ایران و هند در صنعت خودرو همکار می‌شوند؟

گروه خودرو- گاندی، فیلم‌های بالیوودی و رمانتیک، شاهرخ خان و آیشواریا، ادویه‌جات و این اواخر «پول نفت»، تقریبا کل آن چیزهایی هستند که ایرانی‌ها را طی این سال‌ها به هندی‌ها پیوند داده است. حال آن طور که خبر می‌رسد، ایران و هند مذاکراتی جدید را آغاز کرده و احتمال دارد طی آینده‌ای نه چندان دور، در «صنعت خودرو» پیوندی مشترک را جشن بگیرند و با همکاری یکدیگر، «خودرو» و حتی «پلت فرم» بسازند. هرچند ظاهرا هنوز همه چیز در حد مذاکرات اولیه قرار دارد و توافق و قراردادی میان ایرانی‌ها و هندی‌ها بسته نشده است، اما به نظر می‌رسد بنا به دلایلی از جمله محدویت‌های بین‌المللی و همچنین رشد صنعت و بازار خودرو هند، این کشور شرق آسیایی گزینه مناسبی برای همکاری با خودروسازی ایران، از دید مسوولان صنعتی کشور به خصوص ایدرو به حساب می‌آید.

این البته در شرایطی است که ایدرویی‌ها قبلا مذاکراتی را با شرکت‌های خارجی دیگر هم از جمله چینی‌ها برای همکاری‌های مشترک در حوزه خودروسازی، انجام داده بودند و حتی نتایج نیز مثبت به نظر می‌رسید، اما ظاهرا سفر اخیر ایدرویی‌ها به هند، به بابی برای مذاکره با صنایع خودرویی این کشور تبدیل شده است.

البته آن طور که مدیر صنایع خودرویی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در گفت و گو با خبرنگار ما عنوان می‌کند، مذاکرات در سطوح اولیه و بیشتر برای ارزیابی شرکت‌های هندی دخیل در صنعت خودرو انجام شده و هنوز نمی‌توان با قطعیت در مورد همکاری مشترک طرفین و طراحی و تولید خودرو و پلت فرم مشترک، صحبت به میان آورد.

به گفته سید رضا مفیدی، ایدرو با شرکت‌های چینی ، اروپایی و حتی ژاپنی نیز برای همکاری‌های مشترک خودرویی مذاکره کرده و در حال حاضر هند نیز به این جمع اضافه شده است.

هند،خوب یا بد؟

اما ایدرویی‌ها در شرایطی باب مذاکره با هندی‌ها را برای همکاری‌های مشترک در حوزه خودروسازی آغاز کرده‌اند، که آنها در سال‌های گذشته ارتباطات خوبی را با شرکت‌های معتبری همچون سوزوکی و رنو ایجاد کرده و از آن سو بازار خودرو این کشور نیز به سرعت در حال رشد است، که با این حساب شاید بتوان از هند به عنوان یکی از آینده داران صنعت خودرو جهان یاد کرد. به اعتقاد کارشناسان، هند هم اکنون همان راهی را می‌رود که چند سال پیش چینی‌ها رفتند و اتفاقا به نتیجه نیز رسیدند. در واقع چینی‌ها هم اکنون مشغول برداشت بذری هستند که چند سال پیش آن را کاشتند و سرمایه گذاری‌ها و همکاری‌های مشترکشان با بزرگان خودروسازی جهان، هم اکنون آنها را به جایی رسانده که برای همان «بزرگان» شرط و شروط نیز تعیین می‌کنند.حال هند نیز که بنا به پیش‌بینی کارشناسان، پر جمعیت ترین کشور جهان در سال ۲۰۴۰ خواهد بود، روشی تقریبا مشابه چین را آغاز کرده و قصد دارد با کمک شرکت‌های معتبر دنیا، تبدیل به کشوری شود که در صنعت خودرو حرف برای گفتن دارد.با این حساب، به نظر می‌رسد ایدرویی‌ها نیز با توجه به اقدامات و برنامه‌ریزی‌های هندی‌ها در صنعت خودرو، روی آینده حساب باز کرده‌اند و قصد دارند با کمک این کشور که اتفاقا روابط بین‌المللی نسبتا پایداری نیز با ایران دارد، خودروسازی کشور را ارتقا ببخشند.حال پرسش اینجاست که با همه اینها، هند انتخاب مناسبی برای ارتقای صنعت خودرو ایران به حساب می‌آید و می‌تواند تاثیری مثبت و قابل ذکر در این صنعت بگذارد؟

آیا بهتر نبود به جای هند، همان چین را دنبال کنیم؟

در این مورد، مدیرکل صنایع خودرویی ایدرو با تاکید بر اینکه هنوز همکاری مشترک ایران و هند در صنعت خودرو قطعی نشده، می‌گوید: فعلا مذاکرات اولیه را انجام داده ایم و قرار است هندی‌ها به ایران بیایند و ما دوباره به هند برویم و پس از انجام ارزیابی‌ها و بررسی‌های بیشتر، تصمیم نهایی را برای انجام همکاری مشترک بگیریم.

