حذف و اضافه تولید در ایران خودرو

حمیدرضا بهداد

خودروسازان کشور با تولید ۱۶۳هزار و ۱۰۴دستگاه خودرو سواری طی پنج ماه نخست امسال با کاهش تولیدی شش دهم (۶/۰) درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته مواجه شدند. این کاهش رشد با توجه به آمار رسمی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به دست آمده و تنها میزان تولید سه خودروساز نیمه‌دولتی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در آن لحاظ شده است.

در این بین ایران‌خودرو باز هم مانند ماه‌های گذشته سال جاری و در مقایسه با سال پیش، با کاهش تولید روبه‌رو شد اما سایپا و پارس‌خودرو رشد تولید را تجربه کردند. این در حالی است که مدیرعامل ایران‌خودرو وعده داده که طی دی‌ماه امسال ظرفیت تولید در شرکت متبوعش به یک میلیون دستگاه در سال خواهد رسید. ظاهرا هنوز میزان بدهی این شرکت به قطعه‌سازان، رقم بالایی دارد چراکه این موضوع اجازه روند روبه‌رشد تولید را به ایران‌خودرو نمی‌دهد. وزیر صنایع‌و‌معادن اوایل امسال اظهار داشت که به خاطر عدم‌افزایش بدهی، دستور کاهش تولید این شرکت را صادر کرده است. طبق آمار تولید پنج‌ماهه سازمان گسترش، ایران‌خودرو ۵/۳۰درصد، سایپا ۸/۴۰درصد و پارس‌خودرو ۸/۳۵درصد از برنامه تولید سال جاری خود را تحقق بخشیده‌اند. در این آمار بیشترین رقم تولید مربوط به پراید سایپا و کمترین نیز به سواری مرسدس‌بنز ایران‌خودرو اختصاص دارد. نکته جالب در آمار مذکور اینکه ایران‌خودرو از برنامه تولید سال‌جاری برخی محصولات خود کاسته و به برخی دیگر افزوده است.

افت تولید سمند

ایران‌خودرویی‌ها می‌خواهند زمستان امسال دومین محصول ملی خود را رونمایی کنند، این در حالی است که برند ملی اولشان هنوز جایگاه مناسبی را از جنبه تیراژ تولید ندارد. سمند هنوز هم با کاهش تولید در سال جاری روبه‌رو است. این خودرو طی پنج ماه ابتدایی سال جاری و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت تولیدی ۴/۲۱درصدی را تجربه کرد. ایران‌خودرو قصد دارد بیش از ۱۰۰هزار سمند را طی امسال به تولید برساند.

روآ به حاشیه رفت

اینکه ایران‌خودرو از خیر تولید ۱۱۰هزار دستگاه پژو روآ طی سال جاری گذشته و آن را به حدود ۷۷هزار دستگاه رسانده، اصلا موضوع عجیبی نیست و در واقع قابل پیش‌بینی بود که این شرکت با توجه به بازار سرد روآ، تمایلی به تولید ۱۱۰هزار دستگاه از این محصول بخت‌برگشته نداشته باشد. ایران‌‌خودرو در تولید روآ طی پنج ماه نخست امسال با کاهش تولیدی ۷/۲۵درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو شد. روآ جزو خودروهایی است که به‌رغم پایین‌تر بودن قیمت بازار آن از قیمت کارخانه‌ای، چندان با اقبال خرید مواجه نیست و استقبال سردی از آن می‌شود.

ایران‌خودرویی‌ها قصد دارند در آینده نه چندان دور، مدل جدید این محصول را با نام روآ سال که از موتور پایه گازسوز بهره می‌برد جایگزین روآ فعلی کرده و روانه بازار کنند.

دست به دامان پژو ۴۰۵

هرچند که ایران‌خودرو از برنامه تولید سال‌جاری روآ کاسته اما در عوض برنامه تولید پژو۴۰۵ را برای امسال افزایش داده است.پژو۴۰۵ که باز هم خبرهایی مبنی بر بروز آتش‌سوزی در آن طی یکی دو هفته اخیر به گوش می‌رسد بیشترین میزان تولید را طی پنج ماه ابتدایی امسال در میان محصولات ایران‌خودرو به خود اختصاص داده است.

