دنیای اقتصاد- بنابر آمار رسمی جدید گمرک، واردات خودرو به کشور در دو ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن، از لحاظ تعداد، رشد ۲۰۶ درصدی را تجربه کرد؛ به‌ طوری که طی این مدت در مجموع هفت هزار و ۸۸۲ دستگاه انواع خودروهای خارجی وارد کشور شده که در مقایسه با واردات دو هزار و ۵۷۵ دستگاه خودرو در سال گذشته می‌توان گفت که واردات خودرو رشد سه‌برابری را طی دو ماه ابتدایی سال جاری تجربه کرده است. بر اساس آمار اعلام شده از سوی گمرک در دو ماه ابتدایی سال جاری صورت گرفت

رشد ۲۰۶ درصدی واردات خودرو

مژگان میرزایی

رشد واردات خودرو که از ابتدای سال جاری آغاز شد در ماه دو نیز ادامه پیدا کرد؛ به طوری که بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی، برخلاف سال گذشته وارد‌کنندگان توانستند رشد چشمگیر واردات خودرو را تجربه کنند، این امر در حالی است که صادرات خودرو طی مدت زمان مذکور با افت همراه بوده است، به طوری که بر اساس آمار اعلام شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی در دو ماه ابتدای سال جاری واردات خودرو از لحاظ تعداد رشد ۱۰/۲۰۶ درصدی را تجربه کرد، این امر در حالی است که وزن صادرات خودرو در مدت زمان مذکور با کاهش ۹۶/۴ درصدی همراه بوده است. رشد واردات خودرو در حالی است که با توجه به ادامه روند توقف ثبت سفارش خودروهای وارداتی در سال جاری ثبت سفارش خودروهای وارد شده به کشور در سال گذشته صورت گرفته است.

از سوی دیگر، هرچند طی مدت زمان مذکور صادرات خودرو به لحاظ وزن با افت همراه بود، اما آمار ارائه شده نشان‌دهنده رشد ارزش خودروهای صادراتی در مدت‌ زمان مذکور است، به‌طوری که در دو ماه ابتدایی هر خودرو صادراتی با قیمتی معادل شش هزار و ۸۰۶ دلار ۸۶ سنت صادر شده که رقم مذکور نشان‌دهنده رشد ۴۳/۲۰ درصدی ارزش هر یک از خودروهای صادراتی در سال جاری است.

رشد ارزش خودروهای صادراتی هرچند این شائبه را به وجود می‌آورد که خودروهای صادراتی به لحاظ قیمت در بازار جهانی رشد را تجربه کرده‌‌اند، اما به گفته برخی از کارشناسان خودرو تفاوت به وجود آمده میان وزن و ارزش خودروهای صادراتی به دلیل تفاوت قیمت یورو به دلار بوده است؛ چراکه خودروسازان ناچار به خرید قطعات مورد نیاز به دلار و صادرات خودرو‌های تولیدی به یورو هستند که این امر رشد ارزش خودروهای صادراتی را به وجود می‌آورد، اما در مقابل قیمت بالای خودروهای صادراتی موجب می‌شود تا بازار صادراتی خودروسازان از میان برود. از سوی دیگر و بر اساس آمار اعلام شده از سوی گمرک در حالی وارد‌کنندگان توانستند رشد واردات را در دو ماه ابتدای سال جاری تجربه کنند که ثبت سفارش خودروهای سواری همچنان متوقف است و تنها تعداد محدودی از خودروهای وارداتی تاکنون موفق به دریافت مجوز واردات شده‌اند.

