دولت موظف به حمایت از تولید خودروهای هیبرید، برقی و کم‌مصرف شد

گروه خودرو- نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته به کلیات لایحه‌ای رای مثبت دادند که طبق آن، دولت مکلف به تولید خودروهای گازسوز و حمایت از تولید خودروهای برقی، هیبریدی و کم‌مصرف شده است. هر چند در کلیت این لایحه دولت مکلف به توسعه حمل‌ونقل درون‌شهری و برون‌شهری، مدیریت برمصرف سوخت، بهینه‌سازی مصرف انرژی و همچنین تولید خودرو شده است، اما حمایت از تولید خودروهای برقی، هیبریدی و کم‌مصرف که چندین سال است طرح آن در مراکز تحقیقاتی خودروسازهای کشورمان به دلیل عدم حمایت مالی دولت در حال خاک خوردن است، بارقه امیدی در تغییر مسیر خودروساز‌ها از تولید خودروهای تنها بنزین‌سوز و گازسوز به وجود می‌آورد. از سویی دیگر تولید خودروهای گازسوز با تشکیل ستاد تبصره ۱۳ به شکل جدی در کشور آغاز شده است و مسوولان ستاد، خودروسازها را به حذف تولید خودروهای بنزین‌سوز به دلیل صرفه‌جویی در این ماده سوختی و همچنین کاهش آلودگی هوا مقید کرده‌اند. هرچند اقدام دولت نهم در این زمینه ستودنی است، اما نبود زیرساخت‌‌ها برای چنین تصمیم بزرگی از ابتدا مشکلاتی را برای خودروسازها و متقاضیان خودرو به وجود آورد، حال دولت طی ارائه لایحه‌ای سعی بر آن دارد که تولید خودروهای هیبریدی و برقی را نیز در دستور کار قرار دهد. به همین دلیل لایحه مذکور را به مجلس فرستاده تا بتواند هزینه‌های این پروژه را نیز تامین کند. اما به دلیل اینکه تا به حال هیچ نوع خودروی هیبریدی در کشور تولید نشده، شاید بسیاری از مردم با این واژه ناآشنا باشند. حال برای اطلاع از این نوع خودرو، توضیح مختصری در مورد مزایا و معایب و همچنین تعریف عام آن ارائه می‌کنیم. به طور کل خودروی هیبریدی ماشینی است که حداقل از دو نوع منبع انرژی برای حرکت بهره می‌گیرد. در نسل جدید خودروهای هیبریدی دو موتور سوختی و برقی، نیروی محرکه لازم برای حرکت را فراهم می‌کنند. در این خودروها، برق مصرفی موتور برقی از طریق نسل جدید باتری‌ها، یعنی باتری‌های دوقطبی حاصل می‌شود. موتور سوختی منبع اصلی انرژی محرکه ماشین بوده و باتری به عنوان یک منبع کمکی عمل می‌کند و در مواقعی که خودرو به انرژی بالایی برای حرکت و یا شتاب گرفتن نیاز دارد، موتور برقی نیز به صورت خودکار به کار می‌افتد. در مواقع عادی، انرژی اضافی حاصل از موتور سوختی از طریق دینام در باتری ذخیره می‌شود و به این طریق اتلاف انرژی موتور سوختی به شدت کاهش یافته، مصرف سوخت کمتر شده و آلودگی هوایی ناشی از خودروها کاهش می‌یابد. فکر استفاده از برق برای تامین انرژی حرکت خودروها به چند دهه قبل برمی‌گردد. برق لازم برای خودروهای برقی می‌تواند از برق شهر (برای خودروهای داخل شهر مثل اتوبوس و قطار برقی)، باتری و یا پیل‌های سوختی تامین شود. به عنوان مثال در سال ۱۹۶۴ میلادی در کشور ژاپن، کل نیروی محرکه یک کشتی از طریق پیل سوختی تامین می‌شد. باتری‌های قابل شارژ یکی از منابع بسیار مورد علاقه برای تامین انرژی در خودروهای برقی هستند. مشکل اصلی استفاده از باتری در خودروهای برقی، وزن بالای باتری جهت فراهم ساختن انرژی لازم برای حرکت است که طی سال‌های اخیر نیز این مشکل حل شده است.

