سه سال به دنبال پول پیکان
همایش نوآوری در صنعت خودروی کشور سه‌شنبه گذشته در حالی به کار خود پایان داد که بخش اعظمی از آن به مرور حاشیه‌های این صنعت اختصاص یافت.
حمیدرضا بهداد
همایش نوآوری در صنعت خودروی کشور سه‌شنبه گذشته در حالی به کار خود پایان داد که بخش اعظمی از آن به مرور حاشیه‌های این صنعت اختصاص یافت. این همایش دو روزه که رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و مدیرعامل ایران‌خودرو جزو مدعوین خاص آن بودند در پژوهشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت تهران برگزار و شرکت‌کنندگان موضوعات نوآوری، خدمات پس از فروش، قیمت و سایر مباحث مربوط به صنعت خودرو کشور را مورد بررسی قرار دادند.
این در حالی است که در روز پایانی همایش جلسه پرسش و پاسخی نیز با نام نوآوری در صنعت خودرو برگزار شد. هرچند در ابتدا قرار بود مدیرعامل ایران‌خودرو طی این جلسه پاسخگوی پرسش‌های مدعوین باشد اما منوچهر منطقی زودتر از موعد جلسه را ترک کرد و مجتبی شیواپور، مدیرعامل پیشین ساپکو و قائم‌مقام ارشد منطقی این وظیفه را به عهده گرفت و به همراه دبیر انجمن خودروسازان، رییس انجمن مهندسی خودرو و همچنین مدیر مرکز استراتژی سایپا به پرسش‌های حضار پاسخ داد.
ایران‌خودرو، همچنان طلبکار
گویا قرار نیست پیوند ایران‌خودرو و پیکان به این زودی‌ها قطع شود چرا که با وجود سه سال از مرگ این گاو شیرده هنوز هم بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه به نوعی درگیر مسائل حاشیه‌ای پیکان است و هر موقعیتی پیش بیاید مسوولان این شرکت گریزی به آن زده و بخشی از خاطراتش را زنده می‌کنند؛ گاهی از بازگشت گاو شیرده‌شان می‌گویند و گاهی هم از حذفش گله کرده و آن را اقدامی نادرست می‌خوانند.
این در حالی است که جلسه پرسش و پاسخ نوآوری در صنعت خودرو نیز فرصتی شد تا ایران‌خودرو باز هم از پیکان بگوید. البته این بار بحث از تولید دوباره این محصول در میان نبود و ایران‌خودرویی‌ها پول آن را طلب کردند. داستان از آنجا شروع می‌شود که مسوولان وقت وزارت نفت در قبال خروج پیکان از خطوط تولید وعده وامی ۲۲۰میلیون دلاری را به بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه می‌دهند، اما با گذشت حدود سه سال از حذف پیکان ظاهرا هنوز این وام به حساب این شرکت واریز نشده است.
شیواپور در این زمینه گفت: همه می‌گویند دولت از خودروسازها حمایت می‌کند در حالی که ایران‌خودرو سه سال است به دنبال پول پیکان می‌دود و هنوز به جایی نرسیده است. وی افزود: این همه فشار آوردند که پیکان فلان مشکل را دارد و باید از خط تولید خارج شود. اما الان که سه سال از حذفش می‌گذرد هنوز از پولی که قرار بود بابت کنار گذاشتن این گاو شیرده به ما بدهند، خبری نیست. قائم‌مقام ارشد ایران‌خودرو همچنین به داستان قدیمی اختلاف این شرکت با سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز اشاره و تصریح کرد: ما در حال حاضر ۱۰۰میلیارد از سازمان بهینه‌سازی بابت دوگانه‌سوز کردن خودروهایمان طلب داریم که آن را هم نمی‌دهند. اظهارات شیواپور در شرایطی است که مسوولان سازمان بهینه‌سازی بارها موضوع طلب ایران‌خودرو از این سازمان را رد کرده و توپ را به زمین شرکت گاز خودرو از زیرمجموعه‌های نسبتا تازه تاسیس وزارت نفت انداخته‌اند هرچند که این شرکت نیز هنوز زیر بار بدهی ۱۰۰میلیاردی مورد ادعای ایران‌خودرو نرفته است.
