مژگان میرزایی- توزیع کارت هوشمند سوخت که چند ماهی است به منظور کنترل و استفاده صحیح از سوخت در سطح کشور آغاز شده این شبهه را برای متقاضیان به وجود آورده که استفاده از این کارت تنها به منظور سهمیه‌بندی سوخت است و اطلاعات دقیقی از مزایا و روش استفاده از آن در اختیار متقاضیان نیست. روزنامه «دنیای اقتصاد» به منظور آشنایی بیشتر با مزایا، کارکردها و روش استفاده از این کارت گفت‌وگویی با عبدالرسول دشتی، مسوول اطلاع‌رسانی طرح کارت هوشمند سوخت انجام داده که در ذیل می‌آید.

درخصوص سابقه استفاده از کارت هوشمند سوخت کشور توضیح دهید؟

در سال ۷۸-۷۹ در شهر زاهدان به دلیل قاچاق بسیار سوخت و به وجود آمدن مشکلات بسیار در موقع سوخت‌گیری، مسوولان شهر به این فکر افتادن که خودروها را بر حسب عمومی و یا سواری مجزا کرده و هر خودرو از یک جایگاه مجزا سوختگیری کند که این امر موجب به وجود آمدن مشکلات جدید شد به همین دلیل و برای برطرف کردن مشکلات سوخت‌گیری در زاهدان طرح کارت هوشمند سوخت منطقه‌ای را در این شهر اجرا و نتیجه مثبتی هم گرفتیم و در حال حاضر هم سوختگیری در زاهدان به صورت کارت هوشمند محلی اجرا می‌شود و متقاضیان در این شهر سوخت را به صورت سهمیه‌بندی دریافت می‌کنند.

به چه دلیل استفاده از کارت هوشمند سوخت در دستور کار قرار گرفت؟

به دلیل موفق بودن طرح در زاهدان نمایندگان مجلس اعلام کردند که طرح در سراسر کشور اجرا شود پس از آن مجلس اعلام کرد که طی ۶ماه طرح استفاده از کارت هوشمند سوخت باید در سراسر کشور اجرا شود که این زمان بسیار اندکی بود.

چه دلایلی موجب شد که طرح با تاخیر انجام شود؟

یکی از دلایل عمده زمان اندکی بود که در اختیار ما قرار گرفته بود همچنین پروژه در شرایطی انجام می‌شد که امکان تعطیلی جایگاه‌ها نبود و ما این امکان را نداشتیم که کار سوخت‌گیری را متوقف کنیم بلکه باید در حین کار کابل‌گذاری‌ها انجام می‌شد. برخی مناطق هم که گذرگاه بودند ناچار بودیم کار کابل‌گذاری را از نیمه شب تا صبح انجام دهیم.در برخی مواقع ما ناچار بودیم جایگاه سوخت را از مدار خارج کنیم که گروه ایمنی باید به هنگام خارج و وصل کردن مدار حضور پیدا می‌کرد که طی کردن تمام این مراحل زمان بسیاری می‌برد.

این طرح تاکنون در چه مناطقی اجرا شده است؟

تمام مراکز سوخت‌گیری در تهران مجهز به سیستم‌کارت خوان هستند و در کل کشور هم بالای ۹۰درصد مراکز به این سیستم مجهز هستند و پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان سال این طرح به اتمام برسد.

در خصوص کاربردهای کارت هوشمند سوخت توضیح دهید؟

سهمیه‌بندی یکی از کوچک‌ترین دستاوردهای کارت هوشمند سوخت است. این کارت به گونه‌ای تعبیه شده که قابلیت پذیرش هرگونه سیاستی را که دولت ابلاغ کند را دارد.

برای این کارت ۵ مرحله اعمال قیمت در نظر گرفته شده و این کارت توانایی محاسبه تصاعدی قیمت بنزین را نیز دارد همچنین یکی از مهم‌ترین کارکردهای این طرح در مرحله اول گرفتن آمار دقیق از تولید و توزیع بنزین است که تاثیر مهمی در فرآیند قاچاق سوخت خواهد داشت.

همچنین این آمار برای اعمال سیاست‌های کلان در کشور به کار گرفته می‌شود.

تاکنون چه میزان کارت هوشمند سوخت توزیع شده است؟

کارت هوشمند خودروهای مدل ۸۴ و ۸۵ به طور کامل توزیع شده و مالکانی که کارت خود را دریافت نکرده‌اند می‌توانند با کارت شناسایی و سند ماشین به منطقه پستی مراجعه کرده و کارت هوشمند خود را دریافت کنند. کارت هوشمند خودروهای مدل ۸۳ نیز به پست تحویل داده شده و پست در حال تحویل کارت‌ها به مالکان خودروهای مدل ۸۳ است.

