اوباما را در انتخابات ششم نوامبر ۳/۷۰ درصد و بخت رامنی را تنها ۷/۲۹ درصد آرا بر‌آورد کرده‌است که دلیل آن پیشتازی اوباما در بیشتر ایالت‌های کلیدی و سر‌نوشت‌ساز است.

اوباما و رامنی در سومین و آخرین مناظره انتخاباتی در دانشگاه لاین شهر بوکا راتون واقع در ایالت فلوریدا / عکس: AFP