گروه خودرو - شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در شرایطی نتایج ارزیابی میزان رضایت مشتریان از «فروش» خودروهای داخلی را اعلام کرد که طی آن، واردکننده‌ها در صدر جدول رده بندی قرار گرفتند و خودروسازان خصوصی نیز رده‌های انتهایی را به خود اختصاص دادند. همچنین سایپا و ایران خودرو نیز به عنوان دو غول صنعت خودروسازی کشور، به ترتیب سوم و چهارم شدند.

شرکت بازرسی این آمار را هر شش ماه یکبار و از طریق مکاتبه با مشتریان انواع خودروهای موجود در کشور (اعم از داخلی و وارداتی) اعلام می‌کند. در آمار جدید که به شش ماه دوم سال گذشته مربوط می‌شود، شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در مجموع با ۹۸ هزار و ۸۹۹ نفر از مشتریان مکاتبه انجام داده و نظر آنها را در چهار بخش «اطلاع رسانی و پاسخگویی»، «توجه به خواسته مشتری»، «هزینه و زمان صرف شده» و «وضعیت و نحوه تحویل خودرو» جویا شده است. در این تحقیق، ۱۱ شرکت اعم از تولیدکنندگان نیمه دولتی و خصوصی و همچنین واردکننده‌ها، مورد ارزیابی قرار گرفته اند.
واردکننده‌ها در صدر
اینکه شرکت‌های «آسان موتور» و «اطلس خودرو» توانسته اند طی شش ماه دوم سال گذشته رتبه‌های برتر فروش را بین ۱۱ شرکت عرضه‌کننده خودرو به خود اختصاص دهند، به نوعی طبیعی به نظر می‌رسد، زیرا به هر حال مشتریان محدودی داشته و در نتیجه قدرت پاسخگویی بیشتری نیز دارند.
در واقع نباید این نکته را فراموش کرد که شرکت‌های واردکننده، سهم ناچیزی در بازار خودرو ایران دارند و ایران خودرو و سایپا نقش اصلی را در این بازار ایفا می‌کنند و میزان و گستردگی مشتریان اینها قابل مقایسه با واردکننده‌ها نیست. به عبارت بهتر، هر چه مشتری بیشتر باشد، توقعات و سلیقه‌ها نیز افزایش می‌یابد و کار خودروسازان بزرگ و پرتیراژ در جلب رضایت مشتریان، سخت تر از واردکنندگان خواهد شد.
با همه اینها، «آسان موتور» توانسته با کسب ۶۷۰ امتیاز از شاخص ۱۰۰۰، بیشترین رضایت مشتریان از خدمات فروش را نصیب خود کند. این شرکت که محصولاتی کره‌ای و مختص هیوندایی موتورز، مانند هیوندایی i۳۰، توسان، سانتافه و آزرا را به بازار کشور عرضه کرده، ۹۴ نمایندگی دارد. اول شدن «آسان موتور» در شرایطی است که «اطلس خودرو» نیز به عنوان دیگر واردکننده خودروهای کره‌ای به ایران، رتبه دوم را در کسب رضایت مشتریان از خدمات فروش بدست آورده و ۶۶۸ امتیاز نیز دارد. این شرکت خودروهایی مانند سراتو، اسپورتیج و سورنتو را به بازار ایران وارد کرده و فروش خود را در نیمه دوم سال گذشته، از طریق ۹۴ نمایندگی انجام داده است.
نکته قابل‌توجه در مورد آسان موتور و اطلس خودرو اینجاست که کره‌ای‌ها سال گذشته اعلام کردند واردات خودرو به ایران را محدود می‌کنند، اما ظاهرا این تهدید عملی نشده و عرضه خودروهای هیوندایی و کیا به بازار خودرو کشور روند طبیعی خود را در نیمه دوم سال 89 داشته است.
