وام خودرو به طرح جایگزینی خودروهای فرسوده اختصاص یافت

مژگان میرزایی

اجرای طرح خروج خودروهای فرسوده سال ۸۸ را می‌توان یکی از جنجال‌برانگیزترین طرح‌هایی دانست که از زمان آغاز طرح مذکور، تاکنون به مرحله اجرا گذاشته شده است.

شبهات به وجود آمده در طرح مبنی بر عدم تخصیص تسهیلات و ملزم کردن خودروسازان به اعطای تسهیلات موجب شد تا اجرای آن از همان ابتدا در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد، به طوری‌که خودروسازان از زمان استارت خوردن طرح بارها اعلام کردند که با توجه به مشکلات مالی که از سال گذشته گریبانگیر خودروسازان شده امکان تخصیص بودجه، برای اجرای طرح را ندارند.

اما بر خلاف خودروسازان، مسوولین ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت معتقدند که در خصوص آیین‌نامه جدید مربوط به طرح خروج خودروهای سال ۸۸ اطلاع‌رسانی خوبی صورت نگرفته که این امر موجب به وجود آمدن برخی شبهات در آیین‌نامه جدید شده است. به گفته نصیری مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت بر اساس آیین‌نامه سال ۸۸، طرح خروج خودروهای فرسوده که در تاریخ ۲۰ خرداد ابلاغ شده است دو ظرفیت جدید در نظر گرفته شد که بر اساس آن خودروسازان ملزم به ارائه برگه اسقاط برای ۳۰درصد از تولیدات ماهانه خود شدند و از سوی دیگر بانک‌ها نیز مکلف شدند تا وام فروش خودرو را به طرح خروج خودروهای فرسوده اختصاص دهند تا به این طریق منابع مالی طرح علاوه بر بانک‌ها از سوی خودروسازان نیز تامین شود.

به گفته نصیری آیین‌نامه جدید در حالی به خودروسازان ابلاغ شد که آنها نیز برای شرکت در طرح اعلام آمادگی کردند و مقرر شد در این مرحله خودروسازان به صورت ارائه وام و یا دادن خودروهای اقساطی به متقاضیان تسهیلات بدهند که با این شرایط ،مرحله اول طرح که مربوط به جایگزینی خودروهای فرسوده مدل ۵۲ به پایین که پلاک ایرانی دارند از هفته گذشته آغاز شد که بر اساس برنامه، این مرحله باید تا مهر ماه به اتمام رسد و پس از جمع‌بندی طرح، مرحله بعدی که شامل خودروهای مدل ۵۲ به بالا است آغاز شود.

گفته مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در خصوص اعلام آمادگی خودروسازان برای شرکت در طرح در حالی است که خودروسازان از زمان استارت طرح تاکنون از نبود بودجه برای مشارکت در این طرح بارها شکایت کرده، به طوری‌که مسوولان شرکت ایران خودرو چندی پیش عنوان کردند که بودجه ندارند بنابراین برای اجرای طرح وام نمی‌دهند.

اظهار نظر مسوولان ایران خودرو در حالی است که مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت خبر از توافق این ستاد با شرکت ایران خودرو برای خروج ۵۰هزار خودروی فرسوده می‌دهد، به گفته نصیری علاوه برایران خودرو، سایپا نیز برای خروج ۵۰هزار دستگاه خودروی فرسوده اعلام آمادگی کرده است که این امر نشان‌دهنده استقبال از طرح مذکور است.

از سوی دیگر نصیری معتقد است: الزام به ارائه برگه اسقاط موجب شده تا خودروسازان از آیین‌نامه جدید استقبال کنند به طوری‌که علاوه بر ایران خودرو و سایپا شرکت‌های زامیاد و گروه بهمن نیز برای شرکت در طرح اعلام آمادگی کردند به طوری‌که زامیاد در سال جاری جایگزینی ۳۰هزار دستگاه خودروی فرسوده را پذیرفته است.

مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در ادامه می‌گوید: با توجه به آنکه هم‌اکنون خودروسازان با مشکلات مالی مواجه هستند دولت مصوبه ای را به تصویب رسانده که بر اساس آن برای خودروسازان تنخواهی در نظر گرفته شده که بر اساس آن خودروسازان پیش از اسقاط خودرو می‌توانند هزینه آن را از گمرک دریافت کنند. البته این مصوبه هنوز به خودروسازان ابلاغ نشده اما به زودی ابلاغ خواهد شد، طبق این مصوبه خودروسازان می‌توانند از گمرک هزینه اسقاط خودروهای فرسوده را پیش از اسقاط دریافت کنند که این مصوبه نیز افزایش بودجه خودروسازان را در پی خواهد داشت.

تسهیلات در راه است

نصیری در پاسخ به این پرسش که در مراحل قبل برای اجرای طرح بودجه‌ای در نظر گرفته می‌شد چرا در سال جاری این بودجه اختصاص نیافته، اظهار داشت: تاکنون برای اجرای طرح خروج خودروهای فرسوده بودجه‌ای در نظر گرفته نشده بلکه تنها برای اجرای طرح تسهیلات در نظر گرفته می‌شد که این تسهیلات نیز از سال ۸۷ متوقف شد و تسهیلات داده شده در سال گذشته نیز از

باقی مانده سال ۸۶ بوده است.