افزون بر این، تصویب تعرفه ۷۰ درصدی واردات خودرو در واپسین روزهای سال گذشته موجب شد تا واردکنندگان به هوای تعرفه ۷۰ درصدی و به امید اینکه در صورت لغو تعرفه قانون عطف به ماسبق نخواهد شد اقدام به افزایش واردات کنند، این در شرایطی است که دولت تعرفه ۷۰ درصدی را به گمرک ابلاغ نکرد و مجلس نیز اقدام به لغو تعرفه قبلی و تصویب تعرفه جدید برای واردات خودرو کرد که این امر موجب شد تا معادلات وارد‌کنندگان خودرو برهم خورده و خودروهای وارد شده با تعرفه ۹۰ درصد وارد کشور شوند، از سوی دیگر هرچند طی دو ماه ابتدایی سال جاری واردات خودرو با رشد چشمگیری همراه بوده، اما در صورت طولانی شدن توقف ثبت سفارش واردات خودرو طی ماه‌های آینده شاهد بر هم خوردن بازار این خودروها و در نتیجه افزایش قیمت خودروهای وارداتی نیز خواهیم بود؛ چراکه به گفته فعالان بازار طولانی شدن توقف ثبت سفارش موجب خواهد شد تا بازار با کمبود خودرو روبه‌رو شده و در نتیجه با افزایش قیمت مواجه شود.

رشد چشمگیر واردات

بنابر آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران، واردات خودرو به کشور در دو ماه ابتدایی سال جاری و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن، از لحاظ تعداد رشد ۱۰/۲۰۶ درصدی را تجربه کرد، به‌ طوری که طی این مدت در مجموع هفت هزار و ۸۸۲ دستگاه انواع خودروهای خارجی وارد کشور شده که در مقایسه با واردات دو هزار و ۵۷۵ دستگاه خودرو در سال گذشته می‌توان گفت که واردات خودرو رشد چشمگیر را طی دو ماه ابتدایی سال جاری تجربه کرده است.

ارزش کل خودروهای وارداتی به کشور نیز در دو ماه ابتدایی سال جاری، ۱۴۸ میلیون و ۲۶ هزار دلار بوده که در مقایسه با ارزش ۵۱ میلیون و ۷۱ هزار دلاری خودروهای وارداتی در سال قبل از آن می‌توان گفت خودروهای وارداتی در سال جاری از لحاظ ارزش نیز رشد ۷۳/۱۸۹ درصدی را تجربه کرده‌اند.

باز هم کره در صدر

افزون بر این اگرچه هم‌اکنون برندهای متفاوتی میهمان بازار خودرو کشور هستند، اما طبق آمار گمرک، خودروسازان کره‌جنوبی، ژاپن و استرالیا در فروردین ماه بیشترین حجم از بازار واردات کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند، آمار گمرک نشان‌دهنده آن است که کشور کره که با محصولات هیوندایی و کیا در کشور شناخته می‌شود، سال جاری نیز همانند سال گذشته توانست رتبه اول کشور تولید‌کننده خودروهای وارداتی را به خود اختصاص دهد، به نحوی که از مجموع خودروهای وارد شده به کشور در فروردین ماه، پنج هزار و ۳۸۵ دستگاه خودرو معادل ۳۲/۶۸ درصد کل واردات به لحاظ تعداد از کره‌جنوبی، هزار و ۸۲۳ دستگاه معادل ۱۳/۲۳ درصد وارداتی‌ها از ژاپن و ۱۹۶ دستگاه یعنی ۴۹/۲ درصد از کل خودروهای وارداتی نیز از کشور استرالیا که برخی از محصولات شرکت تویوتا در آن مونتاژ می‌شود، تامین شده است.

علاوه بر کشور تولید‌کننده خودرو و به لحاظ کشورهای مبدا واردکننده خودرو نیز خودروسازان کره‌ای توانستند رتبه یک کشور وارد‌کننده را نیز از آن خود کنند به طوری که از مجموع خودروهای وارد شده از سوی این کشور، سه هزار و۹۴۰ دستگاه خودرو مستقیما از این کشور وارد شده است. علاوه بر کره در سال گذشته امارات دومین مبدا واردات خودرو به کشور بوده است، به طوری که بر اساس آمار گمرک از مجموع خودروهای وارداتی هزار و۴۹۴ دستگاه خودرو نیز از این کشور وارد شده، پس از کره و امارات در سال جاری ژاپن رتبه سوم واردات را از آن خود کرده، به طوری که در مجموع ۷۸۶ دستگاه انواع خودرو از این کشور وارد شده است.

