آغاز تست ادواری خودروهای CNG سوز از ماه آینده

گروه خودرو - به گفته مدیرکل دفتر حمل‌و‌نقل وزارت کشور، با معاینه فنی خودروهای CNG سوز از ماه آینده، سوخت‌گیری خودروهای فاقد برچسب سلامت مخزن نیز پس از گذشت ۶ ماه ممنوع خواهد شد. مجتبی شفیعی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما در حالی از معاینه فنی خودروهای دوگانه سوز در ماه آینده خبر داد که بیش از یک سال و نیم از زمان واگذاری مسوولیت تست خودروهای CNG سوز درون شهری به وزارت کشور و خودروهای برون شهری به وزارت راه می‌گذرد، اما طولانی شدن پروسه هماهنگی مراکز مختلف برای تست خودروهای CNG‌سوز موجب شده تا معاینه فنی این خودروها با تاخیر بسیار صورت گیرد.

تاخیر صورت گرفته در شرایطی است که به گفته کارشناسان، با توجه به عمر کاری ۲۰ ساله مخازن، تست خودروهای مذکور باید سالی یک بار و هر پنج سال یک بار نیز بدون خودرو و به صورت اجباری انجام شود.

دو گانه سوز کردن خودرو در کشور از سال ۸۰ برای سواری‌ها و از سال ۷۵ برای اتوبوس‌های ناوگان حمل‌و‌نقل درون شهری آغاز شد که با این شرایط در حال حاضر ۱۰ سال از دوگانه سوز کردن خودروهای سواری و بیش از ۱۵ سال از دوگانه سوز کردن اتوبوس‌های ناوگان درون شهری می‌گذرد، اما نبود متولی واحد برای معاینه فنی این خودروها موجب شده تا تست کامل خودروهای مذکور با تاخیر بسیار صورت گیرد، به طوری که هم‌اکنون برخی خودروهای CNG سوز در مرحله بحران قرار دارند که کارشناسان از این خودروها با نام بمب متحرک یاد می‌کنند.

همچنین بر اساس آمار اعلام شده از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران تا پایان سال ۸۹ تعداد خودروهای CNG سوز در کشور به یک میلیون و ۷۰۵ هزار و ۳۱ دستگاه سواری و وانت دوگانه سوز رسیده که ۶۰ درصد این خودروها نیاز مبرم به بازرسی و تست مخازن دارند.

دو وزارتخانه برای تست CNG‌ها

به گفته عبدالله جلالی قائم مقام ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت، پیش از این معاینه فنی خودروهای دوگانه سوز زیر نظر وزارت نفت صورت می‌گرفت، اما در سال ۸۷ طی جلسه‌ای که با حضور وزارت کشور، راه، ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت و سازمان محیط زیست برگزار شد معاینه فنی خودروهای CNG سوز سبک و سنگین به دو وزارت خانه کشور و راه واگذار و مقرر شد تا از سال ۸۸ این دو وزارتخانه تجهیز مراکز معاینه فنی را در دستور کار خود قرار دهند.

به گفته قائم مقام ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت، بر اساس تصمیم مذکور ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت نیز بر روند چگونگی تست خودروهای CNG‌سوز و برطرف کردن مشکلات معاینه فنی این خودروها نظارت خواهد کرد.

واگذاری تست خودروهای دوگانه سوز بین شهری به وزارت راه در شرایطی است که به گفته شهریار افندی زاده معاون وزیر راه، اکثر خودروهای سنگین در حال تردد در جاده‌های کشور گازوئیل سوز هستند و تعداد خودروهای CNG سوز تنها به تاکسی‌ها و وانت‌های بین‌شهری محدود می‌شود که تعداد این خودروها نیز قابل توجه نیست.

به گفته افندی زاده، با توجه به تعداد اندک این خودروها مشکلی برای معاینه فنی CNG‌سوزها بین شهری وجود ندارد و تست این خودروها بدون مشکل انجام خواهد شد.

جلالی همچنین در پاسخ به این پرسش که پیش از واگذاری معاینه فنی به این دو وزارتخانه متولی تست، چه سازمان یا وزارتخانه‌ای بوده است، اظهار کرد: پیش از این فقط تست چشمی خودروهای دوگانه سوز توسط کارگاه‌های دوگانه سوز کردن خودروها زیر نظر وزارت نفت صورت می‌گرفت، اما در روش جدید مراکز معاینه فنی مسوولیت تست را برعهده خواهند داشت و علاوه بر تست چشمی تست مخازن برای مخازنی برگشتی نیز صورت خواهد گرفت.

معاینه فنی خودروهای CNG سوز تنها به صورت چشمی در شرایطی است که در حال حاضر برخی از خودروها در مرحله تست ادواری قرار دارند اما هنوز اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.

قائم مقام ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت در پاسخ به این پرسش که تست ادواری خودروهای CNG سوز از چه زمانی آغاز خواهد شد نیز عنوان کرد: تست ادواری خودروهای CNG سوز باید هر سه تا پنج سال صورت گیرد اما هنوز اقدام اساسی در این خصوص صورت نگرفته، به طوری که در حال حاضر تنها مخازنی که از مرحله تست چشمی برگشت داده می‌شوند برای تست دوره‌ای به مراکز تست ادواری ارسال می‌شوند که در این مراکز مخزن از خودرو جدا و پس از آن مخازن مورد ارزیابی مجدد قرار می‌گیرند.

