دنیای اقتصاد در گفت‌وگو با کارشناسان بررسی کرد
خوب و بد ورود چینی‌ها به خودروسازی کشور
حمیدرضا بهداد - «رییس انجمن قطعه سازان در خاطرات خود می‌گوید: سال ۱۹۷۲ در قالب جمعی دانشجویی برای بازدید از یک کارخانه سازنده قطعات یدکی به انگلستان رفتیم. مسوول کارخانه در مراسم استقبال از بازدیدکنندگان، ملیت آنها را می‌پرسید. وقتی متوجه شد که من ایرانی‌ام، به کامیونی پر از پمپ صادراتی در محوطه اشاره کرد و گفت: با ورود کالای ژاپنی به بازار دنیا، به لحاظ آنکه محصولات ما بسیار با کیفیت و طبیعتا گران است، بیشتر مشتریان خود را از دست داده‌ایم، اما ایران جزو معدود بازارهایی است که هنوز هم با وجود کالاهای ارزان و بی‌کیفیت ژاپنی، محصولات ما را خریده و بهای کیفیت آن را می‌پردازد.»
۳۷ سال از‌این خاطره محمدباقر رجال می‌گذرد و این در حالی است که چین امروز به ژاپن دیروز تبدیل و‌ایرانی‌ها نیز ظاهرا ذائقه دهه هفتادشان تغییر کرده و جنس کم کیفیت ولی ارزان را به کالای مرغوب، اما گران ترجیح می‌دهند.
حال در‌این اوضاع،ایران خودرویی‌ها نیز قصد دارند جای خالی پیکان ارزان و پر سود خود را با برندی چینی و البته زیر ۱۰میلیون تومان پر کنند.
در‌این زمینه البته کارشناسان نظرات مختلفی داشته و هر کسی از ظن خود محاسن و معایبی را در باب ورود گسترده چینی‌ها به صنعت خودرو‌ایران بر می‌شمرد.
برخی معتقدند خودروسازی ما به لحاظ آنکه حدود نیم قرن، قدمت دارد و در طراحی و تولید، عمیق‌تر از چینی‌هاست، پس نباید با‌این چشم بادامی‌ها جوینت شده و محصول مشترک تولید کند و از آن سو نیز برخی دیگر از کارشناسان، به حضور روز افزون خودروسازان چینی اشاره و بر‌این باورند که جنس با کیفیت نیز در سرزمین اژدها پیدا می‌شود.
هر چند نمی‌توان درباره آینده محصولی که قرار است‌ایران‌خودرو با شریک چینی نامعلوم خود به تولید برساند، قضاوتی دقیق انجام داد، اما به هر حال می‌شود تجربه حضور چند سال گذشته چینی‌ها در صنعت خودرو کشور را مثال زد و در مثال هم که مناقشه نیست. در حال حاضر بخش خودروهای سواری صنعت خودرو‌ایران، در قسمت دولتی خود محصول چینی ندارد و خودروسازان خصوصی، آن هم در تیراژی نسبتا اندک به تولید محصولات چینی روی آورده‌اند.
البته تجاری سازان‌ایران نه تنها در بخش خصوصی، بلکه در بطن دولتی خود نیز همکاری نسبتا گسترده‌ای با خودروسازان چین داشته و تولیدات آنها بیش از سواری‌های چینی، در جاده و خیابان‌های کشور به چشم می‌آیند.
این در شرایطی است که مشتریان ایرانی طبق آنچه که به گوش می‌رسد، رضایت چندانی از خودروهای چینی ندارند و در بیشتر مواقع تنها انگیزه‌ای که آنها را به سمت خرید این خودروها سوق می‌دهد، قیمت پایین تر آنها در مقایسه با سایر محصولات مشابه است.شاهد زنده‌این نارضایتی‌ها، هوو کامیون چینی‌ایران‌خودرودیزل است که بنا به گفته پلیس راهور ناجا، بخش قابل توجهی از تصادفات جاده‌ای کشور طی دو سه سال گذشته به‌این چشم بادامی‌سنگین، مربوط می‌شود.
این تجربه ناخوشایند در شرایطی رخ داده که‌ایرانی‌ها در کل، اعتماد چندانی به کالاهای چینی نداشته و همین که واژه«MAID-IN-CHINA»روی کالایی دیده شود، کافی است تا‌ایرانی‌ها تصویری بی کیفیت و نامرغوب را از آن کالا در ذهن خود تصور کنند.
این موضوع از دید برخی کارشناسان، ناشی از عملکرد نامناسب بازرگانان و تجار کشور است که با واردات اجناس بی کیفیت چینی، بی اعتمادی مشتریان داخلی را به چین و کالای چینی پدید آورده‌اند.در‌این زمینه البته برخی کارشناسان و دست‌اندرکاران خودروسازی کشور نظرات مختلفی دارند بطوریکه برخی بر‌این باورند که، چینی‌ها در هر صورتی، شایستگی ورود به صنعت خودرو کشور را نداشته و خودروسازان داخلی تکنولوژی و مسائل فنی خاصی را از آنها یاد نخواهند گرفت، از سوی دیگر کارشناسان و دولتمردانی نیز هستند که از ورود خودروهای چینی به بازار خودرو کشور وحشت دارند،چرا که معتقدند اگر پای خودروسازهای‌این کشور به‌ایران باز شود،بدون در نظرگرفتن کیفیت، به طور حتم خودروسازی کشور نابود خواهد شد.
