شتاب در طرح دوگانه‌سوزی خودروها، سرویس‌دهی را دچار اختلال کرد

مژگان میرزایی

رحیم نوروزی مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران در بخش اول گفت‌وگوی خود با «دنیای اقتصاد» در مورد ضرورت معاینه فنی خودروها با توجه به قانونی که در سال ۸۴ برای جلوگیری از آلودگی هوا تصویب شد، به ارائه توضیحاتی پرداخت. معاینه فنی خودروها که با آلودگی شدید هوای تهران برای خودروهای تردد کننده در سطح شهر اجباری شده، هم اکنون از سوی مالکان خودرو جدی گرفته شده، این در حالی است که مراکز مذکور با ترافیک مالکان خودروهایی روبه‌رو هستند که در صورت عدم نصب برچسب معاینه فنی از سوی راهنمایی و رانندگی متوقف خواهند شد. رحیم نوروزی در بخش دوم گفت‌وگوی خود بیشتر به معاینه فنی خودروهای عمومی و همچنین خودروهای دوگانه‌سوز پرداخته است.

معاینه فنی وسایل نقلیه عمومی به چه صورت انجام می‌شود.

خودروهای عمومی هر سه ماه یکبار باید برای معاینه فنی به مراکز مراجعه کنند که در حال حاضر تاکسی‌‌ها به طور مرتب برای انجام معاینات به مراکز مراجعه می‌کنند این در حالی است که مینی‌بوس‌های در حال تردد در تهران به دلیل فرسودگی بیش از حد نمی‌توانند برگه معاینه فنی دریافت‌ کنند. معاینه فنی اتوبوس‌ها نیز در سه توقف‌گاه شرکت اتوبوس‌رانی در حال انجام است.

بنابراین معاینه فنی اتوبوس‌ها زیر نظر ستاد معاینه فنی خودرو انجام نمی‌شود؟

در حال حاضر جایگاهی برای معاینه فنی اتوبوس‌ها نداریم اما ساخت جایگاه برای تست اتوبوس‌ها آغاز شده و امیدواریم تا مراکز معاینه فنی اتوبوس‌ها نیز به بهره‌برداری برسد.

شما فرمودید که مینی‌بوس‌ها به دلیل فرسودگی نمی‌توانند برچسب معاینه فنی دریافت کنند، اما درخصوص اتوبوس‌های فرسوده استثناء قائل شدید دلیل این امر چیست؟

عمر مینی‌بوس‌های در حال تردد در تهران بیش از ۲۰ سال است به همین دلیل نمی‌توانند برچسب معاینه فنی دریافت کنند. در خصوص اتوبوس‌ها نیز این مشکل وجود دارد در حال حاضر برخی از اتوبوس‌های موجود در کشور سن بالای ۱۵ سال دارند و شرایط اخذ معاینه فنی را ندارد اما به دلیل کمبود ناوگان و مشکل حمل‌ونقل عمومی ناچار به تردد هستند که امیدواریم با توجه به مصوبات تبصره ۱۳ و افزایش سهمیه در نظر گرفته شده این مشکل برطرف شود و اتوبوس‌های فرسوده از خط خارج شوند.

آیا از تردد وسایل نقلیه عمومی فرسوده همانند خودروهای سواری جلوگیری خواهد شد یا خیر؟

ستاد معاینه فنی تنها مسوولیت معاینه و صدور برچسب سلامت را بر عهده دارد و در خصوص ممنوعیت تردد خودروها از جمله وسایل نقلیه عمومی دخیل نیست و این امر به راهنمایی و رانندگی تهران شده سپرده شده است. اما از نظر ستاد هیچ مینی بوس در تهران نمی‌تواند برچسب سلامت زیست محیطی دریافت کند و ممنوعیت تردد این دسته نیز برعهده راهور ناجا است. اما در خصوص تردد تاکسی‌ها همانند جدول زمان‌بندی خودروهای سواری که از سوی رییس پلیس راهنمایی و رانندگی ابلاغ شده، عمل خواهد شد.

برخی از تاکسی‌ها نیز در حال حاضر به سن فرسودگی رسیده‌اند، وضعیت این دسته از خودروها به چه صورت است؟

تاکسی فرسوده برای دریافت برگه فرسودگی به مراکز مراجعه می‌کنند که پس از معاینه برگه عدم صلاحیت‌ تردد برای آنها صادر می‌شود.

خودروهای عمومی چه هزینه‌ای را برای دریافت برگه معاینه فنی پرداخت می‌کنند؟

از میان خودروهای عمومی تنها تاکسی‌ها در مراکز معاینه فنی حضور دارند و برای آنها نیز شهرداری یارانه‌ای تخصیص داده به همین دلیل این دسته از خودروها برای معاینه فنی تنها یک‌هزار و ۴۵۰تومان هزینه دریافت می‌شود.