به گفته جلالی، براساس مصوبه ابلاغی به دو وزارتخانه راه و کشور در نیمه اول سال‌جاری باید کار تجهیز مراکز معاینه فنی برای تست ادواری به اتمام رسد تا از نیمه دوم سال شرایط تست برای خودروهایی که در دوره تست ادواری قرار دارند نیز فراهم شود.

مدیرکل دفتر حمل‌و‌نقل وزارت کشور نیز در این خصوص می‌گوید: در مجموع دو نوع تست چشمی و ادواری روی خودروهای CNG سوز صورت می‌گیرد که هم‌اکنون مخازن به صورت چشمی و در برخی مواقع نیز با تجهیزات مراکز معاینه فنی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

به گفته شفیعی، انجام تست کلی نیازمند سرمایه گذاری است که برای تامین تجهیزات در حال حاضر اعتباراتی در نظر گرفته شده است، علاوه بر اعتبار شرکت‌هایی نیز معرفی شده‌اند که از توان تجهیز مراکز برخوردار هستند.

علاوه بر آزمون‌های مذکور به گفته جواد جلینی کارشناس CNG شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، هر مخزن نیاز به ۳۰ تست مختلف دارد که مهمترین آنها هیدرواستاتیک، التراسونیک، Burst (ترکیدن)، سختی سنجی و نشتی است که بعضی تست‌ها نیز نیازمند شرایط خاص است که بوجود آوردن آن برای تست‌های متعدد مانند تست نفوذ گلوله و آزمودن ترکیدن تحت فشار نیاز به زیرساخت‌ها و سرمایه گذاری دارد.

برچسب معاینه فنی لازمه سوخت‌گیری

مدیرکل دفتر حمل‌و‌نقل وزارت کشور در پاسخ به این پرسش که تا کنون چه اقداماتی برای تست خودروهای CNG سوز صورت گرفته است گفت: پس از ابلاغ مصوبه به وزارت کشور جلساتی با مراکز معاینه فنی، موسسه استاندارد، شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت و کارگاه‌های دوگانه سوز کردن خودروها برگزار شد که در این جلسه موسسه استاندارد متولی آموزش مراکز معاینه فنی شد.

به گفته شفیعی، در حال حاضر لیست مراکز معاینه فنی به موسسه استاندارد ارائه شده که پس از برگزاری دوره‌های آموزشی و اخذ صلاحیت معاینه فنی از سوی موسسه استاندارد کار تست خودروهای CNG سوز آغاز خواهد شد.

مدیرکل دفتر حمل‌و‌نقل وزارت کشور در خصوص زمان آغاز تست خودروهای CNG‌سوز نیز اظهار داشت: آموزش مراکز معاینه فنی طی یک ماه آینده آغاز خواهد شد و پس از اتمام دوره یک ماه آموزشی تست مخازن خودروهای CNG سوز آغاز خواهد شد.

شفیعی در ادامه با تاکید بر اینکه پس از اتمام دوره معاینه فنی خودروهای CNG سوز سوخت‌گیری این خودروها بدون برچسب سوخت نیز ممنوع خواهد شد، افزود: با توجه به اینکه تعداد خودروهای CNG سوز تست‌نشده بسیار زیاد است، تست این خودروها به مرور و در دوره‌ای شش ماهه به اتمام خواهد رسید و پس از آن طرح ممنوعیت سوخت‌گیری خودروهای تست نشده آغاز خواهد شد به طوری که پس از اتمام این دوره سوخت‌گیری تنها با برچسب سلامت مخزن مجاز خواهد بود.

وی همچنین در خصوص برنامه وزارت کشور برای تست اتوبوس‌های ناوگان اتوبوس‌رانی کشور نیز گفت: اتوبوس‌های CNG سوز تنها در دو شهر تهران و مشهد تردد می‌کنند که کار تست این خودروها سال گذشته از طریق مراکز معاینه فنی به اتمام رسید.

به گفته مدیرکل دفتر حمل‌و‌نقل وزارت کشور، پس از تست اتوبوس‌های CN‌سوز اتوبوس‌ها در سه گروه یک، دو و سه قرار گرفتند. گروه یک به اتوبوس‌های فاقد مشکل اطلاق می‌شود که برچسب معاینه فنی این خودروها صادر شده است، اما گروه دو به مخازنی اطلاق می‌شود که ایراد داشته‌اند که تعمیر مخازن این اتوبوس‌ها در حال انجام است.

شفیعی در خصوص اتوبوس‌هایی که در گروه سه قرار گرفته‌اند نیز گفت: در خصوص گروه سه مخازن این اتوبوس‌ها باید تعویض شود و از آنجا که دوره گارانتی مخازن اتوبوس‌ها ۱۰ ساله است و هنوز دوره گارانتی آنها به اتمام نرسیده باید مخازن این اتوبوس‌ها از طریق شرکت‌های تامین‌کننده مخزن تعویض شود.

وی در پاسخ به این پرسش که مسوول تعویض مخازن سواری‌های معیوب چه سازمانی است گفت: در خصوص سواری‌ها و در صورتی که دوره گارانتی آنها به پایان نرسیده باشد تعویض به عهده شرکت خودروساز است.