اجرای طرح نوسازی کامیون‌های فرسوده، بدون مرکز اسقاط

مژگان میرزایی- ظاهرا انتظار خودروسازان و قطعه‌سازها برای حضور علی اکبر محرابیان وزیر صنایع و معادن در افتتاح خطوط تولید محصولات، پایان ندارد و وی با وجود آنکه به مسوولان شرکت‌های خودروساز و قطعه‌ساز بارها وعده حضور در مراسم را داده ولی به هنگام برگزاری از حضور در برنامه‌های آنها خودداری کرده و آنها را چشم انتظار می‌گذارد.

به طوری که روز گذشته نیز وی در مراسم افتتاح خطوط تولید چهار محصول جدید شرکت سایپا دیزل و صادرات ۷۰ دستگاه کامیون به کشور عراق که با حضور شرکای فرانسوی، چینی و سوئدی این شرکت و همچنین با حضور احمد قلعه‌بانی رییس سازمان گسترش، مهرداد بذرپاش مدیرعامل شرکت سایپا، ملک مدیرعامل سایپا دیزل و برخی مسوولان صنعتی کشور برگزار شد، حضور نیافت.

در مراسم روز گذشته تولید نسل جدید کامیون‌های ولوو FM۹ و رنو میدلام کمپرسی، به همراه دو مینی‌بوس یوتانگ T۱۸ و Y۱۸ با قدرت ۱۳۵اسب بخار آغاز شد.

آغاز تولید کامیون‌های جدید در حالی از ماه پیش در شرکت سایپا دیزل آغاز شد که سال گذشته و پس از بحران‌های ناشی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران دو کشور سوئد و آلمان که تامین‌کننده کامیون در ایران هستند، از واگذاری و تامین کامیون‌های تولیدی و مونتاژی به کشورمان خودداری کردند که این امر منجر به کمبود کامیون در کشور و افزایش قیمت کامیون در بازار به بیش از ۲۰میلیون تومان شد حال با آغاز فعالیت شرکت‌های خودروساز خارجی در کشور این امید وجود دارد که قیمت انواع کامیون در بازار کنترل شود.

هر دو ماه یک محصول جدید

ملک مدیرعامل شرکت سایپا دیزل در این مراسم اظهار داشت: طی سال‌های گذشته هر دو سال یک محصول جدید در شرکت سایپا دیزل تولید و به بازار عرضه می‌شد اما در سال جاری و بر اساس برنامه‌های جدید شرکت سعی بر آن داریم که هر دو ماه یکبار محصول جدید وارد بازار کنیم.

ملک ایجاد تنوع در سبد محصولات را یکی از مهم‌ترین اهداف این شرکت دانست و عنوان کرد: به منظور تحقق این برنامه در سال‌جاری تولید ۱۲ محصول جدید را در برنامه کاری قرار داده‌ایم که به منظور اجرایی کردن این برنامه ماه گذشته تولید سه کامیون جدید FH۴۴۰ ، FH۴۸۰ و میدلام فرانسوی و در این مراسم نیز تولید دو کامیون و دو مینی‌بوس جدید را آغاز کردیم که این نشاندهنده آن است که در مدت زمان یک ماه توانسته‌ایم هفت محصول جدید را به بازار عرضه کنیم.

مرکز اسقاط کامیون در کشور وجود ندارد

وی در ادامه عدم ارائه تسهیلات را یکی از مشکلات مهم برای فروش خودروهای تجاری دانست و افزود: عدم ارائه تسهیلات به خریداران موجب شده که قدرت خرید در میان مردم به میزان قابل توجهی کاهش یابد که این امر کاهش فروش خودروهای تجاری را در پی داشته است.

به گفته ملک در سال‌جاری تنها ۵/۸درصد از فروش خودروهای تجاری در کشور از طریق ارائه تسهیلات بود که این رقم نسبت به حجم فروش خودروهای تجاری بسیار ناچیز است.

در حال حاضر بیش از ۷۰درصد فروش خودروهای تجاری در دنیا از طریق لیزینگ صورت می‌گیرد که این امر موجب می‌شود عمر ناوگان خودروهای تجاری در این کشور به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

اما عدم ارائه تسهیلات در کشور ما باعث شده که سن خودروهای تجاری در کشور ما به بیش از ۴۰ سال افزایش یابد.

ملک در ادامه می‌گوید: ما از وزیر صنایع و معادن می‌خواهیم که اقدامات لازم را برای گسترش خرید خودروهای تجاری به صورت لیزینگ انجام دهند، تا قدرت خرید مردم افزایش یابد.

