قطع وابستگی قطعه‌سازان از خودروسازها

حمیدرضا بهداد

عکس: حمید جانی‌پور

سومین نمایشگاه بین‌المللی قطعات و مجموعه‌های خودرو روز گذشته در حالی آغاز به کار کرد که وزیر صنایع و معادن همچون سال گذشته غائب اصلی، در جمع صنعتگران فعال در بخش خودرو و قطعه‌سازی بود.

در این نمایشگاه که تا بیست و چهارم آبان ماه ادامه خواهد داشت ۳۴۰شرکت داخلی و ۶۰ شرکت خارجی از کشورهایی نظیر ایتالیا، چین، ترکیه و عربستان شرکت کرده تا آخرین دستاوردهای خود را در معرض دید عموم بگذارند. این در شرایطی است که عواملی مانند کمبود نقدینگی، محدودیت‌های سیاسی و تحریم‌ها سبب کاهش شرکت کننده‌های داخلی و خارجی در سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی قطعات و مجموعه‌های خودرو شده است.

باز هم انتقاد از قطعه سازان

سال گذشته در جریان مراسم افتتاحیه دومین دوره نمایشگاه بین‌المللی قطعات خودرو، منوچهر منطقی مدیرعامل ایران‌خودرو در جریان سخنرانی خود سطح کمی و کیفی قطعه‌سازان داخلی را به چالش کشاند و از ناهماهنگی روند رشد و توسعه آنها در مقایسه با خودروسازان کشور انتقاد کرد، این در حالی است که هیچ یک از مسوولان صنعت قطعه‌سازی کشور در جریان آن مراسم نه تنها جوابی برای اظهارات منطقی نداشتند، بلکه حتی گلایه‌های خود از بابت طلب‌های عقب افتاده از ایران‌خودرو را نیز فراموش کردند.

این در شرایطی است که امسال نیز این داستان با عدم حضور منطقی در نمایشگاه مذکور به نوعی دیگر تکرار شد و رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با حضور درجمع قطعه‌سازان به نوعی باب انتقاد را گشود.

احمد قلعه‌بانی که سال گذشته در چنین روزهایی هنوز سکان هدایت سایپا را برعهده داشت خلاف عادت همیشگی که محافظه‌کارانه اظهارنظر می‌کند، این بار مجموعه صنعت خودرو کشور را به باد انتقاد گرفت.

صنعت خودرو چند سال است درجا می‌زند

رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در جریان افتتاحیه سومین نمایشگاه بین‌المللی قطعات و مجموعه‌های خودرو با اشاره به روند فعلی توسعه و پیشرفت این صنعت گفت: واقعیت این است که ما طی این چند سال در صنعت خودرو درجا زده و آن طور که باید و شاید به توسعه و پیشرفت مطلوب نرسیده‌ایم.

قلعه‌بانی افزود: نمی‌توان از قافله دنیا عقب ماند، چرا که تحولات اقتصادی اخیر در دنیا روی تولید‌کننده‌های ما نیز تاثیرگذار بوده است و خیلی نمی‌شود خودمان را گول بزنیم؛ بالاخره این بحران‌ها به ما هم می‌رسد و نمی‌توان تصور کرد در دنیای فعلی درهای کشور را بسته و خود را ایزوله کنیم.

وی با اظهار نگرانی از این بحران‌ها افزود: ممکن است در آینده خودروسازان جهانی برای حفظ بازار، خودروهای تولیدی خود را ارزان‌تر به سایر بازارها بفروشند و به این گونه ضربه دیگری به ما بزنند، به این جهت نباید اجازه بدهیم خودروهای وارداتی زیر قیمت واقعی‌شان در بازار داخل به فروش برسند.

خودرو و طرح تحول اقتصادی

هرچند هنوز طرح تحول اقتصادی اجرایی نشده، اما رییس سازمان گسترش از دست‌اندرکاران صنعت خودرو کشور خواست تا در بحث اجرای آن برنامه‌ریزی کرده و به فکر بازار خودرو باشند. قلعه‌بانی در این زمینه گفت: باید در بحث تحول اقتصادی برنامه‌ریزی کرده و به فکر بازار خودروی کشور باشیم چرا که با توجه به تغییراتی که در یارانه‌ها داده می‌شود، سه سال بعد ممکن است همین جایگاه فعلی را نیز نداشته باشیم. وی به تحولات بازار نفت و کاهش قیمت آن نیز اشاره و تاکید کرد: دو ماه پیش به اعوانی (معاون خود در سازمان ایدرو) گفتم که به تولیدکننده‌‏های خودروهای سنگین بگوید تا با توجه به کاهش قیمت نفت در بازار که منجر به کاهش تقاضا برای خودروهای سنگین خواهد شد، برنامه‌‏ریزی برای جبران کاهش بازار خود کنند تا در آینده از این محل دچار آسیب نشوند.

قلعه‌‏بانی به قطعه‌‏سازان و خودروسازان پیشنهاد کرد تا با تشکیل اتاق فکر به تبادل نظر و گذر از بحران‌‏های جهانی بیاندیشند.

