حذف سهمیه بنزین خودروهای بالای ۱۸۰۰ سی‌سی

گروه خودرو- سناریوی حذف تدریجی سهمیه بنزین که از سال ۸۸ آغاز شد، با حذف سهمیه بنزین برای خودروهای بالای ۱۸۰۰ سی‌سی از ماه آینده به اوج خود خواهد رسید تا به این ترتیب یک گام دیگر به حذف کامل سهمیه بنزین نزدیک شویم. این خبر را روز گذشته رییس ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در نشست خبری خود با خبرنگاران اعلام کرد و گفت: سهمیه خودروهای جدید با حجم بالای ۱۸۰۰ سی‌سی تا ماه آینده حذف خواهد شد. بنابراین طی این اقدام، سهمیه بنزین خودروهای صفر کیلومتر که در کارخانه‌ها با حجم بالای ۱۸۰۰ سی‌سی تولید می‌شوند در آستانه حذف شدن قرار می‌گیرد، این در حالی است که پیش از این تنها خودروهای بالای ۲۰۰۰ سی‌سی از سهمیه بنزین محروم بودند؛ بنابراین به نظر می‌رسد با اجرای این مصوبه عرصه هر روز بر مشتری‌های بازار خودرو که قصد خرید این دست خودروها را دارند و همچنین دارندگان خودروهایی نظیر مگان، گرند ویتارا، ماکسیما، تینا و...تنگ‌تر شود، زیرا با توجه به افت تولید نزدیک به ۵۰ درصدی خودروسازان، خودرو هم کمیاب شده است و هم گران. حالا هم اگر کسی در این آشفته بازار موفق به خرید خودرویی شود که بالای ۱۸۰۰ سی‌سی است، علاوه‌بر پرداخت هزینه‌ای سنگین برای خرید آن خودرو، برای تامین سوخت آن هم باید هزینه بیشتری پرداخت کند. البته این اتفاق می‌تواند در بازار این خودروها هم تاثیرگذار باشد و معاملات آنها را حداقل تا مدتی که شوک این خبر باقی است راکد کند، اما به نظر می‌رسد با‌گذشت زمان این موضوع نیز مانند بسیاری از اتفاقات دیگر همچون سهمیه‌بندی بنزین که در ابتدا برای بسیاری از دارندگان خودرو همراه با شوک بود، عادی شود؛ با توجه به حذف سهمیه بنزین خودروهای بالای ۱۸۰۰ سی‌سی از ماه آینده، این طرح شامل خودروهای داخلی همچون تولیدات مگان و همچنین سوزوکی ویتارا، پیکاپ و تیانا خواهد شد و برخی خودروها مانند ماکسیما و قشقایی را نیز شامل می‌شود که در حال حاضر تولیدی ندارند؛ بنابراین از ابتدای بهمن امسال سهمیه بنزین۴۰۰ تومانی خودروهای نوی بالای ۱۸۰۰ سی.سی حذف خواهد شد. رییس ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت کشور همچنین در این نشست افزایش قیمت بنزین به لیتری ۵ هزار تومان را که چندی است شایعه آن قوت گرفته تکذیب کرد و گفت: تا پایان امسال قیمت سوخت تغییری نخواهد داشت و در رابطه با قیمت سوخت در سال ۹۲ هم هنوز تصمیمی گرفته نشده است.

کاهش مصرف بنزین و افزایش آلودگی هوا!

آلودگی طی هفته‌های گذشته در حالی هوای تهران و کلانشهرها را تیره و تار کرد که رویانیان در نشست روز گذشته از کاهش ۲۵ درصدی سرانه مصرف بنزین از سال ۸۶ تاکنون خبر داد و گفت: در سال ۸۶ مصرف روزانه بنزین خودروها ۱۰ لیتر بوده است که حالا به ۴ لیتر رسیده است. اما ارائه این آمار در حالی است که مطمئنا طی این ۵ سال تعداد خودروهای در حال رفت و آمد چند برابر شده است، همچنان که خود رویانیان به ورود نزدیک به ۳۰۰ هزار خودروی نو طی یک سال گذشته، در شهری مانند تهران اشاره کرد. طی این مدت علاوه بر ورود خودروهای نو خودروهای فرسوده هم فرسوده‌تر شده‌اند، حال آنکه طبق آمار رویانیان مصرف روزانه بنزین طی این سال‌ها ۶ لیتر و نزدیک به دو برابر کاهش یافته است و با وجود این باز هم وضعیت آلودگی در کلانشهرها، در ماه‌هایی از سال به مرحله هشدار می‌رسد.

