سیدعباس عاملی ـ انتشار خبر کاهش ۲۱‌درصدی تولید پیش‌بینی شده فورد در ربع چهارم سال بیانگر وضعیت نابسامان آن شرکت است. سومین تولیدکننده خودروی جهان طی چهار سال گذشته با موفقیت اندکی در تلاش بوده است تا به سوددهی برسد. در نیمه اول امسال این شرکت پس از سه سال بهبود وضعیت بار دیگر دچار ضرردهی ۳/۱میلیارد دلاری شد. تنها نکته مثبت در مورد این خبر اخیر این است که فورد بالاخره تصمیم گرفته است که حقیقت را بپذیرد. در واقع نشانه‌هایی وجود دارد که شرکت و خانواده فورد قصد دارند در آینده تصمیم‌های رادیکالتری را به مرحله اجرا بگذارند. علت کاهش تولید، ضربه خوردن فورد از ماشین‌های بزرگ و SUV‌ها است. این دو بخش صنعت خودرو بیشترین درآمدزایی را برای فورد دارند. با افزایش هزینه بنزین مصرف کنندگان بیشتر به سمت اس.یو.وی‌های کوچک و حتی خودروهای معمولی متمایل شده‌اند، فورد در هیچ یک از این دو بخش توانمند نیست. در گذشته، واکنش فورد به کاهش فروش خودرو استفاده از تخفیف‌های ویژه بود. ولی این روش، روشی گران برای حفاظت از سهم بازار است و فورد توانایی پرداخت چنین هزینه‌ای را ندارد. بنابراین فورد تصمیم گرفته تا با کاهش تولید، از هزینه‌های خود بکاهد. از زمانی که فورد در سال ۲۰۰۱ دچار ضرر ۵/۵میلیارد دلاری شد، این شرکت اقدام به اعمال یک‌سری برنامه‌هایی برای بهبود شرایط خود کرده است که شامل بستن کارخانه‌ها و کاهش کارمندان می‌شد. به مرحله اجرا رساندن این تصمیم‌ها طبیعتا مدت بسیاری به طول خواهند انجامید چرا که هرگونه اعمال چنین تصمیم‌هایی باید با موافقت سندیکاهای کارگران خودروسازی صورت گیرد. در همین حال، سهم فورد از بازار خودروی آمریکای شمالی دچار کاهش شده است.

فورد هم اکنون در حال برنامه ریزی برای کاهش بیش از پیش کارمندان خود علاوه بر تعدادی است که در برنامه «راه پیشروی» اعلام شده بود. آن برنامه خواستار کاهش ۱۳ هزار شغل و تعطیلی ۱۴ کارخانه است. راه پیشروی، خود پاسخی بود به شکست برنامه‌ای که در سال ۲۰۰۲ برای بهبود شرایط به هنگام سر کار آمدن بیل فورد به مرحله اجرا رسید. هیات‌مدیره فورد ماه آینده برای تصمیم‌گیری راجع به کاهش فوق‌العاده ۲۵درصدی مشاغل تشکیل جلسه خواهد داد. به نظر می‌رسد که فورد هم اکنون قصد دارد از روش کاهش تعداد کارمندان که توسط جنرال موتورز اعمال شد تقلید کند.برای ماه‌های متوالی نگاه‌ها در حالی به سمت مشکلات جنرال موتورز متمرکز شده بود، که این شرکت با زیاندهی، کاهش تعداد کارمندان و مشکلات فراوان بر سر حقوق بازنشستگی کارمندان و تامین سلامت اجتماعی آنان دست و پنجه نرم می‌کرد. اکنون، بزرگ‌ترین تولید کننده خودرو در دنیا از عملکرد بهتری برخوردار است. این شرکت در نیمه اول سال موفق به سوددهی شد و به آرامی‌در حال از میان برداشتن تخفیف‌های هزینه بر است. در اواخر سال گذشته خانواده فورد با خوشبینی صحبت از خصوصی کردن شرکت به میان می‌آورد. ولی این خانواده توانایی پرداخت ۱۵میلیارد دلار لازم را نداشت و هیچ سرمایه‌داری حاضر به نزدیک شدن به شرکتی که یک خانواده در آن دارای ۴۰درصد حق رای است و تنها ۵درصد کل سرمایه را در اختیار دارد نبود. اکنون، در نشانه ای روشن از نگرانی خانواده فورد، یک کارشناس ارشد که سابقا در گلدمن ساکس فعالیت می‌کرد برای بازبینی استراتژیک دارایی‌های فورد منصوب شده است.تغییر و تحولات پی در پی در سطح اداری در فورد باعث بروز مشکلات فراوانی در طراحی محصولات این شرکت شده است. حتی اگر فورد از عملکرد مناسبی برخوردار بود، این شرکت برای معرفی محصولی کاملا جدید به سه تا چهار سال زمان نیاز داشت. بی دلیل نیست که خانواده فورد نگران است: ممکن است اوضاع پیش از بهبود یافتن بسیار بدتر شوند.

منبع: اکونومیست