خودروساز تب کرد، قطعه‌ساز غش نکند

رییس سازمان گسترش پس از هشدار به خودروسازان در زمینه تاثیر بحران اقتصادی دنیا در بازار خودرو کشور، به سراغ قطعه‌سازها رفت و میزبانان خود را در مراسم افتتاحیه نمایشگاه سوم نیز از انتقادات بی‌نصیب نگذاشت. قلعه‌بانی به قطعه‌سازها گلایه کرد که چرا همواره به دنبال خودروسازها در حرکتند و بخشی از مسیرشان را جدا نمی‌کنند وی گفت: هم‌اکنون روش کار قطعه‌ساز‌های ما به شکلی است که هر جا خودروساز قدم می‌گذارد آنها نیز پشت سرشان راه افتاده و همان جا فعالیت می‌کنند. در حالی که نباید اوضاع به این شکل باشد. وی ادامه داد: در دورانی که مدیرعامل سایپا بودم خیلی سعی کردم نگرش و مسیر قطعه‌سازان را تغییر داده و به سمت صادرات بچرخانم، اما هر چه سعی کردم، نشد. قلعه‌بانی اظهار داشت: باید برای قطعه‌سازی در بخش صادرات برنامه راهبردی و استراتژیک داشته باشیم تا این گونه نباشد که خودروساز تب کرد، قطعه‌ساز غش کند.

رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع با اشاره به تغییر تعرفه‌ها تاکید کرد: امسال با وجود بحران‌های مالی جهان توانستیم ارقام سال‌های قبل در صادرات را محقق کنیم ولی بحران‌های اقتصادی جهان ممکن است ۵سال دیگر ما را متاثر کند؛ به هر حال شتری است که پشت در خانه ما هم می‌خوابد.

قلعه‌بانی در ادامه با تاکید بر اینکه خودروسازان باید از بخش قطعه‌سازی منفک شوند، اظهار داشت: باید سرمایه خودروسازان از بخش قطعه‌سازی به سمت برنامه‌ریزی کلان و ورود تکنولوژی‌های جدید حرکت کند.

وی ادامه داد: در این رابطه باید کمیته‌ای تشکیل شود تا خودروسازان بزرگ با قطعه‌سازان در این رابطه تعاملات بیشتری داشته باشند. قلعه‌بانی گفت: در سال گذشته ۱۵میلیارد دلار فروش خودرو بوده که از این میزان ۸۰درصد خودروهای فروخته‌شده ساخت داخل و ۲۰درصد وارداتی بوده که از این رقم سهم خودروهای وارداتی ۳میلیارد دلار بوده است.

سرعت ساخت داخل قطعات باید افزایش یابد

قطعه‌سازان روز گذشته چشم به مهمان سرشناس دیگری یعنی مدیرعامل سایپا دوختند تا شاید وی اندکی از مظلومیت قطعه‌سازها و مشکل نقدینگی‌شان بگوید. این در حالی است که مهرداد بذرپاش نیز به نوعی گلایه سال گذشته ایران‌خودرو را تکرار و از قطعه‌سازان خواست تا سرعت خود را با خودروسازان هماهنگ کنند.

وی در این زمینه گفت: از قطعه‌سازان درخواست داریم که تسریع ساخت داخل کردن قطعات را که به عنوان یکی از بندهای تمام قراردادهای داخلی خودروسازان مدنظر قرار می‌گیرد، در دستور کار فعالیت‌های خود قرار دهند.

بذرپاش، با بیان اینکه آشنایی شرکت‌های خارجی با قطعه‌سازان داخلی بسیار حائز اهمیت است، متذکر شد: این امر به توسعه و جذب مشتری به قطعه‌سازان کمک می‌کند.

طلبکاران ساکت!

گویا برای انجمن قطعه‌سازان چندان فرقی نمی‌کند که با مدیرعامل ایران‌خودرو روبه‌رو شوند یا مدیرعامل سایپا، چراکه آنها رودرروی مدیران خودروساز هیچ وقت شکایت نمی‌کنند. اعضای این انجمن تنها غیرمستقیم و از پشت پرده نسبت به نوع حساب و کتاب مالی و طلب‌های خود لب به اعتراض می‌گشایند. این در حالی است که محمدباقر رجال رییس این انجمن نیز در جریان سخنرانی روز گذشته‌اش سیاست انجمن را باز هم حفظ کرد و کلامی از رفتار خودروسازها، و بدهی آنها به قطعه‌سازان سخن نگفت. وی در این مراسم از تدوین استراتژی تولید خبر داد و گفت: صنعتگران در جهت رفع وابستگی و تحقق خوداتکایی و خودکفایی تلاش می‌کنند.

رجال افزود: استراتژی صنعت قطعه‌سازی، برنامه تولید خودروسازان و قطعه‌سازان را هماهنگ‌تر خواهد کرد.

رییس انجمن سازندگان قطعه و مجموعه‌های خودرو کشور اضافه کرد: قطعه‌سازان خودرو با ۲۰کشور قرارداد صادراتی دارند. رجال افزود: تعداد قطعات بی‌کیفیت شرکت‌های ایرانی به ۴۰۰مورد در هر یک میلیون قطعه می‌رسد که در مقایسه با استانداردهای جهانی، اندک است.