دنیای اقتصاد- اگرچه خودروسازان خصوصی کشور‌، طی ۱۱ ماه امسال به رشد تولید ۸۷/۴ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافته‌اند‌، اما تیراژ پایین و سهم‌اندک آنها از کل خودروهای تولیدی کشور تا پایان بهمن ماه‌، باز هم از اوضاع نا مطلوب خصوصی‌های خودروساز، حکایت می‌کند. خودروسازان بخش خصوصی در مجموع‌، تنها ۵۶ هزار و ۹۰۶ دستگاه انواع محصولات سواری و تجاری را تا پایان بهمن به تولید رسانده‌اند تا فقط و فقط‌، ۴/۴ درصد از کل تولید خودروسازی کشور در۱۱ ماه سال جاری را در اختیار داشته باشند. سهم ۴/۴ درصدی خودروسازان خصوصی از تولید خودرو

بازار به کدام سو رفت؟

گروه خودرو- اگرچه طبق آمار وزارت صنایع و معادن، خودروسازان خصوصی کشور‌، طی ۱۱ ماه امسال به رشد تولیدی ۸۷/۴ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافته‌اند‌، اما تیراژ پایین و سهم‌اندک آنها از کل خودروهای تولیدی کشور تا پایان بهمن ماه‌، باز هم از اوضاع نا مطلوب خصوصی‌های خودروساز، حکایت می‌کند.

آمار‌های جور واجور

بنابر آمار ارائه شده که روی سایت رسمی‌انجمن خودروسازان قرار گرفته است‌، خودروسازان بخش خصوصی در مجموع‌، تنها ۵۶ هزار و ۹۰۶ دستگاه انواع محصولات سواری و تجاری را تا پایان بهمن به تولید رسانده‌اند تا فقط و فقط‌، ۴/۴ درصد از کل تولید خودروسازی کشور در۱۱ ماه سال جاری را در اختیار داشته باشند.

تیراژ و سهم ‌اندک خودروسازان بخش خصوصی را بسیاری کارشناسان و البته خود مسوولان این بخش‌، نتیجه بحران مالی و عدم تامین به موقع قطعات می‌دانند.

خصوصی‌ها البته با مانع دیگری با نام محدودیت‌های تجاری نیز رو به رو هستند و به همین دلیل امکان گشایش به موقع و بی دردسر اعتبارات (L.C) را ندارند.

دراین وضعیت، عدم گشایش اعتبار نیز که مدت‌هاست برای تولیدکنندگان ایرانی «دردسرآفرین» و البته «عادی» شده است‌، مانعی اساسی برای تامین قطعات به شمار می‌رود و در نتیجه‌، تولید نیز با موانعی مواجه می‌شود.

در حال حاضر، تمام محصولات بخش خصوصی خودروسازی ایران‌، مونتاژی و در نتیجه به طور مستقیم‌، وابسته به قطعات وارداتی هستند‌، بنابراین اصلا عجیب نیست که با شرایط فعلی‌، تامین قطعات در روند و روال مناسبی صورت نگیرد.

تیراژاندک خودروسازان در شرایطی است که آنها با وجود تولید پایین‌، معمولا تعهداتی خارج از توان خود نیز ایجاد و به همین دلیل گاهی با اعتراض مشتریان و دردسرهایی در این زمینه مواجه می‌شوند.

در این بین‌، تنها گروه بهمن‌، آن هم به دلیل وضعیت مالی خاص با مشکل مهمی‌در زمینه تعهدات ایجاد شده روبه رو نیست. این شرکت که بخشی از سهام آن در اختیار بنیاد تعاون سپاه است‌، طی ۱۱ ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، رشدی ۷/۶ درصدی را تجربه کرده است.

وانت و سواری مزدا۳ به همراه کامیون‌های ایسوزو‌، معروف‌ترین محصولات این خودروساز شبه خصوصی به شمار می‌روند.

از گروه بهمن‌، به عنوان یکی از خریداران احتمالی باقیمانده سهام دولت در سایپا‌، یادمی‌شود.

مثبت و منفی تولید کرمانی‌ها

اما نگاهی به آمار تولید کرمان موتور و زیرمجموعه‌هایش بیندازیم.

این شرکت که خود در حال حاضر محصولی چینی با نام لیفان را به مونتاژ می‌رساند‌، طی ۱۱ ماه امسال تنها یک هزار و ۵۳۸ دستگاه از این خودرو را از خط مونتاژ خود عبور داده و به رشدی ۹/۱۳ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافته است.

«مدیران خودرو» نیز به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های «کرمان موتور»‌، که MVM چینی را مونتاژ می‌کند‌، طی ۱۱ ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، با تولید ۲هزارو۱۲۱ دستگاه لیفان ۱/۳۶ درصد رشد را به خود می‌بیند.

MVM تولیدی این شرکت‌، تقریبا تنها خودرو چینی حاضر در بازار ایران است که مشتریان داخلی‌، چندان نسبت به کیفیت آن معترض نیستند.

این محصول کوچک‌، به دلیل مصرف پایین و شکل ظاهری خاصی که دارد‌، پس از سهمیه‌بندی بنزین در نیمه شب تابستان ۸۶‌، مورد استقبال ایرانی‌ها قرار گرفت.

اما از راین خودرو‌، دیگر زیرمجموعه کرمان‌موتور نیز یادی کنیم.

این شرکت که آوانته و ورنا را تحت لیسانس هیوندایی موتورز کره‌، به مونتاژ می‌رساند‌، طی ۱۱ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، ۲/۶۶ درصد رشد را به خود می‌بیند.

