ماموریت دشوار در انتظار رهبر آینده ژاپن

رفیعه هراتی- بدون شک یوشیهیکو نودا در رقابت رهبری حزبش پیروز می‌شود، اما اطمینان چندانی وجود ندارد که نخست‌وزیر ژاپن بتواند این کشور؛ یعنی سومین اقتصاد بزرگ جهان را در وضعیت قوی‌تر قرار دهد.

به گزارش بلومبرگ، این پیروزی ممکن است بی‌اندازه گران تمام شود. او برای انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات ملی احتمالا تا ماه نوامبر، تحت فشار قرار دارد. حمایت عمومی ناچیز از نودا این تصور را به وجود آورده است که حزب حاکم دموکراتیک ژاپن تنها پس از سه سال در حال از دست دادن قدرت است. این مساله حزب لیبرال دموکراتیک را که بیش از نیم قرن بر ژاپن حکومت کرده است دوباره در مرکز توجه قرار خواهد داد.

نودا پنجاه و پنج ساله و حزبش همچنین باید با یک نیروی سیاسی جدید؛ یعنی اوساکا مایور تورو هاشیموتو چهل و سه ساله که حزب سوم محبوبی را به وجود آورده است، مبارزه کند. در شرایطی که سال ۲۰۱۳ در حال نزدیک شدن است، هرکس کنترل کشور را به دست بگیرد، نودا و حزب دموکراتیک ژاپن یا حزب لیبرال دموکراتیک، با چالش‌های فراوانی رو به رو خواهد بود. سه چالش عمده‌ به این قرار هستند: نخست، غلبه بر تنش‌های به وجود آمده با چین بر سر حاکمیت جزایر. اعتراضات ضد ژاپنی در چین روابط تجاری‌، ثبات بازارها، رتبه اعتباری ژاپن و موقعیت جهانی ژاپن را به خطر انداخته است.

از سوی دیگر، به نظر می‌رسد چین که با انتقال رهبری رو به رو است، از شعله‌ور کردن آتش ملی‌گرایی برای منحرف کردن توجهات از رسوایی‌هایی نظیر فساد مالی بوسیلای سود می‌برد. رهبر بعدی ژاپن باید پیش از آنکه این مناقشه به رویارویی نظامی منجر شود، با چین از در دوستی وارد شود. البته نه به این دلیل که در این مناقشه ژاپن مقصر است؛ بلکه به خاطر آنکه احتمالا چین در دوستی وارد نخواهد شد.

چالش دوم احیای اقتصادی است. نودا یا هرکس دیگری که به نخست‌وزیری انتخاب شود، باید همچون کویزومی عمل کند. جونیچیرو کویزومی، نخست‌وزیر ژاپن از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ اصلاحات اقتصادی را در این کشور اجرا کرد. هزینه‌های امور عام‌‌المنفعه را کاهش داد، حذف نظارت دولتی را در دستور کار قرار داد و سیستم پستی را خصوصی کرد.

از جمله اقدامات اقتصادی که توسط رهبر آینده ژاپن باید انجام شود، کاهش بزرگ‌ترین بدهی جهان بدون آسیب رساندن به رشد اقتصادی است. همچنین پیامدهای جمعیت سالمند و زاد و ولد اندک باید مدیریت شود. رهبر بعدی ژاپن باید در مورد توافق‌های تجارت آزاد جدی باشد و باید سیاست‌های مهاجرتی آزادتر و سودمندتری را در پیش بگیرد.

سومین چالشی که رهبر آینده ژاپن با آن رو به رو است، یافتن سیاست جدید انرژی است. زمین‌لرزه ویرانگر و سونامی یازده مارس سال ۲۰۱۱، برای همیشه پیوند ژاپن را با انرژی هسته‌ای دگرگون کرد و اکثریت مردم این کشور را علیه رآکتورهایی که حدود ۳۰ درصد از برق آنان را فراهم می‌کنند، شوراند.

اما بزرگ‌ترین ناکامی نودا، فقدان بصیرت است. او به دلیل دو برابر کردن مالیات بر مصرف برای کاهش بدهی‌های دولتی مورد ستایش قرار گرفت. اما افزایش مالیات مردمی که از دو دهه کندی رشد اقتصادی و زمین‌لرزه سال گذشته آسیب دیده‌اند، انتخاب ساده‌ترین راه بود. بی‌شک این کار ساده‌تر از ایجاد تغییر در سیستم اقتصادی و سیاسی است.