طی شش ماه گذشته اتفاق افتاد
۷۰۰هزار دستگاه خودرو به کشور اضافه شد
گروه خودرو - رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی روز گذشته در حالی از ورود ۷۰۰هزار دستگاه خودرو و ۵۰۰هزار دستگاه موتورسیکلت از ابتدای سال جاری به جاده‌ها، راه‌ها و اتوبان‌های کشور خبر داد که روند رو به ازدیاد خودروها در کشور متناسب با خروجی آنها نیست؛ به طوری که طبق گفته سردار اسکندر مومنی اضافه شدن خودروها، طی ۶ماه گذشته روند صعودی به خود گرفته که این امر نه تنها هیچ تناسبی با زیرساخت‌های فعلی کشور ندارد، بلکه روند کند خروج خودروهای فرسوده وبال محصولات تولیدی خودروسازها نیز شده است.
خودروسازها طی برنامه تولیدی که هر ساله اعلام می‌کنند، افزایش تولید و تیراژرا از اهم فعالیت‌های خود قرار می‌دهند، این امر نه تنها از افتخارات و مباهات خودروسازها خوانده می‌شود، بلکه مسولان صنعتی کشور نیز به چنین افتخاری می‌بالند، این در حالی است که تولید خودرو باید متناسب و با در نظر گرفتن شرایط همه جانبه صورت گیرد. به عنوان مثال تولید باید با صادرات همراه باشد و خودروسازها با ارتقای سطح کیفی محصولات خود تنها به بازار داخلی فکر نکنند، بلکه برای بازار‌های خارجی نیز برنامه‌ریزی کنند.اگر چه هم اکنون بازار خودرو به تعادل عرضه و تقاضا نرسیده و تقاضا همچنان بر عرضه پیشی گرفته، اما این امر نباید خودروسازها را از اهداف صادراتی شان دور نگه دارد؛ چرا که دیر یا زود و با در نظر گرفتن زیر ساخت‌ها یا بدون توجه به آن بازار داخل اشباع خواهد شد و خودروسازها از هم اکنون همراه با برنامه‌ریزی برای تولید بیشتر باید به فکر صادرات نیز باشند، کاری که خودروسازهای چینی با توجه به اشباع بازار خودرو این کشور از محصولات خارجی در حال انجام آن هستند. این در حالی است که خودروسازهای کشورمان هر سال ظاهرا در این زمینه پس روی می‌کنند تا پیشروی، در امر صادرات بسیار ناموفق عمل کرده‌اند .طبق آمار گمرک، صادرات خودرو طی شش ماه گذشته با روند نزولی همراه بوده بطوری که از لحاظ ارزش و تعداد به ترتیب ۷۵/۴۲ و ۶۲/۱۸درصد کاهش داشته است.
از سوی دیگر هر تولیدی با خروجی همراه است این در حالی است که برنامه ریزان آن چنان که به تولید اهمیت می‌دهند خروج خودروهای فرسوده را نادیده می‌گیرند. بدین معنا که هم اکنون کشور را انباشتی از خودروهای فرسوده و خودروهای تازه تولید شده فراگرفته و روند کند طرح خروج خودروهای فرسوده همراه با نبود بسترها و زیرساخت‌های مناسب، تولید را تحت الشعاع قرار داده است. خروج خودروهای فرسوده اگر چه در برنامه مسوولان کشور قرار داشته، اما هیچ‌گاه شکل واقعی به خود نگرفت، به طوری که در استراتژی صنعت خودرو که در سال ۸۱ تدوین شد همزمان با محیا شدن برای تیراژ بیشتر محصولات خودرویی، خروج خودروهای فرسوده نیز پیش‌بینی شده بود. در اصل هماهنگ با تولید خودروسازها چنین طرحی پایه‌ریزی شد. این در حالی است که خودروسازها همچنان برنامه افزایش تولید خودرا دارند، اما طرح خروج خودروهای فرسوده از سال ۸۱ با کندی بسیار پیش می‌رود. به طوری‌که طی شش ماه گذشته تنها ۸۷ هزار خودرو از رده خارج شده است. اجرای طرح خروج خودروهای فرسوده در دنیا باعث احیای صنایع خودروسازی هر کشوری شده، به طوری که در آمریکا در سال جاری میلادی با اعتبار ۲میلیارد دلاری دولت این کشور، صنعت خودروسازی آن توانست تا حدودی از بحران‌های مالی و اقتصادی خارج شود.