آغاز تحقیقات بر روی خودروهای هیبریدی و برقی

اما احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان در گفت‌وگو با خبرنگار ما درخصوص موانع تولید خودروهای هیبریدی و برقی در کشور می‌گوید: خودروهای هیبریدی و برقی تکنولوژی جدیدی هستند که خودروسازان برتر دنیا به تازگی تولید آنها را آغاز کرده‌اند و به دلیل اینکه خودروهای هیبریدی و برقی نسبت به سایر خودروها از قیمت بسیار بالایی برخوردار هستند با استقبال اندکی در دنیا مواجه شده‌اند.

وی در ادامه اظهارداشت: مرکز تحقیقات دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا تحقیقاتی بر روی این خودروها آغاز کرده‌اند، اما هنوز به دانش و تکنولوژی خودروهای هیبریدی و برقی برای تولید انبوه دست پیدا نکرده‌اند.

نعمت‌بخش در تکمیل گفته‌های خود می‌افزاید: باید منتظر تصویب نهایی این لایحه بود تا جزئیات آن به صورت کامل اعلام شود نعمت بخش معتقد است که تولید خودروهای هیبریدی و برقی نیازمند حمایت از سوی دولت است تا شرکت‌های خودروساز با تمهیداتی که دولت در نظر می‌گیرد از جمله تشویق و یا جریمه به سمت تولید اینگونه خودروها پیش روند.

وی در ادامه عنوان کرد: خودروسازان ما پس از چند سال تولید خودروهای بنزین‌سوز تولید خودروهای گازسوز و پایه گاز‌سوز را در برنامه کاری خود قرار داده‌اند و وارد شدن به تولید این خودروها نیز زمان بسیاری خواهد برد.

اما سعید خاکساری دیگر کارشناس خودرو با تاکید بر اینکه اجرای چنین طرح‌هایی در کشور با شرایط فعلی که در صنعت خودرو حاکم است، تنها به هدر رفتن سرمایه‌های ملی می‌انجامد، می‌گوید: در حال حاضر مسوولان امر باید به فکر توسعه و پیشرفت صنعت خودروی کشور به واسطه تولید خودروهای بنزینی و دیزلی باشند و در مسیر بالا بردن سطح کمی و کیفی این نوع خودروها گام بردارند. وی با بلندپروازانه خواندن طرح تولید خودروهای هیبریدی می‌افزاید: هزینه انجام تحقیقات در این زمینه و رسیدن به مرحله تولید بسیار بالا و سرسام‌آور است و حتی در صورت رسیدن به چنین مرحله‌ای هزینه‌های بسیار گزاف‌تری را نیز باید بابت تولید این نوع خودروها بپردازیم. وی تاکید می‌کند: سرنوشت چنین طرح‌هایی این است که در مرحله اول بودجه‌ای را در اختیار دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو و سایپا می‌گذارند و حمایت می‌کنند. در پایان نیز پس از صرف وقت و هزینه‌های بالا، طرح را نیمه کاره رها می‌کنند.

این کارشناس خودرو پیش‌زمینه‌های لازم را برای اجرای چنین طرح‌هایی از جمله تولید خودروهای با کیفیت بالا و قیمت پایین دانسته و تصریح می‌کند: تنها در صورتی می‌توان به آینده تولید خودروهای هیبریدی و برقی در آینده امیدوار بود که بتوان فضای لازم را جهت رقابت خودروسازان داخلی در کشور فراهم و تحولی اساسی را در این صنعت ایجاد کرد، در این صورت می‌توان به سرانجام این طرح طی ۲۰ سال آینده امید داشت.

خاکساری در مورد وضعیت خودروهای هیبریدی در دنیا نیز می‌گوید: در حال حاضر حتی شرکت‌های تویوتا و بنز نیز با توجه به هزینه‌های بالای تولید این خودروها نتوانسته‌اند به مرحله قابل قبولی برسند.