وقتی پای پورشه به ایران‌خودرو باز می‌شود

حمیدرضا بهداد

با دیدن قائم‌مقام ایران‌خودرو در نمایشگاه دستاوردهای وزارت صنایع و معادن، پرسش‌های زیادی در مورد مسائل مختلف این شرکت به ذهن‌مان خطور کرد؛ از مشکلات مالی ایران‌خودرو گرفته تا شایعاتی که بعضا گریبانگیر این خودروساز بزرگ کشور شده است. اما در نهایت ترجیح دادیم حال که طرف گفت‌و‌گوی ما مجید شیخانی، قائم‌مقام محصول ایران‌خودرو است و مدت زمان زیادی نیز تا رونمایی از دومین محصول ملی این شرکت باقی نمانده، موضوع مصاحبه را به X۱۲ اختصاص دهیم این در حالی بود که شیخانی موارد تازه‌ای سوای آنچه را که سایر مسوولان ایران‌خودرو در زمینه دومین محصول ملی خود تاکنون بیان کرده‌اند، به زبان آورد.

X۱۲ در کلاس مشترک C و B

مشتریان ایرانی بیش از آن که به خودروهای کوچک و هاچ‌بک علاقه نشان دهند، طالب محصولات صندوق‌دار و به اصطلاح خانوادگی هستند. این در حالی است که به جز پژو روآ، تقریبا هیچ خودرو خانوادگی دیگری در محدوده قیمتی ۸ تا ۱۳میلیون تومان در بازار داخل وجود نداشته و ظاهرا ایران‌خودرو نیز به همین دلیل اقدام به طراحی X۱۲ کرد تا به واسطه آن بخشی از خلاء بازار را پوشش دهد. قائم‌مقام محصول ایران‌خودرو در این زمینه گفت: برخی معتقدند هدف از طراحی و تولید X۱۲ بازگشت دوباره ایران‌خودرو به بازار محصولات زیر ۱۰میلیون تومان کشور است. در حالی که خانوادگی بودن و در عین حال ارزان بودن (نه صرفا زیر ۱۰میلیون تومان) این خودرو جزو اهداف اصلی ما است. شیخانی با بیان اینکه X۱۲ در کلاس B/C (کلاس مشترک Cو B) طراحی شده، تاکید کرد: ظاهر X۱۲ شباهتی به خودروهای گروه پژو نداشته و چهره آن ایران‌خودرویی است. وی افزود: از لحاظ ابعادی نیز ۱۰ الی ۱۵ سانتی‌متر از پژو ۲۰۶ سدان بزرگ‌تر بوده، ولی شباهتی با این خودرو ندارد. گفته‌های شیخانی در شرایطی است که چند ماه پیش، مدیر شرکت تحقیقات موتور ایران‌خودرو در گفت‌و‌گو با دنیای‌اقتصاد، اظهار داشت که X۱۲ با نام قبلی X۱۱ با کمک چینی‌ها طراحی خواهد شد، بنابراین احتمالا چهره‌ای شرق آسیایی نصیب آن می‌شود. شیخانی در این زمینه تاکید کرد: چینی‌ها نقشی در طراحی X۱۲ نداشته و چهره این محصول نیز چینی نیست اما در عین حال مشتریان این کشور متقاضی سرسخت X۱۲ لقب خواهندگرفت.

پای پورشه در میان است

تا به امروز دو خودرو با نام «محصول ملی» در کشور رونمایی شده و در طراحی هر یک دست مشاوران خارجی در کار بوده است به نحوی که ایران‌خودرو، سمند را با کمک مشاوران اروپایی و سایپا نیز مینیاتور را با کمک طراحان ایتالیایی، آلمانی و کره‌ای طراحی کرد. این در شرایطی است که به گفته شیخانی، شرکت پورشه آلمان از زیرمجموعه‌های فولکس واگن در طراحی بخشی از X۱۲ نقش داشته است.

وی در این زمینه گفت: اکسل X۱۲، ارتقا یافته اکسل سمند به حساب می‌آید و ایران‌خودرو برای تطبیق و نصب آن روی پلت‌فرم از شرکت پورشه کمک گرفت. قائم‌مقام محصول ایران‌خودرو با بیان اینکه برای طراحی X۱۲ از مشاوران و طراحان خارجی کمک گرفته، تاکید کرد: گیربکس X۱۲ در شرکت نیرو محرکه طراحی شده و سیستم تعلیق، اتاق و تزئینات داخلی در مرکز تحقیقات ایران‌خودرو. وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا ایتالیایی‌ها در طراحی بدنه X۱۲ نقش داشته‌اند یا خیر گفت: اگر هم این گونه باشد، اشکالی ندارد.

X۱۲ا، ۲۰۶ نیست

چندی پیش یکی از اعضای هیات‌مدیره ایران‌خودرو خبر از وجود پلت‌فرم پژو ۲۰۶ در X۱۲ داد؛ این در حالی است که شیخانی نیز غیرمستقیم این موضوع را تایید کرد. وی گفت: آغاز مطالعات اولیه طراحی X۱۲ به سال ۸۵ بازمی‌گردد، اما فعالیت‌های عملیاتی این محصول از ۱۲ ماه پیش آغاز شد. قائم‌مقام محصول ایران‌خودرو افزود: ما برای طراحی X۱۲ از تمام دانش فنی و حتی پروژه‌های متوقف مانده خود بهره بردیم اما برخی تست‌های آن را در خارج انجام دادیم به عنوان مثال تست‌های مربوط به اکسل ارتقا یافته X۱۲ در اسپانیا انجام شد.