خودروساز نباید تاوان بدهد
همواره طی سال‌های گذشته که ترافیک به معضلی برای جاده‌های کشور تبدیل شده و مصرف بنزین نیز روندی سرسام آور به خود گرفته است، این بحث میان خودروسازان و سایر بخش‌های کشور وجود داشته که آیا تولید خودرو باید کنترل شود یا متناسب با تولید، سایر بخش‌ها توسعه پیدا کنند؟
در این بین دست‌اندرکاران صنعت خودروی کشور معتقدند، وظیفه آنها تولید است و اینکه زیرساخت‌ها برای ورود خودروهای تولیدی، ایجاد نشده، مشکل آنها نیست.
از آن سو برخی نهادهای دولتی نیز مانند سازمان حفاظت از محیط زیست، بهینه‌سازی مصرف سوخت و اداره راهور ناجا معتقدند، میزان و نوع خودروهای تولیدی در کشور باید کنترل شود، به نحوی که راهور از ترافیک جاده‌های ایران گله‌مند و بهینه‌سازی و حفاظت از محیط زیست نیز نسبت به مصرف بالای بنزین در خودروهای تولیدی معترض است. احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان در این زمینه با تاکید بر اینکه وظیفه خودروساز، تولید است، می‌گوید:نمی‌توان به خاطر آنکه سایر دستگاه‌های اجرایی موفق به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ورود خودروهای تولیدی به جاده‌های کشور، نشده‌اند، در کارخانه‌های خودروسازی را بست.
وی می‌افزاید:تاوان این را که جاده‌های ما به نسبت تولید خودرو در کشور، رشد نکرده و با ترافیک شهری مواجه هستیم، خودروساز نباید پس بدهد. وی در این زمینه که ورود خودروهای نو با خروج خودروهای فرسوده، تناسب ندارد نیز تاکید می‌کند: این موضوع را نیز نباید ناشی از کوتاهی خودروسازان دانست، چراکه به هر حال خروج خودروهای فرسوده، مشوق‌ها و بودجه‌ای خاص را می‌طلبد و تامین این بودجه نیز جزو وظایف خودروسازان به حساب نمی‌آید.دبیر انجمن خودروسازان تاکید می‌کند:در کشوری مانند آمریکا، به افرادی که خودروی فرسوده خود را از رده خارج می‌کنند، تسهیلاتی ۵/۴میلیون تومانی ارائه می‌شود و این موضوع هم مشتریان را به سمت از رده خارج کردن خودروهای فرسوده خود سوق می‌دهد و هم به توازان تولید خودروسازان کمک می‌کند.
اظهارات نعمت بخش در شرایطی است که طرح خروج خودروهای فرسوده به اوایل دهه هشتاد برمی‌گردد و طبق استراتژی که وزارت صنایع وقت، برای آینده صنعت خودرو در نظر گرفت، قرار بود تا به واسطه خروج خودروهای فرسوده، نه تنها در مصرف بنزین صرفه جویی شود بلکه ورودی و خروجی خودروها نیز رابطه‌ای متناسب با یکدیگر داشته باشند.
