از صادرات تندر 90 چه خبر؟

مژگان میرزایی

الزام به صادرات ۲۰درصدی یکی از بحث‌برانگیزترین بندهای الحاقیه قرارداد ال ۹۰ است. بر اساس این الحاقیه، شرکت رنو پارس نماینده رنو در کشور متعهد به صادرات ۲۰درصدی این خودرو از زمان آغاز تولید شده است. اما با گذشت سه سال از زمان تولید این خودرو در کشور هنوز صادرات آن شکل جدی به خود نگرفته به طوری که تاخیرهای به وجود آمده در صادرات تندر۹۰ این شائبه را به وجود آورده که الحاقیه جنجالی قرارداد ال۹۰ هم‌اکنون به دست فراموشی سپرده شده این در حالی است که خبرها از صادرات اندک تندر ۹۰ توسط رنوپارس حکایت دارد به طوری که یکی از مسوولین شرکت رنوپارس در این زمینه عنوان می‌کند که رایزنی‌ها با دولت عراق اوایل سال میلادی جاری جهت صادرات ۳۰۰ دستگاه تندر ۹۰ به نتیجه رسیده به همین منظور نیز تاکنون ۱۵۰ دستگاه از این خودرو توسط شرکت ایران‌خودرو به کشور عراق صادر شده است.

خبر آغاز صادرات ۳۰۰ دستگاه تندر ۹۰ در حالی از سوی مسوولین شرکت رنوپارس اعلام ‌شد که بر اساس الحاقیه قرارداد ال۹۰ این شرکت باید از زمان آغاز تولید ۲۰درصد از تندر ۹۰های تولیدی را صادر می‌کرد به طوری که بر اساس آمار اعلام شده از سوی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران تاکنون بیش از ۱۰۰هزار دستگاه تندر ۹۰ توسط دو شرکت ایران‌خودرو و پارس‌خودرو در کشور تولید شده و در صورتی که شرکت رنوپارس بر اساس قرارداد عمل می‌کرد باید صادرات این خودرو به بیش از ۲۰هزار دستگاه می‌رسید. از سوی دیگر صادرات باید با هماهنگی رنوپارس توسط دو شرکت تولیدکننده صورت می‌گرفت اما طبق گفته این مقام مسوول شرکت رنوپارس، صادرات هم‌اکنون تنها از طریق شرکت ایران‌خودرو صورت می‌گیرد و شرکت پارس‌خودرو هنوز وارد مرحله صادرات نشده است.

به گفته وی بحث صادرات به عراق به دلیل تیراژ بالای تندر ۹۰ در ایران‌خودرو ابتدا با این شرکت مطرح شده به همین دلیل نیز بحث خدمات پس از فروش و صادرات از طریق این شرکت پیگیری می‌شود و در خصوص پارس‌خودرو نیز مسوولین بازرگانی در حال رایزنی با سایر کشورها هستند و در صورت حصول نتیجه این مرحله از صادرات به پارس خودرو سپرده خواهد شد.

عدم پایبندی رنوپارس به صادرات ۲۰درصدی در حالی است که در الحاقیه مذکور پیش‌بینی شده در صورت عدم تحقق صادرات ۲۰درصدی تندر ۹۰ کمیته صادرات تشکیل و با توافق طرفین راه‌حل‌هایی برای برطرف کردن مشکلات به وجود آمده در نظر گرفته خواهد شد.

همچنین در این قرارداد این نکته نیز مطرح شده که در صورت عدم اجرای بند یاد شده شرکت رنو قادر به خارج کردن سود خود از کشور نخواهد بود. شرایط سخت‌گیرانه برای صادرات تندر ۹۰ در سال ۸۵ در حالی از سوی نمایندگان مجلس پیگیری می‌شد که هم اکنون با گذشت سه سال از زمان آغاز تولید این خودرو هیچ مقام مسوولی مفاد ذکر شده در این الحاقیه را پیگیری نمی‌کند.