البته این محصول نیز از ویروس افت تولید در امان نمانده و در این پنج‌ماه و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش ۳/۱۱درصدی را تجربه کرد. قرار است طبق برنامه سال‌جاری ایران‌خودرو، حدود ۱۲۵هزار دستگاه پژو۴۰۵ به تولید برسد که بیشترین برنامه تولید این شرکت به حساب می‌آید.

برنامه‌ریزی برای کاهش تولید ۲۰۶

این یکی واقعا عجیب‌ به نظر می‌رسد. ایران‌خودرو از برنامه تولید سال‌جاری پژو۲۰۶ نیز کاسته است. خودرویی که با مدل‌های مختلف تولید و روانه بازار شده و بازار بسیار گرمی دارد حال چه اتفاقی افتاده که ایران‌خودرو برنامه تولید امسال پژو ۲۰۶ را نیز کاهش داده، پرسشی است که باید پاسخ آن را از مسوولان این شرکت جویا شد. در هر صورت پژو۲۰۶ هم طی پنج ماه نخست امسال و در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته کاهش تولیدی ۷/۱۲درصدی را تجربه کرد. ایران‌خودرو قصد دارد بیش از ۸۸هزار دستگاه از این محصول پرفروش خود را طی سال‌جاری تولید کند.

کمترین افت تولید برای پژوپارس

کاهش برنامه تولید امسال پژو۲۰۶ با افزایش برنامه تولید پژوپارس همزمان شده است. خودرویی که کمترین افت تولید را یعنی ۸/۲درصد طی پنج ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در میان محصولات ایران‌خودرو در اختیار دارد. این شرکت می‌خواهد تا پایان امسال حدود ۸۹هزار دستگاه پژوپارس را از خطوط تولیدش خارج کند. پژوپارس این روزها در بازار کمیاب و قیمت آن به خصوص در مدل ELX رو به افزایش است.

سوزوکی رو به رشد

ایران‌خودرو تا پایان مرداد سال گذشته تنها ۸۴ دستگاه سوزوکی را در سایت خراسان خود مونتاژ کرد. این در حالی است که طی پنج ماه نخست امسال یک‌هزار و ۵۱۴ دستگاه از این محصول شاسی بلند به مونتاژ رسید که از اقبال بلند سوزوکی در بازار کشور حکایت می‌کند. به هر حال این روزها، خودروهای شاسی بلند در بین مشتریان ایرانی محبوبیتی ویژه پیدا کرده.و بازارشان گرم شده است. طبق برنامه سال‌جاری، ایران‌خودرو باید ۶هزار و ۱۱۵ دستگاه سوزوکی مونتاژ کند.

بنز همچنان دنده یک می‌رود

مونتاژ لاک‌پشتی‌سواری مرسدس‌بنز هنوز هم ادامه دارد و ظاهرا ایران‌خودرو یا نمی‌‌خواهد یا نمی‌تواند به مونتاژ این محصول لوکس و گران‌قیمت سرعت بیشتری ببخشد، طی پنج ماه نخست امسال تنها ۶۰ دستگاه مرسدس بنز در این شرکت به مونتاژ رسیده است که نشان از افزایش ۱۷ دستگاهی آن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارد. ایران‌خودرو می‌خواهد تا پایان امسال ۵۵۰ دستگاه مرسدس‌بنز را تولید کند. این خودرو با کیفیت‌ترین محصول تولید داخل به حساب می‌آید.

رشد تولید در زانتیا و ریو

به سراغ محصولات سایپا که برویم رشد ۳/۴۸درصدی تولید زانتیا طی پنج ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته جلب توجه می‌کند. محصولی که بسیار محبوب و پرمشتری است و سایپا قصد دارد تا پایان امسال، ۱۲هزار دستگاه از آن را به تولید برساند. این رشد تولید زانتیا تاثیری بر کاهش قیمت آن نداشته و زانتیا همچنان محصولی در رنج قیمتی ۳۰میلیون تومان محسوب می‌شود. ریو دیگر محصول مونتاژی سایپا نیز مانند زانتیا طی پنج ماه ابتدایی امسال با افزایش تولید مواجه شد و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی ۲۸درصدی را تجربه کرد. ریو در حال حاضر با توجه به قیمت‌اش نقش یک آلترناتیو بسیار جدی را برای پژو۴۰۵ ایران‌خودرو بازی می‌کند و بازار گرمی دارد. سایپا می‌خواهد طبق برنامه سال‌جاری‌اش ۱۶هزار دستگاه ریو را به تولید برساند.

