کارشناسان عوامل تاثیرگذار بر اجرایی شدن استاندارد یورو۴ را بررسی می‌کنند
معادله چند مجهولی در عرضه سوخت و خودرو یورو۴
مسوولان سازمان حفاظت از محیط زیست، تاریخ مدنظر خود را برای ورود سوخت یورو ۴ به جایگاه‌های کشور عنوان می‌کنند و از طرفی دیگر مدیران نفتی تاریخ دیگری را برای عرضه سوخت مذکور یادآور می‌شوند. اینها در حالی است که خودروسازها نیز به ظاهر در انتظار ورود سوخت یورو ۴ هستند تا از محصولات یورو ۴ خود رونمایی کنند.
گروه خودرو - تنها کافی است اخبار مربوط به زمان عرضه خودرو و سوخت یورو ۴ طی دوسال گذشته را مرور کنید، به طور حتم به این نکته پی خواهید برد که هر مسوول و دست‌اندرکاری تاریخی متفاوت در عرضه این دو محصول ارائه کرده است.
مسوولان سازمان حفاظت از محیط زیست، تاریخ مدنظر خود را برای ورود سوخت یورو ۴ به جایگاه‌های کشور عنوان می‌کنند و از طرفی دیگر مدیران نفتی تاریخ دیگری را برای عرضه سوخت مذکور یادآور می‌شوند. اینها در حالی است که خودروسازها نیز به ظاهر در انتظار ورود سوخت یورو ۴ هستند تا از محصولات یورو ۴ خود رونمایی کنند. حال در چنین شرایطی هستند کارشناسانی که هنوز در مورد ضرورت اجرایی شدن این استاندارد آلایندگی در خودرو و سوخت مصرفی بحث و گفت‌وگو می‌کنند.
بر همین اساس سوالاتی که این روزها بسیاری از اذهان را به خود مشغول کرده این است که آیا استاندارد یورو۴ به‌موقع و طبق برنامه‌های تعیین شده در کشور اجرا خواهد شد؟ اجرای این استاندارد در چه صورت تاثیرگذار خواهد بود؟ و کاستی‌های عملیاتی شدن این استاندارد چیست؟
یکی از فعالان حوزه خودرو در حال حاضر اجرایی کردن استانداردهای یورو ۴ در کشور را بدون حاصل و انجام این کار را هدر دادن سرمایه ملی می‌داند.
سرمایه‌ای که می‌توان آن را برای از رده خارج کردن هرچه سریع‌تر خودروهای فرسوده که به تعداد زیادی در شهرهای کشور در حال تردد هستند اختصاص داد. به گفته کارشناسان مسیری را که دیگر کشورها برای ارتقای استاندارد آلایندگی خودروهای تولیدی خود طی کرده‌اند، مسیری است منطقی که الگو برداری از آن می‌تواند، راه رسیدن به استاندارد مذکور را آسان تر کند.
به اعتقاد این کارشناسان، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و بسیار آلاینده، ایجاد امکانات معاینه فنی جهت حفظ استانداردهای محصولات تولیدی و همچنین ارتقای استاندارد خودروهای تولیدی جدید، مسیری است که دیگر کشورها در این زمینه طی کردند، اما در کشور ما علاوه بر انجام ۲ مرحله نخست تامین سوخت استاندارد هم ضروری است.
سوختی که استاندارد آن با خودروی تولیدی در یک سطح باشد. اما کارشناسان حوزه خودرو یکی از دلایل عقب ماندن خودروسازان از برنامه تعیین شده برای رساندن سطح استاندارد محصولات تولیدی به یورو۴ را عدم توزیع سوخت مناسب در سطح وسیع می دانند. زیرا چنانچه سوختی پایین‌تر از یورو۴ وارد خودرویی با استاندارد مربوطه شود علاوه بر ایجاد اشکالاتی در موتور به کمتر شدن آلودگی هوا، که از اصلی‌ترین اهداف استاندارد آلایندگی است نیز هیچ کمکی نمی‌کند.
