گزارش تحقیق و تفحص از صنعت خودروسازی مستند نیست

گروه خودرو- حمیدرضا کاتوزیان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و مهدی مفیدی مدیرعامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران سه‌شنبه شب گذشته در برنامه «بدون حاشیه» که از شبکه اول سیما پخش شد، در مورد آنچه که نمایندگان مجلس در گزارش تحقیق و تفحص به آن پرداخته‌اند، مناظره تلویزیونی انجام دادند. حمیدرضا کاتوزیان که قبل از نمایندگی در مجلس هفتم، از مدیران سابق ساپکو بوده، از اعضای شناخته شده کمیته‌ای است که در آن نمایندگان مجلس هفتم گردهم آمدند تا به تحقیق و تفحص از صنعت خودروسازی کشور بپردازند، گزارشی که پیش از این در دستور کار نمایندگان مجلس ششم نیز قرار گرفت. اما این گزارش حتی از سوی نمایندگان مجلس هفتم نیز مورد بی‌مهری قرار گرفت و صلاحی در قرائت آن نیز ندیدند با این حال حاشیه‌‌های گزارش مذکور همچنان در رسانه‌هایی که موظف به انعکاس آن شده‌اند، ادامه‌دار است.

واکنش نائب‌رییس مجلس نسبت به قرائت گزارش تحقیق و تفحص و همچنین اخبار نه چندان آشکار از برخی مدیران و دست‌اندرکاران صنعت خودروی کشور مبنی بر نارضایتی گزارش مذکور، عاقبت سرنوشتی را برای گزارش رسمی مجلس هفتم رقم زد که پیش از این در مجلس ششم به آن دچار شده بود.

با این حال برخی از نمایندگان دست‌اندر کار این تحقیق و تفحص همچون کاتوزیان بر سر مواضعی که در گزارش درج شده همچنان اصرار دارند و خودروسازها را در این زمینه به مناظره می‌طلبند. اما برنامه تلویزیونی «حاشیه» که سه‌شنبه شب گذشته پخش شد به طور صریح نارضایتی یکی از مسوولان ارشد وزارت صنایع نسبت به گزارش تحقیق و تفحص را آشکار کرد.

مهدی مفیدی مدیر عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در پاسخ به سوال مجری این برنامه، مبنی بر ارائه نظراتی آشکار در مورد وضعیت گزارش تحقیق و تفحص صریحا اعلام کرد که این گزارش مستند نبوده چرا که مربوط به سال ۸۴ است. وی تاکید کرد که صنعت خودروی کشور از سال ۸۴ تاکنون به پیشرفت‌های زیادی رسیده است.

استراتژی صنعت خودرو چیست؟

استراتژی صنعت خودرو کشور پس از چند سال بی‌تکلیفی بالاخره سال گذشته توسط وزیر وقت صنایع و معادن، علیرضا طهماسبی تدوین شد. هرچند این استراتژی مورد نقد بسیاری از کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودروی کشور قرار گرفت، اما محورهای اساسی آن افق تازه‌ای پیش روی خودروسازان کشورمان قرار داد.

مفیدی در برنامه تلویزیونی سه‌شنبه شب، توسعه صادرات را از محوری‌ترین اهداف استراتژی صنعت خودروی کشور خواند و تاکید کرد که خودروسازها باید در این راستا به کیفیت قابل قبول جهانی برسند. وی همچنین تاکید کرد که طی ۶ماه نخست امسال به بیش از ۲۶کشور جهان صادرات خودرو صورت گرفته که نشان‌دهنده ارتقای کیفیت محصولات داخلی است. اما کاتوزیان با اظهارنظر مفیدی مبنی‌بر ارتقای کیفیت محصولات داخلی مخالفت کرد و در این برنامه تلویزیونی گفت: یکی از مدیران خودروسازی کشور به بنده گفته است که اخیرا ۸۰دستگاه خودرو برای سیستم تاکسیرانی کشوری خاص، صادر کرده‌ایم که ۲۰دستگاه آن قبل از رسیدن به گمرک دچار نقص فنی شده است.

وی همچنین تاکید کرد که در استراتژی خودرو هدف اول، بازار داخلی است نه صادراتی. این گفته کاتوزیان با مخالفت مفیدی مواجه شد و وی نیز در پاسخ تاکید کرد که نسبت به گفته کاتوزیان اعتراض دارم چرا که صادرات در اولویت قرار دارد و خودروسازهای ما نیز سیاست برون‌گرایی را در پیش گرفته‌اند.

کاتوزیان نیز ادامه داد که در استراتژی صادرات محصولات با کیفیت مورد تاکید قرار گرفته نه محصولاتی که بعضا حتی دچار آتش‌سوزی می‌شوند.

مجری این برنامه تلویزیونی در بخش دیگری به خدمات پس از فروش خودروسازها پرداخت که مفیدی در این زمینه اظهارنظر کرد که هدف‌گیری این سازمان این است که ۷۰درصد رضایت مشتریان در بحث خدمات پس از فروش تامین شود، اما کاتوزیان گفت که نصب قطعات غیراستاندارد و تقلبی در هنگام تعمیر بر روی برخی از خودروها غیرقابل پذیرش است و نمایندگی‌ها اجازه نمی‌دهند که صاحبان خودرو هنگام تعمیر حتی بالای سر خودروشان بایستند.

قیمت خودرو نیز از دیگر موارد مناظره این دو مقام بود که مفیدی در این زمینه اظهار داشت که صنعت خودروی کشور تافته جدابافته نیست و همچون دیگر صنایع کشور از گرفتاری‌های ساختاری رنج می‌برد. وی همچنین ادامه داد که طبق آمارهای موجود طی ۸سال گذشته صنعت خودروسازی کشور تنها ۱۴درصد افزایش قیمت را تجربه کرده که این مساله نیز به دلیل افزایش بهره‌وری در کارخانه‌های خودروسازی و کاهش هزینه‌های تولید است. اما کاتوزیان در پاسخ به مفیدی گفت که ایشان می‌گویند هزینه‌ها پایین آمده در صورتی که این طور نیست و ما در گزارش تحقیق و تفحص، به این نتیجه رسیده‌ایم که براساس برنامه‌ریزی خود خودروسازها سود یکی از شرکت‌های زیرمجموعه باید ۲۵درصد باشد که به ۳۳درصد رسیده یا در ساپکو سود قطعه ۵درصد در نظر گرفته شده که به ۷ تا ۱۳درصد رسیده است.

مفیدی نیز گفت: به هر حال سود پرداختی مشخص است و سهامداران هم راضی‌اند. از طرفی هم بی‌انصافی است که بگوییم در ۸سال گذشته خودروسازها برای کاهش قیمت کاری نکرده‌اند. مثلا ۸۰درصد یک خودرو مواداولیه است که این مواد بسیار افزایش قیمت داشته اما قیمت خودرو تغییر نکرده است.

مجری برنامه در ادامه از مفیدی سوال کرد که آیا محصولات صادراتی ارزان تر از داخلی به فروش می‌رسد یا خیر که مفیدی نیز تاکید کرد که ما به صادرات سوبسید نمی‌دهیم. خودروسازها هم از جایزه صادراتی بهره‌ای نمی‌برند چون بخشی از سهام آنها دولتی است.

هزینه پایین خودروهای صادراتی نیز به خاطر حذف کلیه مالیات‌ها، هزینه شماره‌گذاری و وصول حقوق گمرکی است.