از سوی دیگر سازمان بهینه‌سازی در قبال بحث وام ۲۲۰میلیون دلاری برای حذف پیکان نیز عنوان می‌کند که این وام تکلیف وزارت نفت به حساب می‌آید و هر زمان که بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه مدارک لازم را به بانک ارائه دهد، ۲۲۰میلیون دلار را دریافت خواهد کرد. هرچند که مسوولان ایران‌خودرو نیز می‌گویند شرایط اخذ این وام سخت در نظر گرفته شده و وصول آن چندان کار ساده‌ای نیست.
۲۵۰میلیارد پولی نیست!
یکی از استادان حاضر در جلسه پرسش‌و‌پاسخ از قائم مقام ارشد ایران‌خودرو پرسید: اگر ۲۵۰میلیارد تومان به شما بدهند با آن چه خواهید کرد؟ آیا پول قطعه سازها را می‌دهید یا ...؟
شیواپور نیز در پاسخ گفت: این اتفاق هیچ‌گاه نمی‌افتد و کسی ۲۵۰میلیارد تومان به ایران‌خودرو نمی‌دهد و اگر هم بدهد مقداری از آن را صرف تحقیقات R&D کرده و مابقی را نیز به بهره‌وری اختصاص خواهیم داد. وی ادامه داد: ۲۵۰میلیارد برای شرکتی مانند ایران‌خودرو، پولی به حساب نمی‌آید و آنجا مبالغ چند هزار میلیاردی مطرح است.
اظهارات قائم مقام ارشد ایران‌خودرو در حالی است که هم‌اکنون بسیاری از کارشناسان و البته خود مسوولان ایران‌خودرو بر این باورند که این شرکت با مشکل نقدینگی روبه‌رو بوده و به نوعی در حال دست و پنجه نرم کردن با آن به سر می‌برد. این موضوع حتی در تولید ایران‌خودرو طی شش ماه نخست سال‌جاری نیز تاثیر خود را گذاشته و عدم پرداخت طلب قطعهسازها، مشکلاتی را سر راه تامین قطعه این شرکت پدید آورده است. شیواپور همچنین در ادامه اظهاراتش و در پاسخ به این انتقاد که چرا ایران‌خودرو هزینه چشمگیری را صرف R&D نمی‌کند گفت: اگر قرار بر صرف هزینه‌های سنگین در بخش تحقیقات باشد و از سوی دیگر مشکلات نقدینگی ما حل نشود، قطعهسازها به ایران‌خودرو فشار می‌آورند و پولشان را می‌‌‌خواهند که با این وجود نمی‌توانیم مبالغ چشمگیری را به R&D اختصاص دهیم.
با بنزین پانصد تومانی هم بازار خودرو تکان نمی‌خورد
این روزها جهان با بحران مالی شدید و کم‌سابقه‌ای روبه‌رو است و بازارهای مختلف در سراسر دنیا کم‌و‌بیش تحت تاثیر این بحران قرار گرفته است که در این بین بازار‌خودرو بسیار تاثیر‌پذیر از این بحران بوده و خودروسازان بزرگ دنیا به خصوص آمریکایی‌ها شرایط نامناسب و سختی را در فروش محصولات‌شان سپری می‌کنند. همین موضوع سبب شد تا یکی از حضار جلسه مدیر مرکز استراتژی سایپا را خطاب قرار داده و از وی درباره تاثیر بحران مالی دنیا در بازار خودرو ایران بپرسد.
