48 ساعته قطعه می‌دهیم

گروه خودرو- فقط محض اطلاع؛ شرکت ژاپنی تویوتا که در حال حاضر دومین خودروساز بزرگ دنیا پس از جنرال موتورز به شمار می‌رود، به تازگی اعلام کرده به خاطر نقص فنی برخی محصولاتش، به مشتریان خود غرامت خواهد پرداخت، اما چه غرامتی؟ داستان از این قرار است که برخی مشتریان تویوتا مدعی هستند که به دلیل نقص فنی مجبور به فروش خودروها یشان به زیر قیمت شده و شرکت ژاپنی باید از این بابت به آنها غرامت بدهد. تویوتا نیز به خاطر آنچه که آن را «احترام به مشتری و کسب اطمینان بیشتر» دانسته، پذیرفته تا غرامت موردنظر را بپردازد. اما از ژاپن به ایران بیاییم، جایی که این روزها دو خودروساز بزرگ آن جدلی دامنه دار بر سر اینکه کدام یک در خدمات پس از فروش اول شده‌اند، به راه‌انداخته و هر یک دیگری را به مستند نبودن آمار و ارقامش متهم می‌کند. از پس همین «جدل» بود که دیروز مدیرعامل ایساکو میزبان خبرنگاران شد تا هم بر «اول شدن» این شرکت در خدمات پس از فروش تاکیدی دوباره کند و هم به پرسش‌ها و ابهامات پیش آمده در این مورد پاسخ بدهد. علی نمکین که با تعداد زیادی از همکارانش به جمع خبرنگاران آمده بود با استناد به گزارش اخیر شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد تاکید کرد «ایساکو» برای سومین بار متوالی مقام اول در ارائه خدمات پس از فروش را به دست آورده و این بار با صعود از رتبه دو به یک، حائز این مقام شده است. این در حالی است که پیش تر سایپایدک (شرکت خدمات پس از فروش سایپا) نیز در همایشی با استناد به منبع و آماری دیگر، مدعی کسب مقام اول خدمات پس از فروش در سال ۹۱ شده بود. حالا ایساکو و سایپایدک یک هفته‌ای می‌شود که بر سر این «مقام» جدل می‌کنند، حال آنکه اول و دوم شدن هر کدام بیشتر روی کاغذ اتفاق افتاده تا در کف تعمیرگاه‌ها و نمایندگی‌ها. «خدمات پس از فروش» همواره یکی از چالش‌های بزرگ خودروسازان ایرانی بوده و مشتریان همیشه نسبت به آن معترض بوده‌اند، اعتراضی که البته برای همه خودروسازان دنیا در جای خود وجود دارد، هرچند ظاهرا در ایران حجم آن بیشتر است و مشتریان ناراضی تر. بسیار پیش آمده که مردم در تماس با رسانه‌ها از خدمات پس از فروش خودروسازان ابراز نارضایتی کرده‌اند و این نارضایتی مسائل مختلف را (مثلا برخورد نامناسب پرسنل یا کمبود و نبود ریزترین قطعات) شامل شده است. با این حال خودروسازان همواره با استناد به آمار و ارقام به دست آمده از منابع موردنظر خود (شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد یا برگزاری سمینارها و همایش‌ها) مدعی ارائه خدمات برتر به مشتریان شده‌اند. در نشست خبری دیروز نیز نمکین سندیت این آمار و ارقام را تشریح کرد. او البته خبری مهم را هم اعلام کرد و گفت: ایساکو آمادگی دارد تا در عرض ۲۴ یا نهایتا ۴۸ ساعت قطعات موردنیاز مشتریان را تامین کند. مدیرعامل ایساکو با بیان اینکه در مواردی ممکن است یک نمایندگی سطح موجودی قطعات را رعایت نکرده و در ارائه قطعه‌ای دچار کمبود شود، گفت: در این موارد سیستم امداد ویژه برای ارسال قطعات راه‌اندازی شده که ظرف ۲۴ ساعت در تهران و ظرف ۴۸ ساعت در شهرستان‌ها قطعات مورد نیاز را تامین و ارسال خواهد