راین خودرو نیز مانند گروه بهمن‌، معمولا با تاخیر در تحویل محصولات پیش فروش شده خود‌، مواجه نمی‌شود.

این شرکت طی ۱۱ ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، در حالی با تولید یک‌هزار و ۱۲۵ دستگاه ورنا رشدی را برای ورنا تجربه نکرده که آوانته آن‌ با آمار۳هزار و ۴۰۷ دستگاهی خود ۱۱۲ درصد رشد تولید داشته است.

رشد تولید مدیران و راین خودرو در حالی است که بم خودرو‌، دیگر زیرمجموعه «کرمان‌موتور»، با تک محصول خود یعنی فولکس گل‌، ۴۴ درصد افت تولید را در بازه زمانی مورد نظر به خود می‌بیند.گل تنها ۷۱۹ دستگاه تولید داشته است.

خداحافظی «گل»

دلیل اصلی این افت تولید‌، به خداحافظی تدریجی «گل» از این شرکت‌، بر می‌گردد‌، به نحوی که این برند فولکس‌، اواسط سال آینده‌، بم خودرو را ترک خواهد کرد.

آن طور که شنیده می‌شود، کرمان خودرویی‌ها قرارداد تولید گل را به دلیل به توافق نرسیدن با فولکس آلمان‌، تمدید نکرده و تنها به دلیل تعهدات باقیمانده‌، تولید گل را فعلا ادامه خواهند داد.

آن طور که به گوش می‌رسد‌، بم خودرو در حال حاضر محصولی دیگر را با نام «لوبو» نیز میهمان خود کرده و قرار است آن را به تدریج جایگزین «گل» کند.

افت و خیز در بنیان توسعه پارس

شرکت بنیان توسعه پارس‌، اگرچه یک هزار و ۲۲۷ دستگاه فیات سی ینا را طی ۱۱ ماه امسال در مقابل تولید صفر دستگاهی این محصول در بازه زمانی مشابه سال گذشته‌، به تولید رسانده است‌، اما تا پایان بهمن ماه‌، تنها ۲۷ دستگاه چیرمن را از خط تولید خود خارج کرده است.

این شرکت همچنین در بازه زمانی مورد نظر حتی یک دستگاه «کوراندو» را نیز بیرون نداده است.

شرکت بنیان توسعه‌، طی سال جاری بارها با اعتراض مشتریان در زمینه عدم تحویل به موقع سی ینا‌های ثبت نامی‌مواجه شده است.

تولید در حد صفر!

ظاهرا مسوولان زاگرس خودرو دیگر علاقه یا شاید هم توانی برای باقی ماندن در خودروسازی کشور ندارند.این آمار را‌، آمار صفر دستگاهی تولید زاگرسی‌ها می‌گوید.

این شرکت که سال‌ها برخی محصولات پروتون مالزی‌، یعنی ویرا و جنتو را مونتاژ می‌کرد‌، طی ۱۱ ماه امسال حتی یک دستگاه از این دو خودرو را نیز به تولید نرسانده و در نتیجه باید گفت که به نوعی تعطیل شده است.

این در شرایطی است که زاگرس خودرو‌، طی ۱۱ ماه سال گذشته ۶۰۷ دستگاه ویرا و جنتو را تولید کرده بود. زاگرس خودرو شریک و همکار ایرانی پروتون به حساب آمده و در حال حاضر نیز تعهداتی را برای محصول جنتوی این شرکت مالزیایی، ایجاد کرده که از جمله آنها باید به تعهد یک هزار و ۳۸۰ دستگاهی این شرکت به بانک ملی اشاره کرد.

بانک ملی: جنتوی ما کو؟

طبق قرارداد‌، زاگرس خودرو باید تمام جنتوهای بانک ملی را از ناحیه تولیدات داخلی خود تحویل این بانک دهد که با توجه به تولید صفر دستگاهی این شرکت‌، بانک ملی باید یا قید جنتوی مونتاژ داخل را بزند و به مدل‌های وارداتی این خودرو رضایت دهد‌، یا اینکه جایزه وعده‌داده خود را عوض کند.

مهمانی در سالن تولیدزاگرس خودرو

زاگرس خودرو البته علاوه بر بانک ملی‌، تعهدات دیگری را نیز برای خود ایجاد کرده و هرازگاهی با اعتراض مشتریان در زمینه عملی نشدن این تعهدات روبه رو می‌شود.

طبق اخبار رسیده‌، زاگرس خودرو هم اکنون چند ماه است که میزبان نیسان پیکاپ و رونیز پارس خودرو شده و این دو محصول را با تیراژی‌اندک به مونتاژ می‌رساند.

سال گذشته شرکت پارس خودرو (زیرمجموعه‌سایپا) در جریان عقد تفاهم نامه مشترک میان سایپا و پروتون که اعتراض زاگرس خودرویی‌ها را در پی داشت‌، اعلام کرد بخشی از سهام این خودروساز خصوصی را می‌خرد‌، این در حالی است که فعلا خبری از قطعی شدن این موضوع به گوش نمی‌رسد.

کارخانه زاگرس خودرو در بروجرد واقع است.

«مرتب» کجاست ؟

اما شرکت مرتب نیز که دیگر خودروساز بخش خصوصی کشور به حساب می‌آید‌، طی ۱۱ ماه امسال آماری بسیار ضعیف را در تولید از خود به جا گذاشته است.

مرتب هر چند توانسته رقم تولید وانت‌های خود را از ۱۱۱ دستگاه طی ۱۱ ماه سال گذشته به ۱۶۹ دستگاه طی مدت مشابه امسال برساند اما تا پایان بهمن ماه سال جاری‌، حتی یک دستگاه نیز سواری پاژن تولید نکرده است.