بحرین در التهاب

وزارت خارجه ایران: فقط گفت‌وگوهای جدی ملی به بحران در بحرین خاتمه می‌دهد

بیانیه سپاه: به‌زودی بنیان‌های رژیم آل خلیفه فرو می‌ریزد

سازمان دیده‌بان حقوق بشر: این حکم روزهای سختی برای بحرین به دنبال دارد

ابراز نگرانی آمریکا از سلب تابعیت شیخ قاسم

گروه جهان: دولت بحرین و رژیم آل‌خلیفه آرامش سیاسی، دوام و بقای حکومت خود را در گرو بحران‌آفرینی و نزاع با شیعیان می‌بیند. حاکمان این کشور ذره‌ای با پشتوانه پول نفت و حمایت‌های بی‌دریغ عربستان و آمریکا رفتار یک قدرت برجسته را از خود بروز می‌دهند بدون اینکه به تبعات اقدام خود فکر کنند. رژیم آل‌خلیفه با سلب تابعیت شیخ عیسی احمد قاسم، عالم بزرگ شیعی در این کشور، به شیعیان بحرین رسما اعلان جنگ داده است. حاکمان این کشور شیعیان را در سیبل حملات خود گرفته و هر از گاهی بحرانی برای جماعت شیعی درست می‌کنند. ائتلاف جوانان انقلاب ۱۴ فوریه بحرین اعلام کرد که لغو تابعیت شیخ عیسی قاسم تلاشی برای راه‌اندازی جنگ طایفه‌ای و مذهبی توسط رژیم آل‌خلیفه است. این ائتلاف با صدور بیانیه‌ای تاکید کرد: «رژیم آل‌خلیفه این‌گونه اقدامات را به دستور اربابان آمریکایی و انگلیسی انجام می‌دهد؛ درحالی که مردم ما بیش از پیش مصمم به مقابله با استعمار آمریکا و انگلیس هستند.»

ائتلاف جوانان انقلاب ۱۴ فوریه در بحرین اعلام کرد که شیخ عیسی قاسم نماد مسلمانان شیعه بحرین است و اهانت به وی نقض تمامی خطوط قرمز به شمار می‌آید. در این بیانیه آمده است: «آیت‌الله مبارز شیخ عیسی احمد قاسم نماد نخست شیعیان بحرین و یکی از نمادهای برجسته در سطح جهان اسلام و شخصیت ملی بارز است و هدف قرار گرفتن وی از سوی رسانه‌های حکومت بحرین، اقدامی بس خطرناک است که نه فقط تعدی به ایشان به شمار می‌آید، بلکه تمام شیعیان بحرین و موجودیت آنها در کشور را هدف قرار می‌دهد و نیز تعدی به تمام رهبران اسلامی و مراجع دینی در داخل و خارج کشور است.» در این بیانیه تصریح شده است: «ما به انگلیس و آمریکا هشدار می‌دهیم که تعرض به محضر شیخ عیسی قاسم عبور از تمام خطوط قرمز و نیز جنایتی بزرگ است که نمی‌توان تحت هیچ شرایطی با منطق بی‌مبالاتی با آن برخورد کرد. از این رو ما در ائتلاف جوانان انقلاب ۱۴فوریه به وظایف شرعی خود درقبال هرگونه حماقت نسنجیده عمل خواهیم کرد و تاکید می‌کنیم که پیامدها آن‌گونه که رژیم جنایتکار آل‌خلیفه و حامیانش پیش‌بینی کردند، نخواهد بود.»

به دنبال سلب تابعیت «شیخ شیعیان» مردم بحرین اعتراضات گسترده‌ای را سازمان دادند. برخی با پوشیدن کفن در برابر منزل شیخ تجمع کرده و شعار الله‌اکبر سر دادند. مجید مشغل، رئیس شورای علمای بحرین نیز در جمع معترضان گفت: «این عبای من است که می‌توانید به‌عنوان کفن به خانواده‌ام تحویل دهید. ما زندگی در کشوری را که شیخ عیسی قاسم در آن نباشد، نمی‌خواهیم.» به دنبال این اعتراضات شیخ عیسی هم با خروج از منزل خود با فریاد الله‌اکبر و هیهات من الذله به جمع معترضان پیوست. گزارش پایگاه خبری العهد حاکی است که مردم بحرین در مناطق مختلف در حمایت از این عالم برجسته به خیابان‌ها آمدند. عده‌ای در مقابل در خانه‌ شیخ در منطقه «الدراز» تجمع کردند، عده‌ای در منطقه «الدیه»، برخی در منطقه «السنابس»، تعدادی نیز در مناطق «عالی» و «النویدرات» دست به تظاهرات زدند. گزارش‌ها حاکی است که هلی‌کوپترهای آل‌خلیفه حدود پنج ساعت بر فراز منطقه به پرواز درآمدند.

