کارشناسان و موسسات تحقیقاتی دفاعی و امنیتی مطرح کردند
نگرانی از مداخله نظامی و جنگ داخلی در سوریه
گروه بین‌الملل- یک فرمانده سابق ارتش بریتانیا طی سخنانی هشدار داد که ممکن است این کشور با هدف یا بهانه جلوگیری از گسترش خون‌ریزی‌ها در سوریه، به اقدام نظامی علیه دمشق دست بزند.
عکس: Getty Images
گروه بین‌الملل- یک فرمانده سابق ارتش بریتانیا طی سخنانی هشدار داد که ممکن است این کشور با هدف یا بهانه جلوگیری از گسترش خون‌ریزی‌ها در سوریه، به اقدام نظامی علیه دمشق دست بزند. به گزارش ایسنا به نقل از روزنامه دیلی میل، سرهنگ ریچارد کمپ که رهبری نیروهای انگلیسی در افغانستان را بر عهده داشت، گفت: «بالا گرفتن جنگ داخلی در سوریه هرچه بیشتر این احتمال را تقویت می‌کند که غرب مجبور به دخالت در این کشور شود.»
این در شرایطی است که تحلیلگران دفاعی هشدار داده‌اند که به منظور اجرای یک دخالت نظامی تمام عیار علیه سوریه به نیرویی متشکل از دست کم ۳۰۰ هزار سرباز نیاز خواهد بود. حتی با وجود این نیرو نیز، مقاومت سرسختانه‌ای علیه آنها انجام خواهد شد.
آنها همچنین تاکید کرده‌اند که دست کم ۷۵ هزار نیرو برای تامین امنیت انبارهای سلاح شیمیایی سوریه نیاز خواهد بود.
با وجود اینکه گمان برده می‌شود این سلاح‌ها امن هستند اما چند روز پیش مقامات سوریه تاکید کردند که ممکن است در صورت حمله نیروهای خارجی از آنها استفاده کنند.
این در شرایطی است که مقامات نظامی در لندن هم‌اکنون در حال تهیه طرح‌های احتیاطی هستند تا چنانچه بریتانیا تصمیم به استقرار نیرو در منطقه بگیرد، از این طرح‌ها استفاده شود.
هم اکنون سربازان نیروهای ویژه هوابرد انگلیس موسوم به SAS به آموزش شورشیان سوری در زمینه تاکتیک‌های نظامی اعم از مدیریت سلاح گرفته تا رهبری و استفاده از سیستم‌های مخابراتی برای مقابله با حکومت بشار اسد می‌پردازند.
اما شب چهارشنبه گزارش شد که نیروهای بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، برای نخستین بار با هدف به دست آوردن کنترل حلب متوسل به جنگنده و نیروی هوایی شده‌اند.
گزارش شده‌است که هدف حملات هوایی، مناطق تحت اختیار شورشیان در شهر حلب بوده است. چنانچه این مساله تایید شود، نشانگر تشدید چشمگیر جنگ داخلی در سوریه خواهد بود.
از سوی دیگر و در یک گزارش ۴۴ صفحه‌ای از سوی کارشناسان اندیشکده رویال یونایتد سرویسز در انگلیس ابعاد تعامل با درگیری در سوریه و عواقب آن در این کشور بدون در نظر گرفتن هر گونه دخالت نظامی تشریح شده‌است.
در این گزارش که نام آن «آستانه برخورد برای دخالت نظامی» است، نوشته شده‌است که اکنون ماموریت فرو کاستن از خشونت‌ها در داخل سوریه به نسبت جلوگیری از گسترش پیدا کردن درگیری‌های فرقه‌ای به کشورهای همسایه و مقابله با حملات فرامرزی از فوریت کمتری برخوردار است.
پروفسور مایکل کراک، مدیر این اندیشکده در این‌باره گفت: «با وجود آنکه دولت‌های غربی نسبت به مداخله در بحران سوریه بی‌میل بوده‌اند اما رخدادهای روزهای اخیر نشانگر تغییر در وضعیت این کشور است که موجب می‌شود حفظ رویکرد مداخله نکردن بسیار سخت باشد.»
سرهنگ کمپ تاکید کرد که چه بشار اسد سقوط کند و چه نکند مساله مداخله نظامی یک مساله مطرح خواهد بود.
او تاکید کرد: «رهبران سیاسی غربی ممکن است تمایلی برای مداخله بیشتر نداشته باشند اما همانطور که تاریخ نشان داده است این همیشه ما نیستیم که جنگ‌ها را برای جنگیدن انتخاب می‌کنیم گاهی جنگ‌ها هستند که ما را اختیار می‌کنند.»
کمپ اضافه کرد: «برنامه‌ریزان نظامی مسوولیت دارند تا در صورتی که درگیری در سوریه آنها را انتخاب کند برای گزینه‌های مداخله در این کشور آماده باشند.»
او افزود که تدارک برای این مساله هم‌اکنون در پایتخت‌های چند کشور غربی و همین‌طور در سوریه و ترکیه در حال انجام است.
سرهنگ کمپ تاکید کرد: «تا زمان سقوط حکومت ما احتمالا شاهد تداوم یا تشدید گزینه‌های حمایت مالی، مسلح کردن و مشاوره دادن به شورشیان و همین‌طور عملیات‌های محرمانه و شاید جنگ سایبری از سوی غرب خواهیم بود.»
او افزود: «پس از هرگونه سقوط حکومت گزینه‌های نظامی از بعد دیگری نگریسته خواهند شد.»
