سفر آمانو به تهران
گروه دیپلماسی: یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کمتر از 48 ساعت پس از اعلام اجرایی شدن برجام(برنامه جامع اقدام مشترک) بامداد دوشنبه وارد ایران شد؛ سفری که به گفته علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی جنبه تشریفاتی دارد. همزمان با این سفر جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا با انتشار بیانیه‌ای در پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه اعلام کرد که ایران در پرونده شکایت از واشنگتن در دادگاه لاهه 7/ 1 میلیارد دلار دریافت می‌کند. بنا بر اعلام وزیر امور خارجه آمریکا، ایران و ایالات متحده آمریکا درخصوص پرونده قدیمی شکایت از واشنگتن در دادگاه لاهه به توافق دست یافتند.

به گزارش «ایسنا»، این پرونده مربوط به سال ۱۹۸۱ است که در آن، آمریکا پس از وقوع انقلاب اسلامی حاضر به پرداختن پول ایران در یک قرارداد خرید تسلیحات نشد و تسلیحات مورد نظر را نیز به تهران تحویل نداد. کری در بیانیه خود آورده است: «شکایت اولیه ایران درخصوص ۴۰۰ میلیون دلاری بود که برای خرید تجهیزات نظامی پیش از قطع روابط دیپلماتیک با واشنگتن به آمریکا پرداخت کرده بود. در سال ۱۹۸۱ با دستیابی به قرارداد الجزایر و ایجاد دادگاه ادعاهای ایران- آمریکا، تهران برای بازپس‌گیری این پول شکایت کرد. » وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرد: «این آخرین سری از توافقاتی است که در طول ۳۵ سال گذشته در دادگاه لاهه حاصل شده است. در رایزنی‌های دوجانبه سازنده، ما به یک راه حل عادلانه در این پرونده دست یافتیم که قطعا در راستای منافع آمریکا است. » به گفته کری، ایران قرار است اصل این پول یعنی ۴۰۰ میلیون دلار به علاوه ۳/ ۱ میلیارد دلار به‌عنوان سود پول خود دریافت کند. بنابراین، ایران در حال دستیابی به یک مبلغ معقول است و نمی‌تواند در آینده درخواست دیگری علیه آمریکا مطرح کند. او در پایان بیانیه خود آورده است که هنوز شکایات دیگری در دادگاه لاهه مطرح است که اغلب ایران علیه آمریکا مطرح کرده است و ما برای حل آنها تلاش می‌کنیم. حسین جابری‌انصاری، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز گذشته در نشست هفتگی خود با خبرنگاران ضمن تایید حل و فصل این پرونده قدیمی گفت: «این یکی از موفقیت‌های ایران است که توانسته این پرونده قدیمی و پیچیده حقوقی را به‌صورت گفت‌وگو حل کند.»


آمانو در تهران

همچنین یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بامداد دوشنبه وارد تهران شد و مورد استقبال سخنگوی سازمان انرژی اتمی قرار گرفت. به گزارش «ایسنا»، به گفته علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، این سفر در چارچوب تقویت و توسعه روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌شود. بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز روز یکشنبه گفت که قرار نیست آمانو در این سفر از جایی بازدید کند. از جمله دیدارهای از پیش تعیین شده در سفر آمانو به تهران، دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی بود؛ روز گذشته و پس از این دیدار صالحی در نشست خبری مشترک با‌ آمانو گفت: «سفر آقای آمانو به تهران معنای بسیاری دارد؛ با این سفر شاهد گشایش فصل نوینی در همکاری‌های بین ایران و آژانس خواهیم بود. می‌خواهیم فرصت از دست رفته 12 - 10 ساله در رابطه با آژانس را جبران کنیم.» به گزارش «ایرنا»، صالحی افزود: «در گفت‌وگو با آقای آمانو درباره نحوه همکاری‌ها به ویژه در فضای جدید صحبت کردیم و تقریبا نقشه راه را ترسیم کردیم.» او تاکید کرد: «خوشحالیم در زمانی میزبان آقای آمانو هستیم که دیگر موضوعی به نام پرونده ساختگی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد و ما وارد فضای جدیدی شده‌ایم.» به گفته صالحی در این دیدار قرار شده است که نگاه‌ها به آینده باشد و هر آنچه در گذشته بوده، پشت سر قرار بگیرد.