ناظمی در پاسخ به این پرسش گفت: به طور طبیعی گریزی از تاثیرات این بحران نیست، اما به لحاظ آنکه ایران اقتصاد باز ندارد جریانات خارجی به یکباره روی بازار تاثیر‌گذار نخواهد بود. مدیر مرکز استراتژی سایپا تاکید کرد: هر چند خودروسازان بزرگ دنیا این روزها با بحران فروش روبه‌رو هستند، اما بازار ایران چندان دستخوش این بحران نخواهد شد. وی با بیان اینکه طرحی مانند سهمیه‌بندی بنزین هم نتوانست بازار خودروی کشور را با رکود مواجه کند، تصریح کرد: ما به کمک همکارانمان گزارشی را به سازمان گسترش ارائه و طی آن تاکید کردیم حتی اگر بنزین یارانه‌ای به طور کامل قطع شده و بنزین آزاد با لیتری ۵۰۰تومان عرضه شود، باز هم تاثیر چندانی روی بازار خودرو نخواهد گذاشت.
محمد حسن شجاعی فرد، رییس انجمن مهندسی خودرو نیز ضمن تایید گفته‌های ناظمی اظهار داشت: هر سیاستی ممکن است در دنیا به شکل خاصی بروز کرده و تاثیر خود را نشان دهد در حالی که احتمال دارد همان سیاست در ایران به نحو دیگری جواب دهد بنابراین بازار خودرو کشور بعید است با بحران مالی فعلی جهان نیز دچار رکودی اساسی شود.
WTO را حذف می‌کنیم!
همواره طی این سال‌ها بحث ورود ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) مطرح بوده و یکی از دغدغه‌های اصلی آن نیز حول محور تعرفه‌ها چرخیده است. به هر حال پیوستن به WTO، یعنی کاهش شدید تعرفه‌ها؛ کاهش تعرفه نیز در ایران تن هر کس را نلرزاند قطعا تن خودروسازها را خواهد لرزاند؛ چرا که هم اکنون ایران خودرو و سایپا به عنوان دو خودروساز بزرگ کشور به مدد تعرفه ۱۱۰درصدی واردات خودرو، بازار کشور را در انحصار خود دارند.
در حالی که اگر این تعرفه کاهش یابد. مسلما توان رقابت با محصولات باکیفیت خارجی در این دو شرکت وجود نخواهد داشت و این موضوع را حتی خود مدیرعامل ایران خودرو نیز چندی پیش تایید کرد. این در شرایطی است که رییس انجمن مهندسی خودرو در پاسخ به این پرسش که در صورت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، آیا ایران خودرو و سایپا تعطیل خواهد شد، گفت: خیر در آن صورت خود WTO را حذف می‌کنیم! قائم‌مقام ارشد ایران خودرو نیز در زمینه میزان آمادگی این شرکت برای کاهش تعرفه‌ها اظهار داشت: تعرفه ابزاری در دست دولت است که به واسطه بالا و پایین کردن آن از صنعت حمایت می‌کند و ما وظیفه داریم همزمان با تعدیل تعرفه واردات خودرو، محصولاتمان را ارزان‌تر و در عین حال باکیفیت‌تر عرضه کنیم.
شیواپور در ادامه تاکید کرد: اگر با شرایط فعلی، تعرفه به یکباره کاهش یابد، مسلما شرایط سختی گریبان‌گیر خودروسازهای داخلی خواهد شد؛ چرا که محصولات لوکس خارجی جای تولیدات داخل را خواهند گرفت به نحوی که مثلا مشتری ایرانی به جای پژو پارس، تویوتا کرولا را می‌خرد. احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان نیز در این زمینه تاکید کرد: در اوضاع فعلی به صلاح نیست تعرفه ناگهان تعدیل یابد بلکه بهتر است طی برنامه‌ای پنج ساله و به تدریج آن را کاهش داد. وی در عین حال مدعی شد که تعرفه خودرو در مقایسه با تعرفه سایر کالاها مثل کفش و کاشی بالا نیست.