سید رضا مفیدی می‌افزاید: البته هندی‌ها بازار خودرویی رو به رشد دارند و چون از الگوی همکاری‌های مشترک با خودروسازان جهان پیروی می‌کنند، گزینه خوبی برای مشارکت‌های خودرویی با ایران محسوب می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه مسوولان ایدرو در سفر اخیر خود به هند، از صنایع خودرویی این کشور بازدید کرده اند، تاکید می‌کند که بیشتر شرکت‌های هندی برای همکاری با خودروسازی ایران اعلام آمادگی کردند، منتها برای نهایی شدن مذاکرات و گرفتن تصمیم نهایی به پروسه ای دو ماهه نیازمندیم.

به گفته مدیر صنایع خودرویی ایدرو، اگر مذاکرات به نتیجه برسد، ایران و هند علاوه بر بخش طراحی و تولید خودرو، در حوزه پلت فرم مشترک نیز با یکدیگر همکاری خواهند کرد.مفیدی هدف از مذاکرات خودرویی ایدرو با شرکت‌های خارجی از جمله هندی‌ها را، ارتقای کیفی صنعت خودرو کشور و همچنین تنوع محصولات دانسته و می‌گوید: نمی‌توان با بزک کردن محصولات قدیمی، صنعت خودرو را ارتقا بخشید، بنابراین باید به سراغ همکاری مشترک با شرکت‌های خارجی رفت ، که در این مورد شخصا به هندی‌ها خوشبین هستم.

این گفته مدیرکل صنایع خودرویی ایدرو را دبیر انجمن خودروسازان نیز تایید کرده و می‌گوید:با توجه به همکاری خودروسازان هندی با شرکت‌های بزرگ جهانی، همکاری با آنها در شرایط فعلی نگران کننده نخواهد بود. احمد نعمت‌بخش که با ایسنا گفت و گو انجام داده، با تاکید بر اینکه برخی محدودیت‌های بین المللی علیه کشور، قدرت انتخاب صنعت خودرو در مورد شرکای خارجی را محدود کرده، می‌افزاید: خودروسازان بزرگ جهان سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در صنعت خودرو هند داشته و شرکت‌های هندی نیز همکاری مشترک با آنها دارند. دبیر انجمن خودروسازان در پاسخ به این‌که آیا خودروسازان هندی از سطح کیفی لازم برای طراحی پلت‌فرم برخوردار هستند؟ تاکید کرد: با توجه به همکاری مشترک خودروسازان هندی با خودروسازان بزرگ جهانی، نگرانی چندانی در خصوص توانایی آنها در این مورد وجود ندارد و باید این اقدام را به فال نیک گرفت.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به آنکه استانداردهای ۵۵ گانه اروپایی در صنعت خودرو ایران حاکم است، هر پلت‌فرمی در نهایت باید با توجه به این استانداردها تدوین شود؛ بنابراین نگرانی در خصوص نتایج این همکاری‌ها وجود نخواهد داشت.

خوب است به شرط آنکه...

اظهارات مدیر صنایع خودرویی ایدرو و دبیر انجمن خودروسازان در شرایطی است که به اعتقاد دبیر انجمن قطعه سازان، موفقیت همکاری مشترک ایران و هند در صنعت خودرو، منوط به نظارت شرکت‌های معتبر خارجی است.ساسان قربانی می‌گوید: اگر قرار باشد ایران و هند مثلا در بخش پلت فرم مشترک با یکدیگر همکاری کنند، باید این کار تحت نظارت شرکت‌ها و مراکز معتبر طراحی دنیا انجام شود.وی با اشاره به اینکه هندی‌ها نیز با کمک خارجی‌ها و شرکت‌های بزرگ طراحی قدم در صنعت خودرو گذاشته‌اند، می‌افزاید: اینکه ایران و هند با نظارت مراکز معتبر به طراحی و تولید پلت فرم مشترک بپردازند، کار بدی نیست، منتها به شرط آنکه استانداردهای روز در آن رعایت شود.

به گفته قربانی، اگر قرار باشد پلت فرم هندی‌ها را بیاوریم و از آن استفاده کنیم، نتیجه مثبتی نخواهیم گرفت، زیرا ما با امثال رنو کار کرده ایم و باید رو به جلو حرکت کنیم.

باید رقیب ایران خودرو و سایپا شود

اما به سراغ سعید خاکساری کارشناس و منتقد صنعت خودرو کشور برویم و ببینیم نظر وی در مورد همکاری احتمالی ایران و هند در خودروسازی چیست.وی در کلیت این همکاری نظر مثبتی دارد، اما در عین حال تاکید می‌کند که از آن باید به عنوان رقیبی برای ایران خودرو و سایپا استفاده کرد.خاکساری با تاکید بر اینکه در صورت شکل گرفتن همکاری مشترک میان ایران و هند، نباید ایران خودرو و سایپا را در آن سهیم کرد، می‌افزاید: باید از این همکاری احتمالی طوری استفاده کرد که بتوان به واسطه آن، رقیبی برای ایران خودرو و سایپا تراشید و رقابت پذیری در خودروسازی کشور را رشد داد. به گفته خاکساری، هندی‌ها توان تولید خودروهای ارزان و دارای کیفیت مناسب را دارند ، بنابراین به شرط آنکه از این موضوع برای رشد رقابت پذیری ایران خودرو و سایپا استفاده شود، می‌توان روی هندی‌ها حساب کرد. گفته‌های این کارشناس در شرایطی است که به گفته مدیر صنایع خودرویی ایدرو، امکان دارد خودروسازان داخلی نیز از همکاری احتمالی ایران و هند بهره ببرند. وی البته احتمال ورود بخش خصوصی به این ماجرا را نیز رد نمی‌کند.