پایین بودن قدرت خرید مردم، افزایش سن خودروهای تجاری را دربرداشته به طوری که دولت برای کاهش سن خودروهای تجاری اجرای طرح نوسازی کامیون‌های فرسوده را به مرحله اجرا گذاشت اما با توجه به فراهم نبودن زیرساخت‌ها تاکنون این طرح به خوبی اجرا نشده است. به گفته ملک با توجه به تفاهمنامه منعقد شده با سازمان راهداری کشور که در بهمن ماه سال گذشته منعقد شد، شرکت سایپا دیزل متعهد به نوسازی ۵۰۰ دستگاه کامیون فرسوده در کشور شد و تاکنون نیز تنها ۲۵۰ نفر از مالکان برای نوسازی معرفی شده‌اند که خودروهای افراد معرفی شده آماده تحویل است اما به دلیل نبود مراکز اسقاط در کشور امکان اسقاط کامیون‌های فرسوده در کشور وجود ندارد که این امر موجب کندی روند اجرای طرح نوسازی ناوگان فرسوده شده است.

علاوه بر عدم وجود مرکز اسقاط که منجر به بروز مشکل در اجرای طرح نوسازی کامیون‌های فرسوده در کشور شده، ارائه کامیون‌های چینی به عنوان کامیون جایگزین نیز موجب عدم استقبال دارندگان کامیون‌های فرسوده از طرح نوسازی کامیون‌های فرسوده بوده به طوری که مالکان این نوع کامیون‌ها معتقدند که کامیون‌های چینی از لحاظ کیفی در سطح بسیار پایینی قرار دارند و به همین دلیل تمایلی برای جایگزینی کامیون‌های خود ندارند. مهرداد بذرپاش، مدیرعامل شرکت سایپا نیز درخصوص طرح خروج خودروهای فرسوده می‌گوید: در مراسم افتتاح سه محصول جدید سایپا دیزل که ماه گذشته و با حضور سعیدلو،‌ معاون رییس‌جمهوری برگزار شد وی وعده همکاری درخصوص پیشبرد طرح نوسازی کامیون‌های فرسوده را داده بودند که این وعده به دلیل کم‌کاری برخی مسوولان تاکنون اجرایی نشده است.

بذرپاش در ادامه می‌گوید: شرکت سایپا متعهد شده که در یک برنامه ۵ ساله یکصد هزار خودروی تجاری را نوسازی کند که این امر نیاز به آن دارد که دوستان اهمال‌کاری را کنار بگذارند و در این زمینه همکاری لازم را انجام دهند.

به گفته بذرپاش ۳۰ تا ۳۵درصد سوانح جاده‌ای کشور مربوط به کامیون‌های فرسوده بوده و مسوولان کشور باید به این نکته توجه کنند که با اجرای این طرح حجم تصادفات جاده‌ای به‌ میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت که این امر به نفع کشور خواهد بود.

«مهسان» مهر ماه می‌آید

بذرپاش در ادامه با اشاره به تولید دو مینی‌بوس جدید در شرکت سایپا دیزل نیز اظهار داشت: با وجود آنکه تولید مینی‌بوس در ایران جایگاه خیلی خوبی دارد اما طی سال‌های گذشته توجه چندانی برای تولید مینی‌بوس در کشور صورت نگرفته و در این زمینه غفلت شده است.

به گفته بذرپاش، تولید مینی‌بوس‌های مهسان یکی از اولویت‌های مهم شرکت سایپا بوده که تولید این مینی‌بوس‌ها با ۶۰درصد ساخت داخل در سال جاری و ۹۰درصد ساخت داخل در سال آینده به نتیجه رسیده است و در مهر ماه نیز به بازار داخلی عرضه خواهد شد.

وی در خصوص قیمت مینی‌بوس‌های مهسان نیز اظهار داشت: به خاطر حفظ و عدم بر هم خوردگی بازار خودرو قیمت مینی‌بوس‌های مهسان هنگام عرضه به بازار داخلی اعلام خواهد شد.