به طوری که یکی از اعضا کمیسیون صنایع و معادن در گفت‌وگو با خبرنگار ما از چگونگی صادرات تندر ۹۰ اظهار بی‌اطلاعی کرده و عنوان می‌کند که صادرات باید از طریق شرکت رنو پارس انجام شود اما تاکنون این مساله دوباره در مجلس مطرح نشده است.

هزینه صادرات بالا است

از سوی دیگر با وجود الحاقیه صادرات ۲۰درصدی تندر ۹۰ ظاهرا هزینه‌های بالای تولید این خودرو در کشور موجب شده تا صادرات آن برای خودروسازان داخلی به صرفه نباشد به همین دلیل نیز خودروسازان به طور جدی پیگیر اجرای این الحاقیه نیستند. به گفته یک مقام مسوول در شرکت پارس خودرو قیمت قطعات تندر ۹۰ در کشور بسیار بالا است به همین دلیل صادرات این خودرو صرفه اقتصادی ندارد. وی در ادامه می‌گوید: رنو پارس قطعات مورد نیاز تندر ۹۰ را با قیمت بسیار بالا به دو شرکت تحویل می‌دهد که این امر موجب افزایش قیمت تمام شده این خودرو برای خودروسازان می‌شود. به همین دلیل صادرات این خودرو صرفه اقتصادی ندارد.

این مقام آگاه معتقد است هزینه‌های تولید تندر۹۰ در ایران نسبت به سایر کشورهایی که رنو برای تولید با آن‌ها جوینت شده بسیار بالا است به همین دلیل این کشورها توانسته‌اند هم‌اکنون بازارهای صادراتی را تصاحب کنند، اما خودروسازان داخلی حتی به ونزوئلا دوست و شریک ایران هم نتوانسته‌اند تندر۹۰ صادر کنند، چون برزیل دیگر تولید‌کننده تندر این خودرو را با قیمت بسیار مناسب به بازار این کشور صادر می‌کند که این عوامل موجب می‌شود تا صادرات تندر۹۰ در ایران بی‌معنی شود.بر اساس قرارداد ال۹۰ شرکت رنوپارس تامین‌کننده قطعات تندر۹۰ می‌تواند سالانه ۱۰درصد قیمت قطعات تحویلی به خودروسازان را افزایش دهد که این امر موجب شده تا قیمت تمام‌شده این خودرو با افزایش چشمگیری مواجه شود.

افزایش قیمت قطعات تندر۹۰ در سال گذشته موجب شد تا وزارت صنایع مذاکراتی با مسوولین شرکت رنوپارس صورت دهد، بر اساس این مذاکرات شرکت رنوپارس قیمت قطعات ارسالی برای دو مدل E۰ و E۱ را تا حدودی کاهش داد اما قطعات تندر۹۰ مدل E۲ به دلیل آن که قطعات لوکس محسوب می‌شوند تغییری نکرد. به همین دلیل امکان کاهش قیمت تنها برای دو مدل E۰ و E۱ در سال گذشته فراهم شد و مدل فول این خودرو که در بازار تقاضا بسیار دارد کاهش پیدا نکرد.

بازار داخلی در اولویت است

تندر۹۰ خودرویی است که هنوز نتوانسته بازار داخل را اشباع کند حال با توجه به این مساله آیا صادرات توجیه پیدا می‌کند؟ در حال حاضر با گذشت سه سال از زمان تولید این خودرو هنوز به صورت پیش‌فروش عرضه می‌شود و متقاضیان باید ماه‌ها در انتظار تحویل بمانند. این مقام مسوول در شرکت پارس‌خودرو در این خصوص نیز می‌گوید: تندر۹۰‌های تولید شده پاسخگوی نیاز بازار داخلی نیست و با توجه به آنکه تامین نیاز بازار داخلی در اولویت قرار دارد پس صادرات در این شرایط امکان‌پذیر نخواهد بود.

اما به گفته مسوولان شرکت رنوپارس هم‌اکنون صادرات تندر۹۰ مدل E۰ کولردار که در کشور چندان متقاضی ندارد آغاز شد.

با توجه به این شرایط خودروسازان می‌توانند خودروهای مازاد خود را جهت صادرات در نظر بگیرند.