رتبه خودی‌ها
اما به سراغ خودروسازان بزرگ کشور برویم و ببینیم اوضاع آنها در جلب رضایت مشتریان به چه شکل است. در این بین، سایپا با اختلافی جزئی نسبت به ایران خودرو، بیشترین میزان رضایت مشتریان از خدمات فروش را کسب کرده است. این شرکت با عرضه پراید، ریو و زانتیا در 687 نمایندگی خود، سومین شرکت برتر در کسب رضایت مشتریان نسبت به خدمات فروش، به حساب می‌آید. از سایپا که بگذریم، ایران خودرویی‌ها نیز با هشت امتیاز اختلاف، جایگاه چهارم جدول را نصیب خود کرده و 635 امتیاز بدست آورده‌اند. نکته قابل‌توجه در مورد ایران خودرو اینجاست که این شرکت بیشترین نمایندگی فروش را (776 نمایندگی) بین عرضه‌کنندگان خودرو در کشور داراست. پس از ایران خودرو، در حالی با یک سایپایی دیگر به نام پارس خودرو، در رده پنجم جدول روبرو می‌شویم که این شرکت با 252 نمایندگی توانسته 634 امتیاز بدست بیاورد. شرکت بازرسی به جز نیسان پیکاپ، با مشتریان سایر محصولات پارس خودرو از جمله ماکسیما، مگان و قشقایی مکاتبه کرده و نظر آنها را در مورد خدمات فروش جویا شده است.
چینی‌ها، هم اول هم آخر
رده‌های ششم تا یازدهم جدول ارزیابی رضایت مشتریان از خدمات فروش عرضه‌کنندگان خودرو کشور، در حالی به شرکت‌های بخش خصوصی رسیده که در این بین، «سناباد خودرو توس» بیشترین و «خودروسازان بم» کمترین امتیاز را نصیب خود کرده‌اند. «سنابادخودرو توس» که چری A15 تک محصول آن به شمار می‌رود، 41 نمایندگی در سطح کشور دارد و در ارزیابی انجام گرفته، 630 امتیاز بدست آورده است. این شرکت در حالی موفق به کسب امتیاز مذکور شده که ظاهرا هم اکنون دیگر فعالیتی ندارد. پس از «سنابادی‌ها»، با یک هیوندایی دیگر در رتبه هفتم جدول روبرو می‌شویم. «خودروسازان راین» که هیوندای آوانته و ورنا را مونتاژ می‌کند، با 42 نمایندگی خود، 613 امتیاز کسب کرده است. «گروه بهمن» نیز که رده بعدی را به خود اختصاص داده، 609 امتیاز دارد. آن طور که در آمار شرکت بازرسی به چشم می‌آید، «گروه بهمن» بیشترین نمایندگی فروش را (132 نمایندگی) بین شرکت‌های بخش خصوصی خودروسازی ایران دارا است.
اما اگرچه «سنابادخودرو توس» توانسته به عنوان نماینده چینی‌ها، بیشترین میزان رضایت مشتریان از خدمات فروش را بین شرکت‌های بخش خصوصی نصیب خود کند، اما سه چینی دیگر «خودروسازی مدیران»، «مدیران پارس» و «خودروسازان بم» در رده‌های انتهایی جدول جای گرفته اند. در این بین، «خودروسازی مدیران» که انواع مدل‌های MVM را به بازار ایران عرضه می‌کند، بهترین عملکرد را از نظر مشتریان داشته و ۵۹۷ امتیاز را نصیب خود کرده است. از آن سو «مدیران پارس» نیز به عنوان شرکت عرضه‌کننده لیفان، با تنها پنج نمایندگی، ۵۷۱ امتیاز را بدست آورده و در جدول موردنظر یکی به آخر شده است. این شرکت کمترین نمایندگی فروش را بین ۱۱ شرکت تحت ارزیابی داراست.
«خودروسازان بم» نیز که با 17 نمایندگی فروش، دست کمی از «مدیران پارس» ندارد، مکان انتهایی جدول را نصیب خود کرده و 536 امتیاز را بدست آورده است. لوبو تنها محصول این شرکت به حساب می‌آید.
تهدیدهایی که عملی شد
اما در شرایطی که شرکت‌های کره‌ای تهدیدات خود را مبنی بر توقف صادرات خودرو به ایران، در سال گذشته عملی نکردند، به نظر می‌رسد آلمانی‌ها، ژاپنی‌ها و «چینی انگلیسی‌ها»، به تهدیدهای خود جامه عمل پوشانده‌اند. این گمانه زنی از آنجا ناشی می‌شود که شرکت‌های مدیا قشم (عرضه‌کننده MG)، ایرتویا (عرضه‌کننده محصولات تویوتا)، پرشیاخودرو (عرضه‌کننده محصولات
بی ام و) و ستاره بنز ایران (عرضه‌کننده محصولات سواری بنز)، به دلیل عرضه محدود خودرو به بازار ایران طی نیمه دوم سال گذشته، تحت ارزیابی شرکت بازرسی قرار نگرفته‌اند.