سه مرکز، مجوز تست خودروهای CNG دریافت کردند

مژگان میرزایی

طرح تست ادواری اتوبوس‌های CNG‌سوز در حالی پس از گذشت شش سال از آغاز CNG‌سوز کردن اتوبوس‌های ناوگان حمل‌ونقل شهری در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت که با وجود تصویب استاندارد ملی نصب مخازن در سال گذشته هنوز ضوابطی برای تست ادواری خودروهای سواری و تاکسی‌های CNG‌سوز تدوین نشده است.

تاخیر در تست ادواری خودروهای CNG‌سوز در شرایطی است که هم‌اکنون بیش از شش سال از زمان CNG‌سوز کردن اتوبوس‌ها و بیش از سه سال از مصوبه هیات دولت مبنی‌بر الزامی شدن CNGسوز کردن تاکسی‌ها و خودروهای سواری در کشور می‌گذرد، اما به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم برای تولید این نوع خودروها، مشکلات یکی پس از دیگری هم‌اکنون نمود پیدا کرده است، به‌طوری‌که تاخیر در راه‌اندازی مراکز تست ادواری خودروهای CNG‌سوز و همچنین تجهیز نبودن مراکز خدمات پس از فروش برای خدمات‌رسانی به این خودروها موجب شده تا در حال حاضر این خودروها با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند.

تاخیر صورت گرفته در راه‌اندازی مراکز تست ادواری طی شش سال گذشته موجب شد تا ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در چندین نوبت متولیان راه‌اندازی مراکز تست ادواری را تغییر دهد به امید آنکه متولیان جدید، مراکز تست ادواری مکانیزه را راه‌اندازی کنند، این در حالی است که در اواخر سال گذشته نیز استاندارد ملی تست مخازن به تصویب رسید.

در استاندارد مذکور زمان و چگونگی تست خودروهای گاز‌سوز تعریف شده که این امر موجب می‌شود تا چگونگی تست خودروهای گاز‌سوز بر اساس قاعده و قانون خاصی صورت گیرد.

تصویب استاندارد ملی تست مخازن موجب شده تا طرح تست ادواری خودروهای گاز‌سوز تا حدودی شتاب گیرد به‌طوری‌که پس از تصویب این استاندارد و با گذشت شش سال از آغاز نصب مخازن CNG روی اتوبوس‌های داخلی در حال حاضر سه مرکز تست، مجوز تست خودروهای CNG‌سوز را از موسسه استاندارد دریافت کرده‌اند و به گفته مسوولان موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی طی ماه‌های آینده این مراکز افزایش خواهد یافت که این امر موجب تسریع در روند تست ادواری خودروهای CNG‌سوز خواهد شد.

از سوی دیگر با توجه به سن در نظر گرفته شده برای تست ادواری خودروهای CNG‌سوز که سه تا پنج است می‌توان گفت که تاخیر‌های صورت گرفته برای راه‌اندازی مراکز تست ادواری موجب شده تا در حال حاضر اکثر خودروهای CNG‌سوز سواری، تاکسی و اتوبوس از سن در نظر گرفته شده برای تست ادواری عبور کنند که این امر را می‌توان به معنی زنگ خطری برای این خودروها دانست. طی چند ماه گذشته و با توجه به عدم تست ادواری خودروهای CNG شاهد انفجار برخی از این خودروها در شهرهای مختلف کشور بودیم، هر چند مسوولان انفجارهای صورت گرفته را به مشکلات فنی خودروها نسبت داده و امکان انفجار این خودرو را مردود دانسته‌اند، اما بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو معتقدند که سوخت CNG رطوبت بسیاری دارد که رطوبت نیز موجب خوردگی مخزن شده و در صورت عدم‌انجام تست ادواری انفجار این مخازن امکان‌پذیر خواهد بود و برای برطرف کردن این مشکل باید تست ادواری خودروهای CNG‌سوز هرچه سریع‌تر آغاز شود.

از سوی دیگر و به گفته کارشناسان، عمر تقریبی کیت و کپسول خودروهای CNG‌سوز در حدود ۲۰ سال است که این امر در صورت انجام منظم مراحل تست ادواری محقق خواهد شد، در غیر این صورت طول عمر کیت و کپسول این خودروها نیز کاهش خواهد یافت که این امر نیز مشکلات دیگری را برای دارندگان خودروهای مذکور به وجود خواهد آورد که برای جلوگیری از این مشکل تست دوره‌ای خودروهای CNG‌سوز الزامی است.