معاینه فنی خودروهای گازسوز به چه صورت انجام می‌شود؟

به دلیل نبود تجهیزات مربوط به خودروهای دوگازسوز تنها قسمت بنزین‌سوز خودرو مورد معاینه فنی و ایمنی قرار می‌گیرند اما قسمت مربوط به تجهیزات گاز این نوع از خودروها معاینه نمی‌شود و ستاد معاینه فنی در این خصوصی هیچ مسوولیتی ندارد.

با توجه به عدم معاینه فنی خودروهای گازسوز آیا این دسته از خودروها با مشکل مواجه نخواهد شد؟

در حال حاضر هیچ اقدامی برای خودروهای دوگازسوز در مراکز معاینه فنی صورت نمی‌گیرد و این به دلیل آن است که برای ستاد در این خصوص مسوولیتی تعریف نشده، از سوی دیگر تجهیزات و دستگاه‌های مورد نیاز در اختیار مراکز قرار نگرفته است، هر چند که کیت و کپسول عمر مشخصی دارد که اگر با توجه به تجهیزات روز تست نشوند بالقوه خطرساز محسوب می‌شوند و با توجه به سن دو گازسوز شدن خودروها در کشور هم‌اکنون تاکسی‌ها و اتوبوس‌های CNG‌سوز حادثه‌ساز خواهند بود.

بنابراین هیچ معاینه فنی روی خودروهای دوگانه‌سوز انجام نمی‌شود؟

تست ادواری در حال حاضر توسط شرکت‌های وابسته‌به سازمان بهینه‌سازی که کیت‌ها را به صورت کارگاهی نصب می‌کنند انجام می‌شود و این مراکز نیز تست را با روش کف و صابون انجام می‌دهند که این روش مورد تایید ستاد معاینه فنی نبوده و از نظر این ستاد این روش غیرفنی و ناایمن است.

آیا شتابی که در طرح دوگانه‌سوز کردن خودروها صورت گرفت، مشکلات موجود را به وجود آورده‌است؟

طرح دوگانه‌سوز کردن خودروها از سال ۷۳ و با LPGسوز کردن خودروها آغاز شد و پس از آن از سال ۸۱ طرح‌ CNGسوز کردن خودروها نیز به صورت جدی در برنامه قرار گرفت اما این طرح خیلی با شتاب پیش رفت به همین دلیل با مشکلاتی مواجه شد. در حال حاضر هم جایگاه سوخت‌گیری و مراکز معاینه‌فنی به تجهیزات روز تجهیز نیستند به همین دلیل سرویس‌دهی به این خودروها با مشکلاتی همراه است.

در حال حاضر مسوولیت پیگیری معاینه فنی (تست‌ ادواری) خودروهای دوگانه‌سوز با چه ارگانی است؟

مسوولیت پیگیری به ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت، وزارت کشور و وزارت نفت واگذار شده و این ارگان‌ها باید در این زمینه اقدامات لازم را صورت دهند.

برای تجهیز مراکز تاکنون چه اقداماتی صورت گرفته است؟

ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت اخیرا تصویب کرد که خطوط و تجهیزات را وزارت نفت در اختیار شهرداری‌ها قرار دهد تا تست خودروهای دوگانه‌سوز آغاز شود اما ستاد مرکز معاینه فنی هم‌اکنون اعلام آمادگی می‌کند در صورتی که تجهیزات و فضای مناسب در اختیار این ستاد قرار می‌گیرد، مسوولیت تست و معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز را نیز می‌پذیرد. ستاد تاکنون بارها درخصوص عدم تست خودروهای دوگانه‌سوز اعلام خطر کرده و باز هم می‌گویم در صورتی که تست این خودروها آغاز نشود مشکلات بسیاری به وجود خواهد آورد.

درخصوص زمان تست خودروهای دوگانه‌سوز اختلاف نظر بسیار وجود دارد به نظر شما تست این خودروها باید از چه زمانی آغاز شود؟

نمی‌توان برای کیت و کپسول عمر ثابت در نظر گرفت بلکه زمان آغاز تست خودروها باید در یک فضای علمی، کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد، زیرا باید آلیاژ مصرف شده در کیت و کپسول بررسی شود و بر اساس نوع آلیاژ زمان آغاز تست اعلام شود. اگر مسوولیت تست خودروهای دوگانه‌سوز به ستاد معاینه فنی واگذار شود، پس از دسته‌بندی کیت‌ها و بر اساس گروه سنی معاینه ‌فنی آن‌ها را آغاز خواهیم کرد.