این نکته نیز ناگفته نماند که ۲۸ دی ماه سال گذشته، به مناسبت روز هوای پاک به صورت نمادین در برخی جایگاه‌ها، آن هم فقط در تهران سوخت یورو۴ توزیع شد. این در حالی است که به گفته معاونت وزیر نفت در امور پالایش و پخش، قرار است از خرداد ماه سال جاری بنزین و گازوئیل با استاندارد یورو ۴ و ۵ به میزان ۳۰ درصد ظرفیت موجود کشور عرضه شود
حال سوالی که برخی کارشناسان آگاه به مسائل نفتی مطرح می‌کنند این است که آیا کیفیت این سوخت واقعا در سطح یورو۴ است؟ با توجه به حجم وسیع این کار نیز گویا مسوولان در نظر داشته‌اند که در صورت عدم تامین سوخت به صورت سراسری، حداقل یک پمپ حاوی سوخت یورو۴ را در جایگاه‌ها برای خودروهایی که این استاندارد را دارند اختصاص بدهند که این اتفاق هم تا به حال عملی نشده است.
بر همین اساس به گفته کارشناسان این سوال مطرح است که اگر خودروهای فرسوده را هم به مسائلی مانند عدم تامین سوخت و عدم وجود مراکز معاینه فنی و مشکلات دیگر اضافه کنیم آیا در شرایط کنونی انجام این کار بدون بستر سازی لازم اقتصادی است؟
در همین حال نظرات مختلفی در رابطه با اجرای این استاندارد وجود دارد. از یک سو انجام این طرح کشور را به داشتن استانداردهای جهانی نزدیک‌تر می‌کند از طرفی اشکالات قدیمی تر ممکن است باعث شوند این استاندارد آنقدر که باید تاثیرگذار نباشد.
خودروهای یورو۴ در جاده‌های کشور
به سراغ خودروسازان که یکی از سه‌گانه‌های عملیاتی کردن یورو۴ هستند می‌رویم تا ببینیم این بخش برای رساندن صنعت خودروی کشور به استاندارد یورو۴ چه فعالیت‌هایی انجام داده است.
مدیر نظارت بر اجرای استانداردهای ایران خودرو به تاثیری که یورو۴ بر کاهش آلودگی هوا خواهد داشت اشاره و عنوان می‌کند که استاندارد آلایندگی یورو۴ یا دستیابی به استانداردهای بالاتر مقوله‌ای است که در دنیا انجام شده و در ایران هم باید اجرا شود.
کیوان وزیری در رابطه با فعالیت‌های ایران خودرو در این زمینه گفت: ایران خودرو بر اساس مصوبه هیات وزیران و دستورالعمل سازمان حفاظت از محیط زیست تمام محصولاتش را با تاییدیه TA و با حضور نمایندگان رسمی سازمان حفاظت از محیط زیست ایران، فرانسه، اسپانیا و کره جنوبی اخذ کرده است.
اخذ TA به معنی انجام برنامه‌ریزی‌های لازم برای طراحی و مهندسی جهت رسیدن به استانداردهای یورو۴ است. وزیری زمان شروع تولید محصول مطابق با این استاندارد را از ابتدای سال جاری اعلام کرد و گفت: با توجه به برخی عوامل بیرونی که در روند برنامه‌ریزی و تامین ایران خودرو تاثیر منفی می‌گذارند ما مجبور شده‌ایم نسبت به برنامه‌ریزی‌های قبلی تولید را با کمی تاخیر آغاز کنیم.
اما چنانچه این مشکلات نیز برطرف نشوند ما با اتاق فکرهایی که داریم مشکلات را حل می‌کنیم و تولیدات را شروع می‌کنیم زیرا همیشه بعد از اخذ مرحله TA فاز شروع به تولید با نام SOPآغاز می‌شود. وزیری در حالی که از آمادگی کامل ایران‌خودرو برای تولید محصولات جدید خبر داد از مشکلات و کاستی‌های موجود نیز گلایه و در این زمینه تاکید می‌کند که با وجود کاستی‌های موجود تمام محصولات ایران خودرو تا پایان سال ۹۱ با استاندارد یورو۴ تولید خواهند شد.
وی تاکید می‌کند که مطابق جدول برنامه‌ریزی تولیدات ایران خودرو که به وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت از محیط زیست نیز ارائه شده است این گروه، تا پایان سال۹۱ به تولید بالغ بر یک میلیون دستگاه خودروی یورو۴ خواهد رسید.