تست ادواری خودروهای سواری به زودی

سید مصطفی علوی مدیرعامل شرکت گاز خودرو در پاسخ به این پرسش که تست ادواری خودروهای گاز‌سوز در کشور در چه مرحله‌ای قرار دارد، می‌گوید: بحث تست مخازن CNG خودروهای گاز‌سوز در دنیا از مباحث مهم است که باید هر سه سال یک بار و به منظور بررسی وضعیت کیت و کپسول این خودروها صورت گیرد که در حال حاضر نیز در کشور تست ادواری اتوبوس‌های CNG‌سوز آغاز شده که پس از اتوبوس‌ها تست تاکسی‌ها و سواری‌ها نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت. اظهارات علوی مبنی‌بر تست مخازن خودروهای CNG‌سوز هر سه سال یک بار در حالی است که با گذشت شش سال از CNG‌سوز شدن اتوبوس‌های ناوگان حمل‌ونقل شهری به تازگی تست آنها آغاز شده و هنوز ضوابطی برای تست ادواری خودروهای سواری اعلام نشده است. هرچند علوی بر این نکته تاکید دارد که عمر مخازن CNG در حدود ۲۰ سال است و تست دوره‌ای تنها برای اطمینان خاطر است، اما تست مخازن در دوره‌های مشخص برای جلوگیری از بروز مشکل در مخازن خودروهای CNGسوز الزامی است.

به گفته علوی، از یکماه گذشته و با همکاری موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی، بخش خصوصی، ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت و وزارت کشور کار تست مخازن آغاز شده و مسوولیت این کار به وزارت کشور سپرده شده است.

علوی در ادامه می‌گوید: در ابتدای امر مخازن اتوبوس‌های CNG‌سوز تست خواهد شد که از زمان آغاز تست ادواری تاکنون ۸۰۰ دستگاه اتوبوس CNG‌سوز مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.

علوی در ادامه در پاسخ به این پرسش که برای تست ادواری خودروهای CNG‌سوز تاکنون چه اقداماتی صورت گرفته است می‌گوید: اواخر سال گذشته استاندارد ملی الزامات تست مخزن خودروهای CNG‌سوز به تصویب رسیده که در این استاندارد چگونگی تست مخازن و سن خودروها برای تست قید شده که بر اساس این استاندارد تست خودروها هر سه سال یک بار اجباری اعلام شده است. علوی در پاسخ به این پرسش که تست خودروهای CNG‌سوز سواری از چه زمانی آغاز خواهد شد نیز می‌گوید: تنظیم ضوابط تست به عهده وزارت نفت سپرده شده که این وزارت خانه نیز در حال تدوین ضوابط مذکور است و مقرر شده تا خودروهای سواری نیز براساس سن و زمان نصب مخزن به تدریج برای تست مراجعه کنند. وی ادامه می‌دهد: بر اساس ضوابط تدوین شده تست خودروهای سواری نیز به زودی آغاز خواهد شد. علوی در پاسخ به این پرسش که تست خودروها به چه صورت انجام می‌شود، می‌گوید: تست مخازن به صورت چشمی خواهد بود و پس از بررسی صحت سلامت مخزن برچسب سلامت روی مخزن خودرو نصب خواهد شد که با آغاز تست مسوولان مراکز سوخت‌گیری باید از سوخت‌گیری مخازن خودروهای فاقد بر چسب سلامت خودداری کنند. اجرای روش چشمی برای معاینه مخازن CNG در حالی است که به گفته برخی کارشناسان این روش در دنیا منسوخ شده و به جای آن تست کامل مخزن جایگزین شده است، در روش چشمی تنها عیوب اساسی خودرو مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و امکان تست دقیق خودروها وجود ندارد. علوی در خصوص مشکلات به وجود آمده در برخی از خودروهای CNG‌سوز نیز می‌گوید: طی چند سال گذشته برخی از خودروهای دوگانه‌سوز با مشکلاتی مواجه شدند که این امر نیز به دلیل دست کاری مخازن و نصب مخازن غیر‌استاندارد در کارگاه‌های غیر‌مجاز بوده که خریداران خودروهای کار کرده برای پیشگیری از بروز مشکل باید پیش از خرید خودرو مخازن این خودروها را مورد بررسی قرار دهند تا با مشکل مواجه نشوند.

مخازن معیوب از رده خارج می‌شوند

درخشان یکی از کارشناسان خودرو موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی نیز در پاسخ به این پرسش که تاکنون چه تعداد مرکز برای تست ادواری خودروهای CNG‌سوز راه‌اندازی شده است می‌گوید: تاکنون سه مرکز موفق به دریافت تایید صلاحیت از موسسه استاندارد شده‌اند همچنین چندین مرکز نیز در انتظار دریافت مجوز فعالیت هستند که به زودی تعداد مراکز افزایش خواهد یافت. وی در پاسخ به این پرسش نیز که تست خودروها به چه صورت انجام می‌شود می‌گوید: بازرسی به صورت چشمی خواهد بود و مخازنی نیز که در این مرحله موفق به اخذ مجوز نشوند از رده خارج خواهند شد.

درخشان در پاسخ به این پرسش که تست خودروهای CNG‌سوز در دنیا هر چند سال یک بار انجام می‌شود می‌گوید: در اکثر کشورها تست مخازن هر سه سال یک بار صورت می‌گیرد که به همین منظور در کشور تست خودروها هر سه سال پیش‌بینی شده که در ابتدا خودروهایی که عمر آنها از سه سال گذشته باشد مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.