دنیای اقتصاد- در حالی که بازار خودروهای وارداتی روز به روز رو به افول می‌رود، مسوولان خودرویی وزارت صنایع‌ومعادن برای حمایت بیشتر از خودروسازهای دولتی، در پی ایجاد محدودیت بیشتر واردات خودرو هستند.

به طوری که هم‌اکنون هر وارد‌کننده‌ای برای اخذ مجوز ورود خودرو به کشور باید طرح توجیهی تولید را نیز جهت ارائه به وزارتخانه به همراه داشته باشد. وزارت صنایع مجوز واردات را به شرط تولید می‌دهد

الزام به طرح توجیهی تولید، برای واردات خودرو

گروه خودرو - در حالی که بازار خودروهای وارداتی روز به روز رو به افول می‌رود، مسوولان خودرویی وزارت صنایع‌ومعادن برای حمایت بیشتر از خودروسازهای دولتی، در پی ایجاد محدودیت بیشتر واردات خودرو هستند.

به طوری که هم‌اکنون هر وارد‌کننده‌ای برای اخذ مجوز ورود خودرو به کشور باید طرح توجیهی تولید را نیز جهت ارائه به وزارتخانه به همراه داشته باشد.

اگر طرح تولید خودروی وارداتی مورد موافقت مسوولان صنایع‌ومعادن قرار گرفت، وارد‌کننده می‌تواند خودروی مذکور را وارد کشور کند. اما اگر بیزینس پلن ارائه شده،کارشناسان وزارتخانه را مجاب نکرد، وارد‌کننده نمی‌تواند نسبت به ورود خودروی مورد نظر اقدام کند.

ظاهرا وزارت صنایع‌ومعادن در پی ایجاد محدودیت گسترده تر در واردات خودرو است، این در حالی است که از ابتدای سال‌جاری ورود خودرو به کشور افت قابل‌ملاحظه‌ای پیدا کرده، به طوری که طی چهار ماهه گذشته نسبت به مدت مشابه سال گذشته واردات با کاهش ۶۸ درصدی مواجه بوده است. افت واردات خودرو، با توجه به مصوبات سال گذشته ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت از سویی و دو ماه توقف ثبت سفارش خودرو و احتمال تغییر قوانین واردات خودرو از نیمه دوم سال‌جاری از سویی دیگر، طی ماه‌های آینده نیز قابل پیش‌بینی است.

با این حال وزارت صنایع‌ومعادن باز هم در پی ایجاد محدودیت در واردات خودرو است.

از سویی دیگر، خودروسازان داخلی نیز به دلیل نگرانی از محدودیت بیشتر در بازار به دلیل ادامه بحران جهانی در صنعت خودروسازی و کاهش قدرت رقابت، این روزها انگیزه بیشتری در رابطه با واردات خودرو از خود نشان می‌دهند، چه گاهی نیز موضوع فروش شبکه گسترده خدمات بعد از فروش و دیگر امکانات خود را مستند قرار می‌دهند. به طوری که برخی از جریان‌های نزدیک به خودروسازان نیز بر این عقیده‌اند که چنانچه نمایندگی‌ها یا واردکنندگان خودرو فاقد برنامه تولیدی باشند، می‌توان این کار را به خودروسازان داخلی سپرد. حال ظاهرا وزارت صنایع‌ومعادن در این زمینه پیش قدم شده است.

یکی از کارشناسان صنعت خودرو روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار ما ضمن تایید سیاست وزارتخانه صنعت و معدن در اخذ طرح توجیهی تولید از وارد‌کنندگان، عنوان کرد که در چین نحوه ورود خودروهای خارجی به این شکل است که خودروساز خارجی برای وارد کردن خودرو به این کشور باید با ارائه برنامه تولیدی با یک سازنده داخلی مشارکت در تولید کند تا از این اجازه برخوردار شود.» وی افزود: «در این قالب هیچ بازرگانی بدون ارائه برنامه تولیدی خود اجازه نخواهد داشت که اقدام به واردات کرده و از سود خالص آن بهره‌مند شود.»

