خودروسازان در فاصله اجرای دو فاز هدفمندی یارانه‌ها چه کردند؟
این تاخیر را می‌توان به نوعی ثبات نرخ بنزین و دیگر حامل‌های انرژی تا اجرایی شدن فاز دوم تعبیر کرد.
گروه خودرو - امروز اول خردادماه است. طبق گفته مسوولان دولتی بنا بوده از امروز فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها اجرایی شود،این در شرایطی است که با ابلاغ سهمیه بنزین خرداد ماه همچون نرخ پیشین، پیش بینی می‌شود که فاز دوم با تاخیر اجرا شود.
این تاخیر را می‌توان به نوعی ثبات نرخ بنزین و دیگر حامل‌های انرژی تا اجرایی شدن فاز دوم تعبیر کرد. در هر حال آنچه در فاز دوم قانون هدفمندی بسیار چشمگیر خواهد بود، افزایش قیمت حامل‌های انرژی همچون بنزین، گاز و گازوئیل است.
حال این سوال مطرح است که با اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی و به دنبال آن افزایش نرخ حامل‌های انرژی، صنعت خودرو کشورمان و به دنبال آن بازار خودرو چه واکنشی از خود نشان خواهد داد؟ این سوال در شرایطی مطرح می‌شود که تجربه اجرایی شدن فاز اول هدفمندی و به دنبال آن سهمیه بندی بنزین، نشان داد که گرایش مردم به خودروهای کم‌مصرف یا استفاده از وسایل حملونقل عمومی یا به طور کلی صرفه‌جویی در مصرف بنزین تا حدودی مقطعی بود و مشتریان و مالکان خودرو در دو سه ماهه اول از اجرای قانون هدفمندی گرایش به تغییر در عادات روزانه خود را پیدا کرده بودند.
در این مورد یکی از کارشناسان صنعت خودرو عنوان می‌کند که بعد از اجرای فاز اول هدفمندی و به دنبال آن افزایش قیمت بنزین این طور تصور می‌شد که الگوی مصرف مردم از خودروهای شخصی به سمت استفاده بیشتر از وسایل حملونقل عمومی تغییر پیدا کند. وی ادامه می‌دهد که البته این اتفاق برای مدت کوتاهی رخ داد و میزان مصرف بنزین در پی گرانی آن کاهش یافت. اما این تغییر که بسیار خوب هم به نظر می‌رسید و مسوولان آن را با رضایت اعلام می‌کردند کاملا مقطعی بود، زیرا قبل از اجرای سهمیه‌بندی بنزین زیرساخت‌هایی که پاسخگوی نیاز مردم باشند ایجاد نشده بود. زیرساخت‌هایی از قبیل وسایل حملونقل عمومی گسترده در شهر‌ها یاحداقل در کلانشهرها، تسهیل استفاده از سی.ان.جی برای جمعیتی که با سهمیه‌بندی بنزین به سمت خودروهای دوگانه سوز رفتند یا تولید موتورهای کم مصرف.
اما گذشته از تغییر الگوی مصرف‌کنندگان، باید دید که از اجرایی شدن فاز اول تا فاز دوم که در آینده نزدیک اجرا می‌شود چه تغییراتی در حوزه صنعت خودروسازی ما همگام با اجرای این قانون به وقوع پیوسته؟ بر همین اساس خودروسازان چه تغییراتی را در محصولاتشان در راستای کاهش مصرف بنزین ایجاد کرده‌اند؟ و بازار خودرو به چه سمتی حرکت خواهد کرد؟ فاز اول نشان داد که گستردگی وسایل حملونقل عمومی بعد از فاز اول چندان راهگشای مردم نبوده و به چه عقیده یکی از کارشناسان، بارها مردم را سردرگم در خیابان‌های شهر رها کرده، گاز هم با اختلاف قیمت کمی که با بنزین پیدا کرد و مشکلات فنی و سوخت گیری‌اش با عقب‌نشینی مردم مواجه شد.
اما راه حل چیست و چه راهکاری برای کاهش مصرف سوخت خودروها در شرایطی که قیمت بنزین هرروز در حال نزدیک شدن به قیمت واقعی خود است وجود دارد؟
دوگانه سوزها راه حل اصلی؟
به عقیده کارشناسان افزایش قیمت بنزین در نوع الگوی مصرف تاثیرگذار است و تاثیر جدی در میزان تقاضای خودرو ایجاد نمی کند. بنابراین با گران شدن سوخت، مردم به سمت استفاده بیشتراز وسایل نقلیه عمومی، خودروهای کم مصرف و دوگانه‌سوزها می‌روند.
اما آیا با افزایش تقاضای دوگانه‌سوزها بازار قادر به تامین درخواست متقاضیان خواهد بود؟ به عقیده کارشناسان اقتصادی تا زمانی که اختلاف قیمت گاز و بنزین برای مصرف‌کننده به صرفه نباشد خودروهای دوگانه سوز هم خیلی با افزایش تقاضا مواجه نخواهند بود. تجربه‌ای هم که قبل از اجرای سهمیه بندی بنزین وجود دارد نشان‌دهنده این است که قبل از افزایش قیمت گاز، با وجود تمام سختی‌هایی که استفاده از گاز داشت، مردم از دوگانه‌سوزها استقبال کردند. اما بعد از گران شدن گاز و اختلاف قیمت کمی که با بنزین پیدا کرد مردم گران بودن بنزین را به سختی‌های گاز ترجیح دادند و باز به سراغ بنزین سوزها رفتند.
