نوسازی ناوگان حمل‌ونقل باری با کامیون‌های بی‌کیفیت چینی

مژگان میرزایی- دولت با تصویب لایحه توسعه حمل‌ونقل عمومی درحالی مکلف به خروج خودروهای فرسوده و سنگین مسافری و باری برون‌شهری در کشور شد که با وجود تعیین اعتبارات ۶۰میلیارد ریالی در این زمینه پیش‌بینی می‌شود که کمبود کامیون و کشنده، اجرای قانون مذکور را با مشکل مواجه کند.

طرح نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی در سال ۸۴ کلید خورد و در سال ۸۵ مقرر شد که دو هزار کامیون فرسوده از رده خارج شود. اما کمبود کامیون، عدم اعطای وام ۲۰میلیاردی برای نوسازی کامیون‌های فرسوده و همچنین تحریم‌های اعمال شده در این زمینه موجب شد که با گذشت بیش از یک‌سال از زمان اجرای این طرح تنها ۵۰۰کامیون فرسوده نوسازی شود.

پس از تغییر سیاست‌های اقتصادی اروپا در ایران، دو کشور سوئد و آلمان که تامین‌کننده کامیون‌های VOLVO و BENZ به ایران بودند از واگذاری کامیون به کشورمان خودداری کردند. این امر موجب شد که دو شرکت ایران‌خودرو دیزل و سایپا دیزل که تامین‌کننده اصلی کامیون در ایران بودند، نتوانند به تعهدات خود در خصوص ثبت‌نام‌کنندگان عمل کنند و متقاضیان نیز ناچار به انتخاب کامیون‌های وارداتی و بی‌کیفیت چینی شدند.

از سوی دیگر، کمبود کامیون‌های وارداتی افزایش قیمت ۱۵ تا ۲۰میلیونی آنها را دربرداشت. این در حالی است که این امر به واردات کامیون‌های ارزان روسی به کشور که پیش از این به صورت محدود انجام می‌گرفت، منجر شد. کامیون‌های روسی به لحاظ قیمتی متقاضی بسیاری پیدا کرده، اما این کامیون‌ها نیز از کیفیت بالایی برخوردار نبودند و پیش‌بینی می‌شود که در آینده مشکلات بسیاری را برای خریداران به وجود آورد.

اما نکته‌ای که شاید از دید دولت و حتی نمایندگان مجلس در هنگام تصویب این لایحه پنهان مانده، این است که صرف هزینه‌ چند میلیارد ریالی برای نوسازی کامیون‌های فرسوده نیازمند خودروهایی با کیفیت است تا در مدت زمان کوتاه این نوع خودروها با مشکل مواجه نشوند. به گفته برخی کارشناسان کامیون‌های چینی در جاده‌های کشور دوام نخواهد آورد و پس از طی این مدت این کامیون‌ها نیز به سرنوشت کامیون‌های فرسوده کشور دچار خواهند شد و تنها سرمایه کشور از بین خواهد رفت.

تردد چهار هزار کامیون فرسوده در جاده‌های کشور

براساس آمار اعلام شده در‌حال‌حاضر ۴هزار کامیون با عمر بیش از ۴۰سال در جاده‌های کشور در حال تردد است که این تعداد در طرح نوسازی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای کشور طبق تبصره ۱۳ در دوره‌ای ۵ ساله از رده خارج خواهند شد. بر اساس این طرح مبلغی به عنوان یارانه از سوی کارخانه‌های خودروساز و سازمان راهداری کشور به دارندگان کامیون اختصاص می‌یابد و بقیه قیمت کامیون نیز با سود ۸درصد تامین خواهد شد.

کیفیت کامیون وارداتی بررسی شود

حسین زندی رییس حمل‌ونقل کالای شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ما در خصوص اختصاص وام۶۰میلیارد ریالی برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور گفت: این اعتبار برای دو بخش حمل‌ونقل بار و مسافر در نظر گرفته شده است و به هر کدام از این دو بخش نیز سهمی تعلق می‌گیرد.

