رشد 14 درصدی تولید خودرو به صلاح نیست

عکس: نگار متین‌نیا

حمیدرضا بهداد - نشست خبری رییس انجمن قطعه‌سازان کشور روز گذشته در حالی برگزار شد که وی نسبت به رشد ۱۴درصدی تولید خودرو طی سال جاری هشدار و آن را در شرایط فعلی به صلاح صنعت کشور ندانست.

محمدباقر رجال که در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت باز هم گلایه‌های قدیمی خود را نسبت به بحران مالی قطعه‌سازان و عدم پرداخت تسهیلات مالی به این بخش از صنعت تکرار و در عین حال مسیر کیفیت قطعات تولید داخل را رضایت‌بخش و رو به رشد عنوان کرد. وی حتی تحریم‌ها و شرایط بد اقتصادی ناشی از این موضوع را، نه تهدید که فرصتی برای توسعه و پیشرفت کشور دانست.

رجال همچنین از احتمال ارائه تسهیلات به مشتریان ایرانی برای خرید خودرو، طی سال جاری خبر داد.

تسهیلات بانک مرکزی برای خرید خودرو

ظاهرا رکود بازار خودرو کشور که ناشی از عدم تمایل مشتریان نسبت به خرید خودرو است، وزارت صنایع و معادن را به فکر انداخته تا همانند کشورهای غربی نقدینگی لازم را برای خرید خودرو در اختیار متقاضیان گذاشته تا شرایط سهل‌تری در این زمینه به وجود آید. رییس انجمن قطعه‌سازان در این مورد با اشاره به اینکه طرح ارائه تسهیلات به مشتریان برای خرید خودرو نیازمند مصوبه هیات دولت است گفت: وزارت صنایع پیشنهاد خود را در این زمینه ارائه و بانک مرکزی نیز موافقت خود را با آن اعلام کرده است که اگر مشکل خاصی پیش نیاید تا یک ماه آینده، هیات دولت نیز طرح مذکور را تایید خواهد کرد. رجال البته اشاره‌ای به جزئیات و میزان تسهیلاتی که قرار است برای متقاضیان خرید خودرو در نظر گرفته شود نکرد و در توجیه آن نیز گفت: هنوز طرح نهایی نشده، بنابراین ممکن است بدون حساب، مشتریان را متوقع کنیم.

رشد تولید خودرو به صلاح نیست

در روزهایی که وزارت صنایع از رشد ۱۲درصدی تولید خودرو طی سال گذشته خبر داده و این رشد را با توجه به بحران اقتصادی دنیا، سمبل توسعه و افتخار می‌داند، رییس انجمن قطعه‌سازان معتقد است بالا بردن تیراژ تولید خودرو در سطحی وسیع در شرایط فعلی که بازار کشش عرضه زیاد خودرو را ندارد به صلاح نیست و باید پیش‌بینی افزایش تولید با مطالعات لازم صورت گیرد. این در حالی است که خودروسازان کشور طی برنامه تولیدی که برای امسال به وزارت صنایع ارائه کرده‌اند از رشد ۱۴درصدی تولید خودرو در مقایسه با سال گذشته خبر داده و معتقدند خطوط تولید آنها ظرفیت بالایی برای تولید دارد. رجال در این زمینه گفت: در حال حاضر رکود، بازار خودرو دنیا را فرا گرفته که بازار ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. وی با تاکید بر اینکه صلاح نیست در شرایط فعلی تولید خودرو را ۱۴درصد افزایش دهیم، تاکید کرد: هم‌اکنون چندان نمی‌توان نسبت به وضع بازار و توان مشتریان برای خرید خودرو مطمئن بود و باید برای شناخت آن مطالعات لازم را انجام داد تا تولید و عرضه خودرو با هم پیش رود نه اینکه تولید کنیم و مشتری نباشد. رییس انجمن قطعه‌سازان با اشاره به اینکه طی سال ۲۰۰۸، ایران و چین تنها کشورهایی بودند که رشد تولید خودرو داشتند، افزود: معتقدم با توجه به شرایط فعلی بازار و احتمالاتی که درباره بازار پیش‌بینی می‌شود نباید رشد تولید خودرو را طی امسال بیش از ۵ یا ۶درصد در نظر گرفت.

