در گفت‌و‌گو با کارشناسان و مدیران برخی از شرکت‌های خودروساز بررسی شد
مشارکت با خودروسازان چینی خوب است؟
گروه خودرو- این روزها که همکاری با خودروسازان بزرگ دنیا سخت ودشوار به نظر می‌رسد، شاید چینی‌ها گزینه برتر برای ورود به صنعت خودروسازی ایران باشند. این موضوع در شرایطی است که نه مشتریان داخلی دید چندان مثبتی روی کالاهای چینی دارند، نه برخی مسوولان صنعت کشور زیر بار حضور این چشم بادامی‌ها در خودروسازی ایران می‌روند. این «دید» البته ریشه در سابقه کالاهای چینی در ایران دارد، حال آنکه خودروسازان این کشور توانسته‌اند طی سال‌های گذشته به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته و حتی سودای حضور در بازار آمریکا را نیز در سر می‌پروراند.
چین چگونه خودروساز شد؟
به گواه تاریخ، چینی‌ها از حدود ۳۰ سال پیش با مونتاژ خودروهای سنگین وارد صنعت خودروسازی شدند، اما آن زمان هیچ ادعایی در خودروسازی، به خصوص تولید محصولات سواری نداشتند. این در شرایطی است که چین از اوایل سال ۱۹۹۴ میلادی، رسما ورود خود به عرصه خودروسازی را جشن گرفت و با دعوت از بزرگان این صنعت، راهی سخت اما هدفدار را آغاز کرد. خوبی کار اینجا بود که دولت چین از همان ابتدا حمایت‌های ویژه‌ای را از این «جنبش خودرویی» به عمل آورد و اجازه داد تا خودروسازان بزرگ دنیا میهمان سرزمین اژدها شده و در کنار استفاده از بازار بکر این کشور، تکنولوژی و فناوری خود را در اختیار چشم بادامی‌ها قرار دهند. این موضوع باعث شد شرکت‌های چینی رشد مناسبی را در سال‌های اخیر تجربه کرده و در برخی موارد پیشرفت‌هایی خیره‌کننده را تجربه کنند. سرعت پیشرفت‌های خودرویی چین در سال‌های اخیر به حدی بوده که خودروسازان این کشور هم اکنون نام‌هایی نسبتا آشنا برای بازار دنیا محسوب می‌شوند و حتی برخی از آنها توانسته‌اند وارد بازارهایی مانند ایتالیا و برزیل شوند. شاید چندان باور کردنی نباشد، اما با وجود آنکه در زمینه خودروهای الکتریکی از سابقه چندانی برخوردار نیستند، یکی از شرکت‌های چینی توانسته خودروبرقی نیز طراحی و تولید کند. آن طور که کارشناسان می‌گویند، چینی‌ها با همکاری ایتالیایی‌ها، اقدامات مناسبی در زمینه طراحی خودرو انجام داده و یکی از اهداف بزرگ آنها ارائه محصولات جدید به بازار خودرو است. همچنین، بحث «تحقیق و توسعه» جزو اولویت‌های اساسی خودروسازان چینی به شمار می‌رود، به نحوی که سرمایه‌گذاری آنها روی این موضوع بسیار بالاست. حال در این شرایط، برخی کارشناسان معتقدند خودروسازان داخلی باید باب بیشتری را برای همکاری با چینی‌ها باز کرده و به واسطه انجام فعالیت‌های مشترک با آنها، به نوعی آینده خود را تضمین کنند. به گفته این دسته از کارشناسان، چینی‌ها با استفاده از تجارب همکاری‌های مشترک خود با اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها، چند سال دیگر به درجه کیفی بسیار بالایی خواهند رسید و خودروسازان ایرانی اگر از همین حالا باب همکاری با آنها را باز نکنند، ممکن است بعدها همکاری با آنها سخت و دشوار باشد. اصلا کسی چه می‌داند، شاید چند سال دیگر همین چینی‌ها نیز خودروسازی ما را تحویل نگرفته و برای داشتن ارتباط، کلی شرط و شروط و اما و اگر در نظر بگیرند. در واقع، حرف مشترک موافقان کار با شرکت‌های چینی، این است که چون خودروسازی ما در راه مشارکت با اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها با محدودیت روبه‌رو است، چاره‌ای جز رفتن به سراغ چینی‌ها ندارد. این موضوع در شرایطی است که همکاری مشترک با چینی‌ها، مخالفانی نیز دارد و به گفته آنها با وجود شرایط فعلی خودروسازان کشور، اصلا نیازی به شرکت‌های چینی نیست. آنها معتقدند، با استفاده از توان علمی دانشگاه‌های کشور می‌توان به اهداف کمی و کیفی خودروسازی کشور رسید. هم اکنون خودروسازی ایران تنها در بخش خصوصی و با تیراژی محدود با چینی‌ها مشارکت دارد و باید دید آیا در آینده، این همکاری‌ها بیشتر و گسترده‌تر خواهد شد؟
با چینی‌ها بمانیم، بهتر است
اما به سراغ کارشناسان برویم و ببینیم نظر آنها در مورد همکاری مشترک با خودروسازان چینی چیست؟
مدیرعامل ایران خودرودیزل در این مورد با اشاره به پیشرفت خودروسازان چینی می‌گوید: آنها چندین سال روی افزایش تیراژ، وقت گذاشتند و هم اکنون به اهداف خود در این مورد دست یافته‌اند، به همین دلیل نتوانستند آن طور که باید، بحث کیفیت را در محصولات تولیدی دنبال کنند.