ضیاء البحرانی، از رهبران ائتلاف جوانان انقلاب ۱۴ فوریه بحرین اعلام کرد که ده‌ها هزار نفر در برابر خانه شیخ عیسی قاسم در منطقه الدراز تحصن کرده‌اند تا مانع ادامه حماقت رژیم آل‌خلیفه علیه وی شوند. آنان برای دفاع از دین، عقیده و کرامتشان کفن پوشیده‌اند و می‌خواهند سرنوشت‌شان را خود رقم زده و نظام سیاسی جدیدی را برای مملکت خود انتخاب کنند. همچنین بسیاری از خبرگزاری‌ها تصاویری از تجمع مردم بحرین در برابر منزل شیخ عیسی را منتشر کردند که با برگزاری نماز مغرب و عشا، در خیابان‌ها و کوچه‌های منتهی به محل سکونت شیخ مراسم افطاری برپا کردند.

رسانه‌ها چه می‌گویند؟

الجزیره در گزارشی می‌نویسد رهبر شیعیان بحرین به «خدمت به منافع خارجی» و «دامن زدن به فرقه‌گرایی و خشونت» متهم شده است. این گزارش می‌افزاید اگرچه تظاهرات از سال ۲۰۱۲ در بحرین ممنوع شده اما حکم سلب تابعیت شیخ باعث شد بار دیگر مردم به خیابان‌ها بیایند. الجزیره می‌افزاید: «بحرین در بطن شکاف روزافزون فرقه‌ای در خاورمیانه است.» آژانس خبری بحرین به نقل از وزارت کشور می‌نویسد شیخ قاسم نقشی اساسی در ایجاد «فضای فرقه‌گرایانه افراطی ایفا کرده و برای ایجاد شکاف در جامعه بحرین تلاش می‌کرد.» اقدام علیه شیخ یک هفته پس از آن است که دادگاهی در بحرین فعالیت‌های گروه «الوفاق»، اپوزیسیون شیعه در این پادشاهی را به اتهام «تروریسم، افراط‌گرایی و خشونت» به حال تعلیق در آورد. وزارت کشور بحرین انگشت اتهام را به سوی ایران برده و اعلام کرد وی ارتباطاتی با برخی قدرت‌های خارجی - با اشاره به ایران به‌عنوان منتقد صریح این پادشاهی- داشته است. به گزارش الجزیره، منتقدان آل‌خلیفه هشدار داده‌اند که هر اقدامی علیه او می‌تواند کل منطقه را به آتش بکشد.

الجزیره به نقل از رژیم آل‌خلیفه می‌نویسد که مقام‌های این پادشاهی در حال بررسی یک حساب بانکی متعلق به شیخ عیسی هستند که موجودی آن ۱۰ میلیون دلار است. رژیم آل‌خلیفه اعلام کرد که مقام‌ها در حال بررسی هستند تا تعیین کنند که این پول از کجا آمده و چگونه خرج می‌شود. «موسسه حقوق و دموکراسی بحرین» که گروهی تبعیدی است، اعلام کرد که اقدام رژیم علیه شیخ تنش‌های داخلی را بدتر کرده و ممکن است منجر به خشونت شود. سید احمد الوادعی، مدیر این گروه، اعلام کرد که «ما به شدت نگرانیم که این اقدامات تنش‌ها در خیابان‌ها را بدتر خواهد کرد و ممکن است منجر به خشونت شود زیرا رژیم به‌دنبال فشار بر رهبر شیعیان است.» الجزیره در ادامه گزارش خود می‌آورد: «قاسم در دهه ۷۰ عضوی از پارلمان بود. ممکن است او از کشور دیپورت شود اما بسیاری دیگر از بحرینی‌ها هستند که سلب تابعیت شده‌اند اما در این کشور زندگی می‌کنند. با این حال، این دسته از شهروندان از دسترسی به برخی خدمات مانند بهداشت رایگان و بازنشستگی محرومند. پاسپورت آنها مصادره شده و افراد بی‌دولت تلقی می‌شوند.»