تولید ۴۰۵هزار پراید

شاید تقصیر پراید هم نباشد و توقع مشتریان بالا رفته، اما به هر حال چند وقتی است که حرف و حدیث بسیاری مبنی بر ماندن و نماندن پراید در خطوط تولید سایپا بر سر زبان‌ها است. برخی مسوولان امر، کیفیت و ایمنی پایین این محصول را نشانه رفته و این موضوع را بهانه حذف پراید می‌دانند و از سوی دیگر نیز سایپایی‌ها معتقدند چون از سوگلی‌شان استقبال می‌شود پس باید فعلا به تولید برسد. در‌حال‌حاضر پراید همچنان بیشترین تیراژ تولید خودروهای سواری را در کشور به خود اختصاص داده و آمار تولید پنج ماه نخست امسال آن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از رشد ۲/۲درصدی تولیدش حکایت می‌کند. تا پایان مرداد امسال، سایپا ۱۰۷هزارو ۲۲۲ و پارس‌خودرو نیز ۷۴هزارو ۹۱۰دستگاه پراید را به تولید رسانده‌اند و می‌خواهند تا پایان امسال در مجموع بیش از ۴۰۵هزار از این خودرو را تولید کنند. سایپا و پارس‌خودرو به‌ترتیب طی پنج ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ترتیب با رشدی ۸/۱ و ۸/۲درصدی در تولید پراید روبه‌رو شدند.

رشد ۵/۱۷درصدی تولید ماکسیما

ماکسیما گران قیمت‌ترین محصول مونتاژی پارس‌خودرو روند ماه‌های پیشین خود را حفظ کرد و باز هم با رشد تولید مواجه شد.

این خودرو طی پنج ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به‌رشدی ۵/۱۷درصدی دست یافت. ماکسیما به همراه سوزوکی تنها مونتاژی‌های ژاپنی در کشور به حساب می‌آیند.

پارس‌خودرو قصد دارد تا پایان امسال ۳هزار دستگاه از این محصول لوکس را مونتاژ کند. مشتریان ماکسیما طبق مصوبه جامع دولت باید از اول مهر امسال برای خرید این محصول هزینه خروج یک خودرو فرسوده را (یک‌و‌نیم‌میلیون تومان) بپردازند!

بی‌نشان از تندر

در حالی که هنوز مشخص نیست پارس‌خودرویی‌ها به وعده‌شان مبنی بر اتمام تعهدات تندر -۹۰ خود در شهریور امسال عمل کرده‌اند یا خیر و از سویی دیگر ایران‌خودرو نیز پایان پاییز را برای تحویل تندر -۹۰‌های ثبت نامی‌اش اعلام کرده، آمار پنج‌ماه نخست امسال از تولید ۱۹هزارو ۳۱۷دستگاه از این محصول پرحاشیه حکایت دارد که سهم ایران‌خودرو ۱۰هزارو ۵۸۲دستگاه و ۸هزارو ۷۳۵دستگاه باقیمانده نیز به پارس‌خودرو مربوط می‌شود.طبق برنامه، این دو خودروساز باید تا پایان امسال در مجموع بیش از ۱۲۶هزارو ۷۹۳دستگاه تندر ۹۰ را از خطوط تولیدشان خارج کنند. هرچند که با وضعیت فعلی و نوسانات خاص تولید این محصول، بعید به نظر می‌رسد ایران‌خودرو و پارس‌خودرو به این هدف نائل شوند.

مگان هنوز غریبه است

مونتاژ تنها ۳۴۰دستگاه مگان تا پایان مرداد امسال آن هم در شرایطی که پارس‌خودرو می‌خواهد امسال ۸هزار دستگاه از این خودرو روز اروپا را مونتاژ کند. تحقق هدف این شرکت را در باب مگان مبهم ساخته است. پارس‌خودرو پس از کش‌و‌قوس‌های زیاد، توانست مگان را به خطوط مونتاژش بیاورد اما شرایط فعلی مونتاژ این محصول مناسب به نظر نمی‌رسد. هنوز مگان‌های پارس‌خودرو به بازار عرضه نشده و تقاضای مشتریان داخلی از طریق واردات تامین می‌شود. این محصول کمترین آمار تولید را بین محصولات پارس‌خودرو طی پنج ماه نخست امسال دارد.