گفته‌های رجال در شرایطی است که ایران‌خودرو هم‌اکنون به ظرفیت تولید یک‌میلیون دستگاه خودرو در سال رسیده و سایپا نیز در حال حاضر نصف این ظرفیت را دارا است. از سوی دیگر منوچهر منطقی مدیرعامل پیشین ایران‌خودرو در دوران مدیریت خود بارها از کندی تولید قطعه‌سازان انتقاد و حتی آنان را به واردات قطعه‌ تهدید کرده بود. حتی احمد قلعه‌بانی، مدیرعامل پیشین سایپا و رییس فعلی هیات‌عامل سازمان گسترش نیز در چند نوبت نسبت به وضعیت کمی‌و‌کیفی تولید قطعه‌سازان داخلی اعتراض و آنان را واحدهایی صنعتی خواند که بیش از حد به خودروسازان وابسته‌اند و با گردش نقدینگی بالایی که در صنعت قطعه‌سازی وجود دارد توانایی چندانی در صادرات از خود نشان نمی‌دهند. با توجه به انتقادهای مذکور و اظهارات دیروز رجال این پرسش به وجود می‌آید که آیا قطعه‌سازان داخلی توانایی حرکت پابه‌پای خودروسازان را دارند؟ و اگر این توانایی در آنها است پس چرا رشد ۱۴درصدی تولید را صلاح نمی‌دانند آیا به واقع نگران عدم‌ کشش بازار هستند؟

این در حالی است که اگر نگرانی از آینده بازار، قطعه‌سازان را به مخالفان رشد تولید تبدیل کرده، پس چرا آنها همواره از مشکلات نقدینگی خود صحبت به میان می‌آورند؟

مشکلاتی که به هر حال با افزایش تیراژ تولید قطعات باکیفیت و در نتیجه رشد تولید خودرو تا اندازه‌ای حل خواهد شد.

گوشت قطعه‌ساز لای دندان خودروساز

رفتار معمول چند سال اخیر انجمن قطعه‌سازان ایران به گونه‌ای بوده که همواره در غیاب خودروسازان، نسبت به بدحسابی آنها انتقاد کرده و حتی کیفیت پایین قطعات تولید برخی خودروها را ناشی از خواسته خودروسازها عنوان کرده‌اند،‌ این در حالی است که انجمن گاهی نیز بنا به دلایلی، به مجیز گوی ایران‌خودرو و سایپا تبدیل شده ‌است. روشی که به گفته رجال بخش خصوصی در مواجهه با دولتی‌ها گریزی از آن ندارد.

رییس انجمن قطعه‌سازان دیروز در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران که از وی درباره دلیل موضع ضعیف انجمن در مقابله با خودروسازان پرسید، گفت: البته این مسائل خانوادگی است و نباید رسانه‌ای شود، چراکه خودروسازان خارجی از این مساله سوء‌استفاده کرده و موجبات سرازیر شدن تولیدات کمپانی‌های خارجی به کشور را فراهم می‌آورند که این مساله نه تنها مشکلی را حل نخواهد کرد که واردات نیز زیاد و اشتغال داخلی به خطر می‌افتد. وی با بیان این جمله که در حال حاضر گوشت قطعه‌ساز زیر دندان خودروسازان است، تاکید کرد: خیلی‌ها گمان می‌برند چون ما تامین‌کننده قطعات ایران‌خودرو و سایپا هستیم، هر طور بخواهیم می‌توانیم با آنها رفتار کنیم. در حالی که آنها دولتی‌اند و ما خصوصی؛ بنابراین کوچک‌ترین رفتارمان ممکن است سیاسی تلقی شده و شرایط بدی گریبان صنعت قطعه‌سازی کشور را بگیرد.

بحران جک

بخش نسبتا زیادی از نشست خبری روز گذشته رییس انجمن قطعه‌سازان به بحث کیفیت قطعات تولید داخلی اختصاص یافت. بحثی که خبرنگاران با ارائه اعتراض‌های مشتریان و تجربه‌های شخصی خود در قبال سطح کیفی پایین برخی خودروها و قطعات آنها، آغازگر آن بودند و رجال نیز در مواجهه با این بحث از رشد کیفی قطعه‌سازان طی سال ۸۷ و در مقایسه با اوایل دهه هشتاد صحبت به میان آورد.

