شش ماه مهلت برای ارتقای استاندارد خودروهای داخلی

مژگان میرزایی - وعده‌های داده شده از سوی مسوولان موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی مبنی بر اجباری شدن برخی استانداردها در سال ۸۹ به منظور ارتقای سطح کیفی خودروهای داخلی این امید را به وجود آورد که... پس از گذشت نیم قرن از آغاز صنعت خودروسازی در کشور در سال جاری شاهد رشد کیفی خودروهای داخلی باشیم، وعده‌ای که در ابتدایی سال اجرایی نشد، به طوری که با گذشت نزدیک به دو ماه رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در اولین نشست خبری خود در سال جاری از اعطای مهلت شش ماه به خودروسازان برای اجرای استانداردهای اجباری خبر داد.

مهلت داده شده به خودروسازان در حالی است که بر اساس مصوبه شورای عالی استاندارد، از ابتدای سال جاری خودروسازان ملزم به در نظر گرفتن جانمایی ایربگ (کیسه هوا)، ABS (ترمز ضدقفل) و اجرای استانداردهای

۵۵ گانه (۵۱ استاندارد عملکردی و ۴ استاندارد محیط‌زیست) و بر اساس مصوبه هیات وزیران ملزم به اجرای استاندارد آلایندگی یورو ۳ شده بودند، اما این بار نیز خودروسازان موفق شدند تا با اخذ مهلت از موسسه استاندارد اجرای این مصوبات را به تاخیر اندازند.

تاخیر‌های صورت گرفته در حالی است که طرح استاندارد‌سازی خودروهای داخلی از سال ۷۶ استارت خورد و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی کشور نیز برای اجرای این طرح از استانداردهای موجود در کشورهای اروپایی الگوبرداری کرد، اما آغاز استاندارد‌سازی در کشور با تاخیر بسیار مواجه بود، اما مصوبات هیات دولت این امید را به وجود آورده بود تا شاید طرح مذکور در سال جاری اجرایی شود و به این طریق بتوان سال ۸۹ را سال ارتقای استانداردهای ایمنی و آلایندگی خودرو نامید، وعده‌ای که تحقق آن باز هم با تاخیر مواجه شد. تاخیرهای صورت گرفته در ارتقای استانداردسازی در صنعت خودرو در حالی است که شرکت‌هایی که قدمتی به مراتب کمتر از صنعت خودروسازی ما دارند، با اجرای استانداردهای جهانی توانسته‌اند به برندهای مطرح در دنیا تبدیل شوند.

رشد سایر کشورها در این صنعت در حالی است که خودروسازان ما به لطف حمایت‌های دولتی تاکنون نتوانسته‌اند به جایگاه مناسبی در این صنعت دست پیدا کنند.

طی سال‌های گذشته موسسه استاندارد، راهور ناجا و سازمان محیط‌زیست که مجوز شماره‌گذاری خودروهای تولیدی را صادر می‌کنند، بارها خودروسازان را به دلیل پایین بودن کیفیت و همچنین عدم ایمنی لازم، تهدید به توقف شماره‌گذاری کردند، اما ایده حمایت از این صنعت تاکنون مانع از اجرای این امر شده است.

مهلت شش ماهه به خودروسازان

نظام‌الدین برزگری، رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در اولین نشست خبری خود در سال جاری از مهلت شش ماه به خودروسازان برای رسیدن به استاندارهای ۵۱ گانه خبر داد و گفت: دو خودروساز بزرگ کشورمان تا شهریور ماه سال جاری فرصت دارند تا استاندارد اجباری ۵۱ گانه را اجرایی کنند. به گفته برزگری، رعایت استانداردهای ۵۱ گانه‌ خودرو و اجرای کامل طرح COP (نمونه‌برداری خودرو از خط تولید) جزو برنامه‌های اصلی سازمان استاندارد در سال جاری است.

اعطای مهلت شش ماه به خودروسازان در حالی است که بر اساس برنامه استانداردهای ۵۱ گانه عملکردی باید از ابتدای سال جاری اجرایی و از شماره‌گذاری خودروهای فاقد استاندارهای مذکور جلوگیری می‌شد، اما نرسیدن به استانداردهای مذکور از سوی خودروسازان موجب شد تا این بار نیز خودروسازان موفق به دریافت مهلت شوند که این امر اجرای این استاندارد را طی شش ماه آینده با ابهام مواجه می‌کند. برزگری در خصوص خودروهایی که موفق به پاس کردن استانداردهای ۵۱ گانه نشده‌‌اند اظهار داشت: از گروه صنعتی ایران‌خودرو، دو خودرو سواری پژو روا و ۴۰۵ موفق به پاس کردن استانداردهای ۵۱ گانه اجباری ایمنی و عملکردی نشده‌اند.

برزگری در خصوص گروه سایپا نیز اظهار داشت: در گروه خودروسازی سایپا نیز خودروهای پراید صبا، ون کاروان و سایپا ۱۴۱ موفق به پاس کردن تعداد کمتری از استانداردهای اجباری ۵۱ گانه شده‌اند.