خبرهای خوب درباره اراک

علی‌اکبر صالحی در بخش دیگری از این نشست خبری گفت که هفته آینده خبرهای خوبی در مورد مدرن‌سازی اراک اعلام خواهد شد. البته او افزود که در نشست با آمانو در این رابطه صحبت خاصی نشد و دو طرف در ارتباط با نقشه راه که پیش‌بینی می‌شود و کلیاتی که باید در آینده به آن توجه داشت، گفت‌وگو کرده‌اند. رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: «ان‌شاءالله درآینده نزدیک شاید یک هفته آینده، خبرهای خوبی در مورد مدرن‌سازی اراک به اطلاع مردم برسانیم که چقدر پیشرفت کرده‌ایم و همچنین مقدمات طرحی هم که انجام داده‌ایم توسط طرف‌های مقابل مورد بازبینی قرار گرفته است که در زمان مناسب اعلام می‌کنیم.» صالحی در نهایت گفت که ایران جلوتر از برنامه پیش‌بینی است و همه چیز به خوبی پیش می‌رود؛ در عین حال او ابراز امیدواری کرد که مدرن‌سازی اراک حتی سریع‌تر از زمان مقرر محقق شود.


اجرای برجام اولویت آژانس

همزمان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این نشست خبری درباره هماهنگی و همکاری‌ها میان ایران و آژانس گفت که اجرای برجام اولویت مهم آژانس است، این جریان تازه آغاز شده و تحولات بعدی منتظر گذشت زمان است. به گزارش «ایرنا»، آمانو دیدارش با صالحی را موثر و خوب توصیف کرد و گفت: «در این دیدار توافق کردیم که همکاری‌های بین ایران و آژانس را بیشتر تقویت کنیم.» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین گفت: «سفر من به ایران زمانی انجام می‌شود که اجرای برجام دو روز قبل و پس از تایید آژانس آغاز شد، ایران اقدامات لازم را برای برجام تکمیل کرده است.» آمانو با بیان اینکه کارهای بسیار زیادی انجام شده تا به نقطه‌ای که اکنون قرار داریم، رسیده‌ایم و تلاش مستمر و مشابهی نیز در آینده لازم است، افزود: «اجرای پروتکل الحاقی از اقدامات بسیار مهم است تا این شرایط را حفظ کنیم. » او ادامه داد: «ایران اکنون به دوره جدیدی وارد شده است و ما متعهد به ادامه تلاش‌های غیرجانبدارانه و غیرسیاسی خود در شرایط واقعی هستیم.» آمانو تاکید کرد: «چنین تلاش‌هایی نیز از سوی ایران لازم است و از سوی آژانس نیز بالاترین تلاش را انجام خواهیم داد. » در ادامه آمانو با اشاره به اینکه اکنون تمرکز برای اجرای برجام بسیار اهمیت دارد گفت: «در صورت ادامه آرام و مثبت همکاری‌ها موارد ابهام برطرف می‌شود. » مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا زمان آن نرسیده که باتوجه به اینکه رژیم صهیونیستی سلاح هسته‌ای دارد، آژانس به این مساله رسیدگی کند، گفت: «در مورد این مساله در اجلاس بعدی آژانس و شورای حکام در ماه سپتامبر گفت‌وگو می‌شود. »


