مشکلی در خودروسازی نداریم

گروه خودرو - حواشی و حاشیه‌های انتشار آمار تولید خودرو در فروردین ماه هنوز ادامه دارد، این در حالی است که سکوت خودروسازان در شرایط موجود، منجر به آن شده که روایت‌های متفاوتی از وضعیت خطوط تولیدی کارخانه‌ها به گوش برسد. آماری که چندی پیش وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت منتشر کرد، گویای آن بود که تولید خودرو از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و افت ۳۰ درصدی فروردین ماه طی دو دهه اخیر بی‌سابقه بوده است. در این شرایط هر چند برخی کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی را در رکود بی‌سابقه تولید خودرو در کشور دخیل می‌دانند، اما مجموعه وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت که خود منتشرکننده آمار تولید خودرو در کشور است، بروز هر گونه مشکل که منجر به ایجاد وضعیت کنونی شده را تایید نمی‌کند. مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت قبل از انتشار آمار فروردین ماه، خبر افت تولید را تکذیب کرد اما پس از رسانه ای شدن این آمار که نشان ‌دهنده نزول تولیدات صنعت یاد شده بود، بر برنامه ریزی خودروسازان مبنی بر ارتقای کیفیت و کمیت تاکید کرد.وی هر چند بر این نکته تاکید کرد که خودروسازان خود راه مقابله با تحریم‌های بین‌المللی را می‌دانند و تحریم‌ها تاثیری بر عملکرد آنها نداشته است، اما در نهایت دلیل اصلی کاهش تولید را به موجودی انبارها ومشکلات داخلی خودروسازان ربط داد.

آنچه پس از سکوت خودروسازان و مواضع رسمی وزارت خانه صنعت، معدن و تجارت می‌توان استنباط کرد این است که خودروسازان در شرایط مناسبی به سر می‌برند و هم اکنون در حال برنامه‌ریزی برای توسعه محصولات خود هستند.

اینکه شرکت‌های مذکور در کنار چالش‌ها و موانع تولید، نیم نگاهی نیز به توسعه محصولات خود دارند، هر چند امیدوار کننده است، اما وضعیت روشنی از حال و روز خودروسازان نمی‌دهد.

حال با توجه به شرایطی که برای خودروسازان ترسیم می‌شود، باید روی دیگر این سکه را نیز دید. به گفته دست‌اندرکاران خودرو کشور، خودروسازان داخلی در شرایطی سال ۹۱ را آغاز کردند که سال ۹۰ را با بحران‌ها و چالش‌های داخلی و خارجی پشت سر گذاشتند. به اعتقاد آنها طوفان ارزی، تشدید محدودیت‌های بین‌المللی، و اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها از جمله مهم‌ترین چالش‌های پیش روی خودروسازان در سال گذشته بود که مجموع آنها در نهایت منجر به افزایش هزینه‌های تولید و بروز مشکلاتی در تامین قطعات و کاهش توان تولید خودروسازان در سال جاری شد. همین کارشناسان و دست اندرکاران صنعت خودرو، از سال گذشته نیز پیش‌بینی می‌کردند که اگر فکری به حال مشکلات موجود نشود، صنعت خودرو با افت تولید مواجه خواهد شد. به اعتقاد آنها شاید هیچ موضوعی به اندازه محدودیت‌های بین‌المللی و نوسان افزایشی نرخ ارز نفس خودروسازان را نگرفت، چرا که این دو اتفاق نه تنها هزینه‌های تولید را افزایش داد بلکه آنها در تامین قطعات هم به مشکل برخوردند که نتیجه آن در آمار فروردین ماه به وضوح نمودار شد.

برگزاری یک همایش با تاکید بر مشکلات

گذشته از موانع داخلی و خارجی خودروسازان چه مورد تایید مسوولان باشد و چه نباشد، روز گذشته همایشی با عنوان همایش ملی بهره‌وری و تولید ملی با حضور مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد.

در این همایش غضنفری نشان داد که از درد و دل صنعتگران به خوبی آگاه است و مشکلات تولید را هم به خوبی می‌شناسد. او جدا از موانع خارجی که سد راه تولید گران قرار دارد، انتقاداتی نیز به مشکلات داخلی که از تحریم‌های خارجی نیز ناگوار تر است، کرد. او با اشاره به اینکه کسی نمی‌تواند با سود بانکی ۲۵ درصدی تولید را اداره کند، و یا اینکه بزرگ‌ترین دغدغه وزارتخانه صنعت و معدن و تجارت تولید است، بر این مطلب تاکید کرد که باید نقش مشوق‌های پولی و مالی را در تولید به صراحت مشخص کرد.