هاشم یکه زارع می‌افزاید: چینی‌ها هم اکنون که خیالشان از بابت تیراژ آسوده شده، به فکر فاز بعدی فعالیت‌های خود افتاده و قصد دارند اهداف کیفی و فنی شان را محقق کنند. وی با اشاره به سرعت کمی و کیفی خودروسازان چینی تاکید می‌کند: به اعتقاد من، چینی‌ها طی دو سه سال آینده ضعف‌های فنی و کیفی خود را نیز برطرف خواهند کرد و این بدان معناست که آنها جزو بازیگران مهم صنعت خودروسازی دنیا در آینده هستند. به گفته یکه زارع، خودروسازان ایرانی باید به واسطه توسعه روابط با چینی‌ها، کنار آنها بمانند، تا بتوانند در آینده از این روابط استفاده لازم را ببرند. مدیرعامل ایران خودرودیزل می‌گوید: در حال حاضر کار کردن با خودروسازان چینی راحت است، اما همین چینی‌ها نیز ممکن است چند وقت دیگر ما را هم تحویل نگیرند؛ زیرا برنامه‌های زیادی برای رشد کیفیت محصولات خود دارند. گفته‌های وی در شرایطی است که ایران خودرودیزل تجربه خوبی از همکاری با چینی‌ها ندارد و کامیون چینی هوو (این کامیون هم اکنون با نام فراز عرضه می‌شود) دردسرهای زیادی را برای این شرکت به وجود آورد و پلیس بارها نسبت به ناامن بودن آن موضع گرفت.
هزینه‌ها کاهش می‌یابد
اگرچه عنوان می‌شود که خودروسازان چینی طی ۱۵ سال گذشته تنها به فکر رشد تیراژ بوده‌اند، اما یک کارشناس معتقد است آنها از همان ابتدای ورود به صنعت خودروسازی نیز مسائل کیفی را مدنظر داشته‌اند. فربد زاوه با اشاره به اینکه بحث کیفی نیز برای خودروسازان چینی مهم بوده و هست، می‌گوید: خودروسازان چینی در ابتدای ورود به صنعت خودروسازی، علاوه بر تیراژ به کیفیت هم فکر می‌کردند، زیرا می‌خواستند بازار ۱۵ میلیونی خود را پشتیبانی کرده و برای مشتریان داخلی خودرو تولید کنند. وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر توقع مشتریان چینی نیز بالا رفته، می‌افزاید: خودروسازان ایرانی چاره‌ای جز همکاری مشترک با چینی‌ها ندارند، زیرا به هر حال یک سری مشکلات خاص برای کار کردن باشرکت‌های خارجی وجود دارد و بحث هزینه‌ها نیز در میان است. به گفته این کارشناس، کار کردن با چینی‌ها کمک زیادی به کاهش هزینه‌ها خواهد کرد، زیرا آنها هم تیراژ بالایی دارند و هم پول ملی خود را ارزانتر از ارزش واقعی نگه داشته‌اند. از طرفی، اروپایی‌ها در کل شرکای خوبی به حساب نمی‌آیند، چراکه نمی‌توانند انتظارات قیمتی را برآورده کنند.
زاوه در ادامه با اشاره به اینکه چینی‌ها قابل اعتماد بوده و باید با آنها همکاری مشترک داشت، تاکید می‌کند: ما دارای دهمین بازار بزرگ خودرو دنیا هستیم و از همین رو می‌توانیم با تعامل مشترک از قدرت چینی‌ها که در آینده بیشتر هم می‌شود، استفاده کنیم. وی می‌افزاید: چینی‌ها با خودروسازان بزرگ دنیا فعالیت‌های مشترک دارند و به همین دلیل می‌توان روی کیفیت کار آنها حساب باز کرد.