کرد. نمکین اما در از اظهاراتش از رشد سهم بازار ایساکو از ۵۱ درصد به ۵۷ درصد خبر داد و با اشاره به افزایش فروش ۳۲ درصدی شرکت عنوان کرد که درآمد ایساکو تا مرز ۷۰۰ میلیارد تومان رشد کرده است. این گفته مدیرعامل ایساکو در حالی است که رشد فروش قطعات یدکی می‌تواند به معنای افزایش مراجعه مشتریان به نمایندگی‌ها و تعمیرگاه‌ها باشد. همچنین افزایش درآمد هم علاوه بر اینکه رشد سهم بازار از آن استنباط می‌شود، به معنای گران شدن قطعات هم هست. نکته مهم دیگر، اما اینجاست که ایساکو در بدترین شرایط تولید خودروسازان صحبت از رشد سهم بازار و عرضه قطعات می‌کند و این موضوع در جای خود پرسش‌برانگیز است. به عبارت بهتر این پرسش پیش می‌آید که وقتی ایران خودرو مانند سایر خودروسازان کشور با کمبود قطعات روبه‌رو است و تولیدش افت کرده، ایساکو چطور توانسته حجم قطعات خود را در بازار افزایش بدهد؟ پاسخ این پرسش را نمکین اینطور داد که بین قطعات خط تولید با قطعات یدکی فرق است و نمی‌توان کم و زیاد بودن آنها را چندان به هم ربط داد. به گفته او، قطعات خط تولید به صورت ترکیبی تامین می‌شوند و اگر حتی مثلا یک پیچ آن هم نباشد، خط تولید لنگ می‌ماند حال آنکه قطعات یدکی به صورت منفک ارائه می‌شوند. وی ادامه داد که همان ترکیب ناقص قطعات خط تولید می‌تواند به صورت جزء به جزء روانه بازار قطعات یدکی بشود؛ بنابراین نمی‌توان گفت چون خطوط تولید با کمبود قطعه روبه‌رو بوده‌اند، ایساکو نیز کمبود داشته است. این گفته وی در شرایطی است که شرکت ساپکو تامین‌کننده داخلی قطعات ایران‌خودرو به شمار می‌رود و طبعا برای ایران خودرو خطوط تولیدش بر بازار قطعه ارجحیت دارد و نمی‌توان رشد قطعات یدکی و افت شدید تولید را توامان با هم پذیرفت، مگر اینکه پای تامین‌کننده خارجی نیز در میان باشد. تامین‌کننده خارجی را اتفاقا مدیرعامل ایساکو تایید کرد، اما نگفت که کدام شرکت و کدام کشور است. نمکین تنها به این موضوع اشاره کرد که ایران‌خودرو در یک سال و سه چهار ماه اخیر از پژو قطعه نخریده و از منابعی که با پژو در ارتباط بوده‌اند، نیاز خود را تامین کرده است. مدیرعامل ایساکو در عین حال تاکید کرد که مشتریان اگر از طریق این شرکت قطعات موردنیاز خود را تامین کنند، نباید نگران کیفیت آن باشند. مدیرعامل ایساکو همچنین گفت: با وجود برخی موضوعات مانند تحریم مشکلی برای تامین قطعات یدکی مورد نیاز در شبکه خدمات پس از فروش سراسر کشور وجود ندارد. تکریم مشتریان ایران خودرو اما مدیرعامل ایساکو در بخش دیگری از اظهارات خود خبر از اجرای طرح تکریم مشتریان ایران خودرو در هفته دولت داد. به گفته نمکین، طرح تکریم مشتریان از اول تا هشتم شهریور ماه در سراسر کشور اجرا می‌شود که در این طرح بازدید شمع، فیلتر هوا، تعویض فیلتر بنزین، تعویض فیلتر روغن و تعویض فیلتر هوا رایگان خواهد بود. طرح تکریم البته برای خودروهای با عمر زیر ۱۰سال به اجرا در می‌آید و در مورد نمایندگی‌های منتخب بعدا اطلاع‌رسانی خواهد شد. به گفته نمکین تمام محصولات ایران خودرو با سن کمتر از ۱۰سال شامل این طرح می‌شوند که طی آن خدمات امدادی شامل حمل‌و‌نقل برای تمام محصولات ایران خودرو نیز رایگان خواهد بود.