وی گفت: همه جای دنیا دولت‌ها به صور مختلف از خودروسازان خود حمایت و با توجه به تسهیلات و امکاناتی که می‌دهند از آنها انتظاراتی دارند، در حالی که صنعت ما فاقد چنین شرایطی به حساب می‌آید. رجال افزود: اگر کیفیت قطعات در شرایط ایده‌آل نبوده و قیمت خودرو بالا است، این تقصیر خودروساز و قطعه‌ساز نیست. در واقع دولت باید شرایط مطلوب را برای ما فراهم کند و در قبال آن نیز کیفیت بخواهد. وی همچنین در واکنش به گفته یکی از خبرنگاران که از شکسته شدن جک برخی خودروها هنگام پنچرگیری شکایت داشت گفت: ما همواره از خودروسازان خواسته‌ایم تا قطعات کم‌کیفیت و مرجوعی را به ما معرفی کنند تا بررسی و ببینیم کدام قطعه‌ساز در کار خود کوتاهی کرده و آبروی کل مجموعه را برده است.

۱۰۰۰میلیارد تسهیلات برای قطعه‌سازان

رجال همچنین از ارائه پیشنهاد تخصیص تسهیلات به صنعتگران از سوی وزارت صنایع به هیات دولت خبر داد و گفت: همان طور که قبلا وزارت صنایع حدود ۶‌میلیارد دلار تسهیلات برای تامین مواد اولیه کارخانه‌ها در اختیار گرفت، این بار نیز بحث تخصیص تسهیلات مطرح است. وی سهم صنعت قطعه‌سازی را از تسهیلات ارزی حدود ۵۰۰‌میلیون دلار عنوان کرد و افزود: ‌به دلیل مشکلات بانکی نتوانستیم از این تسهیلات برخوردار شویم ولی با توجه به اینکه پرداخت همان نوع تسهیلات در وزارت صنایع به صورت ریالی مطرح است، امیدواریم شرایط برخورداری از این تسهیلات برای قطعه‌سازان فراهم شود.

وی با بیان اینکه در شرایط فعلی مشکلات مالی به شدت صنعت خودروسازی کشور را تحت تاثیر قرار داده است گفت: در تمام کشورها بانکداری و صنعت خودروسازی در اولویت اقتصادی دولت‌ها قرار دارند و ما نیز توقع داریم مسوولان کشور به میزان لازم به صنعت خودروسازی توجه کنند تا مشکل کمبود نقدینگی این بخش برطرف شود.

وی با اشاره به روند صعودی سطح کیفی خودروهای داخلی تصریح کرد: شرایط حفظ قیمت و فشارهایی که گاهی از سوی طرف‌های قرارداد به قطعه‌سازان وارد می‌شود باعث می‌شود هزینه‌های واحدهای قطعه‌ساز افزایش یابد و نتواند قطعه‌ را به قیمت مناسب تولید کند، در نتیجه به طور ناخواسته کیفیت قطعات ممکن است پایین آید.

نرخ دلار را زیاد کنید

دبیر انجمن قطعه‌سازان نیز که دیروز همپای رجال پاسخگوی پرسش خبرنگاران بود با اشاره به اینکه پایین ماندن نرخ دلار طی چند سال اخیر تورم را به صنعت کشور تحمیل کرده، گفت: طی ۱۰ سال اخیر تورم ۴۰۰درصد افزایش پیدا کرده در حالی که در این مدت نرخ ارز فقط ۲۵درصد رشد داشته است. محمدرضا نجفی منش افزود: قیمت ارز هم‌اکنون باید ۱۹۰۰ تومان باشد که اگر این طور بود نیازی به حجم بالای واردات نداشتیم و فرهنگ تولید نیز از بین نمی‌رفت.

وی خروج خودروهای فرسوده، اعطای تسهیلات مالی به خریداران و ایجاد لیزینگ و همچنین عدم واردات خودروهای مشابه تولید داخل را از جمله اقدامات لازم برای حمایت از صنعت خودروسازی کشور عنوان کرد.