این در حالی است که تا به امروز طرح خروج خودروهای فرسوده، به دلایلی از قبیل کمبود اعتبارات بانکی و نا‌هماهنگی مراجع ذیربط، آن طور که باید و شاید و طبق انتظارات، محقق نشده است. به اعتقاد کارشناسان، این طرح در شرایطی که با رشد تولید خودروهای سواری در کشور روبرو و مصرف سوخت نیز بالاتر از استاندارد جهانی است، باید بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و اجرای آن تسهیل شود،چراکه با این کار می‌توان تا حدی قابل قبول، نسبت به ایجاد توازن بین خودروهای تولیدی و خروج فرسوده‌ها امیدوار بود.
طی امسال قرار است حدود یک و نیم‌میلیون خودرو در کشور به تولید برسد که اگر نصف این رقم، خودرو فرسوده از رده خارج شود، رسیدن به توازن تولید دور از ذهن نیست.
تنها ۸۷هزار خودرو از رده خارج شد
از سوی دیگر که در تمام دنیا خروج خودرو در قبال خودروهای تولیدشده از سوی خودروسازان بهترین روش برای ایجاد تعادل در بازار خودرو محسوب می‌شود این در حالی است که بر اساس آمار اعلام شده از سوی ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت در شش ماه ابتدایی سال جاری در قبال ۷۰۰هزار خودروهای وارد شده به بازار تنها ۸۷هزار دستگاه خودرو فرسوده از رده خارج شده است.
خروج ۸۷هزار خودرو در حالی است که بر اساس مصوبات ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت در سال جاری خودروسازان باید در قبال ۳۰درصد از تولیدات خود، خودرو فرسوده از رده خارج کنند که در این صورت باید در شش ماه ابتدایی در حدود ۱۳۰هزار دستگاه از رده خارج می‌شد. محمد حسن شجاعی‌فرد، رییس انجمن مهندسی خودرو کشور در خصوص اینکه سایر کشورها برای ایجاد تعادل در بازار در قبال خودروهای تولیدی از چه روشی استفاده می‌کنند، می‌گوید: در تمام دنیا در قبال خودروهای تولیدی و وارد شده به بازار خودروهای فرسوده از رده خارج می‌کنند با این تفاوت که میانگین سن فرسودگی در این کشورها نسبت به کشور ما بسیار کمتر است.
به گفته وی، سن فرسودگی خودروهای فرسوده در دنیا از ۵سال آغاز و نهایت فرسودگی در این کشورها ۲۰سال است در حالی که در کشور ما میانگین سن فرسودگی ۳۰سال بوده و همه ساله برنامه‌های بسیاری برای کاهش سن خودروها و افزایش ضریب ایمنی خودروها صورت می‌گیرد.اما تا کنون هیچ کدام از برنامه‌ها موفق نبوده است و سن فرسودگی در کشور هنوز کاهش نیافته است. به گفته شجاعی فرد در تمام دنیا خودروسازان ملزم هستند در قبال خودروهای تولیدی خود، خودرو از رده خارج کنند، در حالی که این روش در کشور ما اجرا نمی‌شود.
از سوی دیگر و بر اساس مصوبه ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت در سال جاری خودروسازان ملزم به اختصاص ۳۰درصد از تولیدات خود به طرح خروج خودروهای فرسوده شدند، اما با ابلاغ این مصوبه خودروسازان اجرای آن را غیرممکن دانسته و اظهار داشتند که شرایط اجرای این مصوبه در حال حاضر وجود ندارد که این امر موجب شد تا ستاد در سال جاری اقدام به کاهش درصد در نظر گرفته شده کند تا به این طریق تنها مسیر ایجاد تعادل میان ورود و خروج خودروها بسته شود.
شجاعی‌فرد در این خصوص می‌گوید: تا زمانی که خودروسازان داخلی کشور دولتی باشند برنامه‌های خروج خودرو در قبال خودروهای تولیدی نتیجه بخش نخواهد بود، زیرا با وجود برنامه‌ریزی بسیار خودروسازان همواره راهکاری برای عدم اجرای مصوبات پیدا می‌کنند که این امر موجب می‌شود تا اجرای روش خروج خودرو در قبال خودروهای تولید در کشور غیرممکن شود.
ارسال نظر