دبیر انجمن خودروسازان نیز مانند زاوه و یکه زارع، موافق ارتباط با چینی‌ها بوده و تاکید می‌کند که این موضوع نوعی اجبار است. احمد نعمت بخش می‌گوید: چون ارتباطات ما با اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها محدود است، چاره‌ای جز همکاری با چینی‌ها نداریم. وی با اشاره به استراتژی در نظر گرفته شده برای صنعت خودرو کشور، می‌افزاید: طبق این استراتژی باید چند پلت فرم مشترک با مشارکت خارجی‌ها بسازیم و از آنجاکه چینی‌ها در کاهش هزینه استادند و شرکت‌های باکیفیت نیز در میان آنها پیدا می‌شود، می‌توان از طریق همکاری مشترک با خودروسازان چینی به بخشی از اهداف خود برسیم. دبیر انجمن خودروسازان در ادامه تاکید می‌کند: شرکت‌های چینی کیفیت کار متفاوتی دارند، به نحوی که مثلا، قطعات خودرو را با درجات کیفی مختلفی تولید و در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. به گفته نعمت بخش، در حال حاضر ۶۰ درصد قطعات خودرو تولیدی در چین، به آمریکا صادر می‌شود و با این حساب نمی‌توان مدعی شد که کیفیت کار چینی‌ها پایین است؛ زیرا اگر بود، دولت آمریکا اجازه ورود آنها را به بازار خود نمی‌داد. نعمت بخش تاکید می‌کند: کار با چینی‌ها خوب است، اما به شرط آنکه بدانیم چگونه از توانمندی و پتانسیل بالای آنها در صنعت خودرو استفاده کنیم.
چین را می‌خواهیم چکار؟
اظهارات موافقان همکاری مشترک با خودروسازان چینی، در شرایطی است که به اعتقاد دبیر انجمن قطعه‌سازان، صنعت خودروسازی ایران نیازی به چینی‌ها ندارد. محمدرضا نجفی منش با اشاره به اینکه خودروسازی ایران پتانسیل لازم برای پیشرفت و طراحی و تولید محصولات جدید را دارد، می‌گوید: ما هم اکنون ارتباط فنی خوبی با پژو و رنو داریم و اگر از همین پتانسیل موجود استفاده کنیم، به اهداف بلندمدت خود در استراتژی صنعت خودرو خواهیم رسید. دبیر انجمن قطعه‌سازان با تاکید بر اینکه خودروسازی ایران هیچ احتیاجی به چینی‌ها ندارد، می‌گوید: علاوه بر ارتباط مناسب با پژو و رنو، پتانسیلی بسیار قوی در دانشگاه‌های کشور وجود دارد؛ به نحوی که می‌توانیم با کمک آنها اهداف کمی و کیفی خود را پیش ببریم. نجفی منش در ادامه تاکید می‌کند: هر چیزی را که چینی‌ها بخواهند به ما یاد بدهند، خودمان داریم، بنابراین بهتر است به جای کار با چینی‌ها، شرایط تولید را در داخل تسهیل کنیم.
بستگی به نوع شرکت دارد
رییس کمیته خودرو کمیسیون صنایع مجلس نیز از زاویه‌ای دیگر به این ماجرا نگاه کرده و می‌گوید: خوب یا بد بودن کار با خودروسازان چینی، بستگی به نوع شرکتی دارد که با آن همکار خواهیم شد. مهدی صادق می‌افزاید: خودروسازان چینی از درجات کیفی مختلفی برخوردارند، بنابراین اینکه همکاری با آنها مثبت باشد یا منفی، موضوعی است که در نوع شرکت انتخابی نهفته است.
چاره‌ای جز چین نداریم
اما دبیر پیشین انجمن خودروسازان نیز با اشاره به محدودیت‌های فعلی که خودروسازان ایرانی در راه مشارکت با خارجی‌ها دارند، می‌گوید: موضوع همکاری با خودروسازان چینی مثل این می‌ماند که وقتی آب نیست، باید تیمم کرد. داوود میرخانی رشتی در توضیح این گفته خود می‌افزاید: در حال حاضر برای کار کردن با شرکت‌های بزرگ خارجی با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستیم و در این شرایط چاره‌ای جز همکاری با چینی‌ها نداریم. وی تاکید می‌کند: به هر حال خودروسازان چینی نیز توانسته‌اند طی سال‌های اخیر به رشد کمی و کیفی مناسبی برسند و این نکته‌ای مثبت برای مشارکت با آنها محسوب می‌شود. به گفته میرخانی، زمانی ژاپنی‌ها و کره‌ای‌ها نیز همین شرایط را داشتند، اما با عبور از این دوران، هم اکنون جزو سرآمدهای صنعت خودروسازی جهان به حساب می‌آیند.
ارسال نظر