اظهارات برزگری مبنی بر پاس نکردن استانداردهای ۵۱ گانه خودروهای پژو روا و ۴۰۵موجب شد تا کیوان وزیری، نماینده مدیرعامل ایران‌خودرو در اخذ گواهینامه استانداردهای خودرو طی نمابری در خصوص وضعیت این دو خودرو عنوان کند: این شرکت با تشکیل شورای عالی کیفیت تلاش می‌کند با رعایت استانداردهای مورد نیاز در تولید خودرو (مصوب و فرا ملی) به معیارهای مورد نظر سازمان‌های استاندارد و حفاظت محیط‌زیست دست یابد. وزیری در ادامه تاکید کرد: این روند به ویژه در مورد خودروهای پژو ۴۰۵ و روآ جهت دستیابی به استانداردهای مورد نظر سازمان‌های مسوول ادامه خواهد داشت.

وی افزود: ایران‌خودرو در اجرای مصوبات سازمان حفاظت محیط‌زیست و موسسه استاندارد در سال گذشته اقدامات اساسی را در دستور کار خود قرار داد و نگرانی‌هایی که درخصوص برخی از محصولات ایران‌خودرو وجود داشت، با به‌کارگیری این استانداردهای جدید برطرف شده است.

وزیری ادامه داد: در این راستا روی پژو ۴۰۵ تست‌های موردنیاز به خصوص تصادف از جلو و از بغل طبق مصوبه استانداردهای اجباری موسسه استاندارد با همکاری ایران‌خودرو و مراکز معتبر تست خودروی خارجی انجام شده است.

وی در ادامه افزود: این خودرو به زودی تمام استانداردهای موردنظر سازمان‌های مسوول را پاس می‌کند و موتور کم مصرف TU۵ نیز روی آن نصب خواهد شد.

وی در مورد خودرو روآ نیز گفت: روآ یک خودرو اقتصادی است که فاز مطالعاتی را برای ارتقای کیفیت آن انجام داده‌ایم و به بسیاری از استانداردهای ۵۵‌ گانه موسسه استاندارد نزدیک شده‌ایم؛ به عبارتی دیگر این خودرو قابلیت برخورداری از استانداردهای جدید را خواهد داشت. به گفته خودروسازان اجرای مصوبه مذکور در نهایت موجب افزایش قیمت خودرو خواهد شد که بخشی از این افزایش به قیمت نهایی خودرو منتقل می‌شود و بخشی از آن را نیز خودروساز باید پرداخت ‌کند.

رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در ادامه با اشاره به اجباری بودن نصب ترمز ضدقفل (ABS) روی همه‌ خودروهای تولیدی در سال جاری اظهار داشت: البته هنوز تعدادی از خودروهای تولیدی کشور ترمز ضدقفل ندارند به همین دلیل علاوه بر اعطای مهلت برای رسیدن به استاندارهای ۵۱ گانه به خودروسازان تا پایان شهریور ماه فرصت داده‌ شده تا ترمز ضدقفل را روی تمام محصولات خود نصب کنند.

برچسب سوخت عملیاتی می‌شود

رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در ادامه عنوان کرد در سال جاری باید نصب برچسب معیار مصرف سوخت خودروها عملیاتی شود.

برزگری در حالی سال جاری را زمان عملیاتی شدن نصب برچسب سوخت روی خودروهای داخلی عنوان کرد که نصب این برچسب باید از سال ۸۶ روی خودروهای داخلی اجباری می‌شد، اما اختلاف در معیار در نظر گرفته شده برای میزان مصرف سوخت خودروهای داخلی موجب شد تا اجرای این مصوبه با تاخیر مواجه شود به‌طوری که برزگری سال جاری را زمان عملیاتی کردن نصب برچسب سوخت خودروهای داخلی عنوان کرد. رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران با اشاره به افزایش بی‌رویه مصرف سوخت برخی از خودروهای داخلی، افزود: از گروه بهمن وانت مزدا تک کابین، گروه مرتب موسو چهار سیلندر، ایران‌خودرو سمند سورن و پژو ۴۰۵، سایپا ون کاروان و پارس خودرو، نیسان پیکاپ تک و دو کابین بنزین بیشتری نسبت به خودروهای استاندارد مصرف می‌کنند.

به گفته وی،‌ استاندارد مصرف بنزین در وانت مزدا تک کابین ۸۸/۷ لیتر است که اکنون ۵/۱۰ لیتر مصرف دارد. موسو به جای ۸/۴ لیتر ۳۶/۱۱ لیتر، سمند سورن به‌جای ۹/۶ لیتر ۸۰/۸ لیتر، پژو ۴۰۵ به جای ۹/۶ لیتر ۹۲/۸ لیتر و‌ نیسان پیکاپ تک و دو کابین نیز به‌جای ۲۵/۹ اکنون ۸۴/۱۱ لیتر بنزین مصرف دارند.