رییس حمل‌ونقل کالای شهر تهران در خصوص کمبود برخی کامیون‌ها و مشکلات به وجود آمده، اظهار داشت: دو شرکت ایران‌خودرو دیزل و سایپا دیزل که تامین‌کننده اصلی کامیون در کشور هستند، طی هفت ماه گذشته به دلیل کمبود کامیون‌های VOLVO و BENZ نتوانستند درخواست ثبت‌نام‌کنندگان را برآورده کنند؛ به همین منظور به متقاضیان پیشنهاد کامیون‌های چینی را می‌دهند.

وی در ادامه تصریح کرد: پس از اعلام تغییر سیاست‌های اقتصادی اروپا در ایران، سوئد و آلمان که تامین‌کننده کامیون‌های VOLVO و BENZ به کشورمان بودند از واگذاری کامیون به ایران خودداری کردند.

رییس حمل‌ونقل کالای شهر تهران معتقد است: در حال حاضر بودجه بسیاری برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل باری کشور در نظر گرفته شده است؛ اما برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل باری کشور علاوه بر تخصیص اعتبار، واردات خودروهای با کیفیت نیز لازم است.

زندی در تکمیل گفته‌های خود می‌گوید: نوسازی ناوگان حمل‌ونقل باری کشور با کامیون‌های بی‌کیفیت چینی تنها به هدر رفتن سرمایه ملی کشور منجر می‌شود و دولت باید برای بهبود این ناوگان، واردات کامیون‌های با کیفیت را در برنامه‌ کاری خود قرار دهد.

وی در خصوص کیفیت کامیون‌های وارداتی نیز می‌گوید: تعدادی کامیون از شرکت هوو و نیسان دیزل وارد کشور شده است که کیفیت بسیار پایینی دارند. قدرت موتور کامیون‌های وارداتی ۳۰۰ اسب بخار است. این در حالی است که کامیون‌های تولید داخلی ۴۴۰ تا ۴۶۰ اسب بخار قدرت دارند.

وی در ادامه تصریح کرد: عده‌ای از متقاضیان که کامیون‌های وارداتی را خریداری کرده‌اند به علت پایین بودن کیفیت این کامیون‌ها از خرید آنها انصراف داده‌‌اند.

زندی در ادامه اظهار داشت: تاکنون کامیون‌های آکسور، آکئورس، NH، ولوو و ماشین‌های رنو تراکس وارد کشور شده است.

کامیون‌ها مذکور جزو کامیون‌های باکیفیت محسوب می‌شود و عمر مفید آنها حداقل ۱۵سال است؛ اما عمر مفید کامیون‌های چینی حدود دو سال پیش‌بینی می‌شود که این موضوع در آینده مشکلات بیشتری را به وجود خواهد آورد.

وی معتقد است: باید کمیته‌ای برای نظارت بر خودروهای وارداتی تشکیل شود تا از ورود خودروهای بی‌کیفیت به کشور جلوگیری به عمل آید تا به این طریق سرمایه ملی از میان نرود.

زندی در ادامه می‌گوید: موسسه استاندارد باید واردات خودرو را به کشور، به لحاظ کیفی مورد بررسی قرار دهد تا از ورود خودروهای بی‌کیفیت به کشور جلوگیری شود.

وی در خصوص اینکه برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل چه میزان تسهیلات در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: برای نوسازی، وام ۳۰میلیون تومانی با بهره ۸درصد در نظر گرفته شد.

همچنین کامیون‌های فرسوده از سوی کارشناسان قیمت‌گذاری و از مالکان آنها خریداری می‌شود.

زندی در پاسخ به این پرسش که مالکان کامیون‌های فرسوده جهت ثبت‌نام باید به چه ارگانی مراجعه کنند، گفت: سال گذشته شرکت‌های خودروساز مسوول ثبت‌نام از مالکان کامیون‌های فرسوده بودند، اما امسال به دلیل اینکه کامیون ندارند، ثبت‌نام این‌گونه کامیون‌ها را انجام نمی‌دهند.