محصول جدید تولید می‌کنیم

عقد قرارداد شرکت پروتون و سایپا که اواخر تیر ماه میان این دو شرکت برای طراحی و تولید چهار محصول جدید و موتور‌خودرو منعقد شد، در همان ابتدا با واکنش از سوی طرف همکار مالزی در ایران یعنی زاگرس خودرو مواجه شد، به طوری که مسوولان شرکت زاگرس خودرو عقد این قرارداد را به ضرر این شرکت دانسته و معتقد بودند باید قرارداد منعقد شده به صورت سه‌جانبه باشد تا این شرکت در این خصوص با ضرر مواجه نشود که این جانب‌گیری از سوی مسوولان شرکت زاگرس خودرو موجب شده بود که قرارداد منعقده و نوع همکاری میان دو شرکت پروتون و سایپا به یکی از مهم‌ترین حاشیه‌های مراسم روز گذشته تبدیل شود؛ به طوری که بذرپاش بخشی از سخنرانی خود را نیز به این مراسم اختصاص داد و در این خصوص گفت: قرارداد مالزی با شرکت سایپا قراردادی است که در آن طراحی و تولید چندین محصول در نظر گرفته شده و بحث تولید تحت لیسانس مطرح نیست. به گفته بذرپاش، این قرارداد از آن جنبه حائز اهمیت است که همکاری دو شرکت اسلامی در آن در نظر گرفته شده و تولید به صورت تحت لیسانس مطرح نبوده است بلکه یک سرمایه‌گذاری دوطرفه قرار است میان دو شرکت صورت گیرد. همچنین دو شرکت قرار است از بازار صادراتی یکدیگر استفاده کنند که این امر گسترش بازار صادرات هر دو کشور را در پی خواهد داشت.

بذرپاش استفاده از شبکه تامین قطعه دو شرکت را نیز یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در این قرارداد دانست و اظهار داشت: در صورتی که دو شرکت بتوانند از شبکه تامین یکدیگر استفاده کنند قیمت تمام‌شده برای تامین قطعات در دو شرکت به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت که این امر کاهش قیمت تمام‌شده محصولات را در پی خواهد داشت.

وی در ادامه از همکاری دو شرکت برای تولید محصول جدید خبر داد و افزود: دو شرکت سایپا و پروتون قرارداد تولید خودرو مشترک امضا کرده‌اند و با اتمام طراحی و ساخت و پس از تصویب نهایی دو طرف بر روی پلت‌فرم ملی همان شرکت در کشور خودشان تولید خواهد شد.

بذرپاش با تاکید بر اینکه نه ما تحت لیسانس آنها خودرو تولید می‌کنیم و نه آنها تحت لیسانس ما، اظهار داشت: طرح تولید خودرو یک سرمایه‌گذاری مشترک بر روی برند ملی است و نهایتا ظرف ۶ ماه آینده خودروی mpv تکمیل و تولید خواهد شد.

مدیرعامل گروه صنعتی سایپا درباره تولید موتور نیز افزود: در سایپا و پروتون طرح ساخت موتور مشترک نیز در حال پیگیری است که طی دو سال آینده وارد بازار خواهد شد.

بذرپاش درباره تولید خودرو با موتور گازسوز نیز گفت: در اوایل شهریور خودرو با موتور پایه گازسوز تولید و یک ماه بعد بر روی خودروها نصب خواهد شد.

وی ظرفیت تولید این موتور را در سال جاری ۲۵هزار دستگاه خواند و گفت: این میزان در سال ۸۸ بر روی ۶۰درصد خودروها نصب خواهد شد.

بذرپاش از عرضه سه موتور جدید در مجموعه سایپا خبر داد و گفت: موتور انژکتوری ۲گانه‌سوز در هفته آینده آماده راه‌اندازی است و موتور پایه‌گازسوز نیز به زودی در تمام خودروها نصب می‌شود.

به گفته وی، موتور ملی سایپا از شهریور افتتاح و در ۲۲ بهمن بر روی خودروی S۸۱ نصب خواهد شد.

قراردادها شفاف نیست

احمد قلعه‌بانی رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران نیز در این مراسم اظهار داشت: خودروسازی یکی از صنایعی است که موجب رشد و توسعه اقتصادی کشور می‌شود و این صنعت در تمامی استان‌ها به طریقی فعالیت دارد.

به گفته قلعه‌بانی با توجه به آنکه رشد و توسعه اقتصادی در این صنعت بسیار است، مسوولان از هم‌اکنون باید تعرفه واردات خودرو را تعیین کرده و به خودروسازان ابلاغ کنند تا به این طریق شرکت‌های خودروساز بتوانند برای خود برنامه‌ریزی کنند.

وی عدم شفاف بودن قرارداد میان متقاضیان و خودروسازان را یکی از مشکلات مهم برای متقاضیان دانست و اظهار داشت: شفاف نبودن قراردادها میان خودروسازان و متقاضیان موجب نارضایتی خریداران شده و باید در این خصوص انجمن خودروسازان پیگیری‌های لازم را صورت داده و قراردادها را اصلاح کند.

وی در خصوص قرارداد منعقد شده میان پروتون و سایپا نیز افزود: این قرارداد موجب اتصال خودروسازان به بازار جهانی خواهد شد که این امر شرایط ایجاد طراحی و رشد صنعت خودرو را در پی خواهد داشت.