آیا تا آخر سال ۸۵ کار تولید کارت هوشمند سوخت خودرو و موتور به اتمام خواهد رسید؟

تا ۲۰ اسفند تولید ۸میلیون کارت هوشمند سوخت خودرو توسط شرکت صنایع قطعات الکترونیک ایران در شیراز به اتمام خواهد رسید.

از سویی دیگر به این دلیل کارت‌های هوشمند خودرو تنها در کشور تولید می‌شود که اطلاعات فنی خودروهای تولیدی از کشور خارج نشود. همچنین کارت هوشمند موتور نیز توسط یک شرکت چینی تولید و توسط شرکت پست توزیع خواهد شد. این دو کارت از نظر فرآیند و کاربرد هیچ تفاوتی با هم نخواهند داشت و تنها از نظر رنگ این دو کارت از یکدیگر متمایز می‌شوند.

در خصوص برنامه‌های بعدی شرکت توزیع فرآورده‌های نفتی توضیح دهید.

پس از توزیع کارت‌های هوشمند خودرو و موتور و راه‌اندازی کامل سیستم سوخت‌گیری با کارت هوشمند و در صورت مثبت بودن نتیجه پروژه این شرکت استفاده از کارت هوشمند برای گازوئیل را نیز در برنامه خود قرار داده است.

همچنین پس از اجرای کامل طرح یک فاز دیگر نیز در حال بررسی است به این صورت که مالکان کارت هوشمند سوخت در صورت تمایل می‌توانند حساب اعتباری را در یکی از شعب بانک ملت افتتاح کرده و پول سوخت را از طریق حساب اعتباری پرداخت کنند.

استفاده از کارت هوشمند سوخت دارای چه مزایایی برای کشور است؟

یکی از معیارهای توسعه در اکثر کشورها استفاده از کارت‌های اعتباری و هوشمند است. همچنین با استفاده از کارت هوشمند فرآیند قاچاق سوخت کنترل خواهد شد.

از سویی دیگر مسافرکشان شخصی برای استفاده از سهمیه بیشتر ناچار هستند که زیرنظر سازمان تاکسیرانی قرار بگیرند و این امر موجب می‌شود که مسافربران شخصی تا حدودی کنترل شوند مساله بعدی بحث سرقت در جایگاه‌های سوخت است که با پرداخت پول سوخت از طریق کارت اعتباری این مشکل نیز برطرف خواهد شد.

فصل بعدی بحث سرریز شدن بنزین خودروها در زمان سوخت گیری است در صورتی که بنزین به صورت سهمیه‌بندی به مردم ارائه شود متقاضیان به ناچار با دقت بیشتری سوخت گیری خواهند کرد.

به منظور افزایش استقبال مردم از کارت هوشمند چه اقداماتی صورت گرفته است؟

به متقاضیانی که در مرحله اول سوخت‌گیری اقدام به سوخت‌گیری با کارت هوشمند کنند. پرسشنامه نظرسنجی در جایگاه‌های سوخت ارائه می‌شود که متقاضیان پس از پاسخ دادن به سوالات پرسشنامه برگه نظرسنجی را جهت قرعه‌کشی برای شرکت توزیع فرآورده‌های نفتی ارسال کرده و از جوایز در نظر گرفته شده بهره‌مند خواهند شد.

فرآیند استفاده از کارت هوشمند سوخت به چه صورتی است؟

فرآیند استفاده از کارت بسیار ساده است متقاضی کارت را درون کارت‌خوان قرار می‌دهد نازل را برداشته و سوخت‌گیری می‌کند و پس از اتمام سوخت‌گیری کارت را از کارت‌خوان بیرون آورند.

پس از قرار دادن کارت هوشمند در کارت‌خوان اطلاعات از جایگاه به ۸ مرکز اطلاعات کشور منتقل و تمامی تجزیه و تحلیل‌های آماری و طبقه‌بندی در این مراکز انجام می‌شود و اگر هر جایگاه به هر دلیلی مشکل و عرضه سوخت‌رسانی قطع شود متقاضیان می‌توانند از سایر مخزن‌های سوخت جهت سوخت‌گیری استفاده کنند.

در صورتی که کارت هوشمند متقاضیان مشکلی پیدا کرده و یا گم شود باید چه اقدامی انجام دهند؟

قرارداد ایجاد ۶۰۰ مرکز خدمات مشترکان با شرکت پست امضا شده که در حال نصب تجهیزات هستند از ۶۰۰ مرکز خدمات، ۱۴۴ مرکز در تهران و باقی در سایر شهرستان‌ها قرار دارند که در صورت نیاز به تعداد آنها افزوده خواهد شد.