شیخانی در عین حال که استفاده از پلت فرم ۲۰۶ را در X۱۲ ، نه تایید کرد و نه تکذیب، افزود: به هر حال پلت فرم را نمی‌توان یک‌شبه طراحی کرد و ایران‌خودرو نیز چون می‌خواست در هزینه و وقت صرفه‌جویی کند از تمام داشته‌های خود، برای طراحی X۱۲ استفاده کرد. وی ادامه داد: موتور EF۷ (ملی) که در شرکت تحقیقات موتور ایران‌خودرو، طراحی و تولید شده جزو همین داشته‌ها به حساب می‌آید که قصد داریم آن را با دو حجم ۱۶۰۰ و ۱۷۰۰ سی‌سی به صورت پایه گازسوز و پایه بنزین‌سوز روی X۱۲ نصب کنیم. البته موتور دیزل نیز جزو برنامه‌های ایران‌خودرو برای X۱۲ محسوب می‌شود. شیخانی همچنین X۱۲ را در برخی موارد، بهتر از پژو ۲۰۶ دانست و گفت: X۱۲ برخی تست‌ها را که ۲۰۶ در پاس کردن آن ناتوان است پاس کرده است. اظهارات وی در حالی است که هم‌اکنون موتور EF۷ از لحاظ تیراژ تولید وضعیت چندان امیدوارکننده‌ای نداشته و اگر اوضاع به همین شکل ادامه یابد، بعید به نظر می‌رسد ایران‌خودرو طی سال آینده ۵۰هزار دستگاه موتور EF۷ تولید کند. بنابراین تولید X۱۲ نیز در صورت وابستگی صرف به این موتور، تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت. شیخانی در این زمینه تاکید کرد: اگر تیراژ موتور EF۷ به حد مورد نظر نرسد از سایر موتورهای موجود در ایران‌خودرو برای تولید X۱۲ استفاده خواهیم کرد. وی همچنین در پاسخ به این پرسش که احتمال استفاده از موتورهای گروه پژو در X۱۲ وجود دارد یا خیر، گفت: به هیچ‌و‌جه موتورهای فعلی پژو در ایران‌خودرو را روی X۱۲ نصب نمی‌کنیم چراکه آنها قدیمی به حساب می‌آیند و از آنجا که استاندارد یورو ۴ و ۵ برای این محصول در نظر گرفته شده، نمی‌توان X۱۲ را با این موتورها به تولید رساند.

X۱۲ا، ۱۳ میلیون تومان

یکی از مسائلی که نقش به‌سزایی در میزان فروش خودرو در بازار دارد، بحث قیمت آن است؛ موضوعی که برای ایرانی‌ها بسیار مهم بوده و بنابراین X۱۲ نیز برای به دست آوردن جایگاهی مناسب در بازار داخل باید در این زمینه شرایط مدنظر مشتریان را احراز کند.

این در حالی است که به گفته قائم مقام محصول ایران‌خودرو، قیمت X۱۲ چالشی بسیار بزرگ برای این شرکت به حساب می‌آید. وی در این زمینه گفت: X۱۲ در دو ورژن دستی و اتوماتیک روانه بازار می‌شود که نوع اتومات آن، ۵/۱ تا ۵/۲میلیون تومان گران‌تر از مدل دستی خواهد بود. شیخانی با بیان اینکه هدف ایران‌خودرو عرضه X۱۲ با قیمت پایه ۱۰میلیون تومان است، اظهار داشت: یکی از چالش‌های بسیار بزرگ ما قیمت X۱۲ محسوب می‌شود و برای رفع این چالش در حال مذاکره با سازندگان داخلی هستیم چراکه می‌خواهیم وعده X۱۲ ارزان را محقق کنیم هرچند که رسیدن به این هدف، بسیار سخت و چالش برانگیز است. وی تاکید کرد: هدف ایران‌خودرو از تولید X۱۲ پوشش دادن بخش ۱۰ تا ۱۳میلیون تومان بازار داخل است.

X۱۲ اواخر ۸۸ می‌آید

در حالی که شنیده‌ها از رونمایی X۱۲ طی دهه فجر امسال حکایت دارد، قائم مقام محصول ایران‌خودرو این موضوع را مورد تشکیک قرار داد و گفت: X۱۲ پس از پشت‌سر گذاشتن فعالیت‌های مهندسی و طراحی رونمایی خواهد شد که نمونه‌های اولیه ظرف دو یا سه ماه آینده آماده می‌شود، ولی در کل در این زمینه عجله‌ای نداریم. چراکه همزمان فعالیت صنعتی‌سازی آن در حال انجام است و نمی‌توانیم مشتریان را معطل کنیم، وی افزود: باید بین این دو هماهنگی وجود داشته باشد. تا زمانی که مسائل کیفی، فنی و صنعتی‌سازی مسیر خود را طی نکرده و به انتها نرسد، رونمایی انجام نخواهد شد. شیخانی همچنین در مورد عرضه X۱۲ گفت: تلاش می‌کنیم نمونه‌های اولیه آن امسال به تولید رسیده و اواخر سال آینده صنعتی‌سازی آن را انجام دهیم هر چند که هم‌اکنون خطوط طراحی بدنه آن در دست اجرا و وارد مرحله ساخت شده و تلاش این است اواخر سال بعد این خودرو به مردم عرضه شود. وی با تاکید بر اینکه برای سال اول، ۲۰هزار دستگاه X۱۲ به تولید می‌رسد اظهار داشت: سال دوم ۷۰هزار و تیراژ کلی نیز ۱۵۰هزار دستگاه در نظر گرفته شده است.