واکنش وزارت خارجه

از سوی دیگر روز گذشته وزارت خارجه ایران با انتشار بیانیه‌ای به تحریم‌های موشکی جدید آمریکا واکنش نشان داد. وزارت امور خارجه روز دوشنبه با صدور بیانیه‌ای در واکنش به «بهانه‌گیری علیه برنامه موشکی دفاعی» ایران اعلام کرد: «نسبت به این گونه اقدامات تبلیغاتی و ایذائی با پیگیری جدی‌تر برنامه قانونی موشکی و ارتقای توانمندی‌های دفاعی و امنیت ملی خود پاسخ خواهیم داد.» به گزارش «ایرنا»، در این بیانیه که حسین جابری‌انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود در روز دوشنبه با خبرنگاران قرائت کرد، اشاره شده است که برنامه موشکی ایران به هیچ‌وجه برای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای طراحی نشده و بنابراین با هیچ مبنای بین‌المللی مغایرت ندارد. در بیانیه وزارت خارجه تاکید شده است: «جمهوری اسلامی ایران همان‌گونه که پیش از این به صراحت اعلام کرده است ضمن رصد کردن دقیق اجرای تعهدات آمریکا در قالب برجام و تصمیم‌گیری پیرامون نحوه واکنش در قالب سازوکار مصوب هیات نظارت بر برجام، نسبت به این‌گونه اقدامات تبلیغاتی و ایذائی با پیگیری جدی‌تر برنامه قانونی موشکی و ارتقای توانمندی‌های دفاعی و امنیت ملی خود پاسخ خواهد داد. جامعه جهانی و موسسات اقتصادی نیز نشان داده‌اند که بی‌اعتنا به اقدامات تبلیغاتی دولت آمریکا برای ساکت کردن جنگ‌طلبان داخلی و خارجی، با علاقه از فرصت پساتحریم برای همکاری با ایران استفاده کرده و مردم خوب ایران ثمره تعامل هوشمندانه و استقامت عزتمندانه خود را مشاهده می‌کنند که البته به نفع صلح و ثبات در منطقه و جهان است. ساختمان تحریم فرو ریخته و بنای مجدد آن ناممکن است و جمهوری اسلامی ایران با جدیت فرصت‌های ناشی از برجام و سیاست تعامل سازنده خود را پیگیری خواهد کرد.» تنها با گذشت یک روز از برداشتن تحریم‌های مرتبط با انرژی هسته‌ای علیه ایران توسط اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل، وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای در روز یکشنبه اعلام کرد که تحریم‌های جدیدی را علیه برنامه موشکی بالستیک ایران اعمال کرده است. به گزارش «ایسنا»، براساس این بیانیه ۱۱ فرد و شرکت ایرانی واقع در چین و امارات متحده عربی به فهرست تحریم‌های آمریکا اضافه شده است.


اقدامات ایران منطبق با برجام

در عین حال حسین جابری‌انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست هفتگی خود با خبرنگاران بعد از قرائت بیانیه وزارت خارجه در مورد سفر آمانو به ایران گفت: «سفر آقای آمانو به تهران یک امر فوق‌العاده و خاص نیست و در چارچوب توافقات بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شده است. » او در پاسخ به این پرسش که آیا ایران آماده پذیرش پروتکل الحاقی است، گفت: «اقدامات ایران منطبق با مواد دقیق برجام خواهد بود و ایران اجرای اختیاری پروتکل الحاقی را پذیرفته و در همین چارچوب و براساس تعهدات خود اقدامات لازم را انجام می‌دهد.» او در مورد تحریم‌های اخیر آمریکا با اشاره به بیانیه وزارت خارجه تاکید کرد: «در واقع این تحریم‌ها به فهرست‌ تحریم‌های قبلی علیه ایران افزوده شده و استفاده از لفظ تحریم جدید از دقت کافی برخوردار نیست.» او افزود: «در صورتی که نقض تعهدی آشکار از سوی آمریکایی‌ها در قبال تعهدات بین‌المللی آنها صورت گرفته باشد دستورات لازم اتخاذ می‌شود و وزارت خارجه آنها را پیگیری خواهد کرد.» او در مورد تشکیل کمیته نظارت بر اجرای برجام در شورای عالی امنیت ملی کشور نیز گفت که وزارت خارجه بر اساس تصمیمات کمیته نظارت بر اجرای برجام عمل می‌کند و تصمیم آن هیات را به‌عنوان مجری کلمه به کلمه اجرا می‌کند.


کانادا تحریم‌ها علیه ایران را لغو می‌کند

از سوی دیگر وزیر امور خارجه کانادا با استقبال از اجرای برجام گفت که کشورش تحریم‌ها علیه ایران را لغو می‌کند. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری اوتاوا سیتی‌زن، استفان دیون، وزیر امور خارجه کانادا از آغاز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) استقبال کرد و گفت: ما نیز از جامعه جهانی برای لغو تحریم‌های خود علیه ایران پیروی خواهیم کرد. او تاکید کرد: حفظ تحریم‌ها در شرایطی که دیگر کشورها تحریم‌های‌شان را برمی‌دارند سبب می‌شود تا شرکت‌های کانادایی ضرر کنند. سپس ما در شرایطی قرار خواهیم گرفت که شرکت‌های کانادایی تنها خواهند ماند و به آن بازار دسترسی نخواهند داشت.