در آمار مذکور، کشوری نظیر امارات متحده عربی در حالی در رتبه‌ دوم واردکننده خودرو به کشور قرار گرفته که کشور مذکور خودروساز محسوب نمی‌شوند، با این حال استفاده برخی از خودروسازان از این کشور به عنوان پایگاهی برای صادرات از سویی و واردات برخی از خودروها توسط افراد حقیقی از سویی دیگر موجب شده تا نام این کشور نیز در لیست گمرک ایران، در ردیف صادرکنندگان خودرو به کشور قرار گیرد.

رشد به CKD رسید

از سوی دیگر، رشد واردات در سال جاری تنها به واردات خودرو منتهی نشد به طوری که طی این مدت واردات قطعات CKD نیز با رشد همراه شد، این امر در حالی است که واردات قطعات CKD به کشور در سال گذشته افت چشمگیری را نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن تجربه کرده بود، اما در دومین ماه سال جاری واردات قطعات منفصله (CKD) جبران شد، به‌طوری که بنا بر آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، طی مدت زمان مذکور در مجموع ۳۲ میلیون و ۱۸هزارتن انواع قطعه به ارزش ۳۴۴ میلیون و ۲۸ هزار دلار وارد کشور شده است. آمار واردات قطعات CKD به کشور، از لحاظ ارزش حکایت از رشد ۷۸/۳۸ درصدی و از لحاظ وزن حکایت از رشد ۳۵/۲۶ درصدی واردات قطعه منفصله در مقایسه با مدت مشابه سال قبل است.

با توجه به رشد واردات قطعات منفصله به کشور می‌توان گفت افت چشمگیر تولید خودروهای مونتاژی در سال گذشته در سال جاری جبران خواهد شد که به این طریق در ماه‌های آینده می‌توان شاهد رشد نسبی تولید خودروهای مونتاژی در کشور بود؛ به‌طوری که در ابتدای سال جاری و برخلاف سال گذشته تولید خودروهای مونتاژی همانند ریو، نیسان رونیز، تندر-۹۰ و ... که سال گذشته افت تولید را تجربه کرده بودند بر اساس آمار اعلام شده از سوی سازمان گسترش توانستند رشد تولید را تجربه کنند که با توجه به رشد واردات قطعات CKD در ماه‌های آینده نیز شاهد رشد تولید خواهیم بود.

بر اساس آمار گمرک، فرانسه در سال جاری نیز همانند سال گذشته صاحب بیشترین درصد قطعات وارداتی به کشورمان بوده و پس از آن کشورهای ژاپن و سوئد در رده‌های بعدی قرار دارند.

بر اساس آمار اعلام شده قطعات وارداتی از فرانسه به ایران در دو ماه ابتدایی سال جاری برابر با ۱۰۵ میلیون و ۸۸۱ هزار دلار بوده که این رقم، ۶۸/۲۶ درصد از کل قطعات وارد شده به کشور را به لحاظ وزن شامل می‌شود.

پس از فرانسه ژاپن نیز ۹۹/۲۳ درصد از قطعات وارداتی به کشور را تامین کرده، ارزش کل قطعات وارد شده از ژاپن ۹۶ میلیون و ۵۴۵ هزار دلار بوده، پس از کشورهای فرانسه و ژاپن،سوئد در رده سومین کشور وارد‌کننده قطعات منفصله به کشور قرار دارد، به‌طوری که ۴۲/۱۳ درصد از قطعات وارد شده به کشور طی مدت زمان مذکور از سوی این کشور تامین شده است. ارزش کل قطعات وارد شده از سوی این کشور ۴۲ میلیون و ۹۷۹ هزار دلار است. قطعات وارد شده از سوی کشور سوئد بیشتر به خودروهای تجاری اختصاص دارد که شاید رشد واردات قطعات این خودروها نیز همانند خودروهای سواری به رشد تولید خودروهای تجاری در سال جاری منتهی شود.

کاهش به صادرات رسید

از سوی دیگر، هرچند در دو ماه ابتدای سال جاری صادرات خودروهای سواری برخلاف واردات با کاهش همراه بوده؛ اما خودروسازان از لحاظ ارزش صادراتی توانستند تا حدودی رشد را تجربه کنند. افت صورت گرفته در صادرات خودرو در سال جاری در حالی است که خودروسازان سال گذشته نیز موفق به تحقق برنامه‌های صادراتی خود نشده بودند که این امر موجب می‌شود تا خودروسازان بیش از پیش از برنامه‌های صادراتی خود عقب بمانند.