این کارشناس خودرو با بیان اینکه« شرط واردات به چین ارائه برنامه تولیدی یا مشارکت در تولید و انتقال دانش و تکنولوژی است»، ادامه داد: «ایران نیز می‌تواند به روش مذکور عمل کند و چنانچه نمایندگی‌ها یا واردکنندگان خودرو فاقد برنامه تولیدی باشند، می‌تواند این کار را به سازندگان خودروی داخلی سپرده تا آنها با یک برنامه مشخص زمینه ارتقای تولید را فراهم کنند.»

کارشناس مذکور همچنین صرف بالا بودن تعرفه‌ها را کمکی به صنایع داخلی نمی‌داند و می‌افزاید: «چنانچه خودرو سازان داخلی بتوانند اقدام به واردات خودرو کنند، سود ناشی از این کار می‌تواند صرف تولید شود.

با این اظهار نظر کارشناس خودرو معلوم نیست که وزارت صنایع‌ومعادن در گرفتن بیزینس پلن از وارد‌کنندگان به دنبال حمایت از صنایع داخلی است و تعرفه ۹۰‌درصدی را کافی نمی‌داند و یا دغدغه وزارت بازرگانی مبنی‌بر خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی را دارد.

اخذ طرح توجیهی قانونی است

ارائه برنامه تولید از سوی واردکنندگان جهت واردات خودروی مورد نظر ظاهرا به تمامی نمایندگی‌ها تعمیم داده نمی‌شود و وزارت صنایع در این مورد دست به انتخاب گزینشی می‌زند. هرچند که طرح تجاری برای تمامی خودروهای وارداتی به کشور توجیه ندارد.

در این زمینه یکی از کارشناسان وزارت صنایع‌ومعادن به خبرنگار ما می‌گوید: وزارتخانه در اخذ بیزینس پلن قانونی عمل می‌کند. وی در ادامه عنوان می‌کند: طبق قانون خودرو که در سال ۷۱ مصوب شده، این اختیارات به وزارت صنایع‌ومعادن داده شده که اگر واردات به صنعت خودروداخلی آسیبی برساند در صورت صلاح‌دید می‌تواند محدودیتی در ورود خودرو ایجاد کند تا خودرو تولید داخل ضربه نبیند. این منبع آگاه درادامه تصریح می‌کند که آیین نامه قانون خودرو این اختیارات را به مسوولان وزارت صنایع‌ومعادن داده است. وی عنوان می‌کند که طبق قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو که دو سال پیش در مجلس به تصویب رسید، ملاک ایجاد نمایندگی‌های خودرو‌های خارجی را وزارت صنایع تعیین خواهد کرد. بنابراین وزارتخانه این حق را برای خودش در اعمال نظر در مورد نمایندگی‌ها محفوظ می‌داند. این منبع آگاه اضافه کرد که با توجه به اختیارات تصریح شده برای وزارت صنایع‌ومعادن، این وزارتخانه ترجیح می‌دهد که اولویت را به متقاضیانی دهد که تولید را در برنامه خود داشته باشند، چرا که تولید به واردات ارجحیت دارد. وی همچنین ادامه می‌دهد که بند ۱۰ قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان به اختیارات وزارت صنایع‌ومعادن در مورد تعیین نمایندگی‌ها اشاره دارد.

وی در پایان اشاره می‌کند که در قانون خودرو و قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، ملاک‌های ایجاد نمایندگی‌ها تعریف شده و وزارتخانه در این مورد اختیارات قانونی دارد.

برای دفاع از تولید داخل

ظاهرا این روزها شبهه‌ای برای وزارت صنایع‌ومعادن به‌وجود آمده که خطری متوجه خودروهای تولید داخل است. بنابراین، این وزارتخانه تنها به مصوبات ستاد مدیریت حمل‌ونقل برای محدودیت در واردات خودرو اکتفا نکرده و مجوزها را نیز مورد بازنگری قرار می‌دهد. اینکه این وزارتخانه تولید خودرو به صورت ckd را در اولویت قرار داده ایرادی ندارد، اما در شرایطی که از سال گذشته واردات با افت قابل‌توجهی روبه‌رو بوده و وارد‌کنندگان انگیزه‌ای برای ورود خودرو به کشور ندارند، ایجاد محدودیت جای سوال دارد.