.

روحانی در دیدار با آمانو:

وظیفه آژانس فقط نظارت نیست

پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری: رئیس‌‌جمهوری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره به تعهدات بین‌المللی خود متعهد بوده و خواهد بود، تاکید کرد: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در کنار وظیفه پایش و نظارت بر فعالیت‌‌ها، به سایر وظایف و مسوولیت‌های حقوقی خود به ویژه در زمینه انتقال فناوری پیشرفته صلح‌آمیز هسته‌ای و نیز امنیت فناوری‌های هسته‌ای هم فعال باشد و در این بخش‌ها به‌گونه‌ای یکسان با اعضا رفتار کند.» حسن روحانی عصر دیروز در دیدار یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران را یکی از نمونه‌های مهم در تاریخ دیپلماسی معاصر دانست و افزود: «جمهوری اسلامی ایران همکاری‌های خود را با آژانس بین‌المللی اتمی ادامه خواهد داد و به تعهدات خود در برجام تا زمانی که طرف مقابل به تعهدات خود پایبند باشد، متعهد خواهد ماند.» رئیس‌‌جمهوری با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره به صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای‌اش متعهد بوده و خواهد بود، تصریح کرد: «حتی اگر روزی ان‌پی‌تی‌، پادمان و نظارتی از سوی آژانس بین‌المللی اتمی نیز وجود نداشته باشد، از لحاظ دینی و اخلاقی خود را متعهد می‌دانیم که به سمت سلاح کشتار جمعی منحرف نشویم.» روحانی در ادامه با یادآوری مسوولیت‌ها و وظایف آژانس بین‌المللی اتمی در قبال اعضای این نهاد اظهار کرد: «آژانس همچنان که طبق اساسنامه در زمینه پایش و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای تلاش می‌کند، وظیفه دارد در انتقال فناوری‌های پیشرفته صلح‌آمیز نیز به سایر کشورها کمک کند.» رئیس‌‌جمهوری اضافه کرد: «جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان عضوی متعهد در آژانس بین‌المللی اتمی انتظار دارد درخصوص فناوری‌های صلح‌آمیز و نوین صنعت هسته‌ای عضوی فعال در عرصه جهانی باشد و آژانس نیز از این حضور حمایت کند.»

یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در این دیدار برجام را یک رویداد بزرگ دانست و با تبریک این موفقیت بزرگ هسته‌ای به رئیس‌جمهوری و ملت ایران اظهار کرد: «آژانس و خود بنده متعهد هستیم تا درخصوص اجرای برجام رویکردی حقوقی، بی‌طرفانه و غیرسیاسی داشته باشیم و علاقه‌مندیم همکاری‌های خود با تهران را در جهت اعتماد‌سازی هر چه بیشتر گسترش دهیم.» مدیر‌کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تاکید بر موافقت کامل خود با سخنان رئیس‌جمهوری درخصوص وظایف و مسوولیت‌های یکسان آژانس در قبال کشورهای عضو گفت: «مسوولیت آژانس فقط درخصوص صلح نیست، بلکه در زمینه توسعه فناوری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای نیز وظایفی برعهده دارد و باید نسبت به انتقال فناوری‌های جدید از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه کمک کند.» یوکیا آمانو درخصوص امنیت فعالیت‌های هسته‌ای نیز گفت: «در فضای جدیدی که به‌وجود آمده در این زمینه می‌توانیم همکاری‌های گسترده‌ای با یکدیگر داشته باشیم.» این در شرایطی است که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیروز در بیانیه‌ای اعلام کرده است که امروز (سه‌شنبه) جلسه فوق‌العاده‌ای را درخصوص نظارت بر برنامه‌های هسته‌ای ایران با توجه به قطعنامه 2231 تشکیل می‌دهد. به گزارش «ایرنا» قرار است در این جلسه گزارش یوکیا آمانو مدیرکل آژانس در راستی آزمایی اقدامات ایران تا رسیدن به روز اجرا بررسی شود. آمانو روز شنبه در گزارشی، مهر تایید بر اقدامات ایران زد. در‌صورتی‌که شورای حکام گزارش آمانو را تایید کند، آژانس باید بر فعالیت‌های ایران بعد از روز اجرا نظارت کند.