به گفته نصیری در سال جاری بر اساس مصوبه جدید، دولت بانک مرکزی را مکلف کرد تا وام خرید خودرو را به این طرح اختصاص دهد، و در نشستی که با بانک مرکزی صورت گرفت مسوولان این بانک اعلام کردند که سال گذشته ۶۷۰هزار وام برای خرید خودرو واگذار شد که ستاد از بانک مرکزی خواست تا دو سوم وام‌های خرید خودرو را بدون یارانه و با تسهیلات ۱۲درصد به طرح خروج خودروهای فرسوده اختصاص دهند که بانک مرکزی نیز با این پیشنهاد موافقت کرد و مقرر شد تا از مهر ماه تسهیلات بانکی نیز وارد طرح شود.

مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت معتقد است اجرای این روش موجب می‌شود تا مالکان خودروهای فرسوده حق انتخاب بیشتری برای دریافت تسهیلات داشته باشند که این امر در نهایت موجب استقبال از طرح خواهد شد.

از سوی دیگر و به گفته مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت مالکان خودروهای فرسوده مدل ۵۲ به پایین تنها سال جاری را برای شرکت در طرح فرصت دارند و از سال آینده به این خودروها هیچ تسهیلاتی تعلق نخواهد گرفت.

علاوه بر حذف این خودروها از طرح خروج خودروهای فرسوده از سال آینده ارزش برگه اسقاط خودروهای مدل ۵۲ به بالا در طرح سال ۸۸ نیز یک‌میلیون تومان خواهد بود. از سوی دیگر سال آینده ارزش برگه اسقاط تمام خودروهای فرسوده به یک میلیون تومان خواهد رسید و تسهیلات نیز کاهش خواهد یافت و در سال ۹۰ تسهیلات به طور کامل متوقف خواهد شد.

به گفته مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت علاوه بر طرح جایگزینی در سال جاری، استفاده از ارزش گواهی اسقاط نیز تا سقف یک‌میلیون و ۵۰۰هزار تومان در دستور کار قرار دارد که بودجه این مرحله از طرح نیز از سوی واردکنندگان خودرو تامین می‌شود.

وی در ادامه می‌گوید: واردکنندگان موظف هستند که در قبال ورود خودروهای با مصرف بیش از شش لیتر برگه اسقاط یک خودروی فرسوده ،با مصرف ۱۰ لیتر برگه اسقاط دو خودروی فرسوده و بیش از ۱۰ لیتر برگه اسقاط سه خودرو فرسوده را به گمرک ارائه بدهند که بودجه خرید برگه اسقاط نیز از این محل تامین می‌شود به طوری‌که از ابتدای سال جاری تا ۱۵ مرداد بیش از ۷۰هزار خودرو فرسوده به این طریق از رده خارج شده است.

اعطای تسهیلات نیازمند پذیرش مجمع است

اما یکی از مسوولان شرکت ایران خودرو در واکنش به الزامات در نظر گرفته شده برای خودروسازان مبنی بر اعطای تسهیلات برای طرح خروج خودروهای فرسوده سال ۸۸ عنوان کرد: ستاد این جایگاه را ندارد که خودروسازان را ملزم به اعطای تسهیلات کند، زیرا خودروسازان نه زیر نظر ستاد کار می‌کنند و نه به آن وابسته‌اند به همین دلیل ستاد نمی‌تواند این الزام را برای خودروسازان به وجود آورد.

وی در ادامه می‌گوید :از سوی دیگر در حال حاضر نیز خودروسازان طرح فروش خودرو با بازپرداخت یکساله را در دستور کار خود دارند اما مساله اینجا است که شرکت‌کنندگان در طرح توان بازپرداخت وام طی مدت یکسال را ندارند به همین دلیل می‌توان گفت که مشکل، طرح وام یکساله نیست بلکه این مشکل تنها با وام طولانی مدت و تسهیلات کم محقق می‌شود.

به گفته این مقام مسوول، ستاد مدیریت حمل‌ونقل در مراحل قبلی طرح وام طولانی مدت با بهره ۷درصد به متقاضیان طرح واگذار می‌کرد، با این حال موفق به جایگزینی ۳۰۰هزار دستگاه خودروی فرسوده در سال نشد اما در سال جاری بدون تسهیلات، جایگزینی ۳۰۰هزار خودروی فرسوده را پیش‌بینی کرده که با این شرایط اجرای آن دور از ذهن است. وی در ادامه عنوان می‌کند: اختصاص وام برای اجرای طرح نیازمند تصویب آن در مجمع است که با توجه به مشکلات مالی ایران خودرو پذیرش این طرح از سوی مجمع بعید به نظر می‌رسد. اظهارات وی در حالی است که به گفته مدیر طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت شرکت ایران خودرو با اعطای تسهیلات برای جایگزینی ۵۰هزار خودرو فرسوده موافقت کرده است.

موافقت برای ۵۰هزار وام

از سوی دیگر تقوی مسوول طرح جایگزینی شرکت سایپا نیز در خصوص چگونگی اعطای تسهیلات از سوی این شرکت برای طرح خروج خودروهای فرسوده اظهار داشت: هیات مدیره شرکت با پرداخت ۵۰هزار وام ۲میلیون و ۵۰۰هزار تومانی و یک میلیون و ۸۰۰هزار تومانی برای طرح خروج خودروهای فرسوده موافقت کرده است که با آغاز طرح این وام به شرکت‌کنندگان تعلق خواهد گرفت.

وی در ادامه می‌گوید: وام‌های مذکور با بازپرداخت هر پنج ماه یک چک و بدون سود در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت.

به گفته تقوی ۵۰هزار وام از بودجه سال جاری تامین خواهد شد و در صورت آنکه ادامه طرح به سال آینده برسد امکان گرفتن مجوز مجدد از سوی هیات‌مدیره برای اختصاص وام برای طرح وجود دارد.