از سوی دیگر و به گزارش ایسنا به نقل از بی.بی.سی «موسسه سلطنتی نیروهای متحد برای مطالعات دفاعی و امنیتی» - موسوم به راسی - که یک سازمان پژوهشی انگلیسی است، در گزارشی مدعی شده است که تحولات هفته گذشته در سوریه نقطه عطفی در روند تحولات جاری این کشور محسوب می‌شود و در شرایطی که شخص بشار اسد، رییس جمهوری، اهمیت خود را به عنوان عاملی تعیین کننده در این روند از دست داده، «اینک نوعی مداخله خارجی به مراتب محتمل‌تر از گذشته است.»
گزارش راسی، که توسط گروهی از پژوهشگران نظامی و سیاسی تهیه شده، ترور چند تن از مقامات ارشد نظامی و امنیتی حکومت سوریه در روز چهارشنبه هفته گذشته را عاملی در تشدید عملیات مخالفان مسلح حکومت دانسته و گفته است که درگیری بین نیروهای دولتی و مخالفان سرانجام می‌تواند «از یک قیام ضد دولتی به یک جنگ داخلی فرقه‌ای تغییر شکل دهد» جنگی که دارای پیامد‌های گسترده منطقه‌ای خواهد بود.
تهیه کنندگان این گزارش گفته‌اند که تحولات اخیر نقش بشاراسد در اقدامات حکومت سوریه را کاهش داده و اگرچه ممکن است او هنوز استراتژی کلی عملیات نظامی را تعیین کند، اما زمام نیروهای دولتی را در دست ندارد و به نظر می‌رسد که این فرماندهان نظامی هستند که به طور مستقل و با همکاری شبه‌نظامیان وابسته به اقلیت علویان، در مورد برخورد با مخالفان مسلح در شهرهای مختلف تصمیم‌گیری می‌کنند.
براساس این گزارش، اگرچه شخصیت‌ها و گروه‌های مخالف بشار اسد هرگز جبهه‌ای واحد تشکیل نداده و گاه حتی با یکدیگر نیز خصومت هم ورزیده‌اند، اما اینک آماده‌اند تا برای سرنگونی حکومت اسد متحد شوند و برای تحقق این هدف، حتی به برخی گروه‌های بنیادگرا و سازمان های وابسته به شبکه القاعده نیز دست همکاری بدهند. به این ترتیب «صحنه برای بروز یک جنگ داخلی مخوف براساس مرزبندی‌های فرقه‌ای و قومی آماده می‌شود.»
در این گزارش آمده است زمان برای پایان دادن به بحران از طریق طرح‌های بین‌المللی برای مصالحه ملی، مانند طرح کوفی عنان نیز سپری شده است زیرا سوریه به سرعت به سوی نوعی درگیری فرقه‌ای و قومی پیش می‌رود که نمونه‌های آن در دهه‌های ١٩٩٠ و ٢٠٠٠ در یوگوسلاوی سابق، کوزوو و سیرالئون بروز کرد.
پژوهشگران راسی گفته‌اند که برخلاف لیبی و تونس در شمال آفریقا، تحولات سوریه را نمی‌توان بدون ارتباط با کشورهای منطقه در نظر گرفت و جنگ داخلی سوریه می‌تواند برای همه منطقه خاورمیانه تبعاتی داشته باشد.
پژوهشگران موسسه راسی گفته‌اند که جنگ فرقه‌ای در سوریه احتمال تشدید رقابت بین قدرت‌های منطقه‌ای از طریق درگیری گروه‌های وابسته به آنها را در پی دارد.
همچنین، با بحرانی‌تر شدن وضعیت سوریه، نمی‌توان خطر جنگ داخلی در لبنان یا واکنش ترکیه و اسرائیل به این بحران را نادیده گرفت و با توجه به چنین خطراتی است که «در حال حاضر دیدگاه کشورهای غربی نسبت به سوریه از حالت تمایل به دور ماندن از درگیری نظامی به آگاهی از این واقعیت تغییر شکل یافته‌است که ضرورت چنین مداخله‌ای به شکلی روزافزون بیشتر و محتمل‌تر شده است.»
به گفته تدوین‌کنندگان گزارش راسی، موضوع اصلی برای سیاستگذاران غربی در حال حاضر این است که موثرترین شیوه مداخله کدام است و به این ترتیب، می توان گفت که مقدمات کار برای مداخله غرب در سوریه پیشاپیش به جریان افتاده است.
گفته می‌شود که سازمان های اطلاعاتی و نیروهای ویژه عملیاتی کشورهای غربی فعالیت خود برای دستیابی به اطلاعات هرچه بیشتر از شرایط داخلی سوریه را آغاز کرده‌اند و یکی از مهم‌ترین وظایف آنها، نحوه خنثی کردن شبکه دفاع ضد هوایی پیشرفته سوریه است. همچنین، آشکار است که دولت‌های غربی از ماه‌ها پیش از اقدام برخی کشورهای عرب در ارسال اسلحه برای مخالفان حکومت سوریه حمایت کرده‌اند که این مساله به نوبه خود، رویارویی موثر مخالفان با نیروهای دولتی را امکان‌پذیر ساخته‌است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است که بدون توجه به بی‌میلی دولت‌های غربی به مداخله در بحران سوریه، تحولات روزهای اخیر تغییری عمیق را در شرایط داخلی آن کشور ایجاد کرده است به نحوی که کشورهای غربی دیگر نمی‌توانند به رویکرد انفعالی خود نسبت به این بحران ادامه دهند.
ارسال نظر