این مواضع در شرایطی است که رشد تولید خودروسازان چینی و همچنین همکاری‌های مشترک آنها با برندهای معتبر و مشهور دنیا، به هیچ وجه قابل مقایسه با‌ایران خودرو و سایپا به عنوان دو خودروساز بزرگ و اصلی‌ایران نیست.
در حال حاضر چین چندین خودروساز بزرگ از جمله چری، جیلی و BVD را به خود می‌بیند و هر یک از آنها با برندهایی معتبر نظیر، جنرال موتورز آمریکا، فیات‌ایتالیا و همچنین BMW آلمان همکاری‌های مشترک دارند و‌این موضوع از دید کارشناسان، علاوه بر آنکه به بازار داغ چین مربوط می‌شود با پیشرفت چند سال گذشته خودروسازان‌این کشور نیز در ارتباط است .
در این بین، شرکت چری، تقریبا ۵۰درصد بازار داخلی چین را پوشش می‌دهد و سایر خودروسازان نیز ۵۰درصد مابقی بازار را در اختیار دارند،این در حالی است که ظاهرا شریک چینی‌آینده‌ایران‌خودرو، هیچ یک از شرکت‌های چری، جیلی و BVD به عنوان سه برند اول خودروسازی چین نخواهد بود.
برخی کارشناسان بر‌این باورند که اگر انتخاب‌ایران خودرو یا هر خودروساز دیگر کشور، انتخاب درستی باشد، می‌توان به خودروسازان چینی نیز اعتماد و با توجه به تخصص آنها در کاهش قیمت و تولید بالا، محصولاتی ارزان و در عین حال با کیفیت به تولید رساند.این در حالی است که به گفته برخی دیگر از کارشناسان، فرهنگ خاص خودروسازان داخلی، با مدل کار چینی‌ها همخوانی ندارد و بعید است تجربه‌ای موفق از باب همکاری مشترک خودروسازان‌ایرانی و چینی، نصیب صنعت و مشتری‌ایرانی شود.
هدف ازهمکاری با چین چیست؟
مدیرعامل مگاموتور در زمینه‌اینکه سرنوشت همکاری خودروسازان ایرانی و چینی چه خواهد شد، می‌گوید:اگر هدف از همکاری با چینی‌ها، تولید خودرویی ارزان باشد، قطعا نباید منتظر محصولی با کیفیت بود.محمدرضا روشنی مقدم با اشاره به‌اینکه خودروسازان چینی، طیف وسیعی از محصولات را به تولید می‌رسانند، تاکید می‌کند: تجربه نشان داده که مشتریان‌ایرانی دید مثبتی نسبت به خودروهای چینی که تاکنون وارد بازار کشور شده نداشته و در حال حاضر می‌توان به خوبی نشانه‌ها و اثرات منفی‌این نوع محصولات را در جامعه مشاهده کرد.
به گفته روشنی مقدم همکاری با چینی‌ها، به نوعی عقب گرد در صنعت به حساب می‌آید، چراکه خودروسازی چین، جوان‌تر از صنعت خودرو ما بوده و خودروسازان داخلی در مقایسه با چینی‌ها، عمقی تر و فنی‌تر و قدیمی‌تر هستند.مدیرعامل مگاموتور با اشاره به‌اینکه اگر هم قرار باشد با خودروسازان معتبر چینی کار کنیم، دیگر نباید انتظار تولید محصول ارزانی را داشته باشیم، می‌گوید:نمی‌توان هم به دنبال خودرو با کیفیت بود و هم در عین حال، ارزانی آن را نیز انتظار کشید.
بازار باید چین را رد و تایید کند
اما اظهارات روشنی مقدم درباره قدمت کمتر خودروسازان چینی‌ها در مقایسه با خودروسازان داخلی، در شرایطی است که فرید زاوه کارشناس خودرو اعتقاد دارد، خودروسازی چین نیز دارای سابقه و قدمتی طولانی است.وی می‌گوید:خودروسازان چینی در تولید محصولات تجاری سابقه‌ای ۶۰ساله داشته و در بخش تولیدات سواری نیز طی دهه گذشته، پیشرفتی سریع در تیراژ و البته کیفیت داشته‌اند.وی با بیان‌اینکه حجم عظیم سرمایه گذاری‌های خارجی در صنعت خودروی چین و حضور برندهای معتبر دنیا در‌این کشور، نشان از پیشرفت آنها در‌این صنعت دارد می‌افزاید:طبق پیش‌بینی‌های انجام شده، خودروسازان چینی مسیر پیشرفت را بسیار سریع طی خواهند کرد و آینده بازار خودرو دنیا در اختیار آنها است.زاوه می‌افزاید: طی چند سال‌آینده خودروسازان چینی از کره‌ای‌ها نیز پیش خواهند افتاد و برندهای بیشتری خواهان همکاری مشترک با آنها می‌شوند.این کارشناس خودرو هر چند همکاری خودروسازان‌ایرانی را با چینی‌ها، موضوعی منفی نمی‌داند، اما در عین حال معتقد است چون شرایط کاری و اقتصادی‌ایران و چین قابل مقایسه با یکدیگر نیست، نباید انتظار داشت که خودروسازان داخلی، تکنولوژی و حتی ارزان سازی را از چینی‌ها یاد بگیرند.وی توضیح می‌دهد: ظاهرا هدف‌ایران خودرو از همکاری مشترک با چینی‌ها، تولید محصولی با کیفیت و ارزان است، در حالی که قطعه ساز ایرانی هیچ گاه نمی‌تواند، قطعات را با قیمتی که آنها می‌سازند، تولید کند، چراکه ساعات کار و دستمزدها در‌ایران و چین به هیچ وجه قابل مقایسه با یکدیگر نیست.
ارسال نظر