پیگیری کیفیت بدون اغماض

رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی در خصوص نظارت این سازمان بر کیفیت خودروهای داخلی تصریح کرد: ارتقای کیفیت خودروهای داخلی یکی از بحث‌های ضروری است که در پی تاکید رهبر معظم انقلاب در بازدید از یک واحد صنعتی در نخستین روزهای سال جاری باید بیش از پیش جدی گرفته شود.

رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تاکید کرد: امسال مصمم هستیم هیچ اغماضی را در خصوص کیفیت خودروهای تولید داخل نداشته باشیم.

وی از اجرای نظارت کامل بر خطوط تولید در شرکت‌های خودروسازی کشور خبر داد و گفت: پیشتر این نظارت به‌صورت آزمایشی بود، اما از این پس با حضور نماینده استاندارد در سه شرکت خودروساز داخلی بر نحوه تولید قطعه و خودرو نظارت بیشتری اعمال خواهد شد.

رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در خصوص رعایت استاندارد تولید قطعه نیز گفت: ارتقای کیفیت محصولات داخلی از طریق استانداردسازی تولید قطعه بسیار ضروری است و تاکنون ۴۰ قطعه از وسایل خودرو نظیر لاستیک، شیشه و لنت مشمول استاندارد‌ها شده‌اند. برزگری افزود: خودرو از هزاران قطعه تولید می‌شود و اگر به کارگیری استانداردها در آن رعایت نشود، مشکلات زیادی بر مشتریان تحمیل خواهد شد.

وی با بیان اینکه انجمن قطعه‌سازی کشور طرحی را درباره ارتقای کیفیت قطعه‌سازی خودرو در دست بررسی دارد، افزود: این طرح در ستاد ملی ارتقای کیفیت خودرو نیز در دست بررسی قرار گرفته است.

برزگری در خصوص ارائه خدمات پس از فروش به مردم، گفت: سازمان استاندارد از این پس با انجام بازرسی‌های ادواری و اتفاقی بر خدمات پس از فروش نظارت خواهد کرد تا از عرضه قطعات غیراستاندارد جلوگیری شود.

رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی افزود: در صورتی که خودروسازان داخلی نسبت به اجرای استانداردهای اجباری توجه لازم نداشته باشند،‌ اجازه شماره‌گذاری خودرو به آنها داده نخواهد شد، مگر اینکه ایرادات محصولات خود را طبق جدول زمان‌بندی اعلام شده برطرف کنند. برزگری در خصوص نصب کیسه هوا در خودروهای داخلی نیز گفت: نصب کیسه هوا بر روی محصولات داخلی اختیاری است، اما نصب آن برای تامین ایمنی سرنشینان خودرو از اهمیت زیادی برخوردار است.

وی با بیان آنکه امسال سازمان استاندارد کنترل بیشتری را بر خودروهای وارداتی اعمال خواهد کرد، گفت: واردکنندگان خودرو بدون رعایت استانداردهای ۵۱ گانه، معیارهای مصرف سوخت و یورو چهار اجازه واردات خودرو نخواهند داشت.

رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در خصوص بهبود کیفیت بنزین تولید داخل گفت: وزارت نفت تا پایان سال ۹۰ ملزم به تولید بنزین با اکتان بالا است و شورای عالی استاندارد نیز پیگیری تحقق هرچه سریع‌تر این امر است.

نارضایتی از جایگاه سازمان

نظام‌الدین برزگری در این نشست در پاسخ به این پرسش ‌که آیا شما از جایگاه کنونی این سازمان راضی هستید یا خیر؟ گفت: براساس قانون، سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تشکیلات حقوقی غیرانتفاعی مستقل کشوری بوده و موظف است فعالیت‌های خود را به صورت مستقل انجام دهد.

وی با تاکید بر ضرورت اصلاح ساختار سازمان استاندارد از مسوولان عالی‌رتبه کشور خواست که نسبت به ارتقای جایگاه و بودجه‌ سازمان استاندارد توجه بیشتری داشته باشند.

اظهارات وی در حالی مطرح می‌شود که سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران هم‌اکنون یکی از زیرمجموعه‌های وزارت صنایع و معادن بوده، اما برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که این سازمان باید از زیرمجموعه وزارت صنایع و معادن خارج شده و به صورت مستقل فعالیت‌های خود را انجام دهد.

به گفته برزگری براساس هماهنگی‌های انجام شده از این پس نماینده موسسه استاندارد به عنوان نماینده‌ دولت در سه شرکت خودروسازی بزرگ کشور با عنوان مسوول کنترل کیفیت حضور خواهد داشت. ضمن این‌که براساس توافق انجام شده با انجمن قطعه‌سازان کشور، ستاد ملی ارتقای کیفیت خودرو و قطعات خودرو تشکیل شده و همچنین از این پس بازرسی از وضعیت خدمات پس از فروش خودرو و کنترل قطعات خودرو به صورت جدی‌تر انجام می‌شود.