زاگرس‌خودرو حذف نشده است

گروه خودرو- این روزها بیش از هر موضوع دیگری در صنعت خودرو کشور، قرارداد همکاری مشترک سایپا و پروتون مالزی در رسانه‌ها منعکس می‌شود.

وزیر صنایع و معادن و مدیرعامل سایپا درحال طی یکی دو هفته اخیر عکس یادگاری با مسوولان پروتون گرفتند، که خودروساز خصوصی زاگرس خودرو یار دیرین پروتون در ایران مدعی است، هرگونه قراردادی باید سه‌جانبه باشد و اگر قرار است محصولی مشترک میان سایپا و پروتون به طراحی و تولید برسد، این خودروساز خصوصی نیز در آن باید شرکت کند. خبرنگار ما در حاشیه مراسم رونمایی از محصولات جدید سایپا دیزل گفت‌و‌گویی کوتاه با یکی از مدیران ارشد سایپا که نخواست نامش فاش شود در رابطه با قرارداد این شرکت با پروتون انجام داده است که در ذیل می‌خوانید:

مسوولان زاگرس خودرو معتقدند با عقد قرارداد همکاری مشترک میان سایپا و پروتون، آنها دور خورده و ممکن است از چرخه همکاری با پروتون حذف شوند! نظر شما چیست؟

زاگرس خودرو حکم توزیع کننده محصولات پروتون را دارد و به صورت CKD این محصولات را مونتاژ می‌کند درحالی که قرارداد ما، موضوعی فراتر از مونتاژکاری بوده و به منزله حذف زاگرس خودرو از چرخه همکاری با پروتون نیست. آنها می‌توانند طبق روال چند سال اخیر محصولات پروتون را تحت لیسانس این شرکت تولید کرده و همچنان نماینده فروش آنها در ایران باشند. از طرفی زاگرس‌خودرو مانند گذشته می‌تواند خودروهای این شرکت مالزیایی را به صورت CBU وارد کند و خدمات پس از فروش ارائه دهد. گذشته از اینها خود مدیرعامل زاگرس‌خودرو هم طی مراسم امضای تفاهم‌نامه در ایران، به بی‌ربط بودن نوع همکاری ما و آنها با پروتون اذعان کرد.

یعنی قرارداد مذکور، مونتاژ کاری به حساب نمی‌آید؟!

خیر! ما کاری درازمدت را با پروتون آغاز کرده‌ایم که طی آن یک خانواده موتور و چند محصول مشترک را به طراحی و تولید خواهیم رساند. در واقع فضای کار ما با زاگرس‌خودرو کاملا متفاوت بوده و تعریف دیگری دارد.

فکر نمی‌کنید جزئیات این قرارداد کمی مبهم است؟

ابهامی وجود ندارد و جزئیات آن نیز شفاف است.

ما می‌خواهیم از دستاوردها و دانش فنی یکدیگر در راستای توسعه بازار داخل و خارج استفاده کرده و برندهایی مشترک را طراحی و تولید کنیم. به هر حال هم سایپا بازار صادراتی دارد و هم پروتون، که این مزیتی برای هر دو طرف به شمار می‌رود. از طرفی به واسطه این همکاری دوجانبه می‌توانیم از منابع بانکی هم بهره ببریم.

آیا اظهارات آقای بروجردی رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس را درباره قرارداد اخیرتان شنیده‌اید؟

بله.

نظری ندارید؟

به اعتقاد بنده موضع ایشان موضعی ملی به حساب نیامده و بیشتر منطقه‌ای است.

یعنی چه؟

ببینید سایپا از لحاظ قانونی، شرکتی خصوصی به حساب می‌آید و قراردادی هم که ما با پروتون بسته‌ایم یکی از تصمیمات راهبردی بسیار خوب، طی چند سال اخیر در صنعت خودرو کشور است.

ولی بسیاری از کارشناسان با شما در این زمینه هم‌عقیده نیستند!

ما طی سالیان گذشته هر موقع با خودروسازان خارجی کار کرده‌ایم موضع‌مان از پایین به بالا بود یعنی آنها از بالا به ما می‌نگریستند؛ ولی در قرارداد اخیر سایپا این وجود ندارد و هر دو شرکت با توجه به آنکه در قلب کشورهای اسلامی قرار دارند، در شرایطی برابر با هم کار می‌کنند!

ظاهرا قرار است محصول ارزانی نیز با همکاری پروتون تولید کنید، آیا این محصول همان خودرو «ساوی» است؟

خیر. این محصول ربطی به ساوی ندارد و با سرمایه‌‌گذاری مشترکی که انجام می‌دهیم هر کدام با برند خودمان آن را پس از طراحی و تولید به بازار عرضه خواهیم کرد.