گفته‌های وزیر در حالی است که به گفته برخی منابع آگاه هم اکنون به دلیل سیاست‌های پولی و بانکی، زنجیره خودروسازی با کمبود نقدینگی مواجه شده است. بر همین اساس با توجه به انباشتگی بدهی خودروسازان به بانک‌ها از سال‌های گذشته و همچنین به دلیل محدودیت در اعطای تسهیلات و وجود سقف اعتباری از سوی سیستم بانکی هم اکنون امکان استقراض بیشتر از بانک ها توسط خودروسازان از بین رفته است، این در حالی است که در خصوص گشایش LCهای داخلی نیز به دلیل مسکوت گذاشته شدن این ابزارازسوی بانک مرکزی فشارمضاعفی برشبکه تامین داخلی وارد آمده است. همچنین اخیرا نیزبانک مرکزی با ابلاغ آیین نامه جدیدی اعطای هرگونه تسهیلات ویا گشایش اعتبارات اسنادی جدید توسط واحدهای تولیدی را مشروط به تسویه کامل بدهی‌های معوقه آنها آمده است. بر همین اساس صنعت خودرو نیز همچون صنایع تولیدی دیگر با مشکلات و موانعی دست و پنجه نرم می‌کند که مسوولان خود به آن واقف هستند. اما گذشته از مسائل و مشکلات پیش رو، در این همایش مهدی غضنفری بر بهره‌وری واحدهای صنعتی نیز تاکید فراوان کرده است. مقوله‌ای که از سوی خودروسازان مغقول مانده است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اگر چه صنعت خودروسازی در امر اشتغال، تولید و سرمایه‌گذاری نقش پررنگی دارد اما این صنعت از کارآیی مناسبی برخوردار نیست و بهره‌وری در آن به شدت پایین است. کاهش بهره‌وری در صنعت خودروسازی نه ربطی به هدفمندی یارانه‌ها دارد؛ و نه کاهش نرخ ارز و یا شدت محدودیت‌های بین‌المللی بلکه موضوعی است که به مدیریت و برنامه‌ریزی خودروسازان ما برمی‌گردد.

مشکلی در کار نیست...

هر چند خودروسازان با توجه به مشکلاتی که در حاشیه‌های این صنعت بازگو می‌شود، همچنان سکوت پیشه کرده‌اند و مهدی غضنفری نیز شرایط فعلی را مناسب ارزیابی می‌کند اما، همانطور که گفته شد انتشار برخی آمارها در این زمینه، تناقص‌هایی را در گفتار و عملکرد وضعیت خودروسازی به وجود می‌آورد.

در همین زمینه روز گذشته در حاشیه همایش بهره‌وری وزیر صنعت،معدن وتجارت در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره علت کاهش تولید خودرو پاسخ داده است که با توجه به اینکه خودروسازان برنامه فصلی تولید دارند، از آنها انتظار می‌رود در ایام پرمصرف خودرو همچون اسفند ماه و یا مواقعی از سال که مردم مسافرت بیشتری دارند، تعداد خودرو بیشتری را در بازار عرضه کنند.

غضنفری با بیان اینکه وی هنوز گزارشی مبنی بر بروز مشکل در حوزه خودرو و خودرو سازی دریافت نکرده، گفت: برنامه‌های تولید را مدیران خودروساز تنظیم می‌کنند و آنها باید نسبت به آن پاسخگو باشند. وی تاکید کرد: تا زمان حاضر شواهد و علایمی مبنی براینکه مشکلی از خارج بنگاه بر خودروساز تحمیل شده، اعلام نشده است. غضنفری در ادامه در باره تاثیر کاهش احتمالی خودرو بر اشتغال گفت: این موضوع اثری بر روی اشتغال نخواهد داشت، تولید خود را با شرایط بازار هماهنگ می‌کند و اگر شاخص‌های تولید کاهشی یا افزایشی باشد، شاخص اشتغال متاثر نمی‌شود.