یورو۴، معادله‌ای چند مجهولی
طبق نظر کارشناسان این‌طور به نظر می‌رسد که رسیدن به استاندارد یورو۴ نیازمند هماهنگی خودروسازان، سازمان حفاظت از محیط زیست، وزارت نفت، وزارت کشور و شهرداری‌ها است. مدیر نظارت بر اجرای استانداردهای ایران خودرو و دیگر کارشناسان، وزارت نفت را یکی از کلیدی‌ترین عوامل حل این معادله به اصطلاح چند مجهولی می‌دانند.
در این میان وظیفه وزارت نفت با توجه به تولید بنزین یورو۴ و همچنین تجهیز جایگاه‌ها از لحاظ سخت افزاری، مطابق با یورو ۴، بسیار سخت و سنگین به نظر می‌رسد.
شهرداری‌ها و وزارت کشور هم به گفته وزیری باید بحث مهندسی ترافیک را بیش از پیش جدی بگیرند زیرا تا زمانی که سرعت حرکت خودرو به ۳۰ یا ۴۰ کیلومتر در ساعت نرسد بنزین و خودروی یورو ۴ بی‌تاثیر خواهد بود. زیرا حرکت خودرو با سرعت ۵ کیلومتر که در بیشتر مواقع و در زمان ترافیک شاهد آن هستیم باعث تجمعی شدن گازهای آلاینده می‌شوند که این موضوع بی‌تردید هیچ کمکی به کاهش آلودگی هوا نمی‌کند.
معاینات فنی و بازرسی‌های دوره‌ای در مراکز فنی از لحاظ نرم‌افزاری و سخت‌افزاری هم بخش جدا نشدنی این چرخه است. کارشناسان و خودروسازان معتقدند مسوولیت حفظ استانداردها بعد از خودروساز بر عهده مراکز معاینه فنی است.
در این رابطه با مدیر عامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران گفت و گو کردیم. صدرالدین علیپور هم معاینه فنی را کاری نظارتی دانست زیرا خودرو با هر استانداردی مدتی پس از استفاده دچار فرسودگی می شود. علیپور مراکز معاینه فنی را دارای آمادگی تست خودروهای یورو۴ دانست، اما الزام وارد شدن این مراکز به چرخه یورو۴ را ابلاغ این استاندارد و فرارسیدن موعد تست دوره ای این خودروها دانست. وی در این خصوص گفت: اگرچه هنوز هیچ استانداردی به ما ابلاغ نشده اما ما زودتر اقدام کرده‌ایم و استاندارد ۹۱۸۱ را تدوین کرده‌ایم. بر اساس این استاندارد مشخص می‌شود که این خودروها باید با چه دستگاه‌هایی تست شوند. اما به هرحال ما منتظر یک قانون بالادستی هستیم که برای مثال طبق آن تردد خودروهای پایین‌تر از یورو۴ منع شود. وی تجهیزات و تعداد مراکز موجود را کافی دانست.
هوا با یورو۴ پاک خواهد شد؟
از گفته‌های خودروسازان و مسوولان وزارت نفت این‌طور برداشت می‌شود که تا سال آینده شاهد تردد خودروهای یورو۴ با سوخت استاندارد و کافی هستیم. اما تا زمانی که خودروهایی در جاده‌های کشور در حال تردد هستند که حتی تا ۵۰ برابر یک خودروی یورو۴ آلایندگی دارند، استاندارد یورو ۴ فرصتی برای تاثیرگذاری بر کاهش آلودگی هوا خواهد داشت؟
آن طور که در برنامه‌ریزی‌ها و در راستای حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از آلودگی هوا آمده است، جدول زمانی استاندارد حد مجاز آلایندگی انواع خودروهای بنزینی، گازوئیلی و دو گانه سوز ساخت داخل و وارداتی و موتورسیکلت‌ها بر این اساس است: استاندارد حد مجاز آلایندگی خودروهای سبک، سنگین و نیمه سنگین در سال‌های۱۳۸۹و۱۳۹۰ یورو۲ خواهد بود و طی سال‌های ۱۳۹۱، ۹۲، ۹۳ این خودروها باید استاندارد یورو ۴ را کسب کنند. موتورسیکلت‌های چهار زمانه نیز تا سال ۱۳۹۳فرصت دارند استاندارد یورو٢ را کسب کنند. پس از آن یعنی از سال ١٣٩۴ استاندارد جاری کشور مطابق با استاندارد حد مجاز آلودگی جاری در کشورهای اروپایی، یورو ۶ خواهد بود.
ارسال نظر