نگران واردات نباشید
نگاهی به آمار خودروهای وارداتی به کشور از رشد چشمگیر آن طی سال جاری و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حکایت می‌کند و بسیاری از کارشناسان این موضوع را زنگ خطری برای خودروسازان داخلی می‌دانند. این در حالی است که دبیر انجمن خودروسازان اعتقاد دارد نباید نگران واردات خودرو به کشور بود.
وی گفت: ما سال گذشته یک میلیون و ۱۵۰هزار دستگاه خودرو در کشور تولید کرده‌ایم که اگر رقم واردات را با آن مقایسه کنیم، بسیار ناچیز است و نباید نگران باشیم، نعمت‌بخش تاکید کرد: خودروسازان داخلی با تولید بیش از یک میلیون خودرو، حدود چهار میلیارد دلار ارزبری داشته‌اند در حالی اگر قرار بود همین تعداد خودرو را وارد کشور کنیم هزینه‌ای حدود ۱۴میلیارد دلار روی دست ما می‌گذاشت. بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت به‌واسطه این میزان تولید به اندازه ۱۰میلیارد دلار کار ایجاد شده است.
پای تندر به همایش نوآوری هم رسید
تندر۹۰ به واقع به موضوعی تکراری و خسته‌کننده تبدیل شده، اما وقتی حاشیه‌های آن تمامی ندارد، کاری جز بازگو کردن آن نمی‌ماند. یکی از بندهای مهمی که معمولا در برگه خرید مشتریان ایرانی لحاظ می‌شود جریمه تاخیر است. به نحوی که برای هر یک ماه تاخیر، خودروساز باید در موعدی معین مبلغی را به عنوان جریمه به مشتری بپردازد.
هرچند که در برگه خرید مشتریان تندر-۹۰ نیز این بند قید شده، اما زمان پرداخت جریمه مشخص نیست. در واقع مشتری تندر-۹۰ هم‌اکنون نمی‌داند که جریمه تاخیر در دریافت خودرو خود را چه زمانی می‌تواند وصول کند. مدیر مرکز استراتژی سایپا در این زمینه گفت: تندر-۹۰ در کل خودرویی خاص در بازار ایران به حساب می‌آید و با سایر خودروها فرق دارد و بنده هم این را تایید می‌کنم که مشتری آن نمی‌داند که چه زمانی باید پول جریمه‌اش را بگیرد. در واقع اصلا مقطع آن در برگه خرید قید نشده است.
ناظمی همچنین درباره تاخیرات به وجود آمده در تحویل تندر-۹۰ اظهار داشت: خودروسازان قصد نداشتند تعداد زیادی تندر-۹۰ را پیش‌فروش کنند، اما سازمان گسترش به ما فشار آورد که چون مشتریان خواهان این خودرو هستند بنابراین با رقم بالایی تندر-۹۰ را پیش‌فروش کنید و ما هم چاره‌ای نداشتیم.
سبد ارزی ایران خودرو کاهش یافت
از آنجا که بسیاری از خودروهای تولیدی در کشور متکی به قطعات وارداتی هستند، همواره موضوع میزان ارزبری آنها مدنظر کارشناسان قرار دارد و در این میان ایران خودرو به لحاظ تنوع محصولش بیش از سایر خودروسازها زیر ذره‌بین قرار دارد. این در شرایطی است که قائم‌مقام ارشد این شرکت در جلسه پرسش و پاسخ سه‌شنبه گذشته از کاهش شدید ارزبری شرکت متبوعش خبر داد. وی گفت: پنج سال پیش میزان ارزی که ایران خودرو برای تولید محصولاتش از کشور خارج می‌کرد، ۲۰هزار یورو بود، در حالی که هم‌اکنون این سبد ارزی به حدود ۴هزار و ۳۰۰یورو رسیده است.
ارسال نظر