از طرفی به گفته یکی از فعالان حوزه خودرو بعد از اینکه شرکت نفت به خودروسازان اعلام کرد قادر به تامین بیشتر از ۱۵ درصد گاز مصرفی خودروها نیست، تولید دوگانه‌سوزها هم کاهش پیدا کرد. به گفته این فعال حوزه خودرو تولید موتورهای پایه گازسوز هم در ایران به دلیل وجود مشکلاتی از قبیل کمبود جایگاه‌های عرضه سی.ان.جی و علاقه مردم به ماشین‌های بنزین سوز، مانع از انجام این کار به صورت گسترده شد. در صورتی که خودروهای پایه گازسوز مشکلات دوگانه‌سوزها مثل کاهش توان موتور یا ایجاد مشکلات فنی دیگر را ندارند.
برخی از کارشناسان هم معتقدند با توجه به اینکه تولید گاز در کشور راحت‌تر از بنزین است بهتر است مردم به استفاده از دوگانه‌سوزها تشویق شوند. البته دولت قبلا تولید خودروها به صورت کاملا گازسوز را پیشنهاد داده بود که محقق نشد. با این تفاسیر به نظر می‌رسد بعد از افزایش قیمت دوباره بنزین دوگانه‌سوزها در بازار همچون قبل کمیاب یا گران نشوند. در رابطه با توانایی تامین بازار دوگانه‌سوزها توسط خودروسازها هم دبیر انجمن خودروسازان به خبرنگار ما گفت که خودروسازان مشکلی در تامین دوگانه سوزها حتی در صورت افزایش تقاضا، نخواهند داشت.
دستاورد خودروسازان در تولید کم‌مصرف‌ها
حال باید پرسید که خودروسازان ما در فاصله بین اجرایی شدن دو فاز هدفمندی چه عملکردی در راستای صرفه جویی مشتریان در استفاده از بنزین داشته‌اند.
یکی از مسوولان شرکت‌های خودروساز در رابطه با تولید موتورهای کم‌مصرف طی چند سالی که مدنظر ما است می‌گوید: طراحی و تولید موتورهای کم‌مصرف پروسه‌ای زمان بر است که حداقل ۳ سال زمان برای تولید انبوه آن باید صرف شود. علاوه بر زمان بر بودن تولید ما باید مشتری‌ها را هم قانع کنیم که موتورهای تولیدی جدید را بخرند زیرا این موتورها با افزایش قیمت همراه هستند و مشتری می‌خواهد بداند در مقابل این افزایش قیمت چه چیزی را به دست خواهد آورد.
این فعال حوزه خودرو با اشاره به اینکه تا زمانی که انرژی گران نشود نمی‌توانیم مصرف بیش از اندازه آن را کنترل کنیم گفت : «خودروسازان از یکی دو سال قبل پروژه‌هایی را در راستای طراحی و تولید موتورهای کم‌مصرف آغاز کرده‌اند که تا چند سال آینده نتیجه آن را خواهیم دید.»
وی ادامه می‌دهد: البته با توجه به شرایط سخت اقتصادی خصوصا در بخش صنعت از قبیل حذف یارانه‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی این روند کمی کندتر پیش می‌رود زیرا ما برای رسیدن به تولید موتورهای کم مصرف که هم اکنون در تمام دنیا در حال تولید و مصرف است به ارتباط و تبادل اطلاعات با دنیا احتیاج داریم.
به گفته این فعال بخش خودروسازی فرهنگ‌سازی استفاده از کم مصرف‌ها در میان مردم هم بسیار مهم است.
وی در این رابطه ادامه می‌دهد: زمانی که موتورهای انژکتوری وارد بازار شدند مردم کمی با تردید آنها را قبول کردند. زیرا این تصور وجود داشت که تعمیر این ماشین‌ها سخت است یا قدرت کمتری نسبت به خودروهای نسل قبل خود دارند. البته هنوز هم در کل کشور شاهد استفاده سراسری مردم از این موتورها نیستیم.
این کارشناس ادامه می‌دهد: «هنوز هم نگرانی از خدمات پس از فروش وجود دارد و قیمت سوخت خیلی مردم را نگران نکرده است. از طرفی مردم ما هنوز به موتورهای با حجم بالا علاقه‌مند هستند و این در مورد خودروهای وارداتی کاملا قابل لمس است. زیرا بیشتر خودروهای وارداتی موتورهایی با حجم بالا دارند و این در حالی است که در قوانین کشور ما حرکت خودرو با سرعت بیشتر از ۱۲۰ کیلومتر ممنوع است.
خودروهای دیزلی؛ مصرف کمتر، هوایی پاک‌تر
از دیگر راهکارهایی که می‌توان به وسیله آن به مصرف کمتر سوخت کمک کرد استفاده از خودروهای دیزلی است. احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان در این رابطه گفت: «خودروهای دیزلی در مقایسه با خودروهای بنزین سوز با موتور مشابه ۴۰ درصد کمتر می‌سوزانند که این امر هم به کاهش مصرف سوخت و هم به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند. اما تا زمانی که گازوئیل استاندارد در کشور توزیع نشود خودروسازان نیز نمی‌توانند این نوع موتوررا که در تمام دنیا امتحان خود را به خوبی پس داده است تولید کنند.»
وی تاکید کرد: بنابراین زیر ساخت‌های لازم برای توسعه استفاده از موتورهای دیزلی هم هنوز فراهم نشده است.
ارسال نظر