رویانیان در رابطه با سوخت تولید شده در کشور اعتقاد دارد که هرچند کیفیت این سوخت نسبت به قبل بهتر شده است اما چندان مطلوب نیست و برای بهتر شدن کیفیت آن لازم است اکتان موجود در آن به بالای ۹۰ برسد. او همچنین سهم خودروها از آلودگی هوا را ۷۰ درصد برآورد کرد و گفت: هرچند بنزینی که در حال حاضر تولید می‌شود از نظر کیفی بهتر شده است و برای تهران و کلانشهرها نیز بنزین ویژه توزیع می‌شود که اکتان آن بالای ۹۵ درصد است، اما هیچ‌کدام از اینها کارآمد نبوده است.

اما رویانیان یکی از دلایل رخ دادن پدیده وارونگی هوا در تهران را به موقعیت جغرافیایی تهران مربوط می‌داند و عقیده دارد که تهران خواه ناخواه به دلیل شرایط سوق‌الجیشی‌اش دچار این پدیده می‌شود! او در ادامه صحبت‌هایش گفت: اگر بخواهیم آلودگی تهران را به صورت کامل برطرف کنیم تنها باید کوه‌های اطراف تهران را بر داریم تا هوا جریان پیدا کند و دیگر دچار وارونگی نشود، مگر اینکه حمل‌و‌نقل عمومی در تهران گسترش پیدا کند و همزمان با آن از تعداد سفرهای غیرضروری مردم هم کاسته شود.

به گفته رویانیان در حال حاضر متوسط اکتان بنزین در کشور بالای ۸۵ درصد است و بنزین مصرفی در تهران، اصفهان و مشهد اکتان بالای۹۰ دارد.

پایان سیاست جایگزینی خودروهای فرسوده

نوسازی خودروهای فرسوده به عنوان مصرف‌کنندگان اصلی بنزین در کشور که آلودگی زیادی هم به همراه دارد، علاوه بر نوع عملکرد ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت کشور، ارتباط زیادی با نوع عملکرد خودروسازان نیز دارد. به این ترتیب به نظر می‌رسد با توجه به افت شدید تولیدات خودروسازان روند نوسازی خودروهای فرسوده هم به مخاطره بیفتد، زیرا خودروسازان خودرویی برای ارائه و جایگزینی با خودروهای فرسوده ندارند.

در این خصوص رویانیان عقیده دارد که ستاد نمی‌تواند تا همیشه خودروی فرسوده تحویل بگیرد و خودروی نو تحویل بدهد، به همین علت ستاد در سال‌جاری سیاست جایگزینی نقدی خودرو را در پیش گرفته است.

بر این اساس با توجه به کمبود خودرو و گران شدن آن، دارندگان خودروهای فرسوده با تسهیلاتی که ستاد سوخت بابت لاشه خودروی فرسوده در اختیار آنها قرار می‌دهد چه کار می‌توانند بکنند؟ آنها چه خودرویی را می‌توانند جایگزین خودروی فرسوده خود کنند؟ رویانیان در پاسخ به این سوال‌ها گفت: کسانی که خودروی فرسوده دارند دیگر کم‌کم باید تلاش کنند تا خودشان خودرویشان را تبدیل به یک خودروی با کیفیت کنند، از طرفی مردم ما زیاد به خودرو عادت کرده‌اند و این درست نیست که ما اینقدر به خودروهای شخصی تکیه

کنیم.

رویانیان در حالی به اظهار نظر در این زمینه پرداخت که خود نیز به کمبود شدید زیرساخت‌ها در زمینه حمل‌و‌نقل عمومی و همچنین رشد قیمت خودرو اعتقاد دارد.

از طرفی به غیر از مشکلات خودروسازان، سخت‌گیری‌های پلیس هم مزید بر علت شده است تا نوسازی اندک خودروهایی هم که به روش جایگزینی نو می‌شوند، مانند وانت‌بارها و تاکسی‌های درون شهری دچار مشکل شود.

رویانیان با اشاره به سخت‌گیری‌های پلیس می‌گوید: پلیس در حالی خودروسازان را اجبار به نصب دو ایربگ در تاکسی‌ها کرده است که همان خودرو را در غالب خودروی شخصی، اما با یک ایربگ پلاک می‌کند. او در ادامه گفت: مگر تاکسی‌های درون شهری چقدر سرعت دارند که به دلیل نداشتن ایربگ پلاک نمی‌شوند، چرا خودرهای شخصی که مسافت‌های زیادی را با سرعت بالا طی می‌کنند تنها با یک ایربگ پلاک می‌شوند؟ او در ادامه همکاری بیشتر پلیس با خودروسازان را گره گشای مشکلات افراد و رانندگانی دانست که حالا ماه‌ها است خودروهای خود را برای نوسازی تحویل داده‌اند، اما موفق به دریافت خودروی خود نشده‌اند.