بر اساس آمار گمرک، در دو ماه ابتدایی سال جاری خودروسازان موفق به صادرات چهار هزار و ۹۴۶ دستگاه انواع خودرو صادراتی به ارزش ۳۳ میلیون و ۶۷ هزار دلار شدند که آمار مذکور حاکی از افت ۹۶/۴ درصدی از لحاظ تعداد و رشد ۴۶/۱۴درصدی از لحاظ ارزش کل صادرات خودرو در دو ماه ابتدایی سال جاری است. از سوی دیگر و بر اساس آمار اعلام شده از سوی گمرک اکثر خودروهای صادراتی در سال گذشته به کشورهای عراق، سوریه و ترکیه صادر شده‌اند، به طوری که از مجموع خودروهای صادراتی چهار هزار و ۱۰۸ دستگاه انواع خودرو به عراق، ۶۰۰ دستگاه به سوریه و ۱۳۰ دستگاه نیز به ترکیه صادر شده است. آمار اعلام شده در حالی است که در فروردین ماه ترکمنستان نیز در جمع کشورهای مقصد برای صادرات قرار داشت ،اما در اردیبهشت ماه هیچ خودرویی به این کشور صادر نشده است.

از سوی دیگر هرچند صادرات خودروهای صادراتی در دو ماه ابتدایی سال جاری با کاهش همراه بود؛ اما در مقابل صادرات قطعات CKD در این مدت رشد چشمگیر را تجربه کردند به طوری که در سال جاری و در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته خودروسازان و قطعه‌سازان در مجموع موفق به صادرات ۷۶۸هزار و ۹۱تن قطعات CKD به ارزش چهار میلیون و ۹۹ هزار دلار شدند که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزن با رشد ۱۳۸ درصدی و از لحاظ ارزش نیز با رشد ۲۰۸ درصدی مواجه بوده است. بر اساس آمار مذکور در سال جاری عمده صادرات قطعه به کشورهای سوریه، ونزوئلا و سودان صورت گرفته که در این خصوص سه میلیون و ۱۵۴ هزار دلار قطعه به سوریه، یک‌میلیون و ۸۲۵ هزار دلار به ونزوئلا و پنج هزار و ۶۰۰دلار قطعه نیز به سودان صادر شده است.

سال گذشته خودروسازان و قطعه سازان در مجموع موفق به صادرات ۳۲۳ هزار و ۷۷ تن شده بودند که صادرات سال جاری نشان‌دهنده رشد چشمگیر صادرات قطعه در سال جاری است.از سوی دیگر رشد صادرات قطعه نشان‌دهنده رشد تولید خودروسازان در سایت‌های خارج از کشور است؛ چراکه خودروسازان هم‌اکنون در شش کشور مصر، ونزوئلا، سنگال، بلاروس، آذربایجان و سوریه سایت تولیدی راه‌اندازی کرده‌اند و قطعات صادراتی نیز به منظور تولید خودروهای داخلی به این سایت‌ها ارسال می‌شود که رشد صادرات نشان‌دهنده رشد تولید در این کشورها است.

واردات و صادرات خودرو در دو ماه اول سال ۸۹ در یک نگاه

واردات خودرو

رشد ۱۰/۲۰۶ درصدی به لحاظ تعداد

رشد ۷۳/۱۸۹ درصدی به لحاظ ارزش

واردات قطعات منفصله

رشد ۳۵/۲۶ درصدی به لحاظ وزن

رشد ۷۸/۳۸ درصدی به لحاظ ارزش

صادرات خودرو

افت ۹۶/۴ درصدی به لحاظ تعداد

رشد ۴۶/۱۴ درصدی به لحاظ ارزش

صادرات قطعات منفصله

رشد ۱۳۸ درصدی به لحاظ وزن

رشد ۲۰۸ درصدی به لحاظ ارزش