«زید رعد الحسین»، کمیسیونر عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر، می‌گوید در سال‌های اخیر حدود ۲۵۰ شهروند بحرینی سلب تابعیت شدند و در ماه‌های اخیر هم ۵ نفر از کشور دیپورت شدند. الجزیره می‌نویسد بحرین از سال ۲۰۱۱ آبستن بحران بوده است زیرا آل‌خلیفه با کمک متحدان عرب و سنی خود به دنبال مهار نفوذ شیعیانی است که به ادعای سران این کشور تحت نفوذ ایران هستند.

نیویورک‌تایمز به نقل از وزارت کشور بحرین می‌نویسد: «شیخ قاسم به شکل غیرقانونی به جمع آوری پول می‌پرداخت و «از ابزار دین برای استفاده در مقاصد سیاسی به نفع قدرت‌های خارجی سوء استفاده کرده است.» این گزارش می‌نویسد در قاموس وزارت کشور بحرین، قدرت خارجی کسی نیست جز ایران که با رقبای سنی خود در منطقه در حال نبرد است. نیویورک‌تایمز می‌افزاید براساس اصلاحیه قانون شهروندی در بحرین در سال ۲۰۱۴، بحرینی‌ها می‌توانند شهروندی خود را براساس آنچه که «لطمه به منافع ملی این پادشاهی» نامیده می‌شود را از دست بدهند. شیخ قاسم تنها فرد شیعی نیست که در ماه‌های اخیر سلب تابعیت می‌شود. به نوشته نیویورک‌تایمز، «نبیل‌رجب» از فعالان حقوق بشر در بحرین در خانه‌اش دستگیر شد. در اوایل ژوئن، یک چهره مخالف دیگر به نام «زینب خواجه» به همراه فرزندش دستگیر و روانه زندان شد؛ اقدامی که موجب اعتراض و خشم بین‌المللی شد. او پس از آزادی از زندان به همراه فرزندش به دانمارک گریخت.

سناریوها چه می‌گویند؟

آنچه از چکیده رسانه‌های عرب بر می‌آید این است که رژیم آل‌خلیفه شیعیان را نه شهروند این کشور بلکه امتداد نفوذ ایران می‌داند. براساس این سناریو، آل‌خلیفه خود را محق می‌داند که «عاملان نفوذ یک کشور خارجی» را به هر شکلی مهار کند. سناریوی دوم می‌گوید آل‌خلیفه با آگاهی از اینکه ایران نسبت به شیعیان حساسیت دارد می‌کوشند تا با دامن زدن به نزاع علیه شیعیان، رقیب شیعی خود را وارد نزاع با جهان عرب کند. سناریوی سوم این است که اصولا پادشاهی‌های مطلقه‌ای مانند بحرین، قطر، کویت، امارات و عربستان میانه‌ای با اصلاحات ندارند. آنها برای فرار از فشار نهادهای بین‌المللی مخالفان را در سیبل خود قرار داده و می‌کوشند تا به این وسیله نظر نهادهای داخلی و بین‌المللی را از فرآیند اصلاحات منحرف و امنیت را اولویت خود قرار دهند. به گزارش نیویورک‌تایمز، «نیکولاس مک گیهان»، محققی که در دیده‌بان حقوق بشر فعالیت می‌کند، می‌گوید تصمیم به سلب تابعیت شیخ قاسم «بحرین را به تاریک ترین روزها از زمان تظاهرات ضددولتی و خشونت‌های سال ۲۰۱۱ می‌برد». او در اظهارنظری ایمیلی به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «مقام‌های بحرینی درها را به روی اصلاحات سیاسی بسته‌اند در حالی که همزمان به سرکوب مخالفان می‌پردازند و اندک مخالفتی را با زندان و سرکوب و... پاسخ می‌دهند.»

واکنش‌ها به سلب تابعیت شیخ شیعیان

دیده‌بان حقوق بشر، وزارت خارجه آمریکا و گروهی از نهادها و جمعیت‌های اسلامی و حقوق بشری در بیانیه‌های جداگانه با محکوم کردن سلب تابعیت آیت‌الله عیسی قاسم نسبت به عواقب و پیامدهای این اقدام به نظام بحرین هشدار دادند. به گزارش نیویورک‌تایمز، دیده‌بان حقوق بشر در بیانیه‌ای اعلام کرد: «سلب تابعیت آیت‌الله عیسی قاسم، رهبر شیعیان بحرین این کشور را با روزهایی سخت مواجه خواهد کرد. مقامات بحرین درها را به روی اصلاح سیاسی می‌بندند و در عین حال آتش خشم مخالفان را برمی‌افروزند.» جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما همچنان نسبت به سلب تابعیت شهروندان بحرینی به شکل «ظالمانه» و عواقبی که به دنبال خواهد داشت و خطرناک بودن احتمال بدون تابعیت ماندن این افراد شدیدا نگرانیم.»

در این بیانیه آمده است: «نگرانی ما زمانی بیشتر شد که شنیدیم آیت‌الله عیسی قاسم قبل از اینکه تابعیتش سلب شود قادر نبوده به اتهاماتی که به وی وارد کرده‌اند، پاسخ بدهد یا از طریق یک روند قانونی اعتراض کند. ما این پرونده را از نزدیک پیگیری می‌کنیم و از تمامی طرف‌ها می‌خواهیم در برخورد با این پرونده خویشتندار باشند.» در ادامه این بیانیه آمده است: «ما همچنین نگرانیم که این اقدامات به منحرف شدن بحرینی‌ها از مسیر اصلاح و آشتی بینجامد. راهی که رهبران بحرینی با حکمت در پیش گرفته بودند بهترین وسیله برای تقویت امنیت بحرین و برآوردن خواسته‌های شهروندان بود.» شورای وحدت مسلمین پاکستان نیز سلب تابعیت آیت‌الله عیسی قاسم را شدیدا محکوم کرد. شفقت شیرازی، مسوول روابط خارجه این مجلس گفت: «این دولت ظالم (نظام آل‌خلیفه) از هر حد و مرزی تجاوز کرده و در را به روی راهکارهای مسالمت‌آمیز بسته است.» وی افزود: «اگر مداخله عربستان و دیکته‌های آل‌سعود و حمایت آمریکا و صهیونیست‌ها نبود، چنین اقدامی اتخاذ نمی‌شد. مقامات بحرین مسوولیت کامل تمامی حوادث آتی را برعهده خواهند داشت.» یوسف ربیع، رئیس مرکز حقوق بشر بحرین نیز با محکوم کردن سلب تابعیت آیت‌الله عیسی قاسم از سوی رژیم آل‌خلیفه، گفت: «من از جامعه جهانی می‌خواهم قبل از آنکه نظام بحرین مرتکب کشتار شود، وارد مداخله شود. نظام بحرین مجوزهای کادر پزشکی را لغو کرده و نگرانی‌ها نسبت به یورش به تحصن‌کنندگان در منطقه «الدراز» وجود دارد.» جبهه اسلامی کار لبنان نیز در بیانیه‌ای اقدامات رژیم آل‌خلیفه در سلب تابعیت آیت‌الله عیسی قاسم را محکوم و آن را دست درازی خطرناک به علما و مذاهب دانست. جبهه کار بحرین نیز در بیانیه‌ای این اقدام را شدیدا محکوم کرد.

به گزارش پایگاه خبری العالم، عبدالحمید دشتی، رئیس شورای بین‌المللی حمایت از محاکمه عادلانه و حقوق بشر و نماینده پارلمان کویت تاکید کرد: «مقام‌های بحرین با ایراد اتهام‌های مختلف از جمله اتهام سیاسی و اعمال مجازات‌هایی مانند سلب تابعیت از شهروندان، قصد سرکوب آزادی بیان و خلاص شدن از دست مخالفان و فعالان حقوقی را دارند.» وی در سخنانی که در شورای حقوق بشر درباره سلب تابعیت از شیخ عیسی قاسم ایراد می‌کرد، افزود: «سلب تابعیت از شیخ عیسی قاسم به معنای اعدام معنوی او، به خطر انداختن امنیت کشور، شهروندان و ثبات بین‌المللی است.»

ادامه خبر ...