طبق گفته رویانیان به منظور کاهش عمر ناوگان تاکسیرانی تاکنون۳۰ هزار فقره وام بانکی نهایی شده است و ۱۶ هزار تاکسی درون شهری و ۱۵۰۰ تاکسی بیرون شهری نیز آماده اسقاط و تعویض هستند که ناهماهنگی‌های خودروسازها و پلیس آن را بی‌نتیجه گذاشته است. این در حالی است که اگر هماهنگی‌های لازم برای نوسازی این تعداد تاکسی انجام می‌شد، طبق گفته رویانیان سن تاکسی‌های درون شهری به ۶ سال و تاکسی‌های برون شهری نیز به ۳ سال کاهش پیدا می‌کرد. اما اقدام‌های پلیس در رابطه با شماره نکردن خودروهایی که قرار است به عنوان تاکسی‌های نو تحویل صاحبانشان شوند در حالی است که پلیس هیچ‌گاه برای جلوگیری از تردد خودروهای فرسوده در کلان‌شهرها که قرار بود از ابتدای تیر ماه امسال اجرایی شود اعمال قدرت نکرد و تردد این خودروها که آلایندگی بسیار بالایی هم دارند همچنان آزاد است.

این در حالی است که تاکسی‌داران و رانندگان وانت زیادی به دلیل سخت‌گیری بیش از اندازه پلیس، تاکنون موفق به دریافت وسیله امرار معاش خود نشده‌اند.

اما از ابتدای امسال ۱۲۰ هزار خودروی فرسوده اسقاط شده است که رونیان اسقاط این تعداد را با توجه به اینکه خودروسازها و بانک‌ها هیچ‌کدام در شرایط خوبی به سر نمی‌برند کار بزرگی دانست.

مظلومیت کامیون‌های فرسوده

نوسازی کامیون‌های فرسوده که جا به جایی بیش از ۹۰ درصد کالاها درجاده‌ها به وسیله آنها انجام می‌شود نیز یکی از برنامه‌های ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت بوده است که حالا و با اوج گرفتن محدودیت‌های بین‌المللی در حال تبدیل شدن به معضل است، معضلی به بزرگی ۹۰ هزار کامیون فرسوده که در حال تردد در جاده‌های کشور هستند. طبق آماری که رویانیان ارائه داد، از ابتدای امسال تنها ۶۵۰ کامیون فرسوده اسقاط و از رده خارج شده و ۴۵۰ کامیون نو جایگزین آنها شده است. رییس ستاد مدیریت

حمل و نقل و سوخت کشور با توجه به اینکه قرار بوده امسال ۲۰ هزار کامیون نوسازی شود این رقم را اصلا رقم قابل قبولی نمی‌داند، اما به هر حال آن را آغاز خوبی می‌داند.

در حال حاضر وضعیت تولید کامیون نیز به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی و مشکلات مالی شرکت‌های تولید‌کننده، شرایط نامساعدی دارد.

۳ ماه فرصت برای موتورسیکلت‌ها

رییس ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت کشور با تاکید بر اینکه موتور سیکلت‌ها تنها تا پایان سال فرصت دارند برای دریافت پلاک‌های ملی خود اقدام کنند، گفت: اگر موتور سیکلت‌ها در شهرهای مختلف اقدام به شماره گذاری ملی نکنند سهمیه سوخت آنها حذف می‌شود.

این فرصت در حالی به دارندگان موتورسیکلت‌ها داده شده است که پیش از این تا اول دی‌ماه برای انجام این کار فرصت داشتند. در حال حاضر هشت میلیون و ۶۰۰ هزار موتور سیکلت با ۷ میلیون لیتر سهمیه روزانه در کشور تردد می‌کنند که تنها ۳۰ درصد آنها پلاک ملی دارند.

وارداتی‌های کم‌مصرف

خودروهای کم مصرف وارداتی که در حال حاضر تنها گروه از خودروهایی هستند که واردات آنها به کشور آزاد است با توجه به سیاست‌های ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت از مشوق‌هایی برخوردار می‌شوند.

رویانیان در این رابطه گفت: برای مثال شاید بگوییم خودروهایی که زیر شش لیتر مصرف دارند لازم نیست خودرو اسقاط کنند یا بر عکس ممکن است جریمه‌های مالیاتی خودروهای وارداتی بالای شش لیتر مصرف بنزین در ۱۰۰ کیلومتر افزایش پیدا کند. هرچند واردات کم‌مصرف‌های خارجی هم‌اکنون عملا ممنوع است، اما به نظر می‌رسد ستاد برنامه‌های زیادی را